انیمیشن کوتاه Snack Attack اثری است که با زبان ساده و طنز آمیز خود قصد دارد دربارهی مسئلهای مهم با مخاطب صحبت کند. با معرفی این اثر با میدونی همراه باشید.
به جز تعلیمات خانواده و تاثیرات محیطی، مسائل زیادی هستند که روی ذهن و شخصیت کودکان اثری غیر قابل انکار میگذارند؛ در این زمینه نمیتوان تاثیرات مهم بازیهای دوران کودکی، کتابها و داستانها، اسباب بازیها و کارتونهایی که کودکان تماشا میکنند را نادیده گرفت. تاثیر انیمیشنها روی ذهن کودکان بر هیچکس پوشیده نیست و کرد این مسئله را برای نمونه میتوان در فوتبالیستهای حرفهای متعددی دید که بعد از تماشای سریال کاپیتان سوباسا که در ایران با عنوان فوتبالیستها شهرت دارد به این ورزش بهصورت حرفهای روی آوردند یا اشخاصی که با تماشای سری باب معمار رو به پیشهی قهرمان آن آوردند مشاهده کرد، ازاینرو از دیرباز راجع به اهمیت پیامهایی که اینگونه از آثار برای مخاطبان به همراه دارند بحثهای زیادی شکل گرفته است. گفتنی است که درست مثل هر چیز دیگر، کارتونها و انیمیشنها هم میتوانند درکنار تاثیرات مثبت، آثار مخربی هم در کودکان برجای بگذارند، پس این مسئله خیلی مهم است که کودکان آثاری را تماشا کنند که برای ردهی سنی آنها مناسب است و حاوی پیامهای اخلاقی مثبت باشد. درکنار مبحث ذکر شده، باید این مسئله را در نظر گرفت که لحن بیان پیامها و داستان نیز باید برای کودکان مناسب باشد؛ در آثار کودک باید همه چیز حدالامکان با زبانی ساده روایت شود و از پیچیدگی غیر ضروری در بیان خودداری شود. در سوی دیگر باید در نظر داشت از آنجایی که ذهن کودکان برای دریافت مفاهیم جدید نسبت به افراد بالغ بسیار بازتر است، باید توجه داشت که اثر در عین داشتن لحن بیان مستقیم، از این خصلت کودکان سواستفاده نکند؛ برای مثال خیلی از آثار، از جمله کتابها و آثاری که با هدف قرار دادن مخاطبان خردسال تولید میشوند، سعی دارند بدون به فکر وا داشتن مخاطب، تفکرات خود را به وی قالب کند.
با وجود اینکه نمیتوان گفت که انیمیشن کوتاه Snack Attack صرفا اثری برای مخاطبان کم سن و سال است، اما میتوان آن را نمونهی یک انیمیشن بسیار خوب برای کودکان خواند. این انیمیشن به نویسندگی و کارگردانی اندرو کادلگو ساخته شده است. این انیماتور خوش دوق مکزیکی الاصل سابقهی همکاری با استودیوهای بزرگی همچون دیزنی و پیکسار کار کردن روی انیمیشنهای معروفی مثل WALL-E ،Toy Story 3 ،Cars 2 و چندین اثر فوقالعادهی دیگر را دارد، اما اولین کارگردانی خود را در انیمیشن کوتاه مستقل Snack Attack تجربه کرده است. این اثر بهلطف داستان تاثیر گذار، طنز لطیف و جنبهی بصری خوب خود مورد توجه مخاطبان قرار گرفت و توانست جوایز مختلفی از جمله اثر برگزیدهی مخاطبان (در ردهی سنی ۵ تا ۱۰ سال) و بهترین اثر جشنوارهی فیلم کودک نیویورک را دریافت کند.
داستان Snack Attack با پیرزنی سالخورده آغاز میشود که قصد دارد از یک تلوان ماشین (که ممکن است بیشتر آن را با عنوان «وندینگ ماشین» بشناسید) آخرین بستهی بیسکویتهای مورد علاقهی خود را بخرد. این خرید با دردسرهای فراوانی همراه است، اما پیرزن نهایتا میتواند این بسته را بهدست آورد. او بعد از خریدن بیسکویتها به جایگاه انتظار ایستگاه قطار میرود تا در هنگامی که منتظر رسیدن قطار مورد نظر خود است، بیسکویتهای مورد علاقهاش را نوش جان کند، اما دردسری جدید وقتی آغاز میشود که نوجوانی در ایستگاه انتظار که کنار پیرزن نشسته بی اجازه شروع به خوردن بیسکویتهای پیرزن میکند.
