نقد فیلم Gemini Man - جمنای من

ادامه این مطلب ممکن است بخش‌هایی از داستان و اتفاقات فیلم Gemini Man را برای شما فاش کند

فیلم Gemini Man داستان یک مامور پا به سن گذاشته‌ی آژانس امنیت ملی با نام هنری با بازی ویل اسمیت، را دنبال می‌کند که در آستانه‌ی بازنشستگی و پس از انجام آخرین مأموریت خود که متوجه می‌شود که شخصی که به قتل رسانده یک تروریست نبوده، از طرف سازمان مورد هدف مرگ قرار می‌گیرد. او در ادامه متوجه می‌شود کسی که برای کشتن وی آمده، یک نسخه‌ی کلون از او است که درواقع  یک نسخه جوان‌تر و تکامل‌یافته از خودش است که می‌تواند تمامی حرکات و اهداف او را پیش‌بینی کند و این کلون قرار است جایگزین هنری در آینده شود. Gemini Man با اینکه داستان شاید جدیدی نداشته باشد، اما در همان ابتدا به بیننده وعده می‌دهد که اسمیت قرار است دو نقش را بازی کند که این دو شخصیت قرار است دربرابر هم قرار بگیرند که این ایده، ایده بلند پروازانه، جسورانه و جذابی به‌نظر می‌رسد. بااین حال، چقدر انگ لی و ویل اسمیت توانسته‌اند این ایده را گسترش دهند و در پیاده‌سازی‌ آن موفق بوده‌اند؟

مهم‌ترین بخش فیلم Gemini Man بدون شک بخشی است که ما قرار است دو نسخه متفاوت از هنری را مشاهده کنیم که یک هنری، فردی تقریبا پا به سن گذاشته، با تجربه که از اینکه از فرصت‌های گذشته و دوران جوانی خود استفاده نکرده پشیمان است و نسخه کلون شده این شخصیت که در فیلم جونیور نام دارد و نسخه جوان‌تر هنری است، شخصیتی تقریبا بی‌احساس، باهوش، بی‌رحم و کم تجربه در فیلم هست. برای موفقیت این ایده بلند پروازانه دو فاکتور وجود دارد که فاکتور اول کیفیت جلوه‌های ویژه نسخه جوان‌تر و طبیعی بودن آن است و فاکتور دوم نیز عملکرد بازیگر در طول فیلم و فیلمنامه و شخصیت پردازی خواهد بود که باید تفاوتی قابل لمس از دو شخصیت را به بیننده انتقال دهد و حال باید ببینیم که ویل اسمیت و انگ لی تا چه میزان در اجرای این دو فاکتور موفق بوده‌اند. اگر Gemini Man یک سال قبل اکران می‌شد، قطعا می‌توانستیم از بسیاری از مشکلات جلوه‌های ویژه فیلم چشم‌پوشی کنیم و حتی به تمجید از تلاش تیم تولید هم بپردازید، اما در طول سال ۲۰۱۹ شاهد نمایش نسخه جوان‌تر ساموئل ال جکسون در فیلم Captain Marvel و رابرت دنیرو، آل پاچینو و جو پشی در فیلم The Irishman بودیم که کیفیت بالایی داشتند و حتی می‌توان آن را الگویی مناسب برای جوان‌سازی شخصیت‌ها در فیلم‌های آینده دانست.

