نقد سریال The Walking Dead؛ قسمت سیزدهم، فصل هفتم

مورگان اما متقاعد نمی‌شود. راستش این فقط حدس و گمان من نیست. مورگان واقعا متقاعد نمی‌شود. چون مدتی بعد که همه برای تقدیم طالبی گم‌شده به ناجیان سر قرار حاضر می‌شوند، یکدفعه به جان ریچارد می‌افتد و او را خفه می‌کند. نکته‌ی جالب ماجرا این است که در حالی که مورگان روی سینه‌ی ریچارد نشسته و دستانش را مثل دیوانه‌ها دور گردنش حلقه کرده و در حالی که ریچارد دارد جلوی ازیکیل و دیگران جان می‌دهد و دست و پا می‌زند، هیچ‌کس تلاشی برای جدا کردن آنها نمی‌کند. بالاخره ریچارد یکی از قدیمی‌های پادشاهی و یکی از قدیمی‌ترین دست‌راست‌های ازیکیل بوده است. اما در کمال تعجب همه صبر می‌کنند و تازه بعد از کشته شدن ریچارد، از مورگان دلیل کارش را می‌پرسند. مورگان هم نقشه‌ی ریچارد را توضیح می‌دهد. به ناجیان می‌گوید که از آنها پیروی خواهند کرد و طوری کلمات ریچارد را به زبان می‌آورد که نشان می‌دهد بله، در حال ادامه دادنِ نقشه‌ی ریچارد است. اما کار مورگان تمام نشده. بعد از اینکه او به یاد قدیم‌ها شروع به زامبی‌کشی می‌کند، جلوی در خانه‌ی کارول ظاهر می‌شود و همه‌چیز را رک و راست به او می‌گوید. که الکساندریا در چه وضعی به سر می‌برد و نیگان چه کسانی را کشته و چه بلایی سر دوستانش آورده است. کارول هم طبق همان چیزی که فکر می‌کردیم زندگی نسبتا بی‌دردسرش را بی‌خیال می‌شود تا دوباره شروع به کشتن کند و بالاخره ازیکیل هم راضی به جنگ می‌شود. بله، وقتی می‌گویم طالبی‌ها آدم‌بدهای جدید سریال هستند دروغ نمی‌گویم. نه تنها ناجیان به خاطر کمبود یک طالبی، بنجامین را کشتند، بلکه مورگان هم در جریان عواقب غیرمستقیم طالبی گم‌شده، ریچارد را می‌کشد و مورگان و کارول هم شخصیت‌های درونی تازه‌ای را که پیدا کرده بودند نیز مُرده پیدا می‌کنند.

اینکه افراد پادشاهی دقیقا باید دوازده‌تا طالبی تحویل می‌دادند و سر همین موضوع چنین قشقرقی به پا می‌شود، کمی عجیب است. چون بالاخره ما قبلا ندیده بودیم که ناجیان این‌قدر دقیق درخواست چیزی را داده باشند. اما از اینکه بگذریم، نقشه‌ی ریچارد حداقل از لحاظ زاویه‌ی دید خودش منطقی است. قبلا بارها دیده بودیم که ریچارد به‌طرز دیوانه‌واری سعی در تحریک کردن ازیکیل برای مبارزه با نیگان داشته و از آنجایی که او در نقشه‌ی آخرش موفق نشد از کارول به عنوان طعمه استفاده کند و در صورت انجام این کار، دریل حقیقت را برای ازیکیل فاش می‌کرد، پس تصمیم می‌گیرد تا خودش را این وسط فدا کند که در ابتدا طبق برنامه پیش نمی‌رود، اما در ادامه به هدفش می‌رسد. عواقب کاری که می‌کند اما فقط به مرگ بنجامین و خودش خلاصه نمی‌شود، بلکه دو نفر دیگر هم با تحول جدی و بزرگی روبه‌رو می‌شوند.

