مهم ‌ترین فیلم‌ های جشنواره برلین ۲۰۲۱

کارلو چاتریان، مدیر پیشین جشنواره فیلم نوآر کورمایر (Courmayeur Noir Film Festival) و جشنواره لوکارنو (Locarno Festival) [جشنواره لوکارنوی شهر لوکارنو در کشور سوئیس، پس از جشنواره‌های کن، ونیز و برلین، چهارمین جشنواره معتبر فیلم اروپا محسوب می‌شود] که در حال حاضر مدیر جشنواره بین‌المللی فیلم برلین است در مورد اتفاقات امسال جشنواره برلین و شیوهٔ برگزاری آن گفت: «در ماه مارس دست‌اندرکاران صنعت فیلم به‌صورت آنلاین درکنارهم خواهند بود و در فصل تابستان مانند یک شروع تازه، هفتاد سال پس از برگزاری نخستین دوره جشنواره، مخاطبان نیز درکنار فیلمسازان و دیگر اعضای سازندهٔ فیلم، این رویداد را زیر آسمان و در محیطی باز جشن می‌گیرند» و البته بدین موضوع اشاره داشت که این تصمیم جدید و فرمت متفاوت، تنها برای این دوره جشنواره فیلم برلین است. 

ماریت ریزنبیک، کارگردان اجرایی برلیناله ۲۰۲۱ در مورد برگزاری این جشنواره گفت: «درخواست‌های زیادی برای برگزاری جشنواره به‌صورت فیزیکی داشتیم و ملاقات‌های حضوری همیشه خواستار دارد، اما در شرایط کنونی و به‌دلیل بحران جهانی کرونا، امکان برگزاری فیزیکی مراسم برلیناله در ماه فوریه و مارس و این فصل وجود ندارد، فصلی که بخش بسیار مهمی برای بازاریابی فیلم‌ها است و یک‌چهارم ابتدایی صنعت سینما در سال محسوب می‌شود. با تغییر در فرمت برگزاری برلیناله ۲۰۲۱، هم سلامت و محافظت از تمامی مهمانان را در اولویت قرار دادیم و هم به‌شکلی متفاوت به‌صنعت سینما جانی دوباره بخشیدیم. می‌خواهیم با اجرای مراسم تابستانی، ضیافتی خوب و شایسته را به‌همراه تمامی تماشاچیان و مهمانان چشم‌انتظار جشنواره بین‌المللی فیلم برلین ۲۰۲۱، برای سینما و فرهنگ برگزار کنیم. می‌دانیم پس از ماه‌ها درگیری با بیماری جهان‌گیر کرونا و بسته‌بودن سینماها، تعداد زیادی از فیلمسازان و کسانی که زندگی خود را وقف صنعت سینما کرده‌اند، مصرانه و بااشتیاق فراوان به‌دنبال پلتفرمی برای ارائه آثار خود هستند. علاوه‌بر مراسم دیجیتالی که در ماه مارس برگزار خواهد شد، می‌خواهیم کمی هم در ماه ژوئن خوش‌بگذرانیم، زمانی‌که می‌توانیم در سینما همدیگر را ملاقات کنیم؛ با رعایت کامل اصول بهداشتی و قوانین فاصلهٔ اجتماعی که در آن زمان برقرار خواهد بود و از تماشای فیلم‌ها روی پردهٔ نقره‌ای سینما لذت ببریم».

به‌نظر فیلم‌های امسال جشنواره برلین نیز همچون سال گذشته تنوع خوبی دارند و البته کارگردانان مطرحی نیز در جشنواره امسال و در بخش اصلی حضور دارند، از هونگ سانگ سو، کارگردان و فیلمنامه‌نویس مطرح کره‌ای تا زاویه بووا که وی را بیشتر با بازی‌هایش می‌شناسیم و البته فیلمنامه‌نویس خوبی است و فیلم‌های بلند و کوتاه هم کم در کارنامه ندارد. رادو ژوده رومانیایی و سلین سیاما فرانسوی دیگر کارگردانان نام‌آشنایی این دورهٔ برلیناله هستند و نام غافلگیرکنندهٔ این دوره، دانیل برول، بازیگر فیلم‌های اروپایی و هالیوودی است که اولین فیلم خود را کارگردانی کرده و این مرتبه به‌عنوان کارگردان در جشنواره فیلم برلین حضور خواهد داشت. امسال فیلمسازان زن نیز همچون سال گذشته حضور پررنگی در جشنواره دارند و پنج فیلم را زنان کارگردانی کرده‌اند که البته به‌نسبت سال گذشته که شش زن در جشنواره برلین به‌عنوان کارگردان حضور داشتند، یک نفر کاهش داشته‌ایم. گفتنی است محمد رسول اُف، کارگردان ایرانی که در سال ۲۰۲۰ با فیلم There Is No Evil (شیطان وجود ندارد) موفق به‌کسب جایزه اول برلیناله 2020 شد، یکی از داوران برلیناله 2021 خواهد بود و در کنار او جیانفرانکو رُزی، یاسمیلا ژبانیچ، ایلدیکو انیدی، آدینا پینتیلی و نداف لاپید، سینماگرانی هستند که برندهٔ خرس طلای برلین و دیگر برندگان بخش رقابتی جشنواره برلین امسال را انتخاب خواهند کرد. 

در پایین مهم‌ ترین فیلم ‌های برلین ۲۰۲۱ را نام می‌بریم و تا حد امکان معرفی کوتاهی برای هر کدام خواهیم داشت و در انتها نیز فهرست تمامی آثاری که در برلیناله ۲۰۲۱ حضور دارند را آورده‌ایم. امیدواریم جشنواره خوبی را شاهد باشیم و خوراک سینمایی خوبی برای یک سال آینده سینمادوستان تدارک دیده شده باشد.

معرفی فیلم های برلین 2021 در بخش مسابقه اصلی

۱۵- فیلم Drift Away

رانده‌شده

عنوان اصلی Albatros

نویسنده: زاویه بووا | کارگردان: زاویه بووا | بازیگران: ژرمی رنیر، مری ژولی مالیل و ویکتور بلموندو  

محصول کشور فرانسه | اولین نمایش جهانی در برلیناله ۲۰۲۱

زاویه بووا هنرپیشه، کارگردان و فیلمنامه‌نویس فرانسوی است که فعالیت حرفه‌ای خود را از اواخر دههٔ ۸۰ میلادی آغاز کرد. یکی از اولین آثار وی که در جوایز سِزار (César Awards) و آکادمی فیلم اروپا (European Film Academy‎) بسیار خوش درخشید و نام وی را سر زبان‌ها انداخت، فیلم North (شمال) بود که علاوه‌بر نقش‌آفرینی در آن فیلم، نگارش فیلمنامه و کارگردانی پروژه را نیز خود برعهده داشت. فیلم بعدی وی در مقام کارگردان و البته فیلمنامه‌نویس نیز اثری تحسین‌شده با عنوان Don't Forget You're Going to Die (یادت نرود داری می‌میری) بود که در سال ۱۹۹۵ ساخته شد و فیلم همان سال برنده جایزه هیئت داوران جشنواره فیلم کن (Cannes Film Festival) شد و در آن فیلم نیز نقش اصلی را داشت و با بازیگرانی چون کیارا ماسترویانی، بول اوژیه، سیدریک کان و رشدی زیم همبازی بود. در سال ۲۰۰۰ باز هم روی صندلی کارگردانی نشست و فیلم To Matthieu (تقدیم‌به متیو) را ساخت که این فیلم نامزد دریافت شیر طلایی جشنواره فیلم ونیز (Venice Film Festival) شد.

زاویه بووا تقریباً ریتمی مشخص در بازی و کارگردانی داشت و بعد از بازی در چهار یا پنج فیلم، به‌ساخت فیلم علاقمند شد و در کارنامهٔ کاری پربار وی، توازن خوبی از نقش‌آفرینی و فیلمسازی وجود دارد. وی این رویه را ادامه داد و در سال ۲۰۱۰ یکی از بهترین فیلم‌های خود را ساخت که بسیار مورد توجه منتقدان قرار گرفت و در جشنواره‌های معتبری چون بَفتا (British Academy of Film and Television Arts – BAFTA) و جشنواره فیلم کن و جشنواره بین‌المللی فیلم تورنتو (Toronto International Film Festival) و ونیز و چندین جشنواره معتبر دیگر، در بخش‌های مختلف نامزد دریافت جایزه شد؛ فیلم Of Gods and Men (در باب خدایان و انسان‌ها) که لمبرت ویلسون و مایکل لونزدل بازیگران اصلی آن بودند و بار دیگر زاویه بووا قدرت خود در فیلمنامه‌نوسی را به‌رخ کشید. در سال ۲۰۱۷ فیلم The Guardians (نگهبانان) را ساخت که ناتالی بای، لورا اسمت و نیکولا ژیرو در آن نقش‌آفرینی می‌کردند و آخرین فیلم وی، فیلم کمدی و درام The Price of Fame (بهای شهرت) بود که این فیلم نیز نامزد دریافت شیر طلایی جشنواره فیلم ونیز شد.

