هیچکس منکر فواید ورزش برای سلامتی بدن نمیشود، اما فکر میکنید لاغری با ورزش چقدر امکانپذیر است؟ شاید شما هم شنیده باشید که میگویند لاغری بدون ورزش راحتتر و موثرتر است، یا افرادی را دیدهاید که روشهای لاغری بدون رژیم و ورزش را دنبال میکنند و چه بسا موفق به کاهش وزن هم میشوند. از طرف دیگر، افراد زیادی هم برای لاغری، ورزش را توصیه میکنند. اما واقعیت چیست؟ بالاخره برای کاهش وزن ورزش کنیم یا نه؟ همراه ما باشید تا حقایق لاغری با ورزش را برایتان بگوییم.
۱. لاغری با ورزش فقط بخشی از داستان کاهش وزن است
اگر کالری زیادی مصرف میکنید هیچ راه گریزی از چاقی وجود ندارد. دکتر رابرت کوشنر (Robert Kushner) متخصص بیماری چاقی میگوید: اغلب بیماران معتقدند نتیجهی لازم را از ورزش نمیگیرند. آنها میگویند در سه ماه گذشته، هفتهای ۳ روز به مدت ۳۰ دقیقه ورزش کردهاند. پس حتما در سوختوساز ما مشکلی وجود دارد.
او به بیمارانش میگوید که ورزش کردن برای آنها خیلی خوب است اما نقطهی شروع کاهش وزن، رژیم غذایی است. وی میافزاید: در ابتدا باید رژیم غذایی را تنظیم کنیم. همچنان که وزنتان کمتر میشود روی افزایش فعالیتهای ورزشی بیشتر تمرکز کنید. ادامهی این روند و داشتن یک زندگی پرتحرک میتواند به مهمترین بخش کنترل وزنتان تبدیل شود.
سایر کارشناسان نیز به اهمیت فعالیتهای ورزشی اشاره میکنند اما روی مقدار آن تأکید دارند. دکتر جیمز اُ. هیل (James O. Hill) مدیر مرکز تغذیهی انسانی دانشگاه کلرادو میگوید: کم کردن ۱۰۰۰ کالری از رژیم غذایی خیلی آسانتر از سوزاندن ۱۰۰۰ کالری با فعالیت ورزشی است. تحقیقات زیادی وجود دارند که نشان میدهند انجام ورزش با کاهش وزن رابطه دارد البته اگر بهاندازهی کافی و بهطور مستمر باشد.
پاملا پیکه (Pamela Peeke) سخنگوی دانشگاه پزشکی ورزشی میگوید که برنامههای ورزشی بخش مهمی از برنامهی کاهش وزن است اما دلیل آن چیزی غیر از سوزاندن کالری است. او به فواید ذهنی ورزش اشاره میکند که در درازمدت باعث ایجاد انگیزه در فرد میشود. پیکه به بیمارانش توصیه میکند برای قدردانی از بدن خود شروع به پیادهروی کنند. وی میگوید: آنها سالهای سال بدن خود را با مصرف زیاد مواد غذایی تخریب کردهاند اما حالا میتوانند واقعا از بدن خود استفاده کنند و به زندگی خود بازگردند نه اینکه بدنشان تبدیل به منشأ عذاب، خجالت و ناراحتی آنها بشود.
۲. ورزش برای حفظ وزن کنونی ضروری است
بله، ورزش برای حفظ وزن کنونی ضروری است. دکتر جیمز هیل میگوید: بارها به این مسئله اشاره کردهام. کمتر کسی را میبینید که بتواند بدون ورزش منظم، وزن خود را ثابت نگه دارد. متوجه شدیم افرادی که فقط روی رژیم غذای تمرکز میکنند بدون فعالیت ورزشی نمیتوانند در درازمدت چندان موفق باشند.
او هشدار میدهد که اگر فقط روی رژیم غذایی تمرکز کنید موفقیت شما موقتی است. شواهد زیادی نشان میدهد بدون فعالیت فیزیکی، وزن این افراد دوباره افزایش مییابد.
تیموتی چرچ (Timothy Church) مدیر مرکز تحقیقات پیشگیری پزشکی میگوید: وقتی در مورد کاهش وزن صحبت میکنیم نمیتوانیم فقط از رژیم غذایی یا فقط از برنامهی ورزش صحبت کنیم. باید به هر دو مسئله همزمان توجه کنید.
