بسیاری از افراد اطلاعات کمی دربارهی ماموگرافی (عکسبرداری از سینه) دارند و ممکن است تاکنون آن را انجام نداده باشند. شاید شما هم اهمیت ماموگرافی را ندانید یا تصور درستی از ماموگرافی نداشته باشید. حتی شاید این سؤال برایتان ایجاد شود که چه زمانی باید اولین ماموگرافی خود را انجام دهید. بههمین دلیل وسوسه میشوید که ماموگرافی را بهتأخیر بیندازید و اسکن را نادیده بگیرید. اما بهتر است اطلاعات خود را دربارهی ماموگرافی افزایش دهید و بدانید که این کار میتواند ابتلای شما به سرطان سینه را در مراحل اولیه تشخیص دهد. در این مطلب، نکاتی دررابطه با ماموگرافی و ویژگیهای آن آورده شده است. با ما همراه باشید.
ماموگرافی را یک هفته بعد از قاعدگی انجام بدهید
شما نباید در روزهای نزدیک قاعدگی یا در زمان خونریزی ماموگرافی را انجام دهید، زیرا در این زمان سینهها حساستر هستند و زمان انجام ماموگرافی احساس ناراحتی بیشتری خواهید داشت و بهتر است این کار را در اولین هفته بعد از قاعدگی (اولین روز بعد از قاعدگی) انجام دهید، زیرا حساسیت سینه در این زمان کمتر است (درصورت یائسگی، روز و هفتهی انجام ماموگرافی چندان تفاوتی ندارد).
شاید با انجام ماموگرافی در صبح، احساس راحتی بیشتری داشته باشید، زیرا نیازی نیست تا اتمام آزمایش از ضدتعریقها استفاده کنید. بهگزارش انجمن سرطان آمریکا، بعضی از مواد میتواند در نتیجهی ماموگرافی تأثیر بگذارد، بههمیندلیل بهتر است در زمان انجام آزمایش از آنها استفاده نکنید.
لباسهای راحت بپوشید
برای آزمایش فقط نیمتنهی بالای شما باید برهنه باشد. بنابراین برای راحتی خودتان هم شده لباسهای سرهمی نپوشید.
برای ماموگرافی به مراکز تخصصی مراجعه کنید
در مراکز تخصصی علاوهبر ماموگرافی، سونوگرافی، نمونهگیری (بیوپسی) و آزمایشات دیگر هم انجام میشود.
مسئول انجام ماموگرافی باید موقعیت قرارگیری شما و سینههای شما را تنظیم کند تا نقطهی دقیق و مناسب را تشخیص دهد و دو عکس متفاوت از هر سینه بگیرد. برای اینکار سینههایتان بهطور فیزیکی لمس میشود که ممکن است برای بعضی از افراد ناراحتکننده باشد. خوشبختانه میزان اشتباهات زیاد نیست و هر عکس بیشتر از چند ثانیه زمان نمیبرد. برای عکسبرداری، هر سینه، حدود ۱۰ ثانیه تحت فشار قرار میگیرد. دستگاههای پیشرفتهی ماموگرافی طوری طراحی شدهاند تا این زمان را کاهش دهند.
اما بهاین معنی نیست که شما عصبی نمیشوید یا زمان زیادی از شما گرفته نمیشود. تمام این موارد بهمیزان تجربهی فرد متخصص، دستگاهی که از آن استفاده میکند و البته بهمیزان آرامش شما بستگی دارد. خانمهای جوان معمولا بهدلیل عصبی شدن لحظههای سختتری را سپری میکنند ازطرفی سریعتر و راحتتر در موقعیت مناسب برای تصویربرداری قرار میگیرند. افراد مسنتر آهستهتر عمل میکنند، اما بهدلیل تعداد بالای ماموگرافیهایی که انجام دادهاند، معمولا در موقعیت درست قرار میگیرند.
نگران دردناک بودن این آزمایش نباشید
هیچ راهی برای ازبینبردن این حالت وجود ندارد. برای بیشتر خانمها انجام ماموگرافی ناراحتکننده است. البته میزان درد در افراد مختلف متفاوت است و بهمیزان حساسیت افراد بستگی دارد. اگر بازوهای خود را فشار دهید، شاید کمی از این درد را احساس کنید. سینهها حساستر از بازوها هستند. این فشار به این دلیل به سینهها وارد میشود تا ضخامت سینهها به کمترین حد ممکن برسد و عکس واضحتری از آن گرفته شود. این کار برای شکنجهی شما نیست.
