معرفی انیمیشن کوتاه French Roast

قهوه فرانسوی را فابریس او ژوبرت نویسندگی و کارگردانی کرده است. اگر به تیتراژهای انیمیشن‌های طراز اول دقت کرده باشید، نام او را بارها مشاهده کرده‌اید. از کارنامه کاری فابریس او ژوبرت می‌توان به انیمیشن‌های The Lorax (انیماتور)، The Road to El Dorado (انیماتور) و The Curse of the Were-Rabbit (انیماتور استاپ-موشن) اشاره کرد. اما برگ زرین کارنامه ۱۸ ساله او در هنر انیمیشن، بدون شک انیمیشن کوتاه «قهوه فرانسوی» است و دلیل این امر بدست آوردن ۹ جایزه (از جمله بهترین انیمیشن از فستیوال‌های ANIMA ،Cinanima ،Foyle و بهترین انیمیشن کوتاه از فستیوال فیلم آتلانتا) و ۸ نامزدی (اعم از اسکار بهترین انیمیشن کوتاه و بهترین انیمیشن از فستیوال‌های Nashville و Krok) در جشنواره‌های مختلف است. چرا تا این حد از این انیمیشن کوتاه هشت دقیقه‌ای استقبال شده است؟ در یک جمله می‌توان گفت که دلیل آن «به نمایش گذاشتن معضلات اجتماعی به زیباترین و بهترین شکل ممکن» است.

داستان انیمیشن کوتاه «قهوه فرانسوی» از جایی آغاز می‌شود که تاجر در کافه‌ای مشغول خوردن قهوه است که گدائی وارد کافه شده و تقاضای پول می‌کند که تاجر در مقابل چهره‌اش را از عمد با روزنامه می‌پوشد و حاضر نیست با او هم‌کلام شود. حتی زمانی که گدا با سرفه از مقابل تاجر عبور می‌کند با قیافه‌ای حق‌به‌جانب خروج او را دنبال می‌کند. زمان پرداخت صورت‌حساب تاجر متوجه می‌شود که پولی به همراه ندارد. غرور تاجر به او اجازه نمی‌دهد که اقرار کند قادر پرداخت هزینه قهوه نبوده و تلاش می‌کند با سفارش قهوه‌های بیشتر وقت بیشتری بخرد تا شاید معجزه‌ای شود. صبح روز بعد دوباره گدا وارد کافه می‌شود و از تاجر که تمام شب را مشغول قهوه خوردن بوده، تقاضای کمک می‌کند که برای دومین تاجر او را پس می‌زند.

 زن مسنی که پشت میز کناری نشسته یکی از صد اسکناسش را به گدا می‌دهد و او به مانند کاغذهایی که از کف خیابان جمع می‌کند، اسکانس را با فرو کردن چوب در آن برمی‌دارد. درست در زمانی که تاجر سعی می‌کند مبلغ صورت‌حسابش را از کیف پیرزن بردارد، ماشین پلیسی در خیابان روبه‌رو کافه پارک کرده و پیرزن به سمت سرویس‌های بهداشتی حرکت می‌کند. پلیس اعلامیه تحت تعقیب بودن مجرمی را کافه نصب می‌شد. شب فرا می‌رسد و تاجر از قهوه خوردن‌های مداوم و خواب رفتن پلیس بر روی شانه‌اش خسته شده بی‌مهابا و با عصبانیت دست در کیف پیرزن کرده و ماسکی را که شبیه به مجرم تحت تعقیب است بیرون می‌کشد. گارسون سریعا پلیس را بیدار کرده و تاجر را به عنوان مجرم به پلیس نشان می‌دهد. در همین حین گدا وارد کافه شده و برای سومین بار درخواست پول می‌کند که تاجر صورت‌حساب چند متری‌اش را به گدا نشان داده و او با چوب‌اش کاغذ را برمی‌دارد. پلیس در حالی که تلاش می‌کند تاجر را تهدید کند به ستون پشت سرش برخورده و لامپ لق کافه به سرش برخورده و باعث شلیک تیر هوایی و افتادن گدا می‌شود. گدا سریعا بلند می‌شود و شروع به جمع کردن کاغذهایش می‌کند که پیرزن از سرویس بهداشتی خارج شده، ماسک را از تاجر می‌گیرد و از کافه خارج می‌شود. تاجر که به درماندگی خود پی برده زیر گریه می‌زند که گدا اسکناس پیرزن را به عنوان هزینه قهوه‌های تاجر پرداخت می‌کند و از کافه خارج می‌شود.

انیمیشن کوتاه «قهوه فرانسوی» انتقاد به چندین معضل اخلاقی را هدف قرار داده است که غرور، خودبزرگ‌بینی و ظاهربینی هستند. هرسه این معضلات را در قالب شخصیت «تاجر» مشاهده می‌کنیم که شاید بتوان آن‌ها را ناشی از دارائی بیشتر او نسبت به گدا و لذا بالاتر دیدن خود نسبت به دیگران و ایجاد یک غرور کاذب در وجود او دانست. شخصیت‌های «قهوه فرانسوی» در اکثر مواقع صامت هستند و از طریق میمیک‌های صورت احساسات خود را به نمایش می‌گذارند و داستان را پیش می‌برند. از حیث جلوه‌های بصری این انیمیشن به معنای واقعی کلمه، زیبا و فوق‌العاده است. در عین اینکه «قهوه فرانسوی» به شیوه سه‌بعدی ساخته شده است، اما با ساخته‌های پیکسار متفاوت است و نوع طراحی شخصیت‌ها این حالت را در بیننده‌ها ایجاد می‌کند که انگار در حال تماشای یک نمایش خیمه‌شب‌بازی هستند. «قهوه فرانسوی» تمام آن‌چه را که از یک انیمیشن کوتاه می‌خواهید در خود داشته و انتظارات شما را برآورده می‌کند. شخصیت‌های کم تعداد انیمیشن هریک نماد قشری از اجتماع هستند که در ملموس‌ترین حالت ممکن، بارها با نمونه آن‌ها در بخش‌های مختلف زندگی همراه بوده‌ایم. نحوه روایت داستان در عین سریع بودن، فرصت تحیل و بررسی شخصیت‌های نمادین را به شما می‌دهد. موسیقی یکی از عناصر این انیمیشن است که شاید در نگاه اول چندان به آن توجه نکنید، اما این مورد به هیچ‌عنوان به معنای بی‌اهمیت بودن آن نیست، در عوض با موسیقی روبه‌رو هستیم که با طنز نهفته در بطن «قهوه فرانسوی» در توازن است. امکان ندارد که پس از مشاهده این انیمیشن به یاد کمدی‌های فاخر اسلپ‌استیک مانند آثار چارلی چاپلین نیافتید.

در پایان باید گفت که انیمیشن تک-برداشت «قهوه فرانسوی» (French Roast) در کنار تمامی آموزه‌های اخلاقی‌اش این درس را به بینند می‌آموزد که حتی کوچک‌ترین اعمال ما در نوع نگرش افراد به دنیا و انسان‌ها تاثیرگذار است و نباید اجازه دهیم ظواهر بیرونی ما منجر به تغییر در ذات انسانی و فراموش کردن آنچه که به کلمه «انسان» معنی می‌بخشند، شود. این انیمیشن در مدت زمان کوتاهش چنان بی‌نقص ظاهر می‌شود که می‌توان تاثیر آن در تغییر طرز تفکر و بازنگری در نوع تعامل با اطرافیان را فراتر از چندین و چند کلاس اخلاق دانست.