انیمیشن کوتاه Thermostat 6 اثری است عمیق که با استفاده از استعارهها و نمادگرایی ظریف خود قصد دارد بینندگان را از خطری بزرگ آگاه کند که تهدیدگر آیندهی دنیایی است که در آن زندگی میکنیم.
پیشتر حین معرفی آثار جدید در بخش انیمیشنهای کوتاه، دربارهی معضلات متعددی که میتواند دامنگیر این دسته از فیلمها باشد صحبت کردهایم؛ از کمبود بودجه گرفته تا عدم وجود اصالت در ساخت و پرداخت و اشتباه گرفتن نوآوری و آزمایش در اثر با تظاهر به خاص بودن. یکی دیگر از نکاتی که میتواند باعث چرخش چشم مخاطبان یک اثر شود، تکراری بودن موضوع است. موضوعات و پلاتهای تکراری مسئلهای است که به وفور در میان فیلمها و انیمیشنهای کوتاه به چشم میخورد؛ غم، افسردگی، گذر زمان، افزایش سن و اهمیت خانواده از جمله موضوعاتی هستند که پای ثابت آثار کوتاهاند و بهخصوص اگر از طرفداران انیمیشنهای کوتاه هستید، حتما تاکنون آثار زیادی را تماشا کردهاید که روایتگر داستانهایی با این موضوعات تکراری و کلیشهای بودهاند. نمیتوان منکر این مسئله شد که روایت و پردازش خوب، متفاوت و حساب شده از چنین موضوعات کلیشهای و تکراری میتواند آثاری قابل قبول یا حتی بهیادماندنی را خلق کند، اما منتقدین و بینندگان این دسته از فیلمها تشنهی موضوعات جدید و به روز هستند.
خوشبختانه اتفاقات چند سال اخیر هالیوود و جامعهی غرب باعث بهوجود آمدن موج جدیدی در سینمای جهان و طبع آن آثار کوتاه شد و به همین خاطر در بسیاری از انیمیشنهای کوتاه شاهد بررسی مسائلی همچون لزوم برقراری شرایط روحی سالم در محل کار یا جلوگیری از آلودگی بیشتر اقیانوسها بودیم. Thermostat 6، به کارگردانی مایا اوران، ماریون کودرت، میلین کومینوت و سیکستین دانو، یکی از دسته آثاری است که با زبانی قابل تحسین اما هشدار دهنده به یکی از مسائل مهم روز میپردازد. این انیمیشن یکی از برجستهترین ساختههای هنرستان Gobelins، واقع در پاریس فرانسه است.
داستان انیمیشن Thermostat 6 با میز شام یک خانوادهی سادهی فرانسوی آغاز میشود. مسئلهای که این میز شام را خاص میکند، چکه مداوم لولهی آبی روی آن است. به جز دیانه، دختر خانه، سایر اعضا واکنش خاصی به این چکهی مداوم نشان نمیدهند و هر یک با اظهار نظرات مختلف خود، این مسئله را نادیده میگیرند و مشغول خوردن غذاهای خوشرنگ و دلپذیری میشوند که مادر برای شام تدارک دیده است. دیانه که متوجه میشود اگر دست به کاری نزند تمام خانه را آب خواهد برد، تصمیم میگیرد خودش آستینها را بالا بزند و به این مشکل رسیدگی کند، اما به نظر میرسد که به این راحتیها نمیشود جلوی نشتی لوله را گرفت.