بااین حال، بخش زیادی از CGI نسخه جوان‌تر متوسط و قابل قبول به‌تصویر کشیده شده، اما در بخش‌هایی از فیلم نیز شاهد آن هستیم که کیفیت آن به مراتب پایین‌تر و ضعیف‌تر از چیزی است که انتظارش را داشتیم که این موضوع به‌خصوص در بخش ابتدایی فیلم و انتهایی فیلم بیشتر به چشم می‌خورد و حداقل از کارگردانی که فیلم Life of Pi را در کارنامه خود دارد، شاید انتظار بیشتری در این بخش از او نیز می‌رفت. فاکتور دوم بازیگر نقش هنری و شخصیت پردازی آن است که درواقع بخش مهمی از موفقیت این نقش و حتی فیلم بسته به بازی ویل اسمیت داشت. ویل اسمیت در به تصویر کشیدن هنری تا حد قابل قبولی موفق است، اما بدون تعارف فاصله شخصیت هنری و جونیور به‌حدی نبود که بتوانیم قبول کنیم که با دو شخصیت متفاوت مواجه هستیم که بخشی از این موضوع شاید به اسمیت مرتبط شود و بخشی دیگر به فیلمنامه فیلم. مشکل اصلی اینجا است که بخش زیادی از اتفاقات فیلم روی هنری تمرکز دارد و بیشتر صحنه‌های جونیور در حال مواجه شدن با هنری است و صحنه‌های کمی در فیلم وجود دارد که تمرکز روی جونیور قرار داده می‌شود. همین موضوع باعث می‌شود که در طول فیلم شخصیت جونیور نه شخصیتی قابل باوری شود و نه اینکه او ما را با خود همراه کند و در پایان اهمیت خیلی زیادی برای تصمیمات و سرنوشت کلون هنری نداریم. 

بااین حال، نمی‌توان تمام مشکلات شخصیت هنری/جونیور را به اسمیت اختصاص داد؛ چرا که بدون شک فیلمنامه و کارگردانی نیز در این موضوع بی‌تاثیر نبوده است. اگر به فیلم Life of Pi بازگردیم، تنها دو شخصیت در فیلم حضور داشتند که یک شخصیت یک پسر بچه و شخصیت دیگر یک ببر بود که روابط و شخصیت پردازی این دو شخصیت به مراتب عمیق‌تر و بهتر از روابط هنری و جونیور بوده و بهتر نیز کار شده بود. شاید در ابتدا انتظار داشتیم که رابطه پدر و پسری با عمق خوبی در طول فیلم شکل بگیرد (که البته می‌گیرد!)، اما نتیجه چیزی نیست که انتظار آن را داشته باشیم و شاید در ادامه این موضوع به ذهن شما خطور کند که چرا لی در ابتدا از دو بازیگر متفاوت برای این دو نقش استفاده نکرد؟ همچنین در طول فیلم شاهد پشیمانی یا مواردی که باعث شود تا بازنشستگی هنری را به ما در طول فیلم یادآوری کند، نیستیم و این موضوع تنها در دیالوگ‌های شخصیت قرار داده شده تا فراموش نکنیم که همه این اتفاقات از کجا نشات گرفته است. در هر حال نتیجه استفاده اسمیت در دو نقش نتیجه مثبت و موفقی نبوده و لی و اسمیت در هدف بلند پروازانه خود شکست خوردند. همین تمرکز بالا و نه چندان موفق روی نسخه مسن و جوان هنری، باعث شد تا بخش‌های دیگر فیلم به‌طور کل فراموش شود.

شخصیت‌های منفی و مکمل فیلم درواقع فضای مناسب و کافی برای خودنمایی نداشتند و با وجود پتانسیلی که وجود داشت، از آن استفاده نشده است. مری الیزابت وینستد نقش شخصیتی به‌نام دنی زاکارفسکی را در Gemini Man بر عهده دارد که درواقع به هنری قرار است برای متوقف کردن جونیور و سازمانی که اکنون فاسد شده، کمک کند. شخصیت وینستد در این فیلم گویی ترکیبی از شخصیت الن ریپلی با بازی سیگورنی ویور در فیلم Alien و سارا کانر با بازی لیندا همیلتون در فیلم Terminator است و حتی در بخش‌هایی از فیلم شاهد ارجاعاتی نیز هستیم. با وجود پتانسیل بالایی که شخصیت وینستند در فیلم دارد و عملکرد این بازیگر نیز از نقاط قوت فیلم محسوب می‌شود و در مجموع شخصیت جذاب‌تر و با پتانسیل بیشتری نسبت به هنری در طول فیلم نشان می‌دهد، اما درنهایت با بی‌توجه بودن لی به این موضوع مواجه هستیم تا جایی که این شخصیت تنها در دقایق زیادی از فیلم تنها به جلو بردن فیلم کمک می‌کند. این موضوع در مورد شخصیت بارون با بازی بندیکت وانگ، نیز صادق است که تنها وظیفه‌ای که در فیلم دارد، کمی تغییر فضای فیلم و بردن هنری به مکان‌های مختلف برای جلو بردن داستان در فیلم است و عدم استفاده صحیح از شخصیت‌های مکمل باعث می‌شود تا مشکلات فیلم بیشتر از قبل به چشم بیاید. شخصیت کلیتون واریس با بازی کلایو اوون نیز چیزی فراتر از یک شخصیت منفی کلیشه‌ای که حرفی برای گفتن ندارد، نیست.