حضور زاویه بووا در جشنواره بین‌المللی فیلم برلین ۲۰۲۱، قطعاً وزن کیفی آثار برلیناله امسال را بالا خواهد برد و وی یکی از نام‌های بزرگی است که در جشنواره امسال حضور دارند و با کارنامهٔ درخشانی که بووا دارد و البته علاقهٔ منتقدان به‌آثارش، می‌توان برای فیلم جدید وی با عنوان Albatros یا Drift Away (رانده‌شده) شانس بالایی برای دریافت جایزه قائل شد. از داستان فیلم تنها می‌دانیم در بخش‌های شمالی فرانسه روایت خواهد شد و گویا جست‌وجو برای رسیدن به‌پاسخی برای سؤالات فلسفی و هستی‌گرایانه، کلیت کار را تشکیل می‌دهد و یک مأمور پلیس سفری ماجراجویانه را در جهت خودیابی و شناخت هستی خود آغاز می‌کند.

۱۴- فیلم ...Bad Luck

بدشانسی...

عنوان اصلی ...Babardeală Cu Buclucsau

نویسنده: رادو ژوده | کارگردان: رادو ژوده | بازیگران: کاتیا پاسکاریو، کلودیا لیریمیا و المپیا مالی

محصول کشورهای رومانی، لوکزامبورگ، کرواسی و جمهوری چک | اولین نمایش جهانی در برلیناله ۲۰۲۱

رادو ژوده، کارگردان و فیلمنامه‌نویس اهل رومانی است است که دوران کاری حرفه‌ای وی از سال ۲۰۰۲ و با ساخت سریال تلویزیونی In Familie (یک خانواده) آغاز شد و بعد از ساخت چند فیلم کوتاه، شروع به‌ساخت آثار بلند سینمایی کرد و از معروف‌ترین آثار این کارگردان پرکار این سال‌های سینمای رومانی می‌توان به فیلم I Do Not Care If We Go Down in History as Barbarians (اهمیتی نمی‌دهم که در تاریخ مانند بربرها ثبت شویم)، فیلم Scarred Hearts (قلب‌های شکسته) و فیلم Everybody in Our Family (هر شخص در خانوادهٔ ما) اشاره کرد. اما معروف‌ترین فیلم رادو ژوده، فیلم Aferim!‎ (آفریم!) بود که در سال ۲۰۱۵ اکران شد و بسیار مورد توجه منتقدان قرار گرفت و بار دیگر نام سینمای رومانی را بر سر زبان‌ها انداخت که فیلم‌های خوب کم نداشته و یکی از آخرین آثار باکیفیت این سینمای متفاوت، فیلم Beyond the Hills (آن سوی تپه‌ها) بود که به‌کارگردانی کریستین مونجیو در سال ۲۰۱۲ درخشید و در جشنواره فیلم کن ۲۰۱۲ به‌عنوان یکی از فیلم‌های برگزیده در بخش نهایی مسابقه شرکت داشت؛ کریستین مونجیو توانست جایزه بهترین فیلمنامه را با این فیلم از آن خود کند. اما از فیلم !Aferim بگوییم که در بخش مسابقه شصت‌وپنجمین جشنواره بین‌المللی فیلم برلین شرکت داشت و رادو ژوده توانست برندهٔ خرس نقره‌ای برای بهترین کارگردانی شود و روایتگر داستان مأمور پلیسی در ابتدای قرن نوزدهم بود که به‌همراه پسرش در جستجوی یک کولی، از منطقه والاچیا در رومانی عبور می‌کنند؛ کولی متهم بود که همسر یکی از اشراف را اغواء کرده است.

جدیدترین ساختهٔ این کارگردان گویا فیلمی ساختارشکنانه و با لحنی تند‌وتیز و محتوایی کاملاً بزرگسالانه است که حتی از عنوان کامل آن می‌توان در مورد کلیت آنچه مخاطب در انتظارش است حدس‌هایی زد و نمی‌توانیم آن را به‌صورت کامل در اینجا بیان کنیم و تنها به‌عنوان «بدشانسی...» بسنده می‌کنیم و جست‌وجو را به‌شما می‌سپاریم. فیلم رادو ژوده فیلمی سیاسی است که نگاهی به حوادث دههٔ اخیر کشور رومانی دارد و برای بیان مقصود اصلی خود، از روایتی انتقام‌جویانه بهره می‌برد. ژوده خاطرهٔ خوبی از برلیناله دارد و همان‌طور که گفتیم برندهٔ خرس نقره‌ای بهترین کارگردانی با فیلم «آفریم!» شده است و شاید امسال هم داوران از فیلم متفاوت و احتمالاً خشن و مملو از صحنه‌های بزرگسالانه که در دل خود حرفی سیاسی دارد، استقبال کنند و وی بار دیگر دست پر از جشنواره بین‌المللی فیلم برلین خارج شود.

۱۳- فیلم Fabian – Going to the Dogs

فابیان – خراب‌شدن اوضاع

عنوان اصلی Fabian Oder Der Gang Vor Die Hunde

نویسنده: دومینیک گراف | کارگردان: دومینیک گراف | بازیگران: تام شیلینگ، ساسکیا روزندال و آلبرت شاچ

محصول کشور آلمان | اولین نمایش جهانی در برلیناله ۲۰۲۱

دومینیک گراف، هنرپیشهٔ قدیمی و کارگردان و فیلمنامه‌نویس آلمانی است که از دههٔ ۷۰ میلادی وارد صنعت سینما شد. وی را در آلمان به‌عنوان مستندساز و کارگردان سریال‌های تلویزیونی می‌شناسند و نام چندان مطرحی در خارج از آلمان نیست، اما کارنامهٔ پرباری در زمینه‌های مختلف دارد و علاوه‌بر ساخت چندین مستند و کارگردانی چندین سریال تلویزیونی، از ساخت فیلم‌های بلند سینمایی نیز غافل نبوده است و از میان آثار وی می‌توان به فیلم Beloved Sisters (خواهران عزیز) که نامزد دریافت خرس طلایی شصت‌وچهارمین جشنواره بین‌المللی فیلم برلین شد و یکی از فیلم‌های بخش رقابت نهایی در هشتادوهفتمین مراسم اسکار بود، اشاره کرد. یکی از دیگر فیلم‌های معروف دومینیک گراف آلمانی، فیلم The Cat (گربه) بود که در سال ۱۹۸۸ اکران شد.

فیلم جدید دومینیک گراف براساس رمانی معروف با عنوان «فابیان: داستان یک اخلاق‌گرا» اثر اریک کستنر است که برای نخستین بار در سال ۱۹۳۱ در آلمان در ویترین کتاب‌فروشی‌ها جای گرفت و یک سال بعد در انگلیس چاپ شد و ترجمهٔ انگلیسی اثر، باعث شهرت جهانی رمان و نویسندهٔ آن شد. به‌نظر فیلم نیز همچون داستان رمان اریک کستنر، روایت سفری معنوی در دلِ زمان و مکان است و موقعیت زمانی فیلم در دوران حکومت جمهوری وایمار (نظام حکومتی آلمان طی سال‌های ۱۹۱۹ تا ۱۹۳۳ میلادی که در اصل اصطلاحی است که مورخان برای دورهٔ تاریخی حدفاصل پایان جنگ جهانی اول تا روی کار آمدن حکومت نازی‌ها در آلمان به‌کار بردند و ماندگار شد و در مورد جمهوری وایمار چنین می‌توان گفت که اولین تلاش برای ایجاد مردم‌سالاری در آلمان بود که توسط سیاست‌مداران آلمانی در شهر وایمار مورد اجماع قرار گرفت) و در دههٔ ۲۰ میلادی روایت می‌شود. باید منتظر ماند و دید دومینیک گراف که دست روی موضوعی متفاوت گذاشته است و تاریخ کمتر دیده‌شدهٔ کشور خود بعد از جنگ جهانی اول را با اقتباسی از رمان اریک کستنر به‌تصویر کشیده و در برلیناله ۲۰۲۱ به‌نمایش درمی‌آید، در کار خود موفق بوده و در کشور خود افتخارآفرینی خواهد کرد یا نتیجهٔ کار و امتیازات داوران و نظرات منتقدان و تماشاچیان جشنواره برلین چیزی جز این خواهد بود.

۱۲- فیلم Ballad of a White Cow

قصیده گاو سفید

نویسنده: بهتاش صناعی‌ها، مریم مقدم و مهرداد کورش‌نیا | کارگردان: بهتاش صناعی‌ها | بازیگران: مریم مقدم، علیرضا ثانی‌فر، لیلی فرهادپور و فرید قبادی

محصول کشورهای ایران و فرانسه | اولین نمایش جهانی در برلیناله ۲۰۲۱

بهتاش صناعی‌ها، نویسنده، کارگردان و مستندساز ایرانی است که فارغ‌التحصیل مقطع کارشناسی رشته مهندسی عمران بود و بعدتر تحصیل در مقطع کارشناسی ارشد در رشته معماری را نیمه‌کاره رها کرد و بعد از چند تجربه کارگردانی و بازیگری در تئاتر، مشغول به‌ساختن فیلم کوتاه، مستند، انیمیشن و تیزر تبلیغاتی شد. بهتاش صناعی‌ها، کارگردان فیلم سینمایی Ballad of a White Cow (قصیده گاو سفید)، سابقه ساخت فیلم‌هایی نظیر «دیپلماسی شکست‌ناپذیری آقای نادری» و «احتمال بارش باران اسیدی» را دارد. فیلم «قصیده گاو سفید» یکی از نمایندگان نسبتاً پربازیگر سینمای ایران در جشنواره امسال است و در این فیلم بازیگرانی چون مریم مقدم، علیرضا ثانی‌فر، لیلی فرهادپور، فرید قبادی، فرید ازقندی، امیر شریعت، ماهور احمدی، زهرا پرهون، ابراهیم گله دارزاده، سمیه برجی، مهدی پیله‌وری، ماندانا معزی‌پور، سمکو روشنی، ساچلی تاج‌بخش، آوین پوررئوفی، پوریا رحیمی سام حضور دارند و به‌ایفای نقش پرداخته‌اند.

