رابرت فیندلی انگلیسی در انیمیشن کوتاه Change Return داستانی جنایی و جذاب را در فضای یک پادآرمانشهر روایت میکند. با معرفی این اثر با میدونی همراهی باشید.
رابرت فیندلی (Robert Findlay)، کارگردان، انیماتور و نویسندهی انگلیسی، ایدهی اولیهی ساخت Change Return، تازهترین انیمیشن کوتاه خود، را از تصویر سورئال ذهنی خرید کردن یک حیوان از دستگاه فروشی خودکار بیرون کشیده است. این انیمیشن یک پادآرمانشهر مدرن را به تصویر میکشد که در آنها انسانها نه بر سطح زمین، که در اعماق آن، در تونلهایی پیچ در پیچ، زندگی میکنند. در این شهر دخالت انسانی به حداقل رسیده و اجرای قوانین یا خدمات شهروندی و خرید و فروش برعهدهی رباتهای کوچک پرنده، دستگاه فروشهای همه کاره و تکنولوژیهایی از این قبیل است. در این شهر مردی بی سرپناه و فقیر وجود دارد که قصد دارد با یک سکه سایر پول به جا مانده در روباتی خدماتی خود را از گرسنگی طاقت فرسا نجات دهد و جان سالم بدر ببرد، اما این اقدام منجر به ماجرایی پر پیچ و تاب و غیرقابل پیشبینی میشود. فیندلی در تلاش بوده است تا در این انیمیشن پنج دقیقهای تصویری واضح از آیندهای را به نمایش بگذارد که تقریبا کاری غیرممکن برای تکنولوژی وجود ندارد؛ در چنین آیندهای با وجود آنکه زندگی انسانها آسانتر از همیشه است، اما کوچکترین اختلال در سیستمی میتواند تبعات جبران ناپذیری به همراه داشته باشد.
با وجود آنکه ایدهی اولیهی Change Return روی کاغذ آنقدرها هم جدید به نظر نمیآید، اما نگرشهای مختلف نسبت به آینده باعث میشود که حتی آثاری با شباهتهای غیرقابل انکار در پلات و ایدهی اولیه، از تفاوتهایی معنادار و قابلتوجه برخودار باشند و این مسئله در رابطه با انیمیشن کوتاه حاضر نیز صدق میکند. رابرت فیندلی در رابطه با جرقههای اولیه و مراحل آغازین نگارش داستان Change Return میگوید:
«من پیشتر مقالههای متعددی راجع به عادت کردن حیوانات به محیط شهری و سبک زندگی مخصوص آن خوانده بودم. همین مطالعات باعث شکل گیری سؤال و تصویری در ذهن من شد؛ آیا روزی حیوانی قادر به استفاده از دستگاه فروش خودکار خواهد شد؟ بعد از تفکر در این سؤال، به این نتیجه رسیدم که چنین سناریویی از پتانسیل بالایی برخوردار است و میشود ماجراهای جذابی را در پیرامون آن شکل داد، برای مثال تعاملات انسان، حیوان و ماشین با یکدیگر و احتمال شکل گیری روابطی از جنس دلسوزی و دست گیری دراینمیان ایدهی بسیار خوبی به نظر میرسید؛ این احساسات میتوانست واقعی یا برنامهنویسی شده باشد. این ایدهها در ذهن من میآمدند و میرفتند و من کم کم به داستان فیلم جدیدم شکل میدادم. با آغاز نگارش من توانستم به وضوح آیندهای که میزبان داستان است را تصور کنم و حالا تنها مرحلهی ترسیم و دیدن دنیای اثر باقی مانده بود.»
