قرص لووتیروکسین؛ هرآنچه باید درباره قرص تیروئید بدانید

بهترین موقع مصرف قرص تیروئید به این صورت است که معمولا روزی ۱ عدد قرص لووکسین با معده خالی، ۳۰ دقیقه تا ۱ ساعت قبل از مصرف صبحانه یا نوشیدنی حاوی کافئین مثل چای یا قهوه مصرف می‌شود.

• همراه قرص یا کپسول لووتروکسین یک لیوان کامل آب بنوشید تا کپسول در گلویتان گیر نکند.
• غذا و نوشیدنی‌های کافئین‌دار جذب لووتیروکسین توسط بدن را متوقف می‌کند؛ بنابراین قرص به‌خوبی عمل نخواهد کرد.
• اگر قرص را به نوزاد، کودک یا فردی می‌دهید که نمی‌تواند به‌خوبی آن را ببلعد، قرص را در ۵ تا ۱۰ میلی‌لیتر آب حل کنید و با قاشق به او بدهید. قرص را فقط با آب حل کنید و آن را با غذا ترکیب نکنید.
• شربت لووتیروکسین هم برای کودکان و هم برای افرادی که با بلعیدن قرص مشکل دارند وجود دارد. اگر شما یا کودکتان از شربت لووتیروکسین استفاده می‌کنید، معمولا داروساز شربت مخصوص شما را آماده می‌کند و همراه سرنگ یا قاشق مخصوص دارو در اختیارتان می‌گذارد تا از دوز مناسب دارو استفاده کنید. از قاشق غذاخوری برای اندازه‌گیری دارو استفاده نکنید.

احتیاط در رژیم غذایی در زمان مصرف لووتیروکسین

مصرف بعضی غذاها و نوشیدنی‌ها همراه لووتیروکسین مناسب نیست که در ادامه به چند مورد اشاره می‌کنیم:

• جلبک دریایی خوراکی: این ماده غذایی میزان زیادی ید دارد که گاهی کم‌کاری تیروئید را بدتر می‌کند. اگر لووتیروکسین مصرف می‌کنید از مکمل‌های حاوی جلبک دریایی استفاده نکنید.
• غذاهای سرشار از کلسیم: غذاهایی مثل شیر، پنیر، ماست و کلم بروکلی ممکن است جذب لووتیروکسین در بدن را کاهش دهند. حداقل ۴ ساعت بین مصرف لووتیروکسین و این نوع غذاها فاصله بگذارید.
• نوشیدنی‌های حاوی کافئین: نوشیدنی‌هایی مثل قهوه، چای و بعضی نوشیدنی‌های گازدار می‌توانند جذب لووتیروکسین را در بدن شما کاهش دهند. حداقل ۳۰ دقیقه بعد از مصرف لووتیروکسین از این نوشیدنی‌ها استفاده نکنید.
• سویای موجود در غذا و مکمل‌ها: سویا می‌تواند عملکرد لووتیروکسین را متوقف کند. اگر به‌طور مرتب از سویا و مکمل‌های آن استفاده می‌کنید پزشک باید آزمایش خون بیشتری از شما بگیرد تا مطمئن شود که لووتیروکسین کافی دریافت می‌کنید.

دوز مصرفی لووتیروکسین

انواع قرص لووتیروکسین به‌صورت ۲۵، ۵۰ و ۱۰۰ میکروگرمی است که پزشک مقدار قرص مصرفی روزانه برای شما را تعیین می‌کند. این مقدار از فردی به فرد دیگر متفاوت است. هرچند دوز مصرفی ابتدایی معمولا یکسان است، دوزی که در ادامه دریافت می‌کنید یا سرعت افزایش مقدار آن به علائم بیماری، میزان هورمون و اختلالات آن، سن و حتی بیماری‌های دیگری که ممکن است داشته باشید بستگی دارد.

شروع دوز مصرفی در بزرگ‌سالان معمولا روزانه بین ۵۰ و ۱۰۰ میکروگرم است و ممکن است به‌تدریج در عرض چند هفته به ۱۰۰ تا ۲۰۰ میکروگرم در روز افزایش یابد. بعضی افراد، مانند افراد بالای ۵۰ سال یا افراد مبتلا به بیماری‌های قلبی، ممکن است درمان را با دوز کمتری شروع کنند.

آزمایش خون برای تجویز دوز مناسب

ممکن است پزشک برایتان آزمایش خون تجویز کند تا میزان هورمون تیروئید شما را قبل و بعد از مصرف لووتیروکسین بسنجد. با این روش، پزشک دوز مصرفی مناسب برای شما را تنظیم می‌کند. آزمایش تیروئید در حین مصرف قرص لووتیروکسین و در اوایل درمان چندین بار تکرار می‌شود؛ اما بعد از اینکه میزان هورمون تیروئیدتان پایدار شد، معمولا هر ۴ تا ۶ ماه ۱ بار و بعد از آن سالی ۱ بار به انجام آزمایش خون نیاز دارید.

