آیا تا به حال به این مسئله اندیشیدهاید که منبع صداهای عجیب و آزار دهندهای که در حین خواب میشنوید کجاست؟ انیمیشن کوتاه تجربی Slow Wave، ساختهی اندی کندی، قصد دارد به این سوال پاسخ دهد.
هدفونهایتان را برگوش بگذارید و آمادهی تماشای Slow Wave شوید. Slow Wave انیمیشنی است سه دقیقهای که به مسئلهی حائز اهمیت اختلال خواب و تاثیرات آن بر ذهن و جسم میپردازد. در تضادی جالب توجه، نام این انیمیشن کوتاه، یعنی Slow Wave، به عبارت «Slow Wave Sleep» اشاره دارد؛ در لغت، این عبارت اصطلاحی است که برای خوابهای عمیق بی رویا استفاده میشود. اندی کندی، سازندهی آمریکایی این انیمیشن، با توجه زیاد به جزئیات در تصویر سازی و صداگذاری اتمسفریک، حال و هوایی را در Slow Wave برپا کرده است که بیننده را در خود غرق میکند و با وجود المانهای سورئال، برای ایشان بسیار باور پذیر و قابل لمس است. با شروع تماشای این اثر، شما فورا به درون اتاق خواب کوچکی در شب هنگام پرتاب میشوید. در همان لحظههای ابتدایی، صدای خودرویی در حال گذر از بیرون پنجرهی اتاق به صورت بسیار واقع گرایانه به گوش میرسد. بعد از شنیدن صدای خودرو، صداهای غریب و آشنای مختلفی به گوش میرسند. اتاق همچون قایقی در دریایی مواج، شروع به تکان خوردن و اینطرف و آنطرف شدن میکند.
کندی با استفاده از اشکال هندسی مختلف، به انیمیشن زیبای خود معنایی تازه داده است و تار و پود اثر را به صورتی جذاب شکل میدهد. میتوان گفت سبک طراحی بصری در انیمیشن Slow Wave از سبک طراحی کوبیسم پابلو پیکاسو الهامی قوی گرفته است. استفاده از حرکات تند، خشن و متعدد محیط و اجسام در این انیمیشن، به خوبی روح وجود اضطراب و اختلال را در این محیط بازگو میکند. علاوه بر سبک خاص طراحی، استفادهی اندی کندی از رنگ قرمز برای نشان دادن اختلال و پریشانی، درست مثل نقاشها است. رنگ قرمز استفاده شده در این اثر، درست مثل سبک طراحی، صداگذاری و موسیقی استفاده شده در Slow Wave که از در و دیوار بیرون میزنند، شخصیت منحصر به فرد خود را دارد و گویای حرفهای زیادی است.
همانطور که پیشتر نیز اشاره شد، صداگذاری فوق العادهی Slow Wave نیز نقشی پررنگ در ساخت و پرداخت اتمسفر این انیمیشن دارد. با وجود اینکه بسیاری از صداهای استفاده شده در این انیمیشن را اصوات آشنا به گوش تشکیل میدهند، تنظیم کلی ملودیک آنها، اثر را بیش از پیش اسرار آمیز و تاریک میکند. با وجود اینکه اغلب آثار تجربی در ارائهی مفهوم یا منظق عملکرد چندان مناسبی ندارند، Slow Wave با به خدمت گیری مناسب صوت و تصویر، در هر دو زمینه قابل ستایش ظاهر میشود.
در عمق، مضمون اصلی این انیمیشن کوتاه مفهوم کنترل است. Slow Wave میخواهد به این پرسش پاسخ بدهد که آیا ما انسانها در حین خواب از کنترل کامل بر خود و پیرامون برخوردار هستیم یا در بی دفاعترین شکل خود به سر میبریم؛ این مسئله فکری است که حداقل یک بار به ذهن هر کسی خطور کرده و به یکی از بزرگترین ترسهای عدهی زیادی از مردم مبدل شده است. وقتی عوامل مختلف بر ناخودآگاه ما اثر میگذارند، چه اتفاقی در ذهنمان میافتد؟ آیا بدن ما واکنش خاصی به این عوامل نشان میدهد؟ اندی کندی در بخش دوم اثرش که از نظر ساختار به شکل اثری مجزا و مستقل به نظر میآید، به پاسخ این سوالات میپردازد. تغییری اعمال شده در نحوهی روایت که در انتقال اثر از بخش اول به دوم بسیار مشهود است، بیننده را به صورت هنرمندانهای تکان میدهد. در این میان تنها نحوهی روایت نیست که تغییر میکند، بلکه سبک طراحی، دنیا، الگوی حرکت اشکال هندسی و تقریبا کل جنبهی بصری اثر نیز همگام با نوع روایت دستخوش تغییر میشوند. با وجود آنکه دل کندن از فضای فرا واقع گرایانهی اتاق Slow Wave بسیار سخت است، اما کندی در طراحی دنیای ذهن شخصیت داستان هیچ چیزی از اتاق کم نگذاشته و قدم زدن در ذهن مشوش و درهم شخصیت نیز درست مثل وقت گذراندن در اتاقش جذاب و جادویی است.
اندی کندی در رابطه با منابع الهامش برای خلق Slow Wave میگوید:
ایدهی اولیهی ساخت Slow Wave زمانی به ذهن من رسید که مشغول زندگی در آپارتمانی شلوغ واقع در بروکلین نیویورک بودم. سر و صدای مداوم همسایگان پایینی من تاثیری عمیق در زندگی و کار من گذاشته بود و به کلی خواب شبانهی مرا مختل میکرد. من قصد داشتم این مسئله را به تصویر بکشم که صدا چگونه میتواند بر ذهن و ناخودآگاه تاثیر بگذارد؛ صدا این قدرت را دارد تا تجربهی حضور در فضایی جدید را برای ذهن رقم بزند. در دست دیگر، من اکثر شبهای خود را با دیدن کابوسهای متعدد به روز میرسانم؛ اغلب این کابوسها متشکلاند از تصاویر، نورها و اصوات بی نظم و مشوش. من میخواستم که جزئیات و رایحهی این تجربیات را در یک فیلم جمع آوری کنم و با مخاطبان به اشتراک بگذارم.
مهمترین نکته در رابطه با Slow Wave آن است که با وجود تمام عناصر فرا واقع گرایانه و آزمایشی استفاده شده در ساخت این اثر، اندی کندی به پرسشهای مطرح شده در داستان پاسخ میدهد و برعکس بسیاری از آثار مشابه و هم سبک، بیننده را به تماشای تصاویری نامفهوم و تقریبا بی هدف دعوت نمیکند و در سوی دیگر دست به دامن عناصری همچون تعلیق نمیشود. تصویر پردازش شده از مفهوم اختلال خواب در این انیمیشن زیبا، قابل لمس و تاثیر گذار است؛ شاید آنقدر تاثیر گذار که بخواهیم آن را با آثار مستندی که در رابطه با این اختلال شایع و مهم ساخته شدهاند مقایسه کنیم.
اندی کندی اخیرا از دنیای انیمیشن با هدف ورود به چرخهی ساخت بازیهای دستگاههای واقعیت مجازی خارج شده و سعی دارد از دانش خود در نرم افزار Maya، در Unity استفادهی لازم را ببرد. با در نظر گرفتن آثاری همچون Slow Wave، انتظارات از ساختههای بعدی کندی بسیار بالاست.