همه ما با لبخند زیباتر می‌شویم؛ اما برخی از افراد به‌دلیل اینکه لبخند لثه ای دارند لبخندشان را دوست ندارند. اگر می‌خواهید بدانید لبخند لثه‌ای چیست و چگونه می‌توان آن را اصلاح کرد، با ما با این مقاله همراه باشید.
لبخند لثه ای چگونه لبخندی است؟
لبخند واقعی و زیبا لبخندی است که در آن گوشه‌های لبتان به‌سمت بالا کشیده می‌شوند و چشم‌های پر از شوقتان کمی تنگ می‌شوند. وقتی چهره‌تان این‌گونه شاد می‌شود، به‌راحتی می‌توانید با اطرافیانتان ارتباط برقرار کنید. منتها این شادی برای برخی از افراد لذت‌بخش نیست؛ چراکه آنها موقع خندیدن بخشی از لثه‌هایشان نمایان می‌شود. به این وضعیت لبخند لثه‌ای می‌گویند.
قبل از هرچیز، باید بگوییم زیبا یا زشت دیده‌شدن لبخند لثه‌ای موضوعی است که به زیبایی‌شناسی و احساس افراد بستگی دارد. برخی این نوع لبخند را هرگز زشت نمی‌دانند. در ضمن این نوع لبخند بسیار رایج است. وقتی فرد می‌خندد و لثه‌هایش بیش از حد معمول دیده می‌شود، لبخند او از نوع لثه‌ای است.
هرکس لبخند لثه‌ای را بنابر احساسی که خود از آن دارد تعریف می‌کند. منتها از نظر متخصصان دهان و دندان، اگر لثه‌های فرد موقع خندیدن ۲ میلی‌متر (در مردها) و ۳ تا ۴ میلی‌متر (در زن‌ها) نمایان شود، آن فرد به لبخند لثه‌ای مبتلاست.
دلایل ایجاد لبخند لثه‌ای چیست؟
به‌طور کلی، دلایل مختلفی برای لبخند لثه‌ای وجود دارد که از مهم‌ترین آنها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- دندان‌های پیشین فوقانی بیشازحد رشد کرده‌اند؛
- فک بالا در مقایسه با فک پایین طول بیشتری دارد؛
- اندازه دندان‌ها با لثه هماهنگی ندارند و در مقایسه با آن کوتاه‌ترند؛
- بافت لثه بیشازحد رشد کرده و بیشتر سطح تاج دندان را پوشانده است؛
- لب بالایی کوتاه‌تر از لب پایینی است یا موقع خندیدن بیشازحد بالا می‌رود.
منتها موارد زیر در ایجاد لبخند لثه‌ای به‌‌مراتب بیش از دلایل دیگر است:
۱. تفاوت در رشد دندان‌ها و مشکلات فک
گاهی نوع رشد دندان‌ها موجب لبخند لثه‌ای می‌شود که این شرایط از فردی به فرد دیگر متفاوت است و ممکن است ارثی باشد. اگر لثهتان بیشتر سطح دندان‌ها را بپوشاند، که به این حالت رویش غیرفعال تغییریافته (APE) گفته می‌شود، دارای لبخند لثه‌ای می‌شوید.
همچنین، اگر دندان‌های جلوی دهانتان بیش از حد لازم رشد کنند، لثه‌هایتان هم به همان مقدار رشد می‌کنند که به این وضعیت «بیرون‌زدگی دندانی ـ لثوی» هم گفته می‌شود و شما را دچار لبخند لثه‌ای می‌کند. گاهی لبخند لثه‌ای به‌دلیل وضعیتی به‌نام رشد عمودی زیادی فک بالا رخ می‌دهد. در این حالت، استخوان‌های فک بالا بیشتر از حد معمول بلند می‌شوند.