در شرایط زیر بیشتر از قبل به آزمایش خون نیاز دارید:

• در صورت بارداری؛
• هر نوع علائمی که نشان دهد دوز مصرفی شما مناسب نیست؛
• شروع یا قطع مصرف دارویی که ممکن است با لووتیروکسین تداخل داشته باشد.

فراموش‌کردن مصرف دارو

در صورت فراموش‌کردن مصرف دارو، به‌محض اینکه به خاطر آوردید، دوز فراموش‌شده را مصرف کنید. اگر به دوز مصرفی بعدی نزدیک هستید، از دوز فراموش‌شده صرف‌نظر کنید. از مصرف ۲برابری دارو و دوز زیاد لووتیروکسین برای جبران مقدار فراموش‌شده خودداری کنید. می‌توانید ساعت یا گوشی‌تان را روی زمان‌های مصرف قرص تنظیم کنید تا به شما زمان مصرف داروی لووتیروکسین را یادآوری کند.

مصرف دوز زیاد لووتیروکسین

بعید است که مصرف اضافی قرص لووتیروکسین به شما آسیبی بزند؛ اما در موارد زیر به پزشک مراجعه کنید:

• اگر به‌صورت تصادفی بیش از ۱ قرص مصرف کردید؛
• اگر عوارض جانبی مثل تپش قلب یا درد قفسه سینه داشتید (ممکن است این علائم بلافاصله اتفاق نیفتد و بعد از چند روز بروز کند).

نحوه نگهداری دارو

لووتیروکسین را در دمای اتاق، دور از نور و رطوبت قرار دهید و از دسترس کودکان دور نگه دارید.

عوارض قرص لووکسین چیست؟

لووتیروکسین نیز مانند سایر داروها ممکن است عوارض جانبی داشته باشد؛ هرچند عوارض لووکسین خیلی شایع نیست و هرکسی دچار آن نمی‌شود. اگر از دوز مناسب لووتیروکسین استفاده کنید، باید عوارض داروی لووتیروکسین از بین برود.

عوارض جانبی شایع لووکسین

عوارض داروی لووتیروکسین معمولا زمانی اتفاق می‌افتد که دوز مصرفی شما بیشتر از نیازتان باشد. معمولا این عوارض جانبی با مصرف دوز کمتر لووتیروکسین یا قطع داروی لووتیروکسین از بین می‌رود. عوارض جانبی شایع لووتیروکسین معمولا مشابه پرکاری تیروئید است. اگر عوارض لووکسین که در ادامه آوردیم شما را ناراحت کرد یا از بین نرفت، با پزشک یا داروساز صحبت کنید:

• تب؛
• سردرد؛
• خستگی؛
• درد مفصل؛
• عصبی‌بودن؛
• تغییر اشتها؛
• گرفتگی عضلات؛
• احساس مریضی؛
• استفراغ یا اسهال؛
• گرگرفتگی یا تعرق؛
• حساسیت به گرما؛
• تغییر در چرخه قاعدگی؛
• لرزش معمولا لرزش دست‌ها؛
• احساس بی‌قراری یا تحریک‌پذیری یا مشکلات مربوط به خواب.

عوارض جانبی جدی داروی لووکسین

هرچند این عوارض به‌ندرت اتفاق می‌افتد، بعضی افراد با مصرف لووتیروکسین دچار عوارض جانبی جدی می‌شوند. در موارد زیر حتما با اورژانس (۱۱۵) تماس بگیرید:

• تشنج؛
• درد معده؛
• حالت تهوع؛
• درد قفسه سینه؛
• درد در قسمت فوقانی بدن؛
• ضربان تند قلب یا نامنظم یا تپش قلب.

در موارد نادر، ممکن است واکنش حساسیتی جدی (آنافلاکسی) نسبت به لووتیروکسین اتفاق بیفتد. اگر علائم زیر را داشتید حتما با اورژانس (۱۱۵) تماس بگیرید:

• خس‌خس سینه؛
• سختی در تنفس یا تکلم؛
• سفتی قفسه سینه یا گلو؛
• ورم دهان، صورت، لب‌ها، زبان یا گلو؛
• جوش پوستی که شامل خارش، قرمزی، تورم، تاول یا لایه‌لایه‌شدن پوست است.