بیشتر فناوریها به سمتی پیش میروند تا شما احساس راحتیِ بیشتری داشته باشید و این موضوع خیلی عالی است که شما احساس ترس و نگرانی نداشته باشید و مجبور نباشید تا برای انجام آزمایش از کسی کمک بخواهید. برای کاهش میزان درد میتوانید از ایبوپروفن استفاده کنید، اما زیاد از کافئین استفاده نکنید. بعضی از خانمها زمانیکه کافئین مصرف میکنند، حساسیت سینههایشان بیشتر میشود، هرچند مدارک علمی در این زمینه وجود ندارد.
از عکسبرداریهای بیشتر نترسید
بهطور معمول در ماموگرافی، از هر سینه دو عکس و در کل چهار عکس گرفته میشود. درصورتیکه کاشت سینه (ایمپلنت) انجام داده باشید، لازم است تا عکسهای اضافهتری از سینه گرفته شود و تعداد عکسهای کلی میتواند به هشت عدد برسد. متخصص ماموگرافی باید برای گرفتن عکسهای اضافی موقعیت شما را تغییر دهد، ولی جای نگرانی وجود ندارد. این کار فقط برای این است تا عکسهای بهتری گرفته شود. شاید پوست شما حالت بدی داشته باشد یا عکس مناسبی از عضلاتتان گرفته نشده باشد. میزان اشعهی ماموگرافی بسیار پایین است، بههمیندلیل از اینکه بیشتر درمعرض آن قرار بگیرید نگران نباشید.
به نتیجهی این آزمایش امیدوار باشید
معمولا نتیجهی ماموگرافی در ۹۰ درصد از موارد طبیعی است. درصورتیکه نتایج طبیعی نباشد، رادیولوژیست آن را بررسی میکند. رادیولوژیست نتیجه را با جزئیات، برای پزشکی که شما را برای ماموگرافی فرستاده است مینویسد.
درصورتیکه جزء ۱۰ درصد از افرادی هستید که نتیجهی ماموگرافیشان غیرطبیعی است، لزوما بهاین معنی نیست که سرطان دارید. بلکه فقط به این معنی است که چیزی در عکسها وجود دارد که باید از آنها سردرآورد و ممکن است به تصاویر با وضوح بالاتر یا سونوگرافی نیاز داشته باشید تا سلامتی شما تشخیص داده شود. ممکن است لازم باشد تا بعد از ۶ ماه دوباره برای ماموگرافی مراجعه کنید یا به نمونهبرداری نیاز داشته باشید. از میان ۱۰ درصد نتایج غیرطبیعی، ۱ درصد به نمونهبرداری نیاز دارند و از این ۱ درصد بین ۲۵ تا ۴۰ درصد به سرطان سینه مبتلا هستند.
سینههایی با بافت متراکم به آزمایشهای دقیقتر احتیاج دارند
تراکم بافت سینهها سبب میشود بررسی نتایج ماموگرافی تا اندازهای دشوار باشد، بنابراین این کار باید با دقت بیشتری انجام شود. بهطور کلی، چهار دسته تراکم بافت وجود دارد و عموما با بالارفتن سن کاهش مییابد. هنگامی که پای غربالگری سرطان پستان بهمیان میآید، آن دو دسته از زنان که بافت سینههایشان متراکمتر است باید آزمایشهای بیشتری انجام دهند. ما هنوز به تحقیقات بیشتری نیاز داریم تا بهطور دقیق تعیین کنیم که این آزمایشهای غربالگریِ تکمیلی چگونه میتوانند برای زنانی که بافت سینههایشان متراکمتر است مفید باشد.
میتوانید بعد از انجام ماموگرافی برای خود برنامههای تفریحی و دستهجمعی یا یک صبحانهی عالی تدارک ببینید. این کار میتواند باعث دور شدن اضطراب ناشی انجام ماموگرافی شود.