چند سالی است که استفاده از رژیمهای غذایی پاکسازیکننده مانند استفاده از سرکه سیب رواج پیدا کرده است. سرکه سیب نوعی سرکهی کهرباییرنگ است که از آب سیب یا پورهی سیب موسوم به پوراب تهیه میشود. طرفداران این ماده مفید معتقدند که مصرف آن موجب کاهش وزن، سم زدایی بدن و تنظیم سطح قند خون میشود. با ما همراه باشید تا اطلاعات بیشتری دربارهی پژوهشهای انجامشده دربارهی خواص سرکه سیب و عوارض احتمالی آن در اختیارتان بگذاریم.
نگاهی اجمالی به حقایق موجود دربارهی سرکه سیب
- هنوز مطالعات علمی چندان زیادی خواص سمزدایی سرکه سیب را ثابت نکردهاند و این موضوع همچنان جای مطالعه و پژوهش دارد.
- استفاده از سرکه سیب در رژیم غذایی باید به صورت حداقل ۳ بار در روز باشد.
- استفاده از رژیم غذایی سرکه سیب در کوتاهمدت برای بیشتر افراد ضرر نخواهد داشت.
مزایا و خواص سرکه سیب
طرفداران استفاده از سرکه سیب در رژيم غذایی و کسانی که مصرف مرتب و روزانه آن را میپسندند و قبول دارند، بر این باور هستند که مزایای زیر در مصرف این ماده نهفته است:
- کمک به کاهش وزن؛
- کاهش اشتها؛
- تنظیم تعادل PH بدن؛
- تنظیم سطح قند خون بدن؛
- کاهش کلسترول خون؛
- بهبود عملکرد هاضمه؛
- تقویت سیستم ایمنی بدن؛
- ایجاد باکتریهای مفیدی موسوم به پروبیوتیک در روده؛
- کمک به سمزدایی؛
- بهبود وضعیت پوست؛
- ایجاد آنزیمها در بدن.
برخی از افرادی که بهدنبال سبک زندگی سالم هستند، از سرکه سیب در کنار رژیم غذایی سالم و متعادل و البته ورزش منظم بهره میبرند.
نتایج مطالعات علمی دربارهی سرکه سیب
بدن ما خود دارای سیستم سمزدایی است. این سمزدایی از طریق کبد و کلیهها صورت میگیرد. در واقع کبد و کلیهها کمک میکنند تا سموم بهطور مؤثر از بدن زدوده بشوند. برخی از موادی که میخوریم و میآشامیم در روند و فرایند طبیعی سمزدایی مداخله میکنند. برخی مطالعات علمی در این حوزه از این قرار است:
کاهش وزن
در سال ۲۰۰۹ میلادی، ژاپنیها مطالعه و پژوهشی انجام دادند که طی آن مشخص شد، مصرف سرکهی سیب به کاهش وزن در حیوانات کمک میکند، اما مشخص نشد که این ماده در انسان نیز کارکردی مشابه دارد یا خیر.
پژوهشی دیگر در سال ۲۰۰۷ نشان داد که سرکه سیب و کاهش وزن ارتباطهایی با هم دارند. در این پژوهش ۱۰ نفر با دیابت نوع ۱ به دو گروه تقسیم شدند و به یک گروه، پودینگی داده شد که در آن یک فنجان آب بهکار رفته بود و گروه دیگر پودینگی خوردند که در آب بهکار رفته برای درست کردن پودینگ، ۲ قاشق غذاخوری سرکه سیب نیز وجود داشت. گروهی که در پودینگشان سرکه سیب وجود داشت، نرخ تخلیهی گاستریک کندتری داشتند. نرخ گاستریک، نرخی است که طی آن غذا از معده به روده کوچک میرود. در واقع به کمک سرکه سیب احساس سیری تا مدت زمان بیشتری با ما همراه خواهد بود؛ از همین رو مصرف خوردنیها کاهش پیدا میکند و وزن کاهش مییابد.
تأثیر بر کلسترول
در مطالعهی عنوانشده در قسمت قبلی که در سال ۲۰۰۹ صورت گرفت، به تأثیرات سرکه سیب روی میزان کلسترول و تریگلیسیرید نیز پرداخته شد. تریگلیسیریدها نوعی اسید چرب هستند که در خون یافت میشوند. از هفته چهارم پژوهش به بعد، حیوانات کاهش میزان سطح تریگلیسیرید را نشان دادند و به شکلی طبیعی موجبات کاهش وزن را نیز فراهم کردند.
تحقیقات روی رابطهی کلسترول بد (LDL) و مصرف سرکه سیب در انسان محدود است. محققان ایرانی طی پژوهشهای خود به این نتیجه رسیدهاند که مصرف سرکه سیب باعث کاهش کلسترول بد، کلسترول کلی و تریگلیسیرید در افراد با میزان کلسترول بالا میشود. البته همچنان باید خاطرنشان کرد که این تحقیقات بهطور گسترده صورت نگرفتهاند و به همین خاطر برای پذیرش قطعی آنها نیاز به پژوهشهای بیشتری است.