اولی مورگان است که بعد از آشنایی با معلم آیکیدویش تصمیم گرفت تا راه و روش زندگی بدون قتل را پیش بگیرد و از کسی که زمانی از ضایعه‌های روانی رنج می‌برد و کنترل خودش را از دست داده بود، به کسی تبدیل شد که زندگی همه برایش ارزشمند بود. کسی که شاید عاقل‌ترین عضو گروه ریک به نظر می‌رسید. کسی که حاضر بود برای مجبور نشدن به کشتن، از شرایط خطرناک و بد دوری کند. حتی همین مورگان بود که در ابتدا با برنامه‌ی ریک برای حمله به پایگاه نیگانی‌ها مخالفت کرد. نصیحتی که اگر ریک به آن گوش می‌کرد، الان احتمالا گلن و آبراهام زنده بودند. اما تبدیل شدن دوباره‌ی مورگان به یک بازمانده‌ی قاتل شاید دیر یا زود داشت، اما سوخت و سوز نداشت. ناسلامتی در فینال فصل ششم دیدیم که مورگان حاضر است برای نجات دادن کسانی که دوستشان دارد، ماشه‌ی تفنگش را بکشد. اما تحول مورگان در این اپیزود چندان متقاعدکننده نبود. بله، ما می‌دانیم مورگان حتی در آرام‌ترین لحظاتش هم چقدر از لحاظ عصبی ناپایدار است و می‌دانیم که او یکی از معدود کسانی است که مرگ پسرش تاثیر فراموش‌ناشدنی‌ای روی روحش گذاشته است.

چیزی که در این اپیزود باعث شکست روانی مورگان می‌شود، مرگ بنجامین است. بنجامینی که مرگش اصلا غیرمنتظره نیست و از همان دقایق ابتدایی این اپیزود که داستان روی او زوم کرده بود، می‌توانستم حس کنم که این اپیزود، اپیزودِ مرگ اجتناب‌ناپذیر اوست. اما متقاعدکننده نبودنِ تحول مورگان بعد از مرگ بنجامین به خاطر قابل‌پیش‌بینی‌بودن آن نیست، بلکه به خاطر این است که اصلا رابطه‌ی پدر و فرزندی خاصی بین این دو شکل نگرفته بود که نابودی آن بخواهد چنین تاثیری روی مورگان بگذارد. البته که سریال طوری با این اتفاق رفتار می‌کند که خلاف این را نشان می‌دهد. مورگان شاید ریچارد را به خاطر اثبات وفاداری دروغینشان به ناجیان جلوی آنها خفه می‌کند، اما دلیل اصلی‌اش به خاطر این است که اعمالِ ریچارد به کشته شدن بنجامین ختم شد. منظورم از متقاعدکننده نبودنِ تحول مورگان دقیقا همین صحنه است. اینکه مورگان از شدت ناراحتی به خاطر مرگ بنجامین بی‌خیال اصول آیکیدو شود و آماده‌ی کشتن شود یک چیز است، اما اینکه یک نفر را با خونسردی تمام خفه کند، به این معناست که او به چنان درجه‌ای از عصبانیت، ناامیدی، جنون و افسارگسیختگی رسیده که حاضر به انجام چنین کاری شده است.

لحظه‌ی خفه شدنِ ریچارد توسط مورگان یکی از آن صحنه‌هایی بود که خیلی خیلی وقت بود که از مورگان ندیده بودیم و نویسندگان برای برگرداندنِ مورگان به وضع قبلی‌اش باید وقت بیشتری روی چیزی که به شکست روانی‌اش می‌انجامد صرف می‌کردند: رابطه‌ی پدر و فرزندی او و بنجامین. نتیجه صحنه‌ی ترسناکی است. البته با توجه به عدم دخالت ازیکیل و دیگران تعجب‌برانگیز هم می‌شود، اما روی هم رفته شوکه‌کننده است. اما متاسفانه شوکی است که به‌طور تمام و کمال به بار نمی‌نشیند. در مقایسه با اپیزود چهارم فصل ششم که سریال یک قسمتِ را با جزییات کامل به بررسی و تحول مورگان از قاتلی روانی به انسانی صلح‌جو اختصاص داده بود و نتیجه به یکی از بهترین اپیزودهای سریال منجر شد، این یکی به‌یادماندنی و به قول معروف‌ «از شخصیت برآمده» نیست. انگار اگر دست خود مورگان بود، چنین کاری نمی‌کرد و او فقط به این دلیل ریچارد را خفه می‌کند که نویسندگان مجبورش می‌کنند.