«احتمال بارش باران اسیدی» نخستین فیلم سینمایی بهتاش صناعی‌ها بود که موفق به‌دریافت جایزه بهترین فیلمنامه از سی‌وسومین دوره جشنواره فیلم فجر و همچنین نامزد سیمرغ بلورین بهترین فیلم در بخش هنر و تجربه از سی‌وسومین جشنواره فیلم فجر شد. صناعی‌ها بعد از ساخت فیلم «احتمال بارش باران اسیدی»، مستند بلند «دیپلماسی شکست‌ناپذیری آقای نادری» را در سال ۹۵ به‌طور مشترک با مریم مقدم کارگردانی کرد که جوایز متعددی را در جشنواره‌های داخلی و بین‌المللی کسب کرد. این کارگردان ایرانی در سال ۲۰۱۸ به‌عنوان داور جایزه معتبر اینگمار برگمان در کشور سوئد انتخاب شد که از مهم‌ترین جوایزی است که در دنیا به‌فیلم‌اولی‌ها داده می‌شود.

گفتنی است فیلم «قصیده گاو سفید» در جشنواره فیلم فجر سال گذشته حضور داشت و در بخش‌های بهترین فیلمنامه و بهترین بازیگر نقش اول زن نامزد دریافت جایزه شد، اما بهتاش صناعی‌ها، مریم مقدم و مهرداد کورش‌نیا دست خالی جشنواره را ترک کردند. فیلم تِمی جنایات و مکافاتی دارد، البته جنایتی نشده و مکافاتی داده شده. داستان فیلم ماجرای بعد از اعدام یک بی‌گناه است؛ همسر شخصیت مینا با بازی مریم مقدم اعدام شده و بعد از چند سال مشخص می‌شود به‌اشتباه پای چوبهٔ دار رفته است و شرایطی سختی که مینا طی این سال‌ها از سرگذرانده و می‌گذارند.

۱۱- فیلم Wheel of Fortune and Fantasy

چرخ ثروت و خیال

عنوان اصلی Guzen To Sozo

نویسنده: ریوسوکی هاماگوچی | کارگردان: ریوسوکی هاماگوچی | بازیگران: کوتن فوروکاوا، کیوهیکو شیباکاوا و فاسکو اورابی

محصول کشور ژاپن | اولین نمایش جهانی در برلیناله ۲۰۲۱

ریوسوکی هاماگوچی، کارگردان و فیلمنامه‌نویس ۴۲ ساله اهل کشور ژاپن است که پس از فارغ‌التحصیلی از دانشگاه توکیو و پیش از ورود به‌رشته هنر همان دانشگاه، با صنعت ساخت آثار تجاری یا همان تبلیغات تلویزیونی آشنا شد و پس از چند سال تجربه در این کار، با فیلم و فیلمسازی کاملاً آشنا بود و پس از تحصیل در رشته مورد علاقه خود، اولین فیلم بلند سینمایی‌اش را با عنوان Passion (شوریدگی) در سال ۲۰۰۸ ساخت که اولین ساخته‌ٔ وی به‌بخش رقابتی جشنواره فیلم توکیو فیلمکس (Tokyo Filmex) راه پیدا کرد؛ جشنواره‌ای مهم برای سینمای آسیا که هرساله در شهر توکیو برگزار می‌شود و تمرکز این جشنواره در بخش مسابقه معمولاً روی سینمای خاورمیانه، آسیای مرکزی و آسیای شرقی است.

در سال ۲۰۱۰ با همکاری کو ساکای، مستند سه‌قسمتی از بازماندگان زمین‌لرزه و سونامی توهوکو (برآوردها نشان می‌دهد زمین‌لرزه توهوکو قوی‌ترین زمین‌لرزه در ژاپن و چهارمین در جهان از زمان آغاز ثبت شدت زلزله‌ها از سال ۱۹۰۰ میلادی است) ساخت و عنوان این مستند Voices from the Waves (اصواتی از امواج) نام داشت و با استقبال خوبی از سوی منتقدان همراه شد و در جشنواره بین‌المللی فیلم‌ مستند یاماگاتا (Yamagata International Documentary Film Festival)، نامزد دریافت جایزه شد. از دیگر آثار معروف این کارگردان ژاپنی می‌توان به فیلم Happy Hour (ساعت خوش)، محصول سال ۲۰۱۵ و فیلم Asako I & II (آساکو ۱ و ۲) اشاره کرد که این فیلم در سال ۲۰۱۸ روی پردهٔ سینما رفت و یکی از آثار درام و رمانتیک بسیار خوبی بود که ریوسوکی هاماگوچی را به‌شهرتی ورای سینمای آسیا رساند. آساکو دختر ۲۱ ساله‌ای است که در شهر اوزاکا زندگی می‌کند و عاشق مردی با نام باکو می‌شود، اما پس از چندی باکو به‌ناگاه ناپدید می‌شود. دو سال بعد، او مقیم توکیو است که ریوهی را می‌بیند. مردی که از نظر ظاهری بسیار شبیه باکو است اما از نظر شخصیتی تفاوت‌های فراوانی با او دارد؛ آساکو حالا عاشق ریوهی است. این فیلم نامزد دریافت نخل طلای هفتادویکمین جشنواره فیلم کن شد. در مورد داستان فیلم «چرخ ثروت و خیال» تنها همین را می‌دانیم که روایت تلخ‌وشیرینی از زندگی زنان است و بار اصلی داستان روی دوش بازیگران بوده که گویا باتوجه‌به فیلمنامه، شخصیت‌ها پرداخت بسیار خوبی دارند.

۱۰- فیلم Mr. Bachmann and His Class

آقای باخمان و کلاسش

عنوان اصلی Herr Bachmann und seine Klasse

نویسنده: ماریا اشپیت و رینهلد ورشنایدر | کارگردان: ماریا اشپیت | بازیگران: دیتر باخمان و دانش‌آموزان این استاد

محصول کشور آلمان | اولین نمایش جهانی در برلیناله ۲۰۲۱

ماریا اشپیت، نویسنده، تهیه‌کننده و کارگردان آلمانی است که وی را با نویسندگی و کارگردانی فیلم The Days Between (روزهای میانه)، محصول سال ۲۰۰۱ می‌شناسند که داستان آن در مورد شخصیتی با نام لین بود که در شهر برلین زندگی می‌کرد؛ جوان ۲۲ ساله‌ای شاد و سرخوش که در کافه‌ای مشغول به‌کار است و با برادرش زندگی می‌کند و بااین‌حال که هدف مشخصی در زندگی ندارد، اما راضی و خشنود است و این رفتار نقطهٔ مقابل دوستش است و هدف ماریا اشپیت نمایش همین تفاوت‌های شخصیت‌ها در دنیای واقعی است. از دیگر آثار این کارگردان آلمانی می‌توان به فیلم Daughters (دختران)، فیلم 9 Lives (نُه جان) و فیلم Madonnas (مدوناز) اشاره کرد. اثری که از ماریا اشپیت در بخش رقابتی جشنواره بین‌المللی فیلم برلین ۲۰۲۱ خواهیم دید، فیلمی مستند با عنوان Mr. Bachmann and His Class (آقای باخمان و کلاسش) خواهد بود که تهیه‌کنندگی آن را مدونن فیلم (Madonnen Film) که مقر آن در شهر برلین است انجام داده و اشپیت فیلمنامهٔ کار را با همکاری رینهلد ورشنایدر به‌رشتهٔ تحریر درآورده است.

مستند «آقای باخمان و کلاسش» به‌رابطهٔ احساسی بسیار نزدیک یک معلم ابتدایی با دانش‌آموزانش می‌پردازد. آقای باخمن متدهای نامأنوس و نامرسومی دارد و همین موضوع سبب ایجاد ناسازگاری میان وی و جامعه‌‌ای سنتی با دیدگاه سنتی که گارد بالایی در مقابل اندیشه‌های متفاوت یک معلم مدرسه دارد، می‌شود و مردمان این شهر صنعتی کشور آلمان، زیادی برای اندیشه‌های نو و متفاوت این معلم، خشک و رباتی هستند. ماریا اشپیت برای نمایش این تضادها و البته احساسات نزدیک معلم با دانش‌آموزانش، در مستند خود عنصر خیال را نیز به‌کار برده است. همچون فیلم‌های «دختران» در برلیناله ۲۰۱۴، «نُه جان» در برلیناله ۲۰۰۹ و «مدوناز» در برلیناله ۲۰۰۷، مستند آقای باخمان و کلاسش نیز اولین نمایش خود را در برلیناله خواهد داشت. گفتنی است رینهلد ورشنایدر علاوه‌بر کمک در نگارش فیلمنامه، مدیر فیلم‌برداری پروژه نیز است و ماریا اشپیت نیز علاوه‌بر نگارش فیلمنامه و کارگردانی، انجام بخش تدوین را نیز خود برعهده گرفته و موسیقی متن این مستند را نیکلاس کمرتونز ساخته است.

