انیمیشن کوتاه Birdboy اثری فانتزی است که چرخشی تاریک میکند و به دنیایی کابوس وار وارد میشود. با معرفی این انیمیشن میدونی را همراهی کنید.
Birdboy از آن دسته آثار کم یاب است که مخاطب را به درون دنیای عجیب و غریب خود میمکد، بی آنکه بخواهد باعث دلزدگی او شود یا رشتهی روایت را از چنگ او بیرون آورد. در این انیمیشن سبک طراحی زیبا با داستان خاص و تأثیرگذار دست به دست هم میدهند و اثری را خلق میکنند که چشم برداشتن از آن کار آسانی نیست. این ساختهی پدرو ریورو و آلبرتو وازکوئز سعی میکند از نظر روایی در خلاف جهت ذهنیت بینندگان حرکت کند و ضمن به تصویر کشیدن ماجرایی تلخ و تکان دهنده، درگاه داستانی بزرگتر و وسیعتر را باز کند.
این انیمیشن کوتاه که دنیای آن پر است از حیوانات انسان نمای بانمک و رنگهایی روشن، در ابتدا یکی از آن آثار فانتزی سنتی به نظر میرسد که مشکلی نسبتا کوچک پیش روی قهرمان داستانش قرار میگیرد و او به همراه دوستانش سعی میکند اوضاع را سر و سامان دهد، اما حقیقت Birdboy درست متضاد این است. اولینبار پسر پرنده، یکی از دو شخصیت اصلی داستان، را هنگامی میبینیم که روی شاخهی درختی نشسته و دارد از چند پرندهی دیگر درس پرواز میگیرد. دینکی، همکلاسی پسر پرنده، که به همراه پدرش در حال رد شدن از زیر آن درخت است، به شوخی کنایهای حوالهی او میکند که نشانه از رابطهی کم و بیش دوستانهی این دو دارد.
در Birdboy نه پسر پرنده پرواز را میآموزد و نه آن رابطهی شیرینی که انتظار داریم بین او و دینکی اتفاق میافتد؛ بعد از روی دادن اتفاقی ناگوار، دنیای شیرین شخصیتها بهم میریزد و به کابوسی تبدیل میشود که آرزوها و آیندهی ایشان را درسته میبلعد. این اثر بی آنکه زمان زیادی را به توضیح علنی وقایع و دلایل آنها بپردازد، مشغول به تصویر کشیدن موضوعات تاریک و تکان دهندهای همچون تبعیض نژادی، سرکوب، اعتیاد و مسائل اجتماعی-سیاسی از این قبیل میشود.
شر در دنیای این اثر چیزی فراتر از شخصیتهاست؛ شر Birdboy نیرو و قدرتی است که ضمن شناخت برخی ابعادش، درک کاملی از آن نداریم و همین باعث میشود ضمن درگیر شدن هرچه بیشتر ذهن بیننده، او بیشتر هراس و شومی را در درون خود احساس کند. هرآنچه دنیای Birdboy را تاریک میکند، انعکاس تاریکی بزرگی است که در دنیای ما نیز ریشه دارد. این اثر به زیبایی به ما یادآوری میکند چقدر راحت میشود زندگی یک نوجوان از صد به صفر برسد؛ بلوغ برای کسی که خانواده، دوستی، آزادی و حق زندگی خود را از دست داده است همیشه آن ماجرای قهرمانانهی اعلام جنگ به دنیا و غرور و افتخار نیست.
همانطور که پیشتر ذکر شد Birdboy اهل توضیح دادن نیست و همین مسئله میتواند باعث شود در برخی موارد محدود بتوان عملکرد این انیمیشن دوازده دقیقهای را مبهم خطاب کرد. با وجود آنکه برخی از جوانب این اثر بی هیچ شکی عجیب هستند، اما روایت طوری صورت نمیگیرد که شما احساس کنید در حال رمزگشایی داستان هستید؛ شاید بهتر باشد بگوییم Birdboy دریچهای به دنیایی بزرگ و غنی است که در این انیمیشن کوتاه ما تنها شاهد بخش کوچکی از آن هستیم. این جمله که اثری استحقاق تبدیل شدن به فیلمی بلند یا یک سریال را دارد شاید کمی تا قسمتی کلیشهای به نظر بیاید، اما باتوجهبه سوالات متعدد پاسخ داده نشده، پتانسیل پرداختن به روابط موجود در داستان و حال و هوای سیاسی-اجتماعی خاصی که گوشهای از آن در Birdboy مشاهده میشد، ساخت دنبالهی این اثر آنقدرها هم ایدهی بدی به نظر نمیرسید. خوشبختانه عملکرد بسیار خوب این انیمیشن کوتاه در فصل جوایز باعث شد که کمی بعد از انتشار آن، وازکوئز و ریورو به فکر ساخت نسخهای بلندتر از این فیلم بیوفتند. Birdboy: The Forgotten Children هفتاد و شش دقیقهای دنبالهای مستقیم به این فیلم کوتاه است که شاید به اندازهی Birdboy از جادویی نباشد و نتواند آن فضای راز آلود را منعکس کند، اما ارزش تماشا را دارد.
اگر مایلید بیشتر از دنیای این اثر سر دربیاورید، یک راه نه چندان آسان پیش پایتان است! این انیمیشن کوتاه با اقتباس از کتاب مصور کم یابی به نام Psiconautas، به قلم خود وازکوئز، ساخته شده است. اینکه Birdboy یا The Forgotten Children کلیت داستان این کتاب را بهصورت خلاصه پوشش میدهند یا تنها یک معرفی و نوعی تبلیغ برای آن به شمار میروند برای من مشخص نیست (اگر کسی از کاربران به زبان اسپانیایی تسلط داشت و تصمیم گرفت این کتاب را بخواند، خواهشا ما را هم در جریان بگذارد!!)، اما طراحیهای خاص وازکوئز و تصاویر مفهومی زیبایی که از ویران شهرش در Psiconautas خلق کرده است، باعث میشود کنکاش در اوراق این کتاب حتی برای کسانی که از آن سر درنمیآورند خالی از لطف نباشد.
آلبرتو وازکوئز، طراح کمیک و فیلم ساز اسپانیایی، با Birdboy توانست چندین جایزهی Goya (معادل اسپانیایی اسکار) را به دست آورد و جزو آثار برگزیدهی آکادمی اسکار نیز قرار بگیرد. Birdboy اولین تجربهی وازکوئز در انیمیشن سازی به شمار میرود؛ پیش از Birdboy، این دانش آموختهی دانشگاههای ویگو و والنسیا، به همراه گروه خود، Polaqia، به طراحی و انتشار کتابهای کمیک مشغول بود. از بزرگترین منابع الهام او میتوان به اچ. پی. لاوکرفت و ادگار آلن پو اشاره کرد، که البته وازکوئز سابقهی ساخت کمیکهایی اقتباسی از آثار ایشان را نیز در کارنامهی خود دارد؛ رد پای الهام از این دو نویسندهی بزرگ، چه در ترس کیهانی و چه در شوخیهای تاریک اثر، را به وضوح در Birdboy نیز میتوان مشاهده کرد. نظرات خود را در رابطه با این انیمیشن کوتاه با ما در میان بگذارید.