اشارهی فیندلی به دید واضح و شفافش از آیندهای که در اثرش جریان دارد امری جالب توجه است؛ اصلا همین دنیاسازی قابل قبول با استانداردهای آثار کوتاه و تجسم خوب و متفاوت از آینده، که در عین حال از عنصری سادگی و نزدیکی تقریبی به زمان حال نیز بهرهمند است، باعث میشود Change Return اثری باشد که ارزش وقت بیننده و تماشا شدن را دارد. همانطور که پیشتر اشاره کردیم، ایدهی نمایش آینده، بهخصوص پادآرمانشهرها، تقریبا تا حد اشباع کامل انجام شده است، پس به تصویر کشیدن اثری که حداقل از نظر بصری با سایر آثار مشابه متفاوت باشد و از دنیایی با خصوصیات منحصربهفرد، هر چند کوچک و جزئی، برخوردار باشد، آنچنان کار آسانی نیست و همین مسئله باعث میشود بخواهیم نمرهی خوبی به دنیاسازی فیندلی بدهیم.
ایدهی التیام اندام قطع یا جدا شده توسط دستگاههای فروش صد البته در حال حاضر بسیار عجیب و دست نیافتنی به نظر میآید، اما در دنیای خلق شده توسط فیندلی ضمن حفظ حس تازگی و راز آلود بودنش، قابل باور است و این تنها یکی جزئیات کوچکی است که آیندهی این کارگردان را خاص میکند. دنیای Change Return جایی است که از اصلیترین نیازهای اولیه انسان گرفته، تا کارهای پیچیدهای هم چون پیگیری شکایات قضایی یا جست و جو در پی کودکان گم شده توسط رباتها انجام میگیرد؛ در چنین دنیایی اگر عملکرد رباتها بی نقص نباشد، فجایع بزرگی به بار میآید. با وجود اینکه در Change Return رباتها هنوز مثل تعداد قابل توجهی از آثار مشابه دست به شورش علیه انسانها نزدهاند، اما این بدین معنا نیست که قرار است همیشه بی هیچ ایراد و اختلالی به خدمات رسانی تمام وقت خود ادامه دهند.
این انیمیشن کوتاه حاصل کار کردن فیندلی در اوقات فراغت روزانهی خود است. جلوهی بصری این انیمیشن با وجود آنکه ترکیبی از سبکهای دستی دو بعدی و دیجیتال سهبعدی است، شگفت انگیز و انقلابی شمرده نمیشود، اما در دست دیگر به صرف نوآورانه و عالی نبودن، ایراد خاصی هم نمیتوان به آن گرفت. تحسین برانگیزترین نکته درمورد جلوهی بصری Change Return را میتوان جزئیات متعدد به کار رفته در ترسیم محیط خواند؛ این جزئیات ضمن ایفای نقشی اساسی در دنیاسازی بدون اتکا به دیالوگ یا صرف زمان اضافی در محیط، تاثیر بسزایی در حاکم شدن فضای مطلوب کارگردان و درگیر شدن بیننده با داستان اثر دارد . طرز حرکت دوربین در محیط نیز دیدی گسترده از دنیای جدید به بیننده میبخشد و او را راهی سفری پر افت و خیز میکند که در دل آن ماجرایی جذاب و رابطهای عجیب انتظار وی را میکشد.
فیندلی با Change Return توانست در چند جشنوارهی بینالمللی بزرگ شرکت کند و جوایزی را نیز به چنگ آورد. این انیماتور که سابقهی کار برای شرکتهای بزرگی همچون سامسونگ، هیوندای، هوندا و استودیوهای BBC را در کارنامه دارد، حالا در حال پشت سر گذاشتن مراحل اولیهی ساخت فیلم کوتاه بعدی خود است. او البته این بار عزم خود را جزم کرده تا قبل از شروع به ساخت این اثر، بودجهی مورد نیاز را تمام و کمال تهیه کند تا مجبور نباشد بار دیگر همچون Change Return تمام وقت اضافهی خود را به کار کردن روی این اثر بپردازد. نظرات خود را در رابطه با این انیمیشن کوتاه با ما در میان بگذارید.