۹- فیلم I Am Your Man

من مرد تو هستم

عنوان اصلی Ich Bin Dein Mensch

نویسنده: ماریا شریدر و جان شومبرگ | کارگردان: ماریا شریدر | بازیگران: مارن اگرت، دن استیونز و سندرا هالر

محصول کشور آلمان | اولین نمایش جهانی در برلیناله ۲۰۲۱

ماریا شریدر، هنرپیشه و کارگردان آلمانی است که تجربهٔ موفقی در جشنواره فیلم برلین داشته و به‌آن خواهیم پرداخت. ماریا شریدر فارغ‌التحصیل دانشکدهٔ موسیقی و هنرهای نمایشی دانشگاه وین است و در بخش مدرسهٔ درام این دانشگاه با عنوان مکس رینهارد وارد دنیای هنر شد. بسیاری در آلمان و البته کسانی که سینمای اروپا را به‌صورت جدی دنبال می‌کنند، نقش‌آفرینی ماریا شریدر را در فیلم Aimée & Jaguar (ایمی و جگوار) به‌کارگردانی مکس فاربربوک، محصول ۱۹۹۹ به‌خاطر دارند که فیلمی درام بود و شریدر نقش شخصیت اصلی جگوار را ایفا کرد. این فیلم در شهرت شریدر تأثیر فراوانی داشت و وی به‌همراه جولیان کاهلر به‌صورت مشترک برنده خرس نقره‌ای بهترین بازیگر زن در چهل‌ونهمین جشنواره بین‌المللی فیلم برلین شد و البته فیلم در جوایز گلدن گلوب (Golden Globe Awards) نیز در بخش نامزدهای نهایی قرار داشت. از اولین تجربه‌های ماریا شریدر در مسند کارگردانی و پشت دوربین، ساخت فیلم درام و عاشقانهٔ Love Life (زندگی عشقی)، محصول سال ۲۰۰۷ بود که نمرات چندان درخشانی از منتقدان دریافت نکرد، اما شروع خوبی برای این بازیگر معروف سینمای آلمان بود. وی همچنین کارگردانی مینی‌سریال درام Unorthodox‎ (ناراست‌کیش) سرویس استریم نتفلیکس (Netflix) را برعهده داشت که این مینی‌سریال برداشتی آزاد از کتاب «خودزندگی‌نامهٔ دبورا فلدمن به‌نام ناراست‌کیش: طرد پرجنجال ریشه‌های حسیدی من» است و شیرا هاس، امیت رهاو و یف ویلبوش در آن به‌ایفای نقش پرداختند.

اما به فیلم جدید ماریا شریدر برسیم که فیلمی با چند بازیگر معروف آلمانی و بین‌المللی است؛ زاندرا هولر که برنده جایزه خرس نقره‌ای بهترین بازیگر زن در سال ۲۰۰۶ برای بازی در فیلم Requiem (مرثیه) شده است و بازی فوق‌العادهٔ وی را در فیلم فوق‌العادهٔ Toni Erdmann (تونی اردمن) از یاد نخواهیم برد و باید بدین نکته نیز اشاره داشته باشیم که وی تنها بازیگر زن آلمانی است که دو جایزه آکادمی فیلم اروپا و خرس نقره‌ای بهترین بازیگر زن را دریافت کرده است و از ستایش‌شده‌ترین بازیگران سینمای آلمان است. مارن اگت دیگر بازیگر آلمانی است که سابقهٔ نقش‌آفرینی در فیلم The Experiment (آزمایش) و فیلم Marseille (مارسی) را در کارنامه دارد و درنهایت دن استیونز، بازیگر بریتانیایی که شاید معروف‌ترین بازیگر فیلم باشد، از بُعد بین‌المللی و از آثار شناخته‌شده‌ای که وی در آن‌ها بازی کرده است می‌توان به لایو اکشن Beauty and the Beast‎ (دیو و دلبر)، فیلم Night at the Museum: Secret of the Tomb‎ (شب در موزه: راز مقبره)، سریال Legion (لژیون) و سریال Downton Abbey‎ (دانتون ابی) اشاره کرد. با این تیم بازیگری قوی، انتظارات از فیلم ماریا شریدر بیشتر از ساخته‌های پیشین وی است و باید دید در سرزمین مادری خود، این مرتبه در مقام کارگردان می‌تواند به‌افتخاری دست پیدا کند یا خیر. فیلم I’m Your Man (من مرد تو هستم) فضایی علمی-تخیلی دارد که اِلمان‌های کلاسیک فیلم‌های رمانتیک و کمدی را نیز در خود جای داده و در مورد شاهزادهٔ جذابی است که انتخاب شخصیت زن داستان برای زندگی نبوده، اما دقیقاً همانی است که می‌خواهد و گویی برای وی خلق شده است.

۸- فیلم Introduction

پیش‌درآمد

عنوان اصلی Inteurodeoksyeon

نویسنده: هونگ سانگ سو | کارگردان: هونگ سانگ سو | بازیگران: شین سئوکو، پارک میسو و کیم مین هی

محصول کشور کره جنوبی | اولین نمایش جهانی در برلیناله ۲۰۲۱

هونگ سانگ سو، کارگردان و فیلمنامه‌نویس اهل کره جنوبی است و وی یکی از کارگردانان مؤلف سینمای کره جنوبی محسوب می‌شود و یکی از چهره‌های پرکار این سینمای دوست‌داشتنی و خاص که با احتساب فیلم‌های کوتاه و مستند، تجربهٔ کار روی حدود سی پروژهٔ مختلف را دارد و فیلم Introduction (پیش‌درآمد) را باید بیست‌وپنجمین فیلم بلند سینمایی وی به‌شمار آورد. هونگ سانگ سو سال گذشته نیز در جشنوراه بین‌‌المللی فیلم برلین یا برلیناله ۲۰۲۰ حضور داشت و فیلم The Woman Who Ran (زنی که گریخت) را در برلیناله سال گذشته به‌نمایش درآورد که فیلم بسیار خوبی بود و با استقبال خوب منتقدان و البته هیئت داوران همراه شد و هونگ سانگ سو توانست خرس نقره‌ای بهترین کارگردانی را از هفتادمین جشنواره فیلم برلین به‌دست آورد. داستان فیلم «زنی که گریخت» در مورد زنی متأهل با نام گامهی است که همسرش در یک سفر کاری به‌سر می‌برد. گامهی به‌ملاقات دو دوست قدیمی خود می‌رود که بعد از ازدواج ارتباطش با آن‌ها قطع شده بود و بعد به‌طور تصادفی در یک سینما آشنایی قدیمی را می‌بیند که این اتفاق برایش بسیار خوشحال‌کننده بود.

مقاله مرتبط

• نقد فیلم The Woman Who Ran

این کارگردان ساخت فیلم On the Beach at Night Alone (تنها در شب کنار ساحل) را در کارنامه دارد که در برلیناله بسیار درخشیده بود؛ کیم مین هی در آن فیلم نیز بازیگر اصلی بود، فیلمی که در شصت‌وهفتمین جشنواره بین‌المللی فیلم برلین برای رقابت بر سرِ خرس طلایی انتخاب شد و کیم مین هی در آن جشنواره برنده خرس نقره‌ای در بخش بهترین بازیگر زن شد. هونگ سانگ سو در سال ۲۰۰۸، فیلم Night and Day (روز و شب) را در برلین داشت و دیگر فیلم وی که در برلیناله شرکت داشت، فیلم Nobody's Daughter Haewon (هائه‌وون دختر هیچکس)، محصول سال ۲۰۱۳ بود و فیلم «پیش‌درآمد» را باید پنجمین حضور سانگ سو در بخش مسابقه بین‌الملل جشنواره فیلم برلین به‌شمار آورد. وی اولین‌بار در سال ۱۹۹۷ با اولین فیلم خود، فیلم The Day a Pig Fell into the Well (روزی که یک خوک در چاه افتاد) به‌برلیناله دعوت شده بود. جالب است بدانید از هونگ سانگ سو به‌عنوان وودی آلن کره‌ای یاد می‌شود. بخش‌هایی از فیلم «پیش‌درآمد» در شهر برلین فیلم‌برداری شده است و داستان فیلم در مورد مرد جوانی است که تلاش می‌کند راهی که دور از سلایق و شخصیت وی هم نباشد پیدا کند تا آرزوهای والدین خود را اجابت کند و البته رفتارهای تحمیلی و گاه غیرقابل تحمل نسلی قدیمی را تاب آورد. هونگ سانگ سو از چهره‌هایی است که می‌توان انتظار داشت فیلم وی در بین برنده‌ها قرار بگیرد و این انتظار باتوجه‌به کارنامهٔ کاری پربار وی چندان نابجا نیست. 

