شیراز شهر جادویی ایران است که فرهنگ و تاریخ در کوچه و خیابان آن نفس می‌کشد و بناها و جاهای دیدنی شهر، روایتی از اصالت و تمدن این دیار را برای گردشگران بازگو می‌کند. مسجد نصیرالملک شیراز یکی از مکان‌های تاریخی و عرفانی شهر است که هر گردشگری را شیفته‌ی نقش‌ونگار و معماری خود می‌کند و هوش از سر هر بیننده‌ای می‌برد.
این بنای تاریخی را باید تبلور روشنی از ترکیب هنر و مذهب دانست که به زیبایی به هم پیوند خورده‌اند تا جذابیت مسجد نصیرالملک شیراز را کامل کنند. وجود شیشه‌های رنگی درها و پنجره‌ها و بازی نور خورشید، یکی از جلوه‌گری‌های مسجد نصیرالملک است که با لنز دوربین هنرمندان بسیاری ماندگار شده است.
برای سفر به شیراز برنامه ریزی کنید و رفتن به این مسجد را در لیست اولویت‌‌های خود بگنجانید. در این مطلب، همسفر ما برای تماشای این اثر هنری و مذهبی شوید تا با هم سری به جذابیت‌های خوش‌رنگ‌ولعاب این مسجد بزنیم و دنیای رنگی آن را کشف کنیم.
شاعرانگی‌های مسجد نصیرالملک شیراز
مسجد نصیرالملک مثل یک بوم نقاشی، با دنیایی از رنگ، جلوه‌گری می‌کند و به کمک نور آفتاب، بُعد عرفانی خود را کامل می‌کند. شاعرانگی‌های این مسجد، درون رنگ و نور شیشه‌ها، آبی و صورتی کاشی‌ها و لطافت مقرنس‌کاری‌ها، هر بیننده‌ای را جادو می‌کند و گذران وقت در این نقاشی ملکوتی، آرامشی کم‌نظیر را به‌دنبال دارد. این مسجد، هنر بی‌بدیل معماری ایرانی را نشان می‌دهد که با لطافت و ظرافت رنگ و نور، ترکیبی جاوادان در شهر شعر و شاعری شیراز به‌وجود آورده است. هر پرتوی نوری که از قاب پنجره‌های چوبی این مسجد می‌گذرد، خوش‌رنگی شیشه‌ها را در تمام فضای شبستان پخش می‌کند و خودش را به ردیف ستون‌های مارپیچ می‌رساند تا در پناه قوس پر نقش‌ونگار سقف این بنای ایرانی، زیبایی نصیرالملک را کامل کند.
نصیرالملک شیراز، تبلور هنر در معماری ایرانی و اسلامی
میرزاحسن‌علی خان ملقب به نصیرالملک، در زمان سلطنت ناصرالدین شاه حاکم فارس بوده است. بنابه دستور این حاکم، حاج محمدحسن معمار و میرزارضا کاشی‌گر مسجد زیبای نصیرالملک، در مدت 12 سال این مسجد را ساختند. علاوه‌بر شیشه‌های رنگی در و پنجره‌های شبستان که توسط استاد حاج میرزا آیت به این مسجد اضافه شده است، کاشی‌کاری‌های بی‌نظیر این مسجد، آن را در بین بناهای ایرانی و اسلامی متفاوت کرده است.
استفاده از رنگ لطیف صورتی در طرح گل‌ها و بوته‌های کاشی‌ها، زیبایی این مسجد را منحصربه‌فرد کرده و لقب مسجد صورتی ایران را به خود اختصاص داده است. این مسجد شاعرانه در بافت قدیمی شیراز، در محله گود عربان، در نزدیکی‌های شاه‌چراغ واقع شده است.
مکانی مذهبی با معماری اصیل ایرانی
در گوشه‌به‌گوشه‌ی مسجد، حضور هنر زیبای معماری اصیل ایرانی، مشهود است و می‌شود از هندسه‌ی روح‌نواز آن لذت برد. اصالت معماری ایرانی از همان ورود مسجد شروع می‌شود و گردشگران را به سمت خود جذب می‌کند. ورودی اصلی مسجد با دری چوبی پر نقش‌ونگار و طاق‌نمایی مزین به مقرنس و کاشی‌‌های مملو از رنگ آبی و صورتی، به استقبال مردم شیراز می‌رود.
