Iblard Jikan اثری است متفاوت و جادویی از استودیو جیبلی، یکی از بزرگترین نامهای صنعت انیمیشن در جهان. با معرفی این انیمیشن با میدونی همراه باشید.
کمتر کسی در دنیا وجود دارد که حداقل یکی دو اثر از ساختههای استودیو جیبلی را تماشا نکرده باشد. این استودیو که به دنیاهای فانتزی زیبا و رنگارنگ و سبک طراحی بصری منحصربهفرد و تأثیرگذار خود شهرت دارد، در دنیا بیشتر با ساختههای هایائو میازاکی، که به جرئت درکنار افرادی همچون والت دیزنی، تیم برتون و غیره از بزرگترین انیماتورهای تاریخ به شمار میرود، شناخته میشود. آثار این استودیو نهتنها تاثیر بسیار زیادی در صنعت انیمیشن و انیمه داشتهاند، بلکه رد پای آنها را در فرهنگ عامه، ادبیات و آثار هنری از جمله بازیهای ویدیویی نیز میتوان مشاهده کرد. در طول زمانیکه بهصورت هفتگی مقالات بخش انیمیشن کوتاه را آماده میکردم، همیشه در نظر داشتم بیشتر به انیمهها بهخصوص آثار استودیوهای بزرگی همچون جیبلی بپردازم، اما مسائلی از قبیل در دسترس نبودن برخی آثار، اختصاصی بودن حق نمایش و کیفیت نامطلوب نسخهی موجود باعث شده بود که این امر تا امروز محقق نشود.
انیمیشن کوتاه این هفته Iblard Jikan (به فارسی؛ زمان ایبلارد) نام دارد. Iblard JikanI اثری سی دقیقهای به کارگردانی نائوهیسا اینوئه است که باوجود آنکه تولید آن به دههی نود میلادی برمیگرد، در سال ۲۰۰۷ در غالب مجموعهای با نام Ghibli ga Ippai Collection منتشر شد؛ آثار موجود در این مجموعه را از نظر ماهیت و ساختار میتوان متفاوتترین ساختههای استودیو جیبلی خواند، زیرا با تمامی ساختههای کلاسیک این مجموعه تفاوتهایی بنیادین دارند و اغلب شامل پس زمینهها، طراحیهای مفهومی و آثاری شبیه به Iblard Jikan هستند.
Iblard Jikan داستان خاصی ندارد. در این انیمیشن ما راهی سفری آرامش بخش در سرزمینی خیالی به نام ایبلارد که به غایت زیباست میشویم. تمامی این سرزمین در نقاشی نائوهیسا اینوئه گنجانده شده که در این اثر مخاطب بهصورت ریل وار و پیوسته به تماشای آن مینشیند و از غرق شدن در اعماق آن لذت میبرد. طراحیهای اینوئه در Iblard Jikan بعدها الهام بخش یوشیفومی کوندو، کارگردانی دیگر از استودیو جیبلی، برای ساخت انیمهای سینمایی با نام Whisper of the Heart (به فارسی؛ زمزمهی قلب) شد و ازاینرو دو انیماتور در ساخت این انیمه با یکدیگر همکاری کردند و یکی از معروفترین آثار استودیو جیبلی را روی پردهی نقرهای آوردند.
این انیمیشن تمامی مدت زمان سی دقیقهای خود را صرف نمایش دنیای خیالی سرزمین ایبالد در غالب تصویری یکپارچه میکند. این انیمیشن با وجود یگانگی و یکپارچگی موجود در نمایش که پیشتر ذکر شد، به هشت قسمت تقسیم میشود؛ هر قسمت از انیمیشن یک نقاشی مجزا اما پیوسته به سایر بخشهای اثر است که دارای اقلیم و قطعهی موسیقی منحصربهفرد خود است. دوربین به آرامی هرچه تمامتر در بین تمامی این بخشهای مجزا در حال حرکت است. تمرکز این انیمیشن در نمایش طبیعت و دنیایی در حال حرکت در حین سکون است و همین مسئله باعث میشود بیشازپیش تمامی جزئیات اثر قابلیت درخشش و دزدیدن نگاه بیننده را پیدا کنند و مخاطب بدون توجه به حرکت آهسته و زمان نسبتا زیاد این اثر، در طراحی هنری زیبای آن غرق شود.