۲. تفاوت‌های بین لب‌ها
گاهی عضلات لب بالایی‌تان بیشازحد فعال است و موجب لبخند لثه‌ای می‌شود. در واقع، هنگام خندیدن لب بالایی‌تان بیشازحد به سمت بالا حرکت می‌کند.
۳. بیماری‌های دهان و دندان و برخی از داروها
گاهی دهان و دندانتان به بیماری‌هایی مبتلا می‌شوند که موجب رشد بیشازحد لثه‌ها در اطراف دندان‌هایتان می‌شود. به این مشکل هیپرپلازی لثه (رشد بیشازحد لثه) گفته می‌شود. داروهایی که برای درمان تشنج یا فشار خون بالا استفاده می‌شوند و همچنین، داروهایی که سیستم ایمنی را سرکوب می‌کنند ممکن است در هیپرپلازی لثه‌ها نقش داشته باشند.
هیپرپلازی لثه باید حتما درمان شود؛ چراکه اگر بدون درمان بماند در نهایت به پیوره تبدیل می‌شود. پیوره یا بیماری بافت‌های اطراف دندان نوعی بیماری عفونی در ناحیه لثه‌ها و سایر بافت‌های نگهدارنده دندان است. در این بیماری، معمولا از پای دندان‌ها خونابه می‌آید و دهان بدبو و عفونی می‌شود.
روش‌های درمان لبخند لثه‌ای
اگر از خنده لثه‌ای خود ناراضی هستید، روش‌های مختلفی برای درمان آن وجود دارد:
۱. جراحی لبخند لثه‌ای با روش کانتورینگ (لیفت لثه)
روش کانتورینگ (لیفت لثه) یا اصلاح لبخند لثه‌ای با لیزردرمانی زمانی انجام می‌شود که لثه‌هایتان بیشازحد روی سطح دندان‌هایتان را می‌پوشانند. در این روش، دندان‌پزشک جراح بافت‌های اضافی لثه را برمی‌دارد و بدین ترتیب سطح بیشتری از دندان‌هایتان نمایان می‌شود.
روند جراحی کانتورینگ
- ابتدا جراح لثهتان را تحت بی‌حسی موضعی قرار می‌دهد تا هنگام جراحی دردی حس نکنید؛
- سپس با استفاده از چاقوی کوچک جراحی یا لیزر بخشی از لثهتان را برش می‌زند یا به‌شکلی آن را تغییر می‌دهد که بخش بیشتری از سطح دندان‌هایتان پدیدار شوند؛
- تا ۱ هفته پس از جراحی، لثه‌هایتان به‌احتمال زیاد خون‌ریزی می‌کنند و احساس درد هم خواهید داشت؛
- شاید بیش از یک بار جراحی نیاز باشد تا به نتیجه دلخواه برسید که البته این نتیجه ممکن است طولانی‌مدت یا حتی دائمی باشد.
۲. جراحی تغییر موقعیت لب
اگر به‌دلیل موقعیت لب‌هایتان لبخندتان لثه‌ای است، دندان‌پزشکتان جراحی تغییر موقعیت لب را پیشنهاد خواهد کرد. در این نوع جراحی، محل لب‌ها با توجه به دندان‌هایتان تغییر خواهد کرد. دندان‌پزشک جراح این کار را با برداشتن بخشی از بافت همبند از بخش زیرین لب بالایی‌تان انجام می‌دهد. این کار باعث می‌شود ماهیچه‌های بالابرنده واقع در ناحیه لب و بینی‌تان جلوی بالا کشیدن بیشازحد لب‌هایتان به بالای دندان‌هایتان را بگیرد.
