امروزه خوردن فست فودها و خرید غذاهای بیرون‌بر به بخشی از عادت غذایی ما تبدیل شده است. بسیاری از ما بخش زیادی از پول‌مان را صرف خرید فست فودها می‌کنیم. کمتر کسی هست که خوردن زیاد فست فود را تأیید کند. بااینکه مصرف دیربه‌دیر فست فود ضرر چندانی ندارد، مصرف مداوم این غذاها مضرات بسیاری برای سلامت ما دارد. با این مطلب همراه شوید تا با مضرات فست فود بیشتر آشنا شوید.
اختلالاتی در دستگاه گوارش و سیستم قلبی‌عروقی
بسیاری از فست فودها ازجمله نوشیدنی‌ها و مخلفات آن سرشار از کربوهیدرات‌ها هستند و درعوض فاقد فیبرند. وقتی دستگاه گوارش این غذاها را به‌اصطلاح بشکند، گلوکز یا قند حاصل وارد جریان خون می‌شود و درنتیجه قند خون افزایش می‌یابد. پاسخ لوزالمعده به این افزایش قندها آزادکردن انسولین است. وظیفه‌ی انسولین رساندن قند به سلول‌هایی است که برای تأمین انرژی به آن نیاز دارند. با مصرف یا ذخیره‌ی قندها توسط سلول‌ها، قند خون به حالت طبیعی بازمی‌گردد.
تا وقتی سالم هستید، فرایند بالا به‌دقت توسط بدن‌تان تنظیم می‌شود و اندام‌ها به‌خوبی این جهش‌های ناگهانی قند خون را کنترل می‌کنند. اما مصرف مداوم غذاهای سرشار از کربوهیدرات موجب تکرار جهش‌های ناگهانی قند خون می‌شود. به‌مرور زمان جهش‌های ناگهانی انسولین می‌تواند واکنش طبیعی بدن‌تان به انسولین را تضعیف کند. این امر احتمال اضافه‌وزن، مقاومت به انسولین و دیابت نوع ۲ را افزایش می‌دهد.
قندها و چربی‌ها
به بسیاری از فست فودها شکر می‌زنند. این امر بدون افزایش ارزش غذایی، تنها باعث افزایش کالری غذا می‌شود. انجمن قلب امریکا دریافتِ روزانه ۱۰۰ تا ۱۵۰ کالری از طریق شکر را توصیه می‌کند. این مقدار تقریبا معادل ۶ تا ۹ قاشق چای‌خوری شکر است. بسیاری از ما همراه با فست فودها یک قوطی نوشابه گازدار هم می‌خوریم. یک قوطی نوشابه‌ی گازدار به‌تنهایی محتوی ۳۹ گرم یا ۸ قاشق چای‌خوری شکر است. کالری دریافتی از شکرِ موجود در یک قوطی نوشابه به‌تنهایی ۱۳۰ کالری است.
چربی‌های ترانس در طول فراوری بعضی غذاها به‌وجود می‌آیند و معمولا در غذاهای زیر یافت می‌شوند:
- کیک‌های طبخ‌شده در روغن؛
- شیرینی‌ها؛
- خمیر پیتزا؛
- کراکرها:
- کوکی‌ها.
هیچ مقداری از چربی‌های ترانس برای سلامت توصیه نمی‌شود. مصرف غذاهای محتوی چربی‌های ترانس باعث افزایش کلسترول بد خون (LDL)، کاهش کلسترول خوب خون (HDL) و افزایش خطر دیابت نوع ۲ و بیماری‌های قلبی می‌شود.
ترکیبات موجود در غذاهای رستورانی ممکن است باعث اشتباهاتی در کالری‌شماری شود. در پژوهشی ثابت شد که کسانی که در رستوران‌هایی تحت عنوان «سالم» غذا می‌خورند، باز هم کالری مصرفی‌شان را ۲۰درصد کمتر از مقدار واقعی حساب می‌کنند.
سدیم
ترکیب چربی، شکر و مقدار زیادی نمک باعث می‌شود فست فودها برای بسیاری خوش‌مزه‌تر به‌نظر برسند، اما مقدار زیاد سدیم موجود در این غذاها موجب احتباس (جمع‌شدن) آب می‌شود. به همین دلیل ممکن است پس از مصرف فست فودها احساس ورم یا نفخ بکنید.
رژیم غذاییِ سرشار از سدیم برای افرادی با فشار خون بالا خطرناک است. سدیم، قند خون را هم بالا می‌برد و قلب و سیستم قلبی‌عروقی‌تان را با تنش روبه‌رو می‌کند. براساس پژوهشی ثابت شد ۹۰درصد بزرگ‌سالان مقدار سدیم موجود در فست فودها را دست‌کم می‌گیرند. در این پژوهش از ۹۹۳ نفر نظرسنجی به‌عمل آمد و نتایج نشان داد میزان سدیم موجود در فست فودها ۶ برابرِ حدس افراد بوده است. سدیم موجود در غذای آنها به‌طور تقریبی ۱۲۹۲ میلی‌گرم بود و این یعنی اختلافی نزدیک به ۱۰۰۰ میلی‌گرم در برآورد کسانی که در این پژوهش شرکت کرده بودند.
