دانشمندان به تازگی موفق شدهاند اولین آزمایش انسانی واکسن ایدز را انجام دهند. آیا امیدی به نتایج این مطالعه است و میتوان HIV را ریشه کن کرد؟
بشر با وجود پیشرفتهای بسیاری که در حوزه فناوری و پزشکی داشته، نتوانسته برای برخی از بیماریهای کشنده درمانی پیدا کند. یکی از مهلکترین بیماریهایی که انسانها ممکن است روزی دچار آن شوند، ایدز است. تا چندین دهه پیش بیماری به نام HIV وجود نداشت، ولی به علت رفتارهای پرخطر انسانها، چنین بیماری از حیوان به آدمی منتقل شد.
اولین آزمایش انسانی واکسن ایدز
دانشمندان سالهاست در تلاش واکسن یا راه درمانی برای این بیماری کشنده هستند و در این زمینه به دستاوردهای بزرگی دست یافتهاند. برخی موفق شدهاند داروهای مفیدی برای HIV تولید کنند و پزشکان دیگری به نتایج قابل توجهی در خصوص واکسن ایدز رسیدهاند.
پژوهش جدید محققان به آزمایشهای انسانی منجر شده که به گفته تیم تحقیق میتواند تا 97 درصد ایمنی مطلوب ایجاد کند. همچنین بنا بر ادعای دانشمندان، مشکلی از بابت ایمنی این واکسن وجود نخواهد داشت. این واکسن eOD-GT8 نامگذاری شده و موسسهای به نام Scripps مسئول تحقیق درباره آن بوده است.
واکسن مذکور که اختصاصاً برای HIV توسعه یافته، در نخستین فاز خود با حضور 48 نفر و به طور بالینی آغاز شده و به 36 نفر از داوطلبین با فاصله 8 هفتهای تزریق شده است. دوز اول این واکسن به سیستم ایمنی مبتلایان آموزش میدهد که چطور گروهی از سلولهای B نادر و برگزیده را در حالتی قرار دهند که بتوانند آنتی بادیهای لازم برای مقابله با ایدز را تولید کنند.
با تزریق دوز دوم و سپس دوزهای بعدی، بدن سلولها را بیدار میکند تا بتوانند آنتی بادیهای مقاوم و بادوامی بسازند. در حال حاضر محققان به این نتیجه رسیدهاند که دوز اول واکسن eOD-GT8 کار میکند و امیدوارند در آینده سایر مراحل به خوبی پیش برود.
به گفته دانشمندان، 35 مورد از 36 مورد شرکت کننده نشانههای مقدماتی تولید آنتی بادیهای خنثی کننده را از خود نشان دادند و واکنش ایمنی در بدن آنها با دوز دوم تقویت شد. به عقیده محققان نتایجی که هماکنون به دست آمده، باید به اثبات برسند و هنوز باید تحقیقات بیشتری صورت بگیرد تا این یافتههای اولیه تأیید شوند.
عرضه عمومی واکسن نیازمند اقدامات بیشتری است
به گفته مدیر برنامه HIV دانشگاه مینهسوتا، تیموتی شاکر، امید است که در صورت ایجاد این نوع ایمنی در افراد، بتوانید از آنها در برابر برخی از این ویروسها که مشکلات زیادی در تولید واکسنهای کارآمد برای آنها داشتیم، محافظت کنید. این قدم نخست مهمی در این راه محسوب میشود.
به اعتقاد پژوهشگران برای این که واکسنی ساخته شود که بتواند در برابر ایدز موثر عمل کند میبایست توانایی تولید و ساخت سلولهای T را داشته باشد. در صورتی که مطالعه حال حاضر وارد فاز کارآزمایی بالینی شود، امید است که در آیندهای نزدیک بتوانیم به نتایج قابل توجهی دست یابیم و بتوانیم واکسنهایی در برابر هپاتیت C، آنفلوآنزا و کرونا بسازیم.