معرفی انیمیشن کوتاه Bao

هشدار: ادامه‌ی متن بخشی از داستان را افشا می‌کند.

بلاشک Bao یکی از عمیق‌ترین و تاریک‌ترین آثار کوتاه پیکسار به حساب می‌رود. با وجود اینکه این اثر مثل سایر ساخته‌های پیکسار انیمیشنی است که رده‌ی سنی خاصی را مخاطب هدف خود قرار نداده و اثری مناسب برای تماشای کودکان به شمار می‌آید، نمی‌توان از صحنه‌ی تکان دهنده‌ی خورده شدن بائوزای و مفاهیم سنگین مطرح شده در بطن داستان چشم پوشی کرد. شخصیت اصلی انیمیشن Bao زنی میانسال است که با سندروم آشیانه‌ی خالی دست و پنجه نرم می‌کند؛ سندروم آشیانه‌ی خالی نوعی حس تنهایی و ناراحتی است که اغلب پس از جدا و مستقل شدن فرزندان به دلایل تحصیلی، کاری یا تشکیل خانواده گریبان گیر والدین می‌شود و احساساتی همچون افسردگی و بی هدفی را به آن‌ها القا می‌کند. در طول انیمیشن داستان زندگی این زن و رابطه‌ی او با فرزندش به صورت استعاره‌ واری به نمایش گذاشته می‌شود و در این میان با خلق لحظاتی شیرین که ممکن است باعث لبخند زدن بینندگان شود، به برخی آسیب‌ها و معضلاتی که ممکن است به روابط بین والدین و فرزندان وارد شود، پرداخته می‌شود.

دمی شی در این اثر با استعاره‌ای قوی، دید والدین به کودکان را بسیار زیبا به تصویر کشیده است؛ کودکان درست مثل یک دانه‌ بائوزای شیرین، دوست داشتنی ولی بسیار آسیب پذیر هستند. این امر بدیهی است که کودکان به نگهداری و توجه والدین نیاز دارند، اما از حد گذشتن این مسئله می‌تواند باعث بروز مشکلات بسیار زیادی شود. در این انیمیشن شاهد هستیم که شخصیت بائوزای به دلیل عدم اعتماد زن به وی، او را به گونه‌ای دشمن خود می‌پندارد و در مقابل او جبهه می‌گیرد. شی ضمن بیان ابعاد مختلف این مشکل، یکی دیگر از مشکلات اجتماعی را نیز به تصویر می‌کشد و مورد انتقاد قرار می‌دهد؛ مسئله‌ی قرار گرفتن خانواده‌ها در مقابل ازدواج‌ فرزندان با افرادی از فرهنگ‌ها و کشورهای دیگر. در بخش‌های نهایی انیمیشن می‌بینیم که میخ نهایی بر پیکره‌ی تابوت رابطه‌ی زن و بائوزای، دختری با ظاهر غربی است که بائوزای به عنوان نامزدش به زن معرفی می‌کند. شاید این مسئله به واسطه‌ی وجود مهاجران از نژادها و ملل مختلف برای کشورهای غربی بیشتر جا افتاده باشد، اما ازدواج با افرادی خارج از فرهنگ خانواده در بین خیلی از جوامع سنتی به خصوص مهاجران به نوعی تابو به شمار می‌رود و حتی ممکن است باعث طرد شدن فرد خاطی از خانواده شود. در صحنه‌ی پایانی انیمیشن شاهد این مسئله هستیم که عروس غربی به همراه سایر اعضای خانواده بر سر میز مشغول پیچیدن بائوزای است و حتی این کار را از پسر خانواده بهتر انجام می‌دهد و قبل از ورود به خانه کفش‌هایش را درآورده که این دو نشان دهنده‌ی احترام او به فرهنگ چینی است.

Bao دقیقا مثل تمامی آثار استودیو پیکسار، پیرو سیاست‌های چپ گرایانه‌ی این شرکت است و به وضوح می‌توان مسائلی همچون اهمیت حضور و به تصویر کشیدن افراد از نژادها و جنسیت‌های مختلف و احترام و زیبا به تصویر کشیدن فرهنگ و سبک زندگی مهاجران را در آن دید. از آنجایی که Bao یک انیمیشن با هدف نمایش جهانی است، احساسات و عواطف در آن باید نه با کلام که به‌وسیله‌ی حرکات، حالات چهره و زبان بدن بیان می‌شدند. انتخاب فرهنگ چینی به عنوان صحنه‌ی نمایش این داستان تاثیر گذار انتخابی بسیار هوشمندانه بوده است، چون عشق در فرهنگ چینی اغلب نه به‌وسیله‌ی زبان که از طریق حرکات و توجهات ابراز می‌شود.

از آنجایی که در همان ابتدای تماشای انیمیشن با عنوان «استودیو پیکسار» مواجه می‌شویم، حرف زیادی راجع به جنبه‌ی تکنیکی اثر نمی‌شود زد. طراحی‌ شخصیت‌ها بسیار ارگانیک در عین حال کارتونی و محیط بسیار دقیق و واقع گرایانه طراحی شده است. از آنجایی که استودیو پیکسار پر است از افراد ایده آل گرا، برای به تصویر کشیدن هر چه واقعی‌تر بائوزای‌ها و نحوه‌ی پخت و پیچیدن آنان، تیم ساخت انیمیشن Bao مکررا به رستوران‌های چینی دو شهر سانفرانسیسکو و اوکلند رفتند و حتی دو جلسه بر سر کلاس نحوه‌ی پخت بائوزای مادر دمی شی که خود یک مهاجر چینی است، نشستند. در دست دیگر، دمی شی استودیو Ghibli را بزرگ‌ترین الهام بخش خود برای ورود به صنعت انیمیشن می‌داند و رد پای این استودیوی بزرگ را که استاد جان بخشی به اشیا و موجودات افسانه‌ای است با کمی دقت در این انیمیشن، به خصوص در سبک طراحی شخصیت بائوزای، می‌توان مشاهده کرد.

Bao بلاشک یکی از زیباترین آثار کوتاه استودیو پیکسار به شمار می‌رود و امید است این انیمیشن به عنوان اولین تجربه‌ی کارگردانی دومی شی، سر آغاز حرفه‌ی کارگردانی این انیمیشن ساز خوش ذوق باشد و در آینده شاهد ساخته‌هایی بیشتر از وی باشیم.