خوشبختانه لنی جیمز، درست در کنار ملیسا مک‌براید از جمله بهترین بازیگران «مردگان متحرک» است که حتی در صورت کم‌کاری نویسندگان، می‌توانند جور سناریوی ضعیف سریال را بکشند. بنابراین نه تنها تحول شخصیتی مورگان به خاطر بازی جیمز که درد و خشم را در نگاهش به زیبایی منتقل می‌کند به اندازه‌ی کافی قابل‌قبول صورت می‌گیرد، بلکه چنین چیزی هم درباره‌ی تحول کارول به خاطر بازی مک‌براید صدق می‌کند که همیشه در نمایش تغییراتِ طبیعی شخصیتش کم‌نظیر بوده است. «مرا اینجا دفن کنید» می‌توانست در رابطه با این دو کاراکتر به اپیزود عالی و تکان‌دهنده‌ای تبدیل شود، اما مشکل این است که «مردگان متحرک» حالا به چنان مرحله‌ای از افول رسیده است که حتی وقتی روی کاغذ با اپیزود مهمی هم طرف هستیم، آن را به‌طرز ناامیدکننده و مشکل‌داری اجرا می‌کند. مطمئنا اگر سریال بسیاری از زمان‌های مُرده و اضافی این فصل را به عمق بخشیدن به رابطه‌ی مورگان و بنجامین اختصاص می‌داد و برنامه‌ی بهتری برای زمان بازنشستگی کارول می‌داشت، الان تحول آنها خیلی خیلی تاثیرگذارتر از این احساس می‌شد. قابل‌ذکر است که اپیزود با صحنه‌ی بی‌دیالوگِ خوبی با محوریت مورگان به پایان می‌رسد؛ دوربین از پشت مورگان را نشان می‌دهد که چوبش را در دست دارد و فقط صدای تیز شدن چوب به گوش می‌رسد. دیدن او در حالی که دارد چوبی را که فقط برای دفاع از خود استفاده می‌کرد به نیزه‌ای برای کشتن تبدیل می‌کند به بهترین شکل ممکن هرچیزی را که درباره‌ی او باید بدانیم می‌گوید؛ صحنه‌ای آرام و پرغم و اندوه که مجبورتان می‌کند دل‌تان برای مورگان بسوزد. من از «مردگان متحرک» چنین صحنه‌هایی می‌خواهم.

اما یکی از چیزهایی که درباره‌ی این اپیزود دوست داشتم، نمایش گوشه‌ای از سیستم خراب حکمرانی نیگان بود. از ابتدا معلوم بود که صلح نسبی بین پادشاهی و ناجیان دوام نخواهد آورد. سیستم حکمرانی نیگان که براساس زور، بی‌احترامی، شاخ‌بازی و سوءاستفاده کار می‌کند، یک مشکل خیلی بزرگ دارد و آن هم این است که نیگان برای حفظ قدرت باید سربازان قلدری داشته باشد. قلدرهایی که حاضرند از رفتار تهدیدآمیزِ رهبرشان پیروی کنند و آن را به کار بگیرند. مشکل این است که نیگان برای انجام کارهایش به عوضی‌هایی مثل خودش نیاز دارد که البته به اندازه‌‌ی خودش باهوش نیستند. اینکه به آدم‌های عوضی این فرصت را بدهید که رییس‌بازی دربیاورند، یعنی همیشه این احتمال وجود دارد که آنها کسی را کفری کنند. درست مثل وقتی که کتک‌ خوردنِ آرون توسط یکی از افراد نیگان، به یکی از دلایل ریک برای ایستادگی علیه نیگان تبدیل شد. اینجا هم عوضی‌بازی‌های مرد موبلندی که به بنجامین شلیک می‌کند، آغازکنند‌ه‌ی تمام این قضایا است. خوشم آمد که گوین، رییس گروه ناجیانی که با پادشاهی ارتباط دارد نیز متوجه این موضوع می‌شود. بعد از اینکه خبر مرگ بنجامین به گوشش می‌رسد، می‌توان دید که او کاملا پشیمان و عصبانی است و مرد موبلند را مجبور به پیاده برگشتن به پایگاه می‌کند. البته نه به خاطر اینکه کشتن بی‌دلیل یک نفر کار اشتباهی است، بلکه به خاطر اینکه گوین از نکته‌ای که بالاتر گفتم خبر دارد و می‌داند که چنین کارهایی باعث لبریز شدن صبر پادشاهی و شورش علیه آنها می‌شود.