از نظر روایت داستانی، Snack Attack نمونهی یک اثر کوتاه بسیار خوب است؛ داستان روندی ساده را طی میکند، درگیر شاخ و برگهای غیر ضروری نمیشود و درنهایت به پایانی تاثیر گذار ختم میشود. در این داستان ما تنها با دو شخصیت اصلی سر و کار داریم؛ شخصیت اول پیرزن قصه که صداگذاری آن برعهدهی مونسترات اسپاداله، بازیگر نه چندان مطرح آمریکای لاتین، است و شخصیت دوم نوجوانی است با مدل موهای غیر عادی که در حال گوش دادن به موسیقی راک و کار کردن با تلفن همراهش است و بدون توجه به پیرزن مشغول خوردن بیسکویتها میشود. نمادگرایی در این اثر بسیار خوب و ریز بینانه انجام گرفته، اما در دست دیگر آنقدر عمیق و غیرقابل فهم نیست که بخواهد از دید مخاطبان این اثر، که بیشترشان را کودکان کم سن و سال تشکیل داده، پنهان بماند. از ظاهر گرفته تا نوع موسیقی مورد علاقه، کار کردن مداوم با تلفن همراه، نوجوان کابوس اکثر افراد سالخورده است. پیرزن با انداختن نگاهی سطحی به جوان وی را مورد قضاوت قرار میدهد و سپس بدون بررسی درست جوانب و مسائل دیگر، شروع به صحبت کردن پرخاشگرانه با وی میکند. در صحنههای پایانی انیمیشن متوجه میشویم پیرزن در قضاوت خود دچار اشتباهی مهلک شده و پسر نهتنها یک جوان لاابالی نیست، بلکه آنقدر رفتار دوستانهای داشته و مهربان و صبور بوده که بیسکویتهای خود را با پیرزن بد خلق ماجرا شریک شود و به صحبتهای نه چندان خوشایند وی پاسخ بدی ندهد. قضاوت کردن عملی است که انسانها روزانه به دفعات مکرر دربارهی مسائل مختلف انجام میدهند. دوری جستن از قضاوت کردن عملی آسان نیست، اما این مسئله خیلی مهم است که افراد، بهخصوص کودکان، یاد بگیرند از روی ظاهر قضاوت نکنند یا حداقل حتی در عین وجود شواهد عینی در کوبیدن میخ آخر عجول نباشند. Snack Attack با ارائهی مثالی عینی و زیبا، این مسئله را با زبانی شیرین و طنز آمیز به خوبی به مخاطب نشان میدهد و همین باعث میشود که بخواهیم با وجود سادگی داستان، روایت آن را هم سطح آثار کوتاه بزرگ قرار بدهیم؛ درنهایت آنچه باعث ارزش بالای آثار کوتاه میشود، تاثیرگذاری آنها در عین روایتی کوتاه و غالبا ساده است.
با وجود آنکه Snack Attack را از نظر بصری نمیتوان با آثار فوق واقع گرایانهی امروزهی استودیوهای بزرگی همچون پیکسار مقایسه کرد، اما ایراد خاصی هم نمیتوان به آن به گرفت. بک گراند پر جزئیات و چشم نواز است. با وجود اینکه طراحی شخصیتها برای انیمیشنی که به دست فرد باسابقهای مثل اندرو کادلگو با جزئیاتی حیرت آور همراه نیست، اما در کل ظاهر شخصیتها دلپسند و جذاب است. تنها مسئلهای که شاید بتوان کمی در رابطه به آنها بحث کرد، حرکات بدن اغراق آمیز و موسیقی بلندی است که در بک گراند وجود دارد؛ این دو عنصر به کلیشههایی تبدیل شدهاند که ردپایشان را میتوان در بسیاری از آثار کوتاه مستقل، بهخصوص انیمیشنهای ژانر کودکی که با تکنیک CGI ساخته میشوند، مشاهده کرد. وجود این عناصر را میتوان با ردهی سنی مخاطبان اصلی اثر توجیه کرد، اما در کل حرکات اغراق آمیز و موسیقی متن شاد و بلند در پس زمینه همیشه باعث میشوند اثر از نظر زمانی قدیمی و از مد افتاده به نظر برسد.
Snack Attack بدون اینکه از مسیر اصلی خود لحظهای خارج شود، در مدت چهار دقیقه با داستانی تاثیر گذار و جنبهی بصری خوب، تمثیلی را به بیننده ارائه میکند که بعید میدانم به این راحتیها از ذهن ایشان پاک شود. نظرات خود را در رابطه با این انیمیشن با ما در میان بگذارید.