این انیمیشن بهدلیل ساختار خاصش همیشه مورد بحث طرفداران صنعت انیمیشن و منتقدین بوده است. از نظرات نه چندان محبوب دربارهی Iblard Jikan میتوان به انتقاداتی که به عدم وجود خط داستانی، شخصیت و پویانمایی در آن اشاره کرد. کریس بیوریج، از فعالان و منتقدین صاحب نظر با سابقهی انیمه، در زمان انتشار Iblard Jikan در Anime on DVD نوشت:
این انیمیشن بسیار آرامش بخش است و همان زیبایی بصری همیشگی آثار جیبلی را منعکس میکند، اما به نظر میرسد تماشای این اثر بیشتر برای طرفداران پر و پا قرص این استودیو و کسانی که آرشیو تمامی ساختههای آن را جمع آوری میکنند لذت بخش باشد، چون تماشای Iblard Jikan بیش از آنکه ماجرایی را روایت کند، به نگاه کردن فضای بیرون ازطریق یک پنجره شباهت دارد.
بحث بررسی ماهیت Iblard Jikan بهعنوان یک انیمیشن از آنچه به نظر میرسد بسیار راحتتر است. نکته این است که در Iblard Jikan تصاویر، حرکت هدفمند آنان، فضاسازی و موسیقی متن وجود دارد. در دنیای امروزه انیمیشن بهعنوان شکلی از هنر، گستردهتر از همیشه و در اشکال مختلف در هر سو پیدا میشود. دراینمیان آثار متعدد زیادی هستند که از سبک داستان گویی کلاسیک پیروی نمیکنند؛ این آثار ممکن است تنها به جنبهی هنری طراحی اتکا کنند، بخواهند تا حد ممکن عجیب و غیر قابل فهم باشند یا پردازش داستان را به مخاطبان واگذار کنند. درنهایت آنچه در یک اثر هنری بیش از هر چیز اهمیت دارد، حس و حالی است که مخاطب از آن کسب میکند و Iblard Jikan بهعنوان یک انیمیشن حسی منحصربهفرد و دوست داشتنی را به بیننده عرضه میکند.
درکنار جنبهی بصری فوقالعادهی Iblard Jikan، که همان چیزی است که از یک انیمیشن که نام استودیو جیبلی را بهدنبال خود میکشد انتظار داریم، موسیقی متنی خارقالعاده قرار دارد. در وصف موسیقی متن این اثر همین بس، که برعکس بیشتر آثار کوتاه، بعد از انتشار دی وی دی Ghibli ga Ippai Collection، سی دی موسیقی متن Iblard Jikan به بازار عرضه شد. در این انیمیشن به ازای هر قسمت، یک قطعهی صوتی خاص وجود دارد که تمامی هر هشت قطعه توسط کیونوری ماتسو، آهنگ ساز مشهور ژاپنی در ژانرهای تجربی و پاپ، ساخته شدهاند. موسیقی کار در ترکیب با تصویر سازی زیبا و چشم نواز انیمیشن، با نوای آرام و روح نواز خود، روحی فوقالعاده را در کالبد اثر میدمد و به یکی از نقاط قوت آن تبدیل میشود.
شاید تماشای تصاویر متحرک و شنیدن موسیقی کلاسیک آرام برای سی دقیقه زیاد با سلیقهی شما جور درنیاید، اما جادوی انیمیشن Iblard Jikan را نمیتوان انکار کرد. Iblard Jikan دقیقا همان چیزی است که ممکن است در ساعتهای استرس بار روزیهای کاری یا شبهای بی خوابی که مکرر از آن شانه به این شانه میوفتید، نیاز داشته باشید. نظرات خود را در رابطه با این انیمیشن با ما در میان بگذارید.