«مرا اینجا دفن کنید» اما بدون لحظات غیرمنطقی و عجیب و غریب نیز نبود. مثلا در صحنه‌ای می‌بینیم که کارول از روش بسیار مضحک و خسته‌کننده‌ای برای کشتن زامبی‌های نزدیک دروازه‌ی پادشاهی استفاده می‌کند. او کلا با پنچ‌تا زامبی سروکار دارد، اما تصمیم می‌گیرد برای کشتن آنها، تابلوی راهنمایی کنار خیابان را بردارد و از درخت بالا برود و به چنین روش غیرلازمی آنها را بکشد. سوال اصلی این است که آیا اصلا کشتنِ پنج‌تا زامبی خیلی کار شگفت‌انگیزی است؟ نه. ما بازماندگان‌مان را در حال کشتن تعداد بیشتری زامبی دیده‌ایم. اصلا در همین اپیزود هفته‌ی قبل دیدیم که ریک و میشون چقدر در مبارزه با ده‌ها زامبی‌ها راحت هستند. اما بنجامین این‌طوری فکر نمی‌کند و به نظر می‌رسد سریال از طریق بنجامین می‌خواهد بگوید که آره، کارول کار خفنی انجام داده است. احساس می‌کنم نویسندگان از این طریق می‌خواستند چشمه‌ای از مهارت‌های کارول را که خیلی وقت است ازشان استفاده نکرده نشان‌مان بدهد که خب، این صحنه اصلا بازتاب‌دهنده‌ی چنین چیزی نبود. یا مثلا باید به صحنه‌ی مربوط به زن ظاهرا مسلمانی که از ترس ببر ازیکیل، جرات نزدیک شدن به او را ندارد اشاره کنم که در پایان گفتگویشان جمله‌ای می‌گوید که کاری به جز شاخ درآوردن از دیدن کیفیت نازل نویسندگی سریال نداشتم!

اپیزود سیزدهم این فصلِ «مردگان متحرک» در تئوری اپیزود دگرگون‌کننده‌ای است، اما در واقعیت این‌طور نمی‌شود. در طول این قسمت با سه تصمیم بزرگ طرفیم، اما بیینده نمی‌تواند وزن هیچکدامشان را احساس کند. چون هر سه ناگهانی به وقوع می‌پیوندند و سازندگان هم در طول این فصل آن‌قدر درگیر پرداختن به چیزهای بی‌اهمیت و کش دادن داستان بوده‌اند که هیچ‌وقت روی پرداخت کاراکترها در رسیدن به انتخاب‌هایشان در این اپیزود تمرکز نکرده بودند. دیوانگی افسارگسیخته‌ی مورگان بعد از مرگ بنجامین متقاعدکننده نیست و از شوک لازم بهره نمی‌برد. بازگشت کارول به جمع قاتلان هم ناگهانی صورت می‌گیرد. سریال وانمود می‌کند که خط داستانی این دو نفر در طول فصل هفتم، رسیدن به چنین نقاطی بوده است. اما واقعا این‌طور نیست. چون مورگان و کارول تا این اپیزود همین‌طوری بی‌کار بودند تا به لطف نویسندگان از این‌رو به آن‌رو شوند. سوال این است که کارول از دوران بازنشستگی‌اش چه چیزی به دست آورد یا دستاورد مورگان از دوران پایبندی‌اش به مرام آیکیدویی چه چیزی بود؟ هیچی. سریال دوتا از بهترین شخصیت‌هایش را به ابزاری برای ایجاد تغییرات ناگهانی در سریال بدل کرده است. اما خب، بزرگ‌ترین دستاورد این قسمت این است که بالاخره داستان را به هر ترتیبی شده پیشرفت می‌دهد و البته کاری می‌کند تا از این به بعد به جای رستاخیز مردگان، نگرانِ انقلاب طالبی‌ها و هندوانه‌ها و خربزه‌ها باشیم!