یک دانشمند زیست‌شناسی رشد به نام «کتی نیاکان» (Kathy Niakan) از مقامان بریتانیایی مجوز دریافت کرده که با استفاده از یک تکنولوژی ویرایش ژن به نام CRISPR/Cas9 تغییراتی در رویان انسان به وجود بیاورد. کتی نیاکان در موسسه‌ی «فرانسیس کریک لندن» به عنوان یک زیست‌شناس مشغول به کار است.
هدف دکتر نیاکان این است که درک بهتری از نقش ژن‌های اصلی در روزهای اولیه‌ی رشد رویان انسان به دست بیاورد. به همین منظور، او به سازمان «بارورسازی انسان و رویان‌شناسی» (HFEA) تقاضانامه‌ای فرستاده بود تا بتواند از تکنولوژی CRISPR/Cas9 برای ویرایش ژن استفاده کند.
CRISPR/Cas9 یک فناوری جدید در علم پزشکی برای ویرایش ژن است و محققان و جامعه‌ی پزشکی امیدهای زیادی برای آن دارند؛ چرا که به کمک آن می‌توان ژن‌های معیوب را برداشته و با ژن‌های سالم جایگزین کرد. این تکنیک در سال ۲۰۱۵ روی یک موش آزمایشگاهی مبتلا به بیماری فلج تحلیل ماهیچه‌ای انجام شد و نتیجه‌ی آن موفقیت‌آمیز بود.
سازمان HFEA درخواست او را در جریان نشست کمیته‌ی صدور مجوز تایید کرد. این سازمان مجوزهای تحقیق در زمینه‌ی رویان، اسپرم و تخم‌ها را در بریتانیا صادر می‌کند. در صورت‌جلسه‌ی آن نشست عنوان شده که از دیدگاه اعضای کمیته، تکنولوژی CRISPR/Cas9 در مقایسه با دیگر تکنیک‌های ویرایش ژن، پتانسیل بیشتری برای موفقیت دارد و یک روش درست برای تحقیق و جمع‌آوری داده درباره‌ی نقش ژن‌ها در رویان به حساب می‌آید.
البته سال‌هاست که بر سر مسایل اخلاقی مربوط به ویرایش ژنوم‌های رویان بحث و مشاجره‌ی زیادی وجود دارد که اخیرا شدت هم گرفته است. منتقدان می‌گویند، مطالعاتی از نوع پیشنهادی نیاکان می‌توانند اولین قدم به سمت «طراحی نوزادان» یا حتی «به‌نژادی» یا همان اصلاح نژاد باشند.
اما امروزه، بسیاری از دانشمندان از تصمیم سازمان HFEA استقبال کرده‌اند. «پیتر براود» (Peter Braude) یکی از استادان جراحی زنان و زایمان در دانشگاه کینگز لندن در بیانیه‌ای گفته: “من بسیار خوشحال هستم که مسوولان سازمان HFEA این پروژه‌ی مهم را تایید کردند.” در این بیانیه همچنین آمده است: “به کمک ابزارهای ویرایش ژن می‌توانیم شناخت بیشتری از مکانیسم‌های ژنتیکی که تقسیم سلولی را در رویان کنترل می‌کنند، به دست بیاوریم. این مکانیسم‌ها، در تضمین سلامت رشد و کاشت طبیعی نقشی حیاتی دارند. اگر اختلالی در آنها ایجاد شود، ممکن است به سقط خود به خودی یا عدم موفقیت در کاشت رویان منجر شود.
نیاکان به هیچ عنوان قصد ندارد رویان تغییر داده شده را در رحم بکارد؛ فقط صبر می‌کند تا هفت روز رویان تمام شود و به مرحله‌ی کاشت برسد. آزمایش او به هیچ روش درمانی پزشکی خاصی منجر نخواهد شد، اما به دانش بهتر از اصول بنیادی زیست‌شناسی رشد منجر خواهد شد. این آزمایش ممکن است به درمان موارد خاصی از نازایی کمک کند، چرا که بعضی از تخم‌های بارور شده نمی‌توانند به مرحله‌ی کاشت برسند.
منبع: Science Mag