تداخل دارویی لووتیروکسین

بعضی داروها ممکن است با هورمون تیروئید تداخل داشته باشد؛ بنابراین لازم است دوز لووتیروکسین تغییر کند. این داروها شامل موارد زیرند:

• داروهای دیابت؛
• ریفامپسین (Rifampicin)؛
• آمیودارون (Amiodarone)؛
• داروی رقیق‌کننده خون وارفارین (Warfarin)؛
• داروهای تشنج مانند کاربامازپین (Carbamazepine) و فنی‌توئین (Phenytoin)؛
• استروژن‌ها مانند قرص‌های ضدبارداری ترکیبی یا قرص‌های مربوط به درمان جایگزینی هورمون.

بعضی داروها نباید هم‌زمان با مصرف لووتیروکسین استفاده شوند؛ زیرا جذب لووتیروکسین در بدن را کاهش می‌دهند. از جمله این داروها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• ضداسیدها؛
• نمک‌های آهن؛
• نمک‌های کلسیم؛
• اورلیستات (Orlistat)، دارویی برای کاهش وزن؛
• سوکرالفات (Sucralfate)، دارویی برای درمان زخم معده؛
• بعضی داروهای کاهش کلسترول مانند کلستیرامین (Colestyramine)، کلستیپول (Colestipol) یا کوله‌سوالام (Colesevelem).

درمورد فاصله زمانی لازم برای استفاده از این داروها با پزشک یا داروساز مشورت کنید. در صورت استفاده از داروهای گیاهی ازجمله داروی گیاهی جایگزین لووتیروکسین، ویتامین‌ها و مکمل‌ها با پزشک مشورت کنید. اطلاعات کمی درمورد استفاده هم‌زمان این مواد با لووتیروکسین وجود دارد.

استفاده از لووتیروکسین در موارد خاص

مصرف قرص لووتیروکسین در بارداری

معمولا مصرف لووتیروکسین در دوران بارداری بی‌خطر است و حتی لازم است که در دوران بارداری مصرف لووتیروکسین را ادامه دهید. مصرف دوز کمتر یا بیشتر هورمون تیروئید در دوران بارداری می‌تواند برای شما یا کودکتان مشکلاتی ایجاد کند. همچنین لازم است در دوران بارداری به‌طور منظم آزمایش خون بدهید تا دوز مناسب لووتیروکسین را دریافت کنید. معمولا بیشتر خانم‌ها در دوران بارداری به دوز بیشتر لووتیروکسین نیاز دارند.

مصرف داروی لووتیروکسین در دوران شیردهی

مصرف لووتیروکسین در دوران شیردهی معمولا بی‌خطر است. مقدار بسیار کمی از هورمون تیروئید وارد شیر می‌شود و این میزان بسیار کمتر از آن چیزی است که روی کودک اثر بگذارد. اگر به کودکتان شیر مادر می‌دهید، لازم است که مصرف لووتیروکسین را ادامه دهید. هرچند روش‌های طبیعی برای افزایش شیر مادر وجود دارند، بدن شما جهت تولید شیر کافی برای تغذیه کودک به میزان مناسب هورمون تیروئید نیاز دارد.

در موارد زیر حتما پزشک را در جریان بگذارید:

• باردار هستید؛
• اگر تصمیم به بارداری دارید؛
• در دوران شیردهی هستید.

مصرف لووتیروکسین برای سالمندان

افراد بالای ۶۵ سال بیشتر در معرض عوارض قلبی مربوط به مصرف لووتیروکسین هستند. ممکن است پزشک برای این گروه از افراد دوز کمتر لووتیروکسین را تجویز کند.

مصرف لووتیروکسین برای کودکان

این دارو برای جبران کم‌کاری تیروئید در تمام گروه‌های سنی قابل‌استفاده است.

نکات مهم در مورد قرص لووتیروکسین

• بدون مشورت با پزشک مصرف دارو را متوقف نکنید.
• بدون مشورت پزشک نوع برند مصرفی لووتیروکسین سدیم را تغییر ندهید.
• یکی از عوارض قطع داروی لووتیروکسین بازگشت علائم کم‌کاری تیروئید است.
• حتما به دندان‌پزشک و پزشکتان اطلاع بدهید که از لووتیروکسین استفاده می‌کنید.
• لووتیروکسین فقط علائم بیماری را کاهش می‌دهد و بیماری شما را درمان نمی‌کند.
• حتما پزشکتان را در جریان بیماری‌هایی که دارید و داروهایی که مصرف می‌کنید بگذارید.
• در صورت سفر حتما لووتیروکسین را همراه خود ببرید و آن را در کیف همراهتان بگذارید.
• لووتیروکسین بلافاصله تأثیر خود را می‌گذارد؛ اما بهبود علائم شما چند هفته زمان می‌برد.
• بیشترین عوارض رایج قرص لووتیروکسین به‌دلیل مصرف بیش‌از‌حد آن ایجاد می‌شود. پزشک با کاهش دوز مصرفی عوارض جانبی قرص لووکسین را کاهش می‌دهد.
• دوز مصرفی لووتیروکسین در دوران بارداری باید به‌دقت بررسی شود. به همین دلیل، اگر باردار هستید یا قصد بارداری دارید، این موضوع را با پزشک در میان بگذارید تا مراقبت‌های لازم برای شما و کودکتان انجام شود.
• قبل از مصرف قرص لووتیروکسین، پزشک با تجویز آزمایش خون مقدار داروی موردنیاز برای شما را تشخیص می‌دهد. به‌محض اینکه مصرف دارو را شروع کردید، باید با انجام منظم آزمایش خون نحوه اثر دارو را بررسی کنید.