۷- فیلم Memory Box 

جعبه خاطره

نویسنده: جوانا حاجی‌توما‎ و خلیل جریج | کارگردان: جوانا حاجی‌توما‎ و خلیل جریج | بازیگران: ریم ترکی، مانال عیسی و پالوما واتیر

محصول کشورهای فرانسه، لبنان، کانادا و قطر  | اولین نمایش جهانی در برلیناله ۲۰۲۱

جوانا حاجی‌توما‎ و خلیل جریج هر دو در سال ۱۹۶۹ در شهر بیروت کشور عرب‌زبان لبنان به‌دنیا آمدند و دوران نوجوانی این دو با جنگ داخلی لبنان همراه شد و این رویداد تأثیر زیادی روی آن‌ها داشت. جنگ داخلی لبنان از سال ۱۹۷۵ تا ۱۹۹۰ به‌طول انجامید و در حدود ۱۲۰ هزار نفر نفر تلفات برجای گذاشت و تا سال ۲۰۱۲ حدوداً ۷۶ هزار نفر همچنان آواره بودند و بر اثر این جنگ همچنین یک میلیون نفر لبنان را ترک کردند؛ جنگی که بُعدهای سیاسی و مذهبی و اقتصادی داشت. از جنگ داخلی لبنان بیرون بیاییم و از زندگی جوانا حاجی‌توما‎ و خلیل جریج در آن بحبوحه بگوییم که همکاری مشترک خود را از اوایل دههٔ ۹۰ میلادی و با کار روی پروژه‌های مختلف ویدئویی، عکاسی، فیلمسازی و هنر اینستالیشن/چیدمان آغاز کردند. جوانا حاجی‌توما‎ و خلیل جریج گاهی اوقات از اتفاقات حقیقی که در زندگی آن‌ها رخ داده به‌عنوان موضوع پروژه‌های کاری خود بهره می‌برند و به‌عنوان مثال ماجرای گم‌شدن ناگهانی و بعدتر آشکارشدن آدم‌ربایی آلفرد جونیو کتانه، عموی خلیل جریج یا ارتباط فامیلی از سمت پدری جوانا حاجی‌توما‎ با اِتل عدنان، شاعر و مقاله‌نویس سوریه‌ای-آمریکایی.

همان‌طور که پیش‌تر اشاره کردیم، جوانا حاجی‌توما‎ و خلیل جریج کارهای هنری زیادی در حوزه‌های مختلفی انجام می‌دادند و علی‌الخصوص در عکاسی و فیلمسازی و طراحی صحنه تجربهٔ فراوان داشتند و در پروژه‌های اینستالیشن خود، تمام هنرهایی که آموخته بودند را به‌نمایش می‌گذاشتند و درانتها این شیوهٔ مدیریتی سبب علاقهٔ آن‌ها به‌کارگردانی و فیلمسازی به‌صورت جدی شد و معمولاً به‌دلایلی که نیازی به‌اشاره به‌آن‌ها نیست، اهالی خاورمیانه همیشه پس‌زمینهٔ داستانی خوب دارند و اتفاقات در این بخش و برای این بخش از مردمان دنیا با حجم بیشتری رخ می‌دهد و استعدادها اگر کمی شانس داشته باشند، خیلی زود شکوفا می‌شوند و حرف‌ها برای گفتن دارند که به‌مذاق جوامع غرب که کم‌تر با چنین فضایی در چند قرن اخیر مواجه بوده، خوش می‌آید. جوانا حاجی‌توما‎ و خلیل جریج از سال ۲۰۰۰ و با ساخت مستندی از خیام کار خود را آغاز کردند که تا سال ۲۰۰۷ ادامه داشت.

فیلم بعدی این دو کارگردان نیز فیلم مستندی با عنوان The Lebanese Rocket Society (راکت اجتماعی لبنانی) بود که در سال ۲۰۱۳ به‌نمایش درآمد. از دیگر آثار جوانا حاجی‌توما‎ و خلیل جریج می‌توان به دو فیلم Around the Pink House (اطراف خانهٔ صورتی) و فیلم A Perfect Day (یک روز عالی) اشاره کرد. آن‌ها همچنین سابقهٔ همکاری با کاترین دنوی افسانه‌ای، هنرپیشه، خواننده، مدل و تهیه‌کننده فرانسوی که وی را با بازی در فیلم‌های بزرگانی چون لوئیس بونوئل، فرانسوا تروفو و رومن پولانسکی در یاد داریم، در فیلمی با عنوان I Want To See (می‌خواهم ببینم) در سال ۲۰۰۸ داشته‌اند. داستان فیلم Memory Box (جعبه خاطره) در مورد سه نسل از زنانی است که به‌کشور کانادا مهاجرت کرده‌اند و در آن‌جا روزگار می‌گذرانند، حال آنکه خاطرات کشور اصلی خود و آن‌جا که ریشه دارند، یعنی لبنان، همواره و در همه‌جای زندگی همراه آن‌ها است.

۶- فیلم Next Door

همسایه بغل دستی

عنوان اصلی Nebenan

نویسنده: دانیل برول | کارگردان: دانیل برول | بازیگران: دانیل برول و پیتر کرت

محصول کشور آلمان | اولین نمایش جهانی در برلیناله ۲۰۲۱

چهرهٔ جدید و فیلم‌اولی برلیناله ۲۰۲۱ یکی از بازیگران معروف سینمای اروپا و هالیوود است؛ دانیل برول، بازیگر آلمانی-اسپانیایی است که امسال با فیلم Next Door (همسایه بغل دستی) در جشنواره بین‌المللی فیلم برلین حضور دارد و وی علاوه‌بر کارگردانی پروژه، نگارش فیلمنامه آن را نیز برعهده داشته است. دانیل برول حرفهٔ بازیگری از سال ۱۹۹۵ آغاز کرد، اما شهرت وی با بازی در فیلم Good Bye, Lenin (خداحافظ لنین) ولفگانگ بکر رقم خورد که بسیار مورد توجه منتقدان قرار گرفت. وی را بیشتر با ایفای نقش شخصیت‌های منفی، مخصوصاً شخصیت‌های نازی در فیلم‌های سینمایی به‌خاطر داریم و درواقع این تیپ نقش‌ها بسیار به‌این بازیگر می‌نشیند، اما کارنامهٔ کاری وی تنها محدود به‌ایفای نقش مأموران نازی نیست و با مرور فیلم‌های برول، کیفیت وی را در ایفای نقش‌های مختلف شاهد هستیم. از فیلم‌های معروف این بازیگر می‌توان به فیلم Burnt (سوخته)، فیلم The Cloverfield Paradox (پارادوکس کلاورفیلد)، فیلم Inglourious Basterds (حرامزاده‌های لعنتی)، فیلم Rush (شتاب)، فیلم Captain America: Civil War‎ (کاپیتان آمریکا: جنگ داخلی) و فیلم Alone in Berlin‎ (تنها در برلین) اشاره کرد.

فیلم «همسایه بغل دستی» دانیل برول از زندگی تناقض‌گونهٔ انسان‌های این دوران می‌گوید و شهری که وی برای بیان داستان خود انتخاب کرده، برلینِ قرن بیست‌ویکمی است و در فیلم شاهد کندوکاو در زندگی چندین شخصیت مختلف هستیم، اما یک بازیگر سینمای معروف و دخترش و البته همسایهٔ بغلی دستی آن‌ها و تصادم زندگی آن‌ها با یکدیگر، چهارچوب اصلی داستان را تشکیل می‌دهد. دانیل برول در ۴۲ سالگی کارنامهٔ خوبی در بازیگری دارد و حال باید دید ورود در دههٔ پنجم زندگی به جرگهٔ فیلمسازان برای وی چطور رقم خواهد خورد و از تجربهٔ این سال‌ها در پشت دوربین چگونه بهره برده است.

۵- فیلم Petite Maman

مامان کوچولو

نویسنده: سلین سیاما | کارگردان: سلین سیاما | بازیگران: جوزفین سانز، گابریل سانز و نینا میوریس

محصول کشور فرانسه | اولین نمایش جهانی در برلیناله ۲۰۲۱

یکی از فیلم‌هایی که باتوجه‌به فیلم قبلی کارگردانش، انتظارات زیادی از آن می‌رود؛ فیلم Petite Maman (مامان کوچولو) را سلین سیاما، کارگردان و فیلمنامه‌نویس اهل فرانسه کارگردانی کرده که دوران حرفه‌ای کاری این کارگردان زنِ سینمای فرانسه از سال ۲۰۰۴ آغاز شده است. وی اولین فیلم بلند سینمایی خود را در سال ۲۰۰۷ با عنوان Water Lilies (نیلوفرهای آبی) که فیلمی درام بود ساخت و علاوه‌بر کارگردانی، نگارش فیلمنامه را نیز خود انجام داد و یکی از بازیگران فیلم هم بود؛ فیلمی که بسیار خوش درخشید و در بخش نوعی نگاه و دوربین طلایی جشنواره فیلم کن، نامزد دریافت جایزه شد و در جوایز سِزار نیز نامزد دریافت بهترین فیلمِ اول یک کارگردان شد و مورد تمجید بسیار منتقدان و داوران قرار گرفت. دیگر فیلم معروف سلین سیاما، فیلم Girlhood (دخترانگی) بود که این فیلم در جشنواره‌های مختلف بسیار خوش درخشید.