روند جراحی تغییر موقعیت لب
- جراحی تحت بی‌حسی موضعی انجام می‌شود تا احساس درد نکنید؛
- وقتی دهانتان بی‌حس شد، دندان‌پزشک دو برش کوچک زیر لب بالایی‌تان ایجاد می‌کند و بافت همبند موجود در آن ناحیه را به‌طور کل خارج می‌کند؛
- پس از اینکه بافت همبند برداشته شد، دندان‌پزشک برش‌ها را بخیه می‌زند؛
- جراحی از ۴۵ دقیقه تا ۱ ساعت طول می‌کشد؛
- پس از جراحی، دندان‌پزشک آنتی‌بیوتیک و مسکن تجویز می‌کند تا جلوی عفونت احتمالی و درد را بگیرد؛
- دوران نقاهت معمولا حدود ۱ هفته طول می‌کشد.
در بررسی‌ها مشخص‌شده بیشتر افرادی که این نوع جراحی را انجام داده‌اند تا ۲ سال پس از جراحی از نتایج آن راضی بوده‌اند. نتایج این نوع جراحی بیشتر مواقع دائمی خواهد بود، اما احتمال بازگشت لبخند لثه‌ای وجود دارد.
۳. جراحی فک
اگر ناهماهنگی فکتان باعث می‌شود قسمت بیشتری از لثهتان نمایان شود، دندان‌پزشک یا جراح دهان ممکن است جراحی فک برای اصلاح لبخند لثه‌ای پیشنهاد دهد. این فرایند طول فک بالایی و پایینی‌تان را با یکدیگر هماهنگ می‌کند. برای این نوع درمان از قبل آمادگی‌های زیادی لازم است.
پیش از این عمل جراحی باید با متخصص ارتودنسی و جراح فک و صورت مشورت کنید. احتمالا یک یا چند اسکن از دهان و فکتان گرفته می‌شود تا مقدار رشد بیش از اندازه فک و ناهماهنگی آن مشخص شود. گاهی پیش از جراحی فک، باید براکت ارتودنسی یا ابزارهای دیگر ارتودنسی استفاده شود تا جراح از تراز شدن دندان‌ها و قوس‌های دهانتان به‌خوبی مطمئن شود.
روند جراحی فک
- هنگام این جراحی، تحت بیهوشی کامل قرار می‌گیرید و به همین دلیل در طول فرایند بیدار نخواهید ماند؛
- جراح بخشی از استخوان فک بالایی‌تان را برمی‌دارد تا طول فک بالا و پایین باهم هم‌تراز شود؛
- استخوان فک با صفحات فلزی و پیچ‌های ریز دوباره به هم متصل می‌شوند. همچنین، اگر فک پایینی خیلی عقب رفته باشد، ممکن است جراح مجبور باشد آن را هم تنظیم کند؛
- پس از جراحی، باید ۲ تا ۴ روز در بیمارستان بستری شوید تا نتیجه کار با دقت بررسی شود؛
- ممکن است مجبور شوید دوران نقاهت برای ثابت نگه‌داشتن فکتان از الاستیک‌ها یا ابزارهای دیگر بین فکی استفاده کنید؛
- دوران نقاهت معمولا ۶ تا ۱۲ هفته طول می‌کشد و ممکن است با درد فک همراه باشد.
۴. استفاده از دستگاه‌های لنگر موقت
اگر تمایلی به جراحی ندارید، با دندان‌پزشکتان مشورت کنید و ببینید برای اصلاح لبخند لثه‌ای‌تان از دستگاه‌های لنگر موقت استفاده کنید. با استفاده از این ابزار دندان‌هایتان کشیده شده و در محل مناسب خود قرار می‌گیرند و لبخند لثه‌ای‌تان تا اندازه‌ای درمان می‌شود.
نکاتی درباره دستگاه‌های لنگر موقت
- دستگاه‌های لنگر موقت، پیچ‌های کوچکی‌اند که داخل استخوان درون لثهتان کاشته می‌شوند؛
- این پیچ‌ها معمولا در مطب جراح دهان یا فک و صورت کار گذاشته می‌شوند؛
- پیش از کارگذاشتن پیچ‌ها، محل تحت بی‌حسی موضعی قرار می‌گیرد.