انجمن قلب امریکا توصیه می‌کند بزرگ‌سالان کمتر از ۲۳۰۰ میلی‌گرم سدیم در روز مصرف کنند. بااین‌حساب، یک وعده فست فود به‌تنهایی بیش از نیمی از سدیم مجاز روزتان را وارد بدن‌تان می‌کند.
دستگاه تنفسی
کالری اضافه‌ی حاصل از فست فودها موجب اضافه‌وزن و درنتیجه چاقی می‌شود. چاقی خطر اختلالات تنفسی مانند آسم و تنگی نفس را افزایش می‌دهد. اضافه‌وزن بر قلب و ریه فشار وارد می‌کند و موجب می‌شود با کمترین تنش، فرد به‌سختی بیفتد. به‌این‌ترتیب ممکن است تنفس‌تان در هنگام راه‌رفتن، بالارفتن از پله‌ها یا ورزش با سختی همراه شود. تأثیر فست فودها در افزایش خطر بیماری‌های تنفسی در کودکان نیز به‌اثبات رسیده است. براساس برخی پژوهش‌ها کودکانی که ۳ بار در هفته فست فود می‌خورند، بیش از دیگران در خطر ابتلا به آسم قرار دارند.
دستگاه عصبی مرکزی
شاید فست فودها در مدت کمی گرسنگی‌تان را برطرف کنند، ولی در درازمدت اثرات بدی از خود برجای می‌گذارند. احتمال بروز افسردگی در افرادی که زیاد فست فود و شیرینی‌های فراوری‌شده می‌خورند، ۵۱درصد بیشتر است از کسانی که مقدار بسیار کمی از این‌گونه مواد غذایی را مصرف می‌کنند.
دستگاه تناسلی
ترکیبات موجود در فست‌فودها و هله‌هوله‌ها همچنین می‌توانند قدرت باروری‌تان را متأثر کنند. پژوهشی نشان داد که غذاهای فراوری‌شده محتوی فتالات هستند. فتالات‌ها ترکیباتی شیمیایی‌اند که می‌توانند عملکرد هورمون‌ها را در بدن با اختلال مواجه کنند. قرارگرفتن بدن در معرض مقادیر بالای این ترکیبات ممکن است موجب بروز مشکلات تولیدمثلی مانند نقص تولد شود.
دستگاه پوششی (پوست، مو و ناخن)
غذایی که می‌خورید، بر ظاهر پوست‌تان اثر می‌گذارد. در گذشته تصور بر این بود که شکلات و غذاهای چرب مانند پیتزا باعث بروز جوش‌های پوستی می‌شوند، اما براساس اعلام مایو کلینیک (یکی از مراکز و دانشگاه‌های بسیار معتبرِ علوم‌پزشکی در جهان) عامل این جوش‌ها کربوهیدرات‌ها هستند. غذاهای سرشار از کربوهیدرات موجب جهش ناگهانی قند خون می‌شوند و این افزایش ناگهانی قند خون عاملی می‌شود برای به‌وجودآمدن جوش‌ها.
براساس یکی از پژوهش‌های صورت‌گرفته در این رابطه، احتمال بروز اگزما در کودکان و نوجوانانی که حداقل ۳ بار در هفته فست فود می‌خورند، بیشتر از هم‌سالان‌شان است. اگزما نوعی بیماری پوستی است که می‌تواند موجب خارش، قرمزی و تورم پوست شود.
دستگاه اسکلتی بدن (استخوان‌ها)
کربوهیدرات موجود در فست فودها و غذاهای فراوری‌شده می‌تواند باعث افزایش اسید در دهان‌تان شود. افزایش اسیدِ دهان نیز موجب تجزیه‌ی مینای دندان می‌شود. با نابودی مینای دندان فرصت برای باکتری‌ها فراهم می‌شود که کنترل را به‌دست بگیرند و حفره‌هایی در دندان ایجاد کنند. همچنین چاقی می‌تواند بر تراکم استخوان و توده‌ی عضلات نیز اثری منفی بگذارد. احتمال شکستگی‌های استخوان در افراد چاق بیشتر است. انجام تمرینات ورزشی به‌منظور عضله‌سازی و کمک به استخوان‌ها ضروری است. همچنین باید رژیم غذایی به‌شکلی باشد که تاحدامکان موجب کاهش تراکم استخوان نشود.
اثرات اجتماعی
امروزه ۲ نفر از هر ۳ بزرگ‌سال مشکل چاقی یا اضافه‌وزن دارند و نیز بیش از یک‌سوم کودکان ۶ تا ۱۹ساله چاق یا دارای اضافه‌وزن محسوب می‌شوند. به‌نظر می‌رسد افزایش مصرف فست فودها به‌نوعی با افزایش چاقی همراه شده است. ائتلاف «اقدام علیه چاقی» گزارش داده است شمار فروشگاه‌های فست فود در امریکا از سال ۱۹۷۰ دو برابر شده است. جالب اینکه تعداد امریکاییان چاق نیز در این فاصله دو برابر شده است. علی‌رغم تلاش‌های گسترده برای آگاهی عموم از مضرات کالری اضافی و چربی و سدیم موجود در فست فودها، هنوز تغییری در میزان مصرف آنها ایجاد نشده است. با افزایش مشغله‌ی امریکایی‌ها و افزایش مصرف فست فود، باید شاهد اثرات منفی بیشتری بر افراد و سیستم سلامت این کشور باشیم.