تنظیم سطح قند خون
مصرف سرکه سیب با غذا به مدیریت صحیح قند خون بدن کمک میکند. بهطور کلی، مصرف کربوهیدرات ها باعث افزایش سطح قند خون میشود. در تحقیقی روی ۳ گروه از افراد در آستانهی دیابت، مبتلا به دیابت و سالم مشخص شد که مصرف کمتر از ۱ اونس (معادل تقریبی ۲۸ گرم) سرکه سیب با غذایی پر از کربوهیدرات به کاهش سطح قند خون افراد در ۳ گروه در مقایسه با گروهی که پلاسیبو (دارونما) مصرف کرده بودند، چشمگیر بوده است.
در پژوهشی دیگر مشخص شد که مصرف سرکه سیب با یک خوراکی سبک قبل از خواب، سطح قند خون افراد با دیابت نوع ۲ را کاهش میدهد. افرادی که در این تحقیق، ۲ قاشق غذاخوری سرکه سیب با خوراکی مانند نان و پنیر مصرف کرده بودند، بهشکل محسوسی در زمان بیداری کاهش قند خون را تجربه کرده بودند. محققان بر این باور هستند که مصرف سرکه سیب با وجود اسید استیک در آن باعث کند شدن نرخ تبدیل کربوهیدرات به قند در بدن میشود.
سمزدایی با مصرف سرکه سیب
بهترین راه برای استفاده از خاصیت سمزدایی سرکه سیب، استفاده از آن بهشکل خام و تصفیهنشده است. یعنی شکلی که هنوز حالت طبیعی خود را حفظ کرده است. سرکه سیب خام و طبیعی حاوی برخی آنزیمها، مواد معدنی و پروبیوتیک است که برای سلامتی مفید واقع میشوند. روند مصرف سرکه سیب با هدف سمزدایی بدن به این شکل است:
- ۱ تا ۲ قاشق غذاخوری سرکه سیب؛
- ۸ اونس آب؛
- اختیاری: ۱ تا ۲ قاشق شیرینکننده مانند عسل و…؛
سایر موادی که میتوانید اضافه کنید به این شرح هستند:
- آبلیمو
- آب سیب
- فلفل هندی
- دارچین
- زنجبیل
روشهای دیگری نیز برای استفاده از سرکه سیب در رژیم غذایی وجود دارد:
- استفاده از آن در سالاد؛
- استفاده از آن برای مزهدار کردن گوشت و سبزیجات؛
- استفاده از با ذرت؛
- استفاده از آن با آب سبزیجات؛
- ریختن آن در سوپ، آش و… .
برخی از افراد از سرکه سیب در چندین روز بهره میبرند و برخی دیگر نیز به مدت ۱ ماه به مصرف سرکه سیب میپردازند و سمزدایی را در چند مقطع زمانی مختلف در سال امتحان میکنند.
عوارض احتمالی و مضرات سرکه سیب
کسانی که قصد مصرف سرکه سیب دارند باید با عوارض احتمالی منفی آن نیز آشنا باشند.
۱. از بین رفتن مینای دندان
یکی از شایعترین نگرانیها در مصرف این ماده از بین رفتن مینای دندانها است. برای پرهیز از چنین مشکلی باید مصرف سرکه سیب را محدود و همیشه آن را با آب یا غذا مصرف کنید. برای جلوگیری از چنین مشکلی بهتر است پس از مصرف، دهان را آب بکشید و یا از نِی استفاده کنید.
۲. تداخل دارویی
مصرف سرکه سیب با برخی داروها تداخل دارد و مشکلاتی برای بدن به وجود میآورد. مثلا انسولین و داروهای دیورتیک (ادرارآور) با سرکه سیب هماهنگی ندارند. بهطور کلی، تمام کسانی که تحت هر درمانی هستند و دارو مصرف میکنند باید برای استفاده از سرکه سیب در رژیم غذایی خود با پزشک مشورت کنند.
۳. آزار گلو و معده
ضمن اینکه سرکه بهشدت اسیدی است و میتواند موجب آزار گلو و معده بشود. برای جلوگیری از مشکلات معدوی، بهتر است از مصرف سرکه سیب با معده خالی پرهیز بشود. اگر در حین مصرف نیز دچار آزردگی در ناحیهی گلو میشوید، بهتر است آب بنوشید. بار دیگر عنوان میکنیم که هنوز از نظر علمی ثابت نشده که مصرف سرکه سیب کاملا امن و بیخطر است.
سخن آخر
سرکه سیب ماده مفیدی است و بسیاری از افراد بر مفید و سالم بودن آن صحه میگذارند. در هر حال مدیریت سطح قند خون، بهبود سلامت قلب، حفاظت در برابر سرطان و از بین بردن برخی باکتریها که در تحقیقات به آنها اشاره شده است، در حجمی محدود و روی حیوانات صورت گرفتهاند و فعلا نمیتوان کاملا به آنها استناد کرد. مصرف کردن میزان کمی از آن در حد ۲ قاشق غذاخوری در روز ضرری ندارد، هر چند که بیشتر مدافعان این ماده، مقدار بیشتری از آن را برای مصرف روزانه توصیه میکنند. هر فردی که دارو یا مکمل های غذایی مصرف میکند، قبل از استفاده از سرکه سیب باید با پزشک مشورت نماید.
به طور کلی، اگر خواهان زندگی سالمی هستید باید به میزان زیاد سبزیجات مصرف و از غذاهای فرآوریشده تا حد امکان دوری کنید. ورزش هم که دیگر جای خود دارد و هرگز نباید فراموش بشود.