Thermostat 6 از نظر داستانی اثری بسیار هوشمندانه است؛ پیامی که در بطن داستان این اثر قرار دارد عمیق و تکان دهنده است، اما در Thermostat 6 ظاهر، قربانی معنی نمیشود و شما با کمی دقت در مکالمهها و وقایع ضمن دریافت کامل مفهوم اثر، از لایهی روی داستان نیز لذت خواهید برد. درواقع Thermostat 6 نه یک اثر دربارهی جدال لفظی ملایم یک خانواده سر میز شام و درگیری ایشان با آب گرفتگی، که اثری دربارهی تغییرات جوی زمین و بالا رفتن سطح آب اقیانوسهاست. همانطور که پیشتر گفتیم، این انیمیشن اثری است که با تاثیر از بحثهای داغ محافل مختلف در سراسر دنیا ساخته شده است. بیانات و اظهارات اخیر دولت آمریکا در رابطه با دروغ بودن گرمایش زمین، باعث اعتراض بسیاری از فعالان محیط زیست، دانش آموزان و اساتید دانشگاه در سراسر دنیا شد. این گفتمان باعث خلق شدن آثار مستند و سینمایی زیادی شد که به جرئت میتوان گفت Thermostat 6 بهلطف استعارهی زیبا و سبک طراحی چشم نوازی که ارائه میکند، در صدر فهرست این آثار قرار میگیرد. ادای حق مطلب دربارهی مسئلهی مهم و بزرگی همچون گرمایش زمین، تبعات آن و لزوم همبستگی تمام مردم دنیا برای مقابله با این واقعهی سهمگین در پنج دقیقه اصلا کار آسانی نیست، اما سازندگان این اثر، با ارائهی استعارهای شاعرانه این کار را به بهترین نحو انجام دادهاند.
تیم سازندهی Thermostat 6 در گفتوگو با مطبوعات دربارهی این اثر گفتند:
خانواده نمونهی کوچک یک جامعه است که در آن افرادی از نسلهای مختلف با شخصیتهای متفاوت یکجا جمع میشوند و به تقابل با یکدیگر میپردازند. [این میز شام] برای ما بهترین استعارهی ممکن بود. پس ما اعضای مختلف خانواده را کنار هم جمع کردیم تا نماد واکنشهای متفاوت جامعه به این مشکل بزرگ باشند که دامنگیر دنیا شده است.
در چنین آثاری که نمادگرایی حرف اول را میزند، پردازش خوب و معنیدار نمادها، که در این اثر همان شخصیتها هستند، از اهمیت بالایی برخودار است. خوشبختانه Thermostat 6 در این زمینه نیز عملکردی ظریف و مثال زدنی دارد؛ در این انیمیشن مادر نماد مصرف گرایی، پدر نماد مصرفکننده، پدر بزرگ نقش وطن پرستان سنت گرای آمریکایی، پسر خردسال نماد نسل آینده و دختر نماد شهروندان و فعالان دلسوز را دارد که تمام تلاشش را میکند اما بهتنهایی نمیتواند کار زیادی از پیش ببرد.
درکنار داستان تأثیرگذار و زیبای Thermostat 6، طبق سنت همیشگی آثار Gobelins، انیمیشن دو بعدی چشم نواز اثر نیز به یکی از نقاط قوت آن تبدیل شده است. پالت رنگی این اثر گسترده و درخشان است و همین مسئله باعث میشود این انیمیشن بیشتر از غرب، سبک طراحی بصری و رنگ آمیزی آثار ژاپنی را در ذهن بیننده تداعی کند. اگر بخواهیم از یک نکته بهعنوان بهترین عملکرد در طراحی بصری این انیمیشن نام ببریم، باید حتما به طراحی شخصیت جذاب، گسترده و زیبای این اثر اشاره کنیم؛ درکنار تفاوت شخصیتها در داستان که به عقایدشان متکی است، از نظر فیزیکی و نحوهی صحبت کردن نیز میتوان نکات منحصربهفرد شخصیتهای این اثر را نیز تماشا کرد که همگی به زیبایی تمام به تصویر کشیده شدهاند.
شاید شما بهعنوان یک بیننده حال و حوصلهی تماشای یک مستند طولانی دربارهی گرمایش زمین را نداشته باشید، اما هیچکس نیست که نتواند پای یک انیمیشن کوتاه پنج دقیقهای که دست بر قضا حرفش را با تمثیلهای داستانی میزند، بنشیند. Thermostat 6 داستانی زیبا و جذاب را روایت میکند، آغازگر بحث و تفکر است و در زمینهی طراحی بصری نیز عملکردی قابل قبول دارد. نظرات خود را در رابطه با این انیمیشن با ما در میان بگذارید.