گلبولهای قرمز در رساندن اکسیژن به بافتها و دفع دیاکسیدکربن از بدن نقش مهمی ایفا میکنند. رنگ قرمز گلبول قرمز به علت وجود پروتئین غنی از آهنی به نام «هموگلوبین» است. گلبولهای قرمر به مرور زمان پیر میشوند و میمیرند. مغز استخوان پیوسته گلبولهای قرمز تازه تولید میکند. بعضی غذاها میتوانند این روند را سرعت ببخشند. با این مقاله همراه باشید تا با مواد غذایی خون ساز بیشتر آسنا شوید.
کمخونی
کمخونی (آنمی) به حالتی اطلاق میشود که بدن قادر به ساختن گلبول قرمر کمی است یا مقدار هموگلوبین موجود در این سلولها بسیار کم باشد. متداولترین نوع کمخونی، کمخونی فقر آهن نام دارد و معمولا ناشی از مصرف ناکافی آهن در رژیم غذایی است. به مردان بالغ و زنان یائسه توصیه میشود روزانه حداقل ۸ میلیگرم آهن مصرف کنند. این مقدار در زنان بالغ غیریائسه به ۱۸ میلیگرم در روز میرسد. همچنین صرف غذاهای سرشار از ویتامین C به جذب بهتر آهن از مواد غذایی کمک میکند. زنان حداقل به روزی ۷۵ میلیگرم و مردان به ۹۰ میلیگرم ویتامین C نیاز دارند.
غذاهای سرشار از آهن
بدن انسان از آهن استفاده میکند تا هموگلوبین مورد نیاز خود را بسازد. هموگلوبین به حمل و نگهداری اکسیژن در بدن کمک میکند. مصرف مقدار کافی آهن در رژیم غذایی از کمخونی جلوگیری میکند و باعث رسیدن اکسیژن کافی به سلولهای بدن میشود. گوشت قرمز، جگر، قلوه، لوبیا، عدس، سبزیجاتی با برگ سبز تیره (مانند اسفناج)، آلو بخارا، کشمش و زردهی تخممرغ سرشار از آهن هستند.
غذاهای سرشار از اسید فولیک
اسید فولیک یا ویتامین ب۹ در تولید گلبولهای قرمز تازه به بدن کمک میکند. مصرف ناکافی اسید فولیک میتواند باعث ابتلا به کمخونی شود. با مصرف مجدد اسید فولیک میتوان دوباره میزان گلبولهای قرمز را افرایش داد. نانها و غلات غنیشده، سبزیجات برگ سبز مانند کلم پیچ، نخود، حبوبات و مغزها سرشار از اسد فولیک هستند.
غذاهای سرشاز از ویتامین ب۱۲
این ویتامین در ساختن دیانای و تولید گلبول قرمز در مغز استخوان نقش مهمی دارد. کمبود ویتامین ب۱۲ موجب تقسیمِ سلولی غیرطبیعی در مغز استخوان میشود. در نتیجهی این اتفاق گلبولهای قرمز بزرگ و نابالغی تولید میشوند که اصطلاحا «مگالوبلاست» نام دارند. بیمارانی که در بدن خود این سلولهای نابالغ را داشته باشند، از کمخونی مگالوبلاستیک رنج خواهند برد. به دنبال این بیماری گلبولهای قرمز فرد توانایی نگهداری اکسیژن و رساندن آن به بافتهای بدن را نخواهند داشت. ویتامین ب۱۲ به طور گستردهای در غذاهای حیوانی و غذاهای غنی شده با این ویتامین یافت میشود. گوشت قرمز، ماهی، جگر، تخممرغ، شیر و لبنیات، غلات صبحانهی غنی شده و مخمرهای خوراکی سرشار از ویتامین ب۱۲ هستند.