Musical Traumas مستندی انیمیشنی است که تجربیات و اعترافات گروهی از شاگردان مدرسهی موسیقی را به تصویر میکشد. با معرفی این انیمیشن میدونی را همراهی کنید.
میلوس تومیچ (Miloš Tomić)، کارگردان و انیماتور صربستانی، وقتی یک روز سوار بر اتوبوس به محلی میرفت، ناخواسته گفتوگویی را شنید که ذهنش را مدتها به خود جلب کرد؛ یک نوازندهی جوان به دوست خود میگفت که هر وقت از خیابان رد میشود، سازش را سمت خودروها میگیرد تا در صورت وقوع تصادف حداقل اول آن ساز لعنتیش نابود شود. چه چیزی باعث میشود که یک نوازنده تا این حد از ساز خود نفرت داشته باشد؟ این سؤال ایدهی اولیهی ساخت مستند انیمیشنی ده دقیقهای Musical Traumas را در ذهن تومیچ متولد کرد.
دیدگاهی در میان مردم دست به دست میشود که آموختن موسیقی در سن کودکی میتواند تجربهای فوقالعاده و غنی باشد؛ افراد زیادی بر این باورند که آموختن موسیقی از سن کم میتواند دروازههای زیادی از خلاقیت و مهارت را روی کودکان باز کند. با وجود آنکه این ادعا برای افراد زیادی صادق است، اما آموزش ناخواسته و اجباری موسیقی میتواند ضربههای روحی مختلفی را برای برخی افراد به همراه داشته باشد؛ برای مثال، فاصله گرفتن از سایر کودکان و هم سن و سالان و از دست دادن دوستان، تحمل تمرینها و متد آموزشی سخت و سنگین برخی اساتید و تجربهی استرس و اضطراب شدید پیش و حین اجرای زنده میتواند تاثیرات طولانی مدتی روی روحیهی کودکان و نوجوانان بگذارد. فاصلهی زیادی بین تصورات رایج از موفقیت در دنیای موسیقی و راه سخت و سنگین رسیدن به آن در واقعیت وجود دارد؛ قدم گذاشتن در این مسیر بدون وجود علاقه و تعهد قلبی تقریبا غیرممکن است.
از عشق به چنگ در نگاه اول گرفته، تا استفاده از فنجان برای تمرین طاقت فرسای تعادل در حین نواختن پیانو، انیمیشن کوتاه Musical Traumas مجموعهای است از ماجراها و درد و دلهای ریتمیک و موزیکال شاگردان سابق ناراضی و ناکام موسیقی که با سبک طراحی بصری گستردهای که درست به اندازهی داستانهای در حال روایت سرگرم کننده است، به بیننده عرضه میشود. ساخت Musical Traumas بدون برنامهی قبلی آغاز و کم کم به پروژهی بزرگی که درنهایت شاهد آن هستیم تبدیل شد؛ تومیچ در این زمینه اذعان داشته است که خود به یقین نمیدانسته که ایدهی اولیهاش برای این انیمیشن در پایان به چه محصولی ختم خواهد شد و خود در حین ساخت و پرداخت داستان Musical Traumas بهدنبال ماجراها و خاطرات تلختری از نوازندگان میگشته.
بعد از جمع آوری داستانهایی از چندین شخص مجزا که حالا به اقشاری مختلف در جامعه تعلق دارند، او مشغول به روی کاغذ آوردن خاطرات ایشان، مرتب کردن آنها و شکل دهی فیلم نامه با دوست و فیلم نامه نویس خود شد؛ بالاخره بعد از انجام چند آزمون و خطا و به چالش کشیدن ایدههای مختلف، تومیچ به ساختاری رضایت بخش برای فیلم کوتاه خود رسید و تیم خود را آمادهی انیمیشن سازی کرد. با وجود آنکه ایدهی اولیهی فیلم بی زحمت خاصی به دست تومیچ آمد و او سختی خاصی را در نگارش فیلم نامه تجربه نکرده بود، سایر پروسهی ساخت Musical Traumas آنقدرها هم برای او و تیمش آسان پیش نرفت. تومیچ در رابطه با این مسئله میگوید که او تمام بودجهای که در دسترس داشت را به پای این پروژه ریخت، اما نتیجهی نهایی به نظر او خیلی «معمولی و ساده» بود. عدم رضایت تومیچ از محصول نهایی باعث شد مدت زمان ساخت اثر دو برابر و او مجبور شود برای تأمین هزینهها از پس انداز شخصیاش مایه بگذارد. حاصل این بازنگری، آزمون و خطاهای تومیچ، تلاشهای مضاعف تیم وی و افزودن صحنههایی جدید، به حاصل آمدن نسخهای از فیلم بود که دیگر ساده یا معمولی به نظر نمیآمد و به آثار «سایکدلیک» شباهت داشت.