اسامی تجاری لووتیروکسین موجود در ایران

در ادامه، به بعضی از اسامی تجاری داروی لووتیروکسین سدیم در ایران که برگرفته از وب‌سایت دارویاب است، اشاره می‌کنیم:

• قرص ال ـ تیروکس ۵۰ و ۱۰۰ میکروگرم ساخت آلمان؛
• قرص لوکسین ۵۰ میکروگرم داروسازی ایران هورمون؛
• قرص لووتین ۰٫۰۱ میکروگرم ساخت داروسازی ابوریحان؛
• قرص یوتروکس ۲۵، ۵۰، ۱۰۰ و ۱۵۰ میکروگرم ساخت آلمان.

سؤالات رایج درباره لووتیروکسین>

– آیا مصرف لووتیروکسین مدت‌زمان خاصی دارد؟

درمان با لووتیروکسین معمولا مادام‌العمر است. اگر مصرف لووتیروکسین را متوقف کنید، علائم برمی‌گردد.

– عوارض قرص لووتیروکسین در دراز مدت چیست؟

دوزهای بالای لووتیروکسین در طولانی‌مدت ممکن است موجب ضعف استخوان (پوکی استخوان) شود.

– آیا مصرف لووتیروکسین روی بارداری اثر دارد؟

هیچ مدرک واضحی وجود ندارد که ارتباط لووتیروکسین با کاهش باروری در مردان و زنان را نشان دهد. با این حال، اگر قصد بارداری دارید، با پزشک مشورت کنید. شاید روی درمان شما تجدیدنظر کند.

– آیا لووتیروکسین وزن را کاهش می‌دهد؟

یکی از علائم کم‌کاری غده تیروئید افزایش وزن است؛ بنابراین زمانی‌که مصرف لووتیروکسین را شروع می‌کنید، همان طور که هورمون‌های شما متعادل می‌شود، ممکن است وزنتان نیز کاهش یابد. از طرفی، کاهش وزن ممکن است یکی از علائمی باشد که نشان دهد دوز مصرفی شما زیاد است. زمانی‌که هورمون تیروئید شما به حالت طبیعی برگشت، تمایل شما به افزایش یا کاهش وزن مشابه فردی است که مشکل تیروئید ندارد.

– آیا می‌توانم بعد از مصرف لووتیروکسین رانندگی یا دوچرخه‌سواری کنم؟

بله، لووتیروکسین نباید روی این توانایی‌های شما اثری داشته باشد.

– آیا مصرف لووکسین روی پیشگیری از بارداری اثر می‌گذارد؟

قرص‌های ضدبارداری که حاوی استروژن‌اند روی جذب لووتیروکسین اثر می‌گذارند. شاید لازم باشد با تجویز پزشک دوز مصرفی را تغییر دهید.

– آیا با مصرف لووتیروکسین دچار ریزش مو می‌شوم؟

کم‌کاری تیروئید موجب ریزش مو می‌شود و این ارتباطی با مصرف لووتیروکسین ندارد. از آنجا که چرخه رشد طبیعی مو چند ماه زمان می‌برد، ریزش مو مربوط به بیماری چند ماه بعد از شروع بیماری هم دیده می‌شود. اگر درمان با لووتیروکسین از قبل شروع شده باشد، شاید این‌طور به نظر برسد که این ریزش مو به‌دلیل استفاده از داروست؛ در حالی که معمولا موها بعد از درمان با لووتیروکسین، مجدد رشد می‌کنند که اثر آن چند ماه بعد از مصرف دارو مشخص می‌شود.

اگر لووکسین مصرف می‌کنید، خوب است از تأثیر، عوارض و نتیجه آن در درمان بیماریتان برای ما و مخاطبان چطور بگویید. اشتراک تجربه‌تان شاید به خیلی‌ها کمک کند.