۵. اصلاح لبخند لثه‌ای با بوتاکس
با استفاده از تزریق سم بوتولینوم، که به آن بوتاکس هم گفته می‌شود، می‌توان لبخند لثه ای را اصلاح کرد. در واقع، این درمان مناسب افرادی است که موقع خندیدن، لبخندشان بیشازحد از خط لثه‌شان بالا می‌رود. با تزریق بوتاکس می‌توان ماهیچه‌های بالابرنده لب‌ها فلج می‌شوند و لبخند دیگر لثه‌ای نخواهد بود.
در تحقیقی روی ۲۳ زن که لبخند لثه‌ای داشتند، ۲ هفته بعد از تزریق ۹۹٫۶ درصد از آنها شاهد تفاوت بسیار خوبی در نوع لبخندشان که دیگر لثه‌ای نبود شدند. بوتاکس ارزان‌تر از جراحی و کم‌تهاجمی‌تر است. منتها هر ۳ تا ۴ ماه یک بار باید تکرار شود. در ضمن، استفاده زیاد از بوتاکس ممکن است لبخند فرد را دچار عدم‌تقارن کند.
۶. استفاده از اسید هیالورونیک برای اصلاح لبخند لثه‌ای
روش دیگری که به‌طور موقت لبخند لثه‌ای ناشی از تحرک بیشازحد لب‌ها را اصلاح می‌کند، تزریق پرکننده‌های اسید هیالورونیک است. این پرکننده‌ها حرکت الیاف ماهیچه‌های اطراف لب را محدود می‌کنند و ۸ ماه هم دوام دارند. البته فراموش نکنید پرکننده‌های تزریقی بی‌خطر نیستند و با وجود اینکه عوارض آنها نادر است، احتمال دارد موجب برخی از مشکلات زیر شود:
- خون‌رسانی بدن دچار اشکال شده و بخش‌هایی از بافت‌های بدن از بین بروند یا فرد دچار نابینایی یا سکته مغزی شود؛
- ممکن است سیستم ایمنی بدن به اسید هیالورونیک واکنش نشان داده و تشکیل گرهک (ندول) یا گرانولوم دهد. گرهک یا ندول ساختار غیرعادی گرد و تقریبا سفتی است که ممکن است در قسمت‌های مختلف بدن بروز کند. گرانولوم هم توموری است که از جوانه‌های گوشتی درست می‌شود و نوعی نشانه التهابی است که در بسیاری از بیماری‌ها به دنبال تحریک مزمن دستگاه ایمنی بدن به وجود می‌آید.
۷. ارتودنسی
ارتودنسی آسان‌ترین و مؤثرترین روش اصلاح بیرون‌زدگی بیشازحد دندان‌هاست. این روش کمی طول می‌کشد؛ اما کم‌تهاجمی‌ترین روش اصلاح لبخند لثه‌ای است. برای تغییر جای لثه فقط کافی است ابزارهای ارتودنسی روی دندان‌های پیشین فوقانی قرار داده شود و پس از مدتی لثه موقع لبخندزدن کمتر نمایان می‌شود.
۸. روکش یا تاج دندان
یکی دیگر از روش‌های درمان که در عین سادگی مؤثر است، درمان ساییدگی تاج دندان است که به‌مرور زمان کوتاه‌تر می‌شوند. همچنین، با استفاده از روکش دندان می‌توان اندازه و ظاهر دندان را تغییر داد و به لبخند متعادل‌تری دست یافت.
کلام آخر
اگر لبخند لثه‌ای تا حدی آزارتان می‌دهد که عزت نفس شما را تحت‌تأثیر قرار می‌دهد، بهتر است به‌سراغ یکی از روش‌های اصلاح لبخند لثه‌ای بروید. با دندان‌پزشک مشورت کنید و یکی از مناسب‌ترین روش‌های خود را انتخاب کنید. اگر هم پیش از این چنین درمان‌هایی را تجربه کرده‌اید، خوش‌حال می‌شویم با ما از تجربه‌تان بگویید.