حضور المان‌های معماری ایرانی در این مسجد، با وجود هشتی که یکی از نوستالژیک‌ترین قسمت‌های بناهای اصیل ایرانی است، ادامه پیدا می‌کند و با رسیدن به راهرو، حیاط و حوض آبی، به اوج خود می‌رسد. در رأس حیاط بنای بدون گنبد مسجد با طاق‌نماهای کاشی‌کاری شده‌ی خوش‌رنگ نمایان می‌شود و نگاه‌ها را مجذوب خود می‌کند. با وارد شدن به ساختمان مسجد، رمز‌وراز زیبایی جادوکننده‌ی آن شکل تازه‌ای به خود می‌گیرد.
نمایشی دیدنی از رنگ و نور و هنر در شبستان مسجد نصیرالملک
دو شبستان شرقی و غربی در مسجد نصیرالملک وجود دارد که هرکدام صحنه‌ای از زیبایی‌ها و لطافت عرفانی این مکان تاریخی را به نمایش می‌گذارد. شبستان شرقی که با عنوان شبستان زمستانه هم از آن یاد می‌شود، با ستون‌ها و طاق‌های کاشی شده، زیبایی مسجد را به رخ می‌کشند. در شبستان زمستانه موزه اوقاف واقع شده که اطلاعات خوبی در اختیار گردشگران قرار می‌دهد. زیبایی این شبستان، در سادگی ستون‌ها و نوع کاشی‌کاری‌های آبی‌رنگش جلوه‌گر است و رنگ‌بازی آن از شبستان غربی کمتر است.
اما وقتی وارد شبستان غربی بشوید، اوج هنر کاشی‌کاری، سنگ‌تراشی و نقش‌ونگار سقف و ستون پیش روی چشمان‌تان جلوه‌گر می‌شود و همدستی نور و شیشه‌های رنگی، نمایشی بی‌بدیل را در این شبستان تابستانه اجرا می‌کنند. طراحی این شبستان در نوع خود متمایز و منحصربه‌فرد است و هر خط و خم هندسه‌ی طاق و ستون آن، داستانی از زیبایی و اصالت تاریخی را روایت می‌کند. بین هر دو ستون سنگی مارپیچ، طاقی خوش‌رنگ‌لعاب وجود دارد که با کاشی‌هایی از گل سرخ و آیات چشم‌نواز قرآن، زیباترین قاب تاریخی شیراز را به گردشگران نشان می‌دهد. سطح مسجد با کاشی‌هایی فیروزه‌ای پوشانده شده و چشم به راه آفتاب ظهر است تا پرتوی نور رنگارنگ شیشه‌ها را بر سطح خود پذیرا باشد.
همسفر عرفان و هنر در دل شیراز پررمز و راز
سفر به شهر شعر و شاعری سرزمین فارس، بدون تماشای زیبایی‌های مسجد نصیرالملک شیراز کامل نخواهد بود. در برنامه بازدید از جاهای دیدنی شیراز، محله گود عربان را از قلم نیندازید. یکی از بی‌بدیل‌ترین بناهای ایرانی و اسلامی، در این محله قدیمی جا خوش کرده و از زیباترین جاهای دیدنی شهر محسوب می‌شود.
نقش‌ونگارهای زرد، صورتی و آبیِ کاشی‌ها و انعکاس رنگ شیشه‌های پنجره سوژه خوب و زیبایی برای عکاسی است. به‌همین دلیل است که زیباترین عکس‌ها از شیراز نیز به این مسجد صورتی اختصاص دارد. بررسی تفاوت‌های ملموس و زیبای نصیرالملک با سایر مساجد ایران، شیرین‌ترین ماجراجویی سفرتان خواهد بود.
شما هم از روزهای سفر به شیراز و تجربه‌ی جذاب مسجدگردی‌تان در این شهر برای ما بنویسید و ما را در لذت‌تان سهیم کنید.