اوج هنر سلین سیاما در فیلمی بود که توانست جایزه بهترین فیلمنامه جشنواره کن ۲۰۱۹ را به‌دست آورد و آن فیلم Portrait of a Lady on Fire (پرترهٔ بانویی در آتش) بود؛ درامی تاریخی با بازی بسیار خوب نوئمی مرلان و آدل انل در نقش‌های اصلی. این فیلم همچنین نامزد جایزه بهترین فیلم خارجی‌زبان در مراسم‌های گلدن گلوب، جوایز ایندیپنت اسپیریت (Independent Spirit Award) و جوایز منتخب منتقدان (Critics' Choice Movie Awards) شد و اوج قدرت سلین سیاما را در مقام کارگردان به‌نمایش گذاشت و پس از موفقیت‌های فراوان آن فیلم، انتظارات از فیلم جدید وی با عنوان «مامان کوچولو» بسیار زیاد است و باید منتظر ماند و دید وی می‌تواند درخششی دوباره در جشنواره‌های سینمایی داشته باشد و آن درخشش را از برلیناله ۲۰۲۱ آغاز کند یا داستان به‌شکل دیگری پیش خواهد رفت. اطلاعاتی از داستان فیلم در دسترس نیست و تنها می‌دانیم سلین سیاما به‌دغدغه‌های پیشین خود که کودکان بودند، بازگشته است و بار دیگر برای روایت داستان فیلم از رئالیسم جادویی بهره برده و واقعیت، افسانه و تاریخ را به‌شکلی دگرگون‌کرده درهم‌آمیخته است.

۴- فیلم ?What Do We See When We Look at the Sky

وقتی آسمان را نگاه می‌کنیم چه می‌بینیم؟

عنوان اصلی ?Ras Vkhedavt, Rodesac Cas Vukurebt 

نویسنده: الکساندر کوبریدزه | کارگردان: الکساندر کوبریدزه | بازیگران: انی کارسلادزه، جیورجی بوخوریشویلی و وختانگ فنشالیدزه

محصول کشورهای گرجستان و آلمان | اولین نمایش جهانی در برلیناله ۲۰۲۱

الکساندر کوبریدزه، هنرپیشه، کارگردان، نویسنده و تدوینگر اهل تفلیس، بزرگ‌ترین شهر و پایتخت کشور گرجستان است که دوران حرفه‌ای کاری وی از سال ۲۰۱۱ و با سمت مدیریت تولید در فیلم کوتاه Zoe (زوئی) شروع شد. وی در چهار فیلم ایفای نقش کرده است، فیلم A Proletarian Winter's Tale (داستان زمستانی کارگران)، فیلم Self-Criticism of a Bourgeois Dog (خودنکوهی یک سگ بورژوا)، فیلم The Invisible Film (فیلم نامرئی) و فیلم Bloodsuckers - A Marxist Vampire Comedy (خون‌مکان – یک کمدی مارکسیستی ومپایری) که هنوز روی پردهٔ سینما نرفته است.

اولین پروژه‌ای که الکساندر کوبریدزه ۳۷ ساله کارگردانی آن را برعهده داشت، فیلمی کوتاه با عنوان Looking Back Is Grace (نگاه به‌گذشته نشانی از نزاکت است) بود و وی چند فیلم کوتاه و چند مستند کوتاه دیگر نیز بین سال‌های ۲۰۱۳ تا ۲۰۱۷ کارگردانی کرد تا نوبت به‌ساخت اولین فیلم بلند سینمایی وی رسید که همین فیلم ?What Do We See When We Look at the Sky (وقتی آسمان را نگاه می‌کنیم چه می‌بینیم؟) است و وی را نیز باید در دستهٔ کارگردانان فیلم‌اولی برلیناله ۲۰۲۱ قرار داد. داستان فیلم «وقتی آسمان را نگاه می‌کنیم چه می‌بینیم؟» در کشور گرجستان روایت می‌شود و در خلاصهٔ آن آمده است که مرد و زنی یکدیگر را ملاقات می‌کنند، اما سرنوشت برنامهٔ دیگری برای آن‌ها دارد و جدایی انتظار آن‌ها را می‌کشد. سینمای گرجستان طی سالیان اخیر فیلم‌های خوبی را به‌تماشاچیان سینمای جهان معرفی کرده است که از معروف‌ترین آن‌ها می‌توان به فیلم My Happy Family (خانوادهٔ شاد من) محصول ۲۰۱۷ و فیلم Tangerines (نارنگی‌ها) که البته محصول مشترک با سینمای استونی بود و در هشتادوهفتمین مراسم اسکار در فهرست نهایی بهترین فیلم‌های خارجی جای گرفت اشاره کرد و اینکه الکساندر کوبریدزه بتواند همچون دو فیلمی که نام بردیم، نماینده‌ای شایسته برای گرجستان باشد و افتخارآفرینی کند و دست پر از جشنواره بین‌المللی فیلم برلین ۲۰۲۱ خارج شود، غافلگیری برلیناله امسال خواهد بود.

۳- فیلم Forest – I See You Everywhere

جنگل – تو را همه‌جا می‌بینم

عنوان اصلی Rengeteg – Mindenhol látlak

نویسنده: بنسه فلیگوف | کارگردان: بنسه فلیگوف | بازیگران: لارا پادلویچ، استفان لنارت، لیلا کیزلینگر، لزلو شیفر، جولی جکب و اگی گابیک

محصول کشور مجارستان | اولین نمایش جهانی در برلیناله ۲۰۲۱

یکی دیگر از فیلمسازان معروف برلیناله ۲۰۲۱، بنسه فلیگوف، تهیه‌کننده، نویسنده و کارگردان مجارستانی است که امسال با فیلم Forest – I See You Everywhere (جنگل – تو را همه جا می‌بینم) به‌احتمال فراوان کار را برای دیگر رقبا سخت و شاید انتخاب را برای هیئت داوران آسان کند؛ تمام این پیش‌بینی‌ها در حد اماواگر و حدس است و باتوجه‌به کارنامهٔ اشخاص و جوایزی که از جشنواره‌هایی همچون برلین برده‌اند زده می‌شود و خیلی اوقات فیلم‌اولی‌ها بودند که همه را غافلگیر کردند. درهرحال در جشنواره‌ای که کارگردانانِ تازه‌کار و فیلم‌اولی پرشماری در آن حضور دارند، شخصی چون بنسه فلیگوف جزو باتجربه‌ترین‌ها محسوب می‌شود.

بنسه فلیگوف از همان ابتدای کشف علاقهٔ خود به‌سینما، می‌خواست نویسنده شود، اما شرایط مالی مشکلاتی را برای وی ایجاد کرد و مجبور شد طراحی صحنه بخواند و بین سال‌های ۱۹۹۵ تا ۱۹۹۸ به‌عنوان دستیار کارگردان در سریال‌های تلویزیونی کار خود را آغاز کرد و طولی نکشید که تدوین را آموخت و بودن در صحنه، وی را علاقمند به‌کنترل آن کرد و به‌کارگردانی روی آورد. وی کار خود را با ساخت مستند آغاز کرد و پس از ساخت دو مستند و دو فیلم کوتاه، اولین پروژه‌ای که نامی برای وی به‌ارمغان آورد، فیلم Forest (جنگل) محصول سال ۲۰۰۳ بود که علاوه‌بر کارگردانی، نگارش فیلمنامه آن را برعهده داشت و این فیلم به‌عنوان بهترین فیلم اول جشنواره فیلم برلین انتخاب شد و بنسه فلیگوف خود از آن دست کارگردانان فیلم‌اولی بود که در برلین همه را غافلگیر کرد و شاید از اسامی که پیش‌تر به‌آن‌ها اشاره کردیم، رودستی بخورد. بنسه فلیگوف در سال ۲۰۱۰ فیلم Womb (رحم) را ساخت که اوا گرین، مت اسمیت، لسلی منویل، هانا موری و ناتالیا تنا در آن حضور داشتند و این فیلم در جشنواره لوکارنو خوش درخشید و از دیگر فیلم‌های معروف این کارگردان مجارستانی می‌توان به فیلم Just the Wind (تنها باد) که در بخش رقابتی شصت‌ودومین جشنواره برلین حضور داشت و فیلم Lily Lane (لیلی لین) اشاره کرد. بنسه فلیگوف با فیلم «جنگل» در برلین درخشید و حال با فیلمی که گفته می‌شود دنبالهٔ همان فیلم ۲۰۰۳ بوده و عنوان آن «جنگل – تو را همه جا می‌بینم» است و تِمی همچون کار ابتدایی وی دارد، در برلیناله ۲۰۲۱ حضور پیدا کرده تا شاید با استفاده از فرمولی قدیمی، جشنواره‌ای با فرمت جدید را فتح کند.

۲- فیلم Natural Light

نور طبیعی

عنوان اصلی Természetes Fény

نویسنده: دنیش نای | کارگردان: دنیش نای | بازیگران: فرنچ شابو، تامس گراباچ و لزلو بایکو

محصول کشورهای مجارستان، لتونی، فرانسه و آلمان | اولین نمایش جهانی در برلیناله ۲۰۲۱

فیلمی دیگر از سینمای مجارستان تا نمایندگان سینمای این کشور در بخش نهایی و رقابتی جشنواره بین‌المللی فیلم برلین ۲۰۲۱ به عدد دو برسد. دنیش نای، هنرپیشه، نویسنده و کارگردان ۴۱ ساله مجارستانی است که کار خود را در سال ۲۰۰۴ و با فیلم‌برداری یک فیلم کوتاه آغاز کرد. در سال ۲۰۰۹ نیز برای اولین مرتبه جلوی دوربین رفت و نقشی در فیلم کوتاه The History of Aviation (تاریخچه خلبانی) ایفا کرد و یک سال بعد در فیلمی تلویزیونی ایفای نقش کرد و سومین و آخرین نقش‌آفرینی وی نیز در فیلم Mom and Other Loonies in the Family (مامان و دیگر دیوانه‌های خانوادهٔ ما) بود.