۳. زیادهروی در مصرف غذا همهی تلاشها را به باد میدهد
ورزش نمیتواند مطابق انتظار شما کالری بسوزاند. کتیان سلرز ویلیامز (Kathianne Sellers Williams) متخصص تغذیه میگوید: اغلب افراد میزان فعالیتهای ورزشی خود را ۳۰ درصد بیشتر در نظر میگیرند و میزان مواد غذایی مصرفی خود را نیز ۳۰ درصد کمتر به حساب میآورند. وقتی به برنامهی غذایی و تمرینی افراد نگاه میکنم، بعضی چیزها درست بهنظر نمیرسد. مردم فکر میکنند که من ۶۰ یا ۳۰ دقیقه در باشگاه عرق ریختهام، این ورزش باید اثر مواد غذایی که مصرف کردهام، از بین ببرد. اما واقعیت این است که میزان مصرف مواد غذایی آنها بالاست.
باید بقیهی کالریهایی را که در طی روز مصرف میکنید، به حساب بیاورید و ببینید جدا از جلسهی ورزشی، در زندگیتان تا چه اندازه بدون فعالیت هستید.
در طول روز دائما نشستهاید و همزمان غذا نیز میخورید. چطور میخواهید این کالری را با یک جلسه ورزش بسوزانید؟
محاسبهی میزان کالری سوزانده شده در طی تمرین بسیار دشوار است. به خصوص اگر شما سخت تمرین کرده باشید تصور میکنید دیگر برای چند روز، هر چقدر غذا بخورید مشکلی ندارد.
۴. دستگاههای ورزشی در مورد کالری همه چیز را به شما نمیگویند
تردمیل و سایر دستگاههای ورزشی اغلب مانیتورهایی دارند که میزان کالری سوزانده شده را نشان میدهند. کونگ چن (Kong Chen) مدیر مرکز تحقیقات متابولسیم در مؤسسه سلامتی ملی میگوید: این مانیتورها تقریبا درست میگویند اما این عدد برای هر فرد میتواند متغیر باشد.
این دستگاهها میتوانند انگیزهبخش باشند اما راهنمای درستی برای محاسبهی میزان غذای مصرفی نیستند. مهم نیست که مانیتور ۳۰۰ یا۴۰۰ کالری نشان بدهد. اگر هر روز در این سطح با بیشتر از این تمرین کنید میتوانید به هدف خود برسید به شرط آن که بر میزان غذای خود اضافه نکنید.
این دستگاهها، کالریهایی را که شما بدون ورزش میسوزانید، محاسبه نمیکنند. این طور نیست که شما ۴۰ دقیقه تمرین کنید و ۲۲۰ کالری بسوزانید و اینکه بنشینید و هیچ کالری نسوزانید. همین که پشت میز نشستهاید یا در حال بازی با کودکان خود هستید در همان مدت نزدیک به ۷۰ کالری میسوزانید. اگر ورزش نمیکنید باید این کالری را از کالری کلی خود کم کنید تا کالری کلی کمتر شود.
۵. یک نوبت تمرین روزانه کفایت نمیکند
یک جلسه مختصر ورزشی بهترین راه برای کاهش و کنترل وزن نیست. بهتر است بهطور کلی یک زندگی فعال و پرتحرک داشته باشید.
مسئله، ۳۰ دقیقه ورزش نیست بلکه تغییر زندگی راکد و بیتحرک است. ۳۰ دقیقه ورزش روی تردمیل بد نیست اما این نیم ساعت نمیتواند جبران ۲۳ ساعت و نیم زندگی بیتحرک باشد. بهتر است فعالیتهای خود را در طی روز تقسیم کنید.
همچنین بهتر است انتظارات واقعبینانهای از لاغری با ورزش داشته باشید و با قدمهای کوچک به سمت هدف خود، یعنی کاهش وزن حرکت کنید. همانقدر که کالری مصرفی و سوزانده شده اهمیت دارد باید نقش استرس، خواب و سایر عواملی مؤثر بر وزن را نیز در نظر بگیرید. باید به سبک زندگی کلی خود نگاه کنید نه اینکه چند وقت یک بار به باشگاه بروید. عوامل مؤثر بر چاقی و وزن زیادند و خلاصه کردن آنها به یک عامل مثل برنامهی غذایی یا ورزش نمیتواند راهحل مناسبی باشد. اینها عوامل مهمی هستند اما تمام داستان را بازگو نمیکنند.