مشکلات فیلمنامه و کارگردانی فیلم باعث شده تا از پتانسیل‌های بازیگران به درستی استفاده نشود و در مقابل شاهد پرداخت خوبی برای دو شخصیت اصلی فیلم نیز نباشیم. اگر این مشکلات را کنار بگذاریم، به بخش اکشن فیلم می‌رسیم که متاسفانه در این بخش نیز فیلم کاملا ناامید کننده و ضعیف عمل کرده است. صحنه‌های اکشن فیلم تا حد زیادی اغراق شده و عملا این صحنه‌ها کاملا سطحی به تصویر کشیده شده‌اند. شخصیت هنری در طول فیلم تنها توسط جونیور به چالش کشیده می‌شود و سایر دشمنان توانایی متوقف کردن او را ندارند و حتی گروهی که شخصیت واریس در حال آموزش آن نیز هست، به‌راحتی نابود می‌شوند تا عملا سؤال ایجاد شود که هنری اصلا محدودیتی نیز دارد؟ در فیلم‌های مشابه حتی جان ویک نیز دارای محدودیت‌های خود هست، اما در مورد هنری تنها نسخه جوان‌تر او توانایی شکست دادن‌اش را دارد. علاوه‌بر اینکه شخصیت‌های منفی فیلم اصلا باهوش نیستند و فقط قرار است توسط هنری و دیگران کشته شوند و همین موضوع به صحنه‌های اکشن فیلم نیز ضربه زیادی زده، اما حتی خود هنری هم شخصیت خیلی باهوشی به‌نظر نمی‌رسد و او حتی فکر نمی‌کند که چرا هر جا می‌رود سازمان به‌راحتی او را پیدا می‌‌کند! پایان بندی فیلم هم حکم آب سردی را دارد که فیلم روی سر تماشاگر می‌ریزد تا بسته ناامید کننده فیلم کامل و ارائه شود. حتی پلات تویستی که در پایان فیلم نیز وجود دارد تنها حکم یک اسباب بازی بیشتر برای حذف شدن سریع در فیلم دارد که حتی از خود سؤال کنیم اصلا چه نیازی به این چیزا در فیلم بود و این به‌کار بردن این موارد اصلا کمکی به بهتر شدن فیلم کرده‌اند؟

فیلم Gemini Man با ایده‌ای جسورانه و بلند پروازانه و با استفاده از ویل اسمیت برای بازی در نقش نسخه مسن و جوان‌تر شخصیت اصلی داستان، ریسک بزرگی می‌کند، اما نتیجه فیلم چیزی نیست که از اسمیت و انگ لی انتظارش را داشتیم و فیلم در مأموریت خود شکست می‌خورد. فیلم با اینکه تمرکز زیادی روی دو شخصیت اصلی فیلم دارد، اما در به تصویر کشیدن دو شخصیت متفاوت و مشکلات آن‌ها رنج می‌برد و اسمیت نیز نمی‌تواند تفاوت بزرگی بین نسخه مسن و جوان‌تر شخصیت اصلی داستان ایجاد کند تا جایی که شخصیت جونیور به شخصیتی سطحی و ضعیف تبدیل می‌شود که حرفی برای گفتن ندارد. فیلم در استفاده از بازیگران مکمل و شخصیت منفی و پتانسیل‌های آن‌ها نیز موفق عمل نمی‌کند. فیلم Gemini Man حتی در بخش جلوه‌های ویژه و جوان‌تر کردن شخصیت ویل اسمیت نیز دستاورد بزرگی ندارد و حتی در بخش‌هایی از فیلم نیز ضعیف و متوسط عمل کرده است. فیلم جمنای من با هدف خلق یک IP اکشن جدید پا به سینما گذاشت، اما نتیجه تنها یک شکست دیگر برای یک مجموعه اکشن اورجینال دیگر بود.