دنیش نای سابقهٔ ساخت چند فیلم کوتاه دارد که معروف‌ترین آن‌ها فیلم Soft Rain (باران ملایم) و Report (گزارش) بودند و علاوه‌بر ساخت فیلم‌های کوتاه، چند مستند نیز در کارنامه دارد و آخرین پروژهٔ وی پیش از ساخت اولین فیلم بلند سینمای‌اش، مستند Harm (آسیب) بود که در سال ۲۰۱۵ آن را کارگردانی کرد. دنیش نای را هم باید در فهرست کارگردانان فیلم‌اولی برلیناله ۲۰۲۱ قرار داد و این دوره از جشنواره فیلم برلین، فرصتی خوبی به کارگردانان تازه‌کار داده است و باید دید آن‌ها از این فرصت چطور استفاده خواهند کرد؛ منتقدان، داوران و تماشاچیان را راضی خواهند کرد یا کارگردانان باتجربه فرصت عرض اندام به‌جوانان (از منظر فیلمسازی) نخواهند داد. فیلم Natural Light (نور طبیعی) داستانی تاریخی دارد و در مورد یک افسر نیروی ارتش مجارستانی است که دستور دارد تا منطقه‌ای که نیروهای پارتیزان روسی در آن‌جا قرار دارند و با نیروهای اشغالگر رایش سوم می‌جنگند را تحت‌نظر داشته باشد و درواقع دیده‌بانی کند.  

۱- فیلم A Cop Movie

یک فیلم پلیسی

عنوان اصلی Una Película De Policías

نویسنده: دیودی گایتان و آلونسو روئیس‌پالاسیوس | کارگردان: آلونسو روئیس‌پالاسیوس | بازیگران: مونیکا دل کارمن و رائول بریونز

محصول کشور مکزیک | اولین نمایش جهانی در برلیناله ۲۰۲۱

فیلمی از سینمای متفاوت و خوش‌نام مکزیک با عنوان A Cop Movie (یک فیلم پلیسی) که کارگردانی آن را آلونسو روئیس‌پالاسیوس برعهده دارد؛ هنرپیشه، نویسنده و کارگردان مکزیکی که سه فیلم بلند سینمایی ساخته است، اما یکی از باتجربه‌های برلیناله بوده و برنده جشنواره بین‌المللی فیلم برلین نیز شده است. آلونسو روئیس‌پالاسیوس، تحصیلات ابتدایی خود در رشته کارگردانی صحنه را در زادگاه خود گذراند، اما برای تحصیلات عالیه در رشته بازیگری، به‌شهر لندن رفت و در آکادمی سلطنتی هنرهای دراماتیک (Royal Academy of Dramatic Art‎) ادامه تحصیل داد. وی فیلم کوتاهی در اوایل دوران حرفه‌ای کاری خود ساخت با عنوان Café Paraíso (کافه بهشت) که جوایز بین‌المللی متعددی دریافت کرد.

اولین فیلم بلند سینمایی آلونسو روئیس‌پالاسیوس، فیلم Güeros‎ (سفیدپوست) بود که سیاه‌وسفید فیلم‌برداری شد و در مراسم آریل (Ariel Award) پنج جایزه از جمله بهترین فیلم سال را به‌دست آورد؛ در مورد مراسم آریل باید بگوییم که این جایزهٔ سالانه، در سال ۱۹۴۷ پایه‌گذاری شده و به‌عنوان معتبرترین جایزه در صنعت سینمای مکزیک شناخته می‌شود. دومین فیلم این کارگردان مکزیکی، فیلم Museo‎ (موزه) بود که در سال ۲۰۱۸ ساخته شد و پیشرفت وی در کارش کاملاً مشهود بود و منتقدان از فیلم بسیار تمجید کردند. در فیلم درام و جنایی «موزه»، بازیگرانی چون گائل گارسیا برنال، سایمون راسل بیل و لتیسیا بردیسه حضور داشتند و به‌ایفای نقش پرداختند؛ این فیلم جایزه خرس نقره‌ای برای بهترین فیلمنامه را از شصت‌وهشتمین جشنواره بین‌المللی فیلم برلین به‌دست آورد. سومین و جدیدترین فیلم آلونسو روئیس‌پالاسیوس، «یک فیلم پلیسی» است که در خیابان‌های پایین‌شهر مکزیکو سیتی روایت می‌شود و تِمی خیالی و همزمان مستند‌وار دارد و این دو ژانر درهم‌تنیده شده‌اند و شرح حال زندگی یک افسر پلیس است.

بخش آثار ویژه برلیناله ۲۰۲۱

• فیلم Best Sellers | کارگردان: لینا روزلر | محصول کشورهای کانادا و انگلستان
• فیلم Courage | کارگردان: آلیاکسی پالویان | محصول کشور آلمان
• فیلم French Exit | کارگردان: عزازیل جیکوبز | محصول کشورهای کانادا و ایرلند
• فیلم Je suis Karl | کارگردان: کریستین شووکوو | محصول کشورهای آلمان و جمهوری چک
• فیلم Language Lessons | کارگردان: ناتالی مورالز | محصول کشور ایالات متحده آمریکا
• فیلم Limbo | کارگردان: چیانگ سوی | محصول کشورهای هنک کنگ و چین 
• فیلم The Mauritanian | کارگردان: کوین مک‌دونالد | محصول کشور انگلستان
• فیلم For Lucio | کارگردان: پیترو مارسلو | محصول کشور ایتالیا
• فیلم Tides | کارگردان: تیم فلباوم | محصول کشورهای آلمان و سوئیس
• فیلم Tina | کارگردانان: دن لیندزی و تی. جی. مارتین | محصول کشور ایالات متحده آمریکا
• فیلم Who We Were | کارگردان: مارک باودر | محصول کشور آلمان

بخش نسل برلیناله ۲۰۲۱

• فیلم Beans | کارگردان: تریسی دیر | محصول کشور کانادا 
• فیلم Any Day Now | کارگردان: حامی رمضان | محصول کشور فنلاند
• فیلم Summer Blur | کارگردان: هنگ شوآی | محصول کشور چین
• فیلم Short Vacation | کارگردانان: کوآن مین پیو و سئو هنسل | محصول کشور کره جنوبی
• فیلم Last Days at Sea | کارگردان: ونیز آتینزا | محصول کشورهای فیلیپین و تایوان
• فیلم Mission Ulja Funk | کارگردان: باربارا کراننبرگ | محصول کشورهای آلمان، لوکزامبورگ و لهستان
• فیلم Nelly Rapp – Monster Agent | کارگردان: آماندا آدولفسن | محصول کشور سوئد
• فیلم A School in Cerro Hueso | کارگردان: بتانیا کاپاتا | محصول کشور آرژانتین
• فیلم Cryptozoo | کارگردان: دش شاو | محصول کشور ایالات متحده آمریکا
• فیلم Fighter | کارگردان: جرو یان | محصول کشور کره جنوبی
• فیلم From the Wild Sea | کارگردان: رابین پتر | محصول کشور دانمارک
• فیلم The Fam | کارگردان: فرد بیلیف | محصول کشور سوئیس
• فیلم Ninjababy | کارگردان: یانگوید فلیک | محصول کشور نروژ
• فیلم Stop-Zemlia | کارگردان: کاترینا گورناستای | محصول کشور اوکراین
• فیلم The White Fortress | کارگردان: ایگور داریاکا | محصول کشورهای کانادا و بوسنی و هرزگوین

بخش چشم‌اندازی به‌گذشته برلیناله ۲۰۲۱

• فیلم Night After Night | کارگردان: آرچی مایو | محصول سال ۱۹۳۲ ایالات متحده آمریکا
• فیلم No Man of Her Own | کارگردان: وسلی راگلز | محصول سال ۱۹۳۲ ایالات متحده آمریکا
• فیلم I’m No Angel | کارگردان: وسلی راگلز | محصول سال ۱۹۳۳ ایالات متحده آمریکا
• فیلم She Done Him Wrong | کارگردان: لاول شرمن | محصول سال ۱۹۳۳ ایالات متحده آمریکا
• فیلم Belle of the Nineties | کارگردان: لئو مک‌کری | محصول سال ۱۹۳۴ ایالات متحده آمریکا
• فیلم Lady by Choice | کارگردان: دیوید برتن | محصول سال ۱۹۳۴ ایالات متحده آمریکا
• فیلم Twentieth Century | کارگردان: هاوارد هاکس | محصول سال ۱۹۳۴ ایالات متحده آمریکا
• فیلم Goin’ to Town | کارگردان: الکساندر هال | محصول سال ۱۹۳۵ ایالات متحده آمریکا
• فیلم Hands Across the Table | کارگردان: میچل لایزن | محصول سال ۱۹۳۵ ایالات متحده آمریکا
• فیلم Go West Young Man | کارگردان: هنری هاتوی | محصول سال ۱۹۳۶ ایالات متحده آمریکا
• فیلم Klondike Annie | کارگردان: رائول والش | محصول سال ۱۹۳۶ ایالات متحده آمریکا
• فیلم My Man Godfrey | گریگوری لا کاوا | محصول سال ۱۹۳۶ ایالات متحده آمریکا
• فیلم Nothing Sacred | کارگردان: ویلیام ای. ولمن | محصول سال ۱۹۳۷ ایالات متحده آمریکا
• فیلم True Confession | کارگردان: وسلی راگلز | محصول سال ۱۹۳۷ ایالات متحده آمریکا
• فیلم Every Day’s a Holiday | کارگردان: ادوارد ساترلند | محصول سال ۱۹۳۸ ایالات متحده آمریکا
• فیلم Four’s a Crowd | کارگردان: مایکل کورتیز | محصول سال ۱۹۳۸ ایالات متحده آمریکا
• فیلم The Women | کارگردان: جرج کیوکر | محصول سال ۱۹۳۹ ایالات متحده آمریکا
• فیلم Hired Wife | کارگردان: ویلیام ای. سایتر | محصول سال ۱۹۴۰ ایالات متحده آمریکا
• فیلم His Girl Friday | کارگردان: هاوارد هاکس | محصول سال ۱۹۴۰ ایالات متحده آمریکا
• فیلم My Little Chickadee | کارگردان: ادوارد اف. کلاین | محصول سال ۱۹۴۰ ایالات متحده آمریکا
• فیلم Design for Scandal | کارگردان: نورمن تاروگ | محصول سال ۱۹۴۱ ایالات متحده آمریکا
• فیلم Mr. & Mrs. Smith | کارگردان: آلفرد هیچکاک | محصول سال ۱۹۴۱ ایالات متحده آمریکا
• فیلم This Thing Called Love | کارگردان: الکساندر هال | محصول سال ۱۹۴۱ ایالات متحده آمریکا
• فیلم My Sister Eileen | کارگردان: الکساندر هال | محصول سال ۱۹۴۲ ایالات متحده آمریکا
• فیلم Take a Letter, Darling | کارگردان: میچل لایزن | محصول سال ۱۹۴۲ ایالات متحده آمریکا
• فیلم To Be or Not to Be | کارگردان: ارنست لوبیج | محصول سال ۱۹۴۲ ایالات متحده آمریکا
• فیلم What a Woman | کارگردان: اروین کامینگز | محصول سال ۱۹۴۳ ایالات متحده آمریکا

بخش فُروم برلیناله ۲۰۲۱

• فیلم From Where They Stood | کارگردان: کریستوفر کانت | محصول کشورهای فرانسه و آلمان
• فیلم Anamnesis | کارگردانان: کریس رایت و استفان کلبه | محصول آلمان
• فیلم Tzarevna Scaling | کارگردان: اولدوس باکتیوزینا | محصول کشور روسیه
• فیلم Ski | کارگردان: منک لا بانچا | محصول کشورهای آرژانتین و برزیل 
• فیلم The First 54 Years | کارگردان: اوی مگرابی | محصول کشورهای فرانسه، فنلاند، اسرائیل و آلمان
• فیلم Night Nursery | کارگردان: مومونی سانو | محصول کشورهای بورکینافاسو، فرانسه و آلمان
• فیلم The Inheritance | کارگردان: افاریم اصیلی | محصول کشور ایالات متحده آمریکا
• فیلم Come Here | کارگردان: انوشا سوویچاکورنپونگ | محصول کشور تایلند
• فیلم Just A Movement | کارگردان: وینسنت میسن | محصول کشورهای بلژیک و فرانسه
• فیلم Ancient Soul | کارگردان: آلوارو گوررا | محصول کشور اسپانیا
• فیلم Jack’s Ride | کارگردان: سوسونا نوبر | محصول کشور پرتغال
• فیلم What Will Summer Bring | کارگردان: ایگناسیو سروی | محصول کشور آرژانتین
• فیلم A River Runs, Turns, Erases, Replaces |‌کارگردان: شنگزه ژو | محصول کشور ایالات متحده آمریکا
• فیلم The Good Woman of Sichuan | کارگردان: سابرینا ژائو | محصول کشور کانادا
• فیلم Ste. Anne | کارگردان: راین ورمت | محصول کشور کانادا
• فیلم Taming the Garden | کارگردان: سالومه جاشی | محصول کشورهای سوئیس، آلمان و گرجستان
• فیلم The Luminous View | کارگردان: فابریزپ فرارا | محصول کشورهای ایتالیا و اسپانیا

بخش اینکانترز برلیناله ۲۰۲۱

• فیلم As I Want | کارگردان: ساماهر الغدی | محصول کشورهای مصر، فرانسه، نروژ و فلسطین
• فیلم Azor | کارگردان: آندرس فونتانا | محصول کشورهای سوئیس، فرانسه و آرژانتین
• فیلم The Beta Test | کارگردانان: جیم کامینگز و پی‌جی مک٬کیب | محصول کشورهای ایالات متحده آمریکا و انگلستان
• فیلم Bloodsuckers | کارگردان: جولین رادلمیر | محصول کشور آلمان
• فیلم Social Hygiene | کارگردان: دنیس کوته | محصول کشور کانادا
• فیلم The Girl and the Spider | کارگردان: رامون زرشر و سیلوان زرشر | محصول کشور سوئیس
• فیلم District Terminal | کارگردان: بردیا یادگار و احسان میرحسینی | محصول کشورهای ایران و آلمان
• فیلم Moon, 66 Questions | کارگردان: ژاکلین لنزو | محصول کشورهای یونان و فرانسه
• فیلم We | کارگردان: آلیس دیوپ | محصول کشور فرانسه
• فیلم Rock Bottom Riser | کارگردان: فرن سیلوا | محصول کشور ایالات متحده آمریکا
• فیلم The Scary of Sixty-First | کارگردان: داشا نکراسووا | محصول کشور ایالات متحده آمریکا
• فیلم Taste | کارگردان: لی بائو | محصول کشورهای ویتنام، سنگاپور، فرانسه، تایلند، آلمان و تایوان

بخش پانوراما برلیناله ۲۰۲۱

• فیلم Censor | کارگردان: پرانو بیلی باند | محصول کشور انگلستان
• فیلم Death of a Virgin, and the Sin of Not Living | کارگردان: جرج پیتر بربری | محصول کشور لبنان
• فیلم Dirty Feathers | کارگردان: کارلوس آلفونسو کورال | محصول کشور‌های مکزیک و ایالات متحده آمریکا
• فیلم Genderation | کارگردان: مونیکا تروت | محصول کشور آلمان
• فیلم Bliss | کارگردان: هنریکا کال | محصول کشور آلمان
• فیلم Celts | کارگردان: میلیسا توموویچ | محصول کشور صربستان
• فیلم Human Factors | کارگردان: رانی تراکر | محصول کشورهای آلمان، ایتالیا و دانمارک
• فیلم Miguel’s War | کارگردان: الیان راهب | محصول کشورهای لبنان، آلمان و اسپانیا
• فیلم All Eyes Off Me | کارگردان: حادث بن آرویا | محصول کشور اسرائیل
• فیلم The World After Us | کارگردان: لودا بن صلاح-کازاناس | محصول کشور فرانسه
• فیلم Night Raiders | کارگردان: دنیس گولت | محصول کشورهای کانادا و نیوزلند
• فیلم North By Current | کارگردان: آنجلو مدسن میناکس | محصول کشور ایالات متحده آمریکا
• فیلم Brother’s Keeper | کارگردان: فریت کاراهان | محصول کشورهای ترکیه و رومانی
• فیلم Souad | کارگردان: آیتن امین | محصول کشورهای مصر، تونس و آلمان
• فیلم Ted K | کارگردان: تونی استون | محصول کشور ایالات متحده آمریکا
• فیلم Theo and the Metamorphosis | کارگردان: دمین اودول | محصول کشور فرانسه
• فیلم The Last Forest | کارگردان: لوئیس بولونزی | محصول کشور برزیل
• فیلم Copilot | کارگردان: آنه براچد | محصول کشور آلمان 
• فیلم A Balance | کارگردان: یوجیرو هاراموتو | محصول کشور ژاپن

بخش پرسپکتیو کینو آلمان برلیناله ۲۰۲۱

• فیلم Instructions For Survival | کارگردان: یانا اوگرکلیدزه | محصول کشور آلمان
• فیلم Jesus Egon Christ | کارگردانان: دیوید وایدا و ساشا وایدا | محصول کشور آلمان
• فیلم Keep Moving | کارگردان: سالار قاضی | محصول کشور آلمان
• فیلم The Seed | کارگردان: میا ماریل میر | محصول کشور آلمان
• فیلم When A Farm Goes Aflame | کارگردان: جیده تام آکینلمینو | محصول کشور آلمان
• فیلم Wood And Water | کارگردان: جوناس بک | محصول کشور آلمان

با سپاس از زمانی که برای مطالعه این مطلب گذاشتید، امیدواریم در آینده‌ای نزدیک از تماشای فیلم‌های برلیناله ۲۰۲۱، نهایت لذت را ببرید.