قرص باکلوفن برای چیست؟ قرص باکلوفن (Baclofen)، داروی شلکنندهٔ عضلات است. این قرص برای درمان دردهای عضلانی مانند اسپاسم، درد و سفتی ماهیچهها بهکار میرود. این دردها بیشتر مواقع ناشی از بیماریهایی چون ام اس، جراحات و دیگر اختلالهای مربوط به نخاع هستند. برای آشنایی کامل با نکات احتیاطی پیش از مصرف، نحوه مصرف، تداخل دارویی و عوارض جانبی قرص باکلوفن با ما همراه ما باشید.
نکات احتیاطی پیش از مصرف قرص باکلوفن
پیش از مصرف قرص باکلوفن باید خطرات و عوارض احتمالی آن بررسی شود. تصمیمگیری در مورد مصرف این قرص، به تشخیص دکتر و البته تصمیم خودتان بستگی دارد. هنگام مصرف باکلوفن به موارد زیر توجه کنید:
- میتوانید قرص باکلوفن را با یا بدون غذا مصرف کنید.
- اگر این دارو معدهتان را اذیت کرد، آن را حتما با غذا یا همراه شیر بخورید.
- این قرص را میتوانید به قطعات کوچکتر تقسیم کنید.
- باکلوفن را در دمای ۲۰ تا ۲۵ درجه سانتیگراد نگه دارید.
۱. حساسیتها
اگر به باکلوفن حساسیت دارید، نباید آن را مصرف کنید. همچنین در صورت مبتلا بودن به هریک از مشکلات زیر، پزشک خود را در جریان بگذارید:
- بیماری های کلیوی؛
- زخم معده؛
- صرع یا اختلالهای تشنجی دیگر؛
- بیماری پارکینسون، فلج مغزی، اختلالهای روماتیسمی؛
- اختلالهای ذهنی مانند شیزوفرنی یا اختلال دوقطبی؛
- دیابت؛
- پرفشاری خون؛
- سکته مغزی یا وجود لخته خون؛
- یا در حال مصرف داروهای مسکن (اپیوئید) هستید.
۲. زنان و زنان باردار
استفاده از باکلوفن ممکن است خطر ایجاد کیست تخمدان را افزایش دهد. اگر مستعد ابتلا به کیست هستید، با پزشکتان مشورت کنید.
هنوز اثر باکلوفن روی زنان باردار بررسی نشده است؛ اما اگر باردار هستید یا در دوران مصرف این دارو باردار شدید، حتما پزشکتان را مطلع کنید.
در ضمن مشخص نیست که آیا باکلوفن از طریق شیر مادر به کودک شیرخوار منتقل میشود و به او صدمه میزند یا نه. با این حال اگر نوزادتان را شیر میدهید، پیش از مصرف باکلوفن حتما با پزشکتان در این خصوص مشورت کنید.
۳. کودکان
کودکان زیر ۱۲ سال نباید از این دارو استفاده کنند.
۴. هنگام سفر
- هنگام سفر دارویتان را همراه خود ببرید. اگر با هواپیما سفر میکنید، دارو را در کیفدستیتان بگذارید.
- نگران دستگاههای اشعه ایکس فرودگاه نباشید: دارو صدمهای نمیبیند.
- نسخه تجویزیتان را همراه خود داشته باشید تا در صورت لزوم بتوانید آن را به کارکنان فرودگاه نشان دهید.
- داروی باکلوفن را جایی قرار دهید که در معرض هوای بسیار گرم یا بسیار سرد قرار نگیرد.
روش مصرف باکلوفن
روش دقیق مصرف این دارو توسط پزشک تعیین میشود. مطابق با دستورات نسخهٔ تجویزیتان این دارو را مصرف کنید. گاهیاوقات پزشک، برای رسیدن به بهترین نتیجه، مