نور آبی که در صفحه نمایش تلفن همراه و رایانه وجود دارد، تاثیرات منفی بر طول عمر و عملکرد پشه‌ها دارد. آیا انسان‌ها هم تحت تاثیر آن هستند؟
تحقیقات جدید نشان می‌دهند که نور آبی ساطع شده از تفلن همراه، تبلت و تلوزیون احتمالاً، روند پیری بیولوژیکی مگس‌های میوه را به میزان قابل توجهی تسریع می‌کند. هنوز مشخص نیست که این داده‌ها به انسان‌ها هم تعمیم می‌یابد یا خیر. اما نگرانی‌هایی مبنی بر آسیب نور آبی به انسان‌ها وجود دارد.
تاثیر نور آبی بر طول عمر و عملکرد پشه‌ها
نور آبی بخشی از طیف نور مرئی است که در مقایسه با بقیه نورهای این طیف، دارای طول موج‌های بسیار کوتاه‌تر با انرژی بالا است. نگرانی‌هایی وجود دارد مبنی بر این که نور آبی از صفحه‌های الکترونیکی در طولانی مدت در فرآیندهای سلولی طبیعی اختلال ایجاد کند و ریتم شبانه روزی طبیعی انسان‌ها را مختل کند.
شواهد حال حاضر نشان می‌دهند که نور آبی می‌تواند به سلول‌های پوست ما آسیب برساند. البته این مسئله که آیا این آسیب قابل توجه است یا خیر هنوز مورد بحث است.
این موضوع را هم در نظر داشته باشید که صفحه نمایش‌های الکترونیکی فقط مسئول کسری از نور آبی هستند. به عنوان مثال نور خورشید نیز عمدتاً نور آبی است.
در یک مطالعه جدید، مگس‌های میوه به مدت ۱۰ یا ۱۴ روز در معرض نور آبی قرار داده شدند. این مگس‌ها تفاوت‌هایی را در سطوح برخی مولکول‌های کوچک به نام متابولیت‌ها (تولید شده در سلول‌ها) را در مقایسه با سایر مگس‌ها که در تاریکی بودند، نشان دادند.
به گفته محققان این می‌تواند نشانه‌ای از پیری سریع‌تر سلول‌ها و کاهش عملکرد نسبت به حد مطلوب باشد. جادویگا گیبولتوویچ، زیست شناس مولکولی از دانشگاه ایالتی اورگان می‌گوید:
ما اولین افرادی هستیم که نشان دادیم سطح متابولیت‌های خاص (مواد شیمیایی ضروری برای عملکرد سلول‌ها) در مگس‌های میوه‌ای که در معرض نور آبی قرار گرفتند، تغییر می‌کند.
البته توجه داشته باشید که این مطالعه فقط سلول‌های خارج از چشم، مانند سلول‌های پوست و چربی را مورد بررسی قرار داد، نه سلول‌های شبکیه که نور را حس می‌کنند.
دانشمندان در مگس‌ها شاهد افزایش متابولیتی به نام سوکسینات بودند که به تولید و رشد هر سلول کمک می‌کند. همچنین متابولیتی به نام گلوتامات (یکی از مولکول‌های مسئول مدیریت ارتباطات بین نورون‌ها) در مگس‌ها کاهش یافت.
به نظر می‌رسد که نور آبی باعث ایجاد چنین تغییرات نگران کننده‌ای در مگس‌ها شد؛ با این وجود در نظر داشته باشید که در این مطالعه، مگس‌های میوه در معرض سطح شدیدتری از نور آبی نسبت به انسان‌ها قرار گرفتند.
با این حال محققان معتقد هستند که نور آبی، پتانسیل ایجاد تغییر در فرآیندهای سلولی افراد را دارد. تحقیقات دیگر همچنین نشان می‌دهند که نورهای روشن قبل از خواب می‌توانند از یک خواب آرام و خوب جلوگیری کنند.
امروزه LEDها به نور اصلی صفحه نمایش‌ها مانند تلفن‌ها، رایانه‌ها، تلوزیون‌ها و حتی نور محیط تبدیل شده‌اند؛ بنابراین انسان در جوامع پیشرفته در بیشتر ساعات بیداری خود در معرض نور آبی قرار می‌گیرد. مواد شیمیایی سیگنال دهنده در سلول‌های مگس و انسان یکسان است؛ بنابراین پتانسیل اثرات منفی نور آبی بر انسان‌ها نیز وجود دارد.
این مطالعه جدید همانند مطالعات قبلی نشان می‌دهد که قرار گرفتن طولانی مدت در معرض نور آبی می‌تواند به مغز آسیب برساند و طول عمر مگس‌های میوه را کوتاه کند. اما مطالعات روی انسان‌ها تاکنون نتایج قطعی در طولانی مدت نشان ندادند.
علاوه بر این هنوز مدت طولانی از زمانی نگذشته است که انسان‌ها شروع به خیره شدن طولانی به صفحه نمایش‌ها کردند! به عنوان مثال آیفون در سال ۲۰۰۷ به بازار وارد شد.
بنابراین دانشمندان هنوز در حال جمع‌آوری داده‌ها در مورد آسیب احتمالی طولانی مدت از صفحه نمایش هستند و این موضوع را در نظر می‌گیرند که آیا راه حل‌هایی مانند لنز یا عینک می‌تواند کمک کند یا خیر.
باید تحقیقات بیشتری روی افراد انجام شود تا مشخص شود که سلول‌های انسان تا چه اندازه می‌توانند با قرار گرفتن در معرض نور آبی مقابله کند.