نتیجهی این سخت گیریهای تومیچ، زمان، هزینه و تلاشهای فراوان تیم مثمر ثمر بوده است و Musical Traumas به آنچه تبدیل میشود که میخواهد باشد. این انیمیشن رنگارنگ و خاص، چه از نظر روایت و چه سبک طراحی درست مثل قطار شهر بازی میماند؛ وقایع غیرقابل پیشبینیاند، سبک طراحی مدام دستخوش تغییر میشود و بیننده نمیداند در چه لحظهای باید انتظار شنیدن صدای کدامین راوی فیلم را داشته باشد. با وجود آنکه راویان مختلف داستان خاص خودشان را با جزئیات در اثر روایت میکنند، اما Musical Traumas به خوبی ازطریق تصویر به داستان سرایی میپردازد و موقعیتهایی شخصی را باز خلق میکند. از آنجایی که با اثری در رابطه با موسیقی طرفیم، طراحی صدا نیز نقشی بسیار پررنگ در این فیلم دارد که خوشبختانه تیم تومیچ به خوبی توانستهاند از پس این چالش بربیایند؛ صدای سازها، لحن نواختن و حتی خرابکاری نوازندگان جوان داستان و آواهای نامحسوس گنجانده شده در پشت زمینه همه و همه بسیار خوب طراحی و در تار و پود اثر گنجانده شدهاند. از آنجایی که Musical Traumas به زبانی غیر از انگلیسی ساخته شده و فعلا نسخهی دوبله شدهای از آن در دسترس نیست، اغلب بینندگان این انیمیشن باید برای فهمیدن اثر به زیرنویس متکی باشند؛ اتکای یک فیلم به زیرنویس در داستان سرایی مسئلهی جدیدی نیست، اما باتوجهبه اینکه Musical Traumas پر است از شیرین کاریهای بصری و عنصر کمدی تاریک آن تماما به تصاویر برمیگردد، به نظر میرسد تومیچ در انتخاب زبان مادری خود برای این اثر اشتباه کرده است.
تومیچ میگوید هنگام مصاحبه با هنرآموزان به چندین داستان شادتر نیز برخورد، اما احساس کرد که این دسته از تجربیات با مسیر اثر و حال و هوای آن همخوانی ندارند. برخلاف آنچه ممکن است دربارهی Musical Traumas فکر کنید، تمرکز روی خاطرات تلخ و تجربههای بد، این اثر را تمام در تاریکی و حزن فرو نمیبرد؛ این انیمیشن گاهی اوقات میتواند به طرز شگفت آوری شاد و سرگرم کننده باشد. مدت زمان تمرکز این اثر روی عرضهی یک سبک طراحی، یک نوع روایت و یک راوی بسیار کوتاه است؛ این رفتار و استفاده از عناصر ترکیبی باعث میشود که به نظر برسد Musical Traumas از زبان چند کودک روایت میشود، که با درنظرگرفتن موضوع اصلی این فیلم، حالتی ایده آل است. استودیو Aeon، که به خاطر مستندهای کوتاه و جذاب شهرت دارد، عهده دار انتشار Musical Traumas بود و آن را بهصورت رایگان روی اینترنت منتشر کرد. نظرات خود را در رابطه با این انیمیشن با ما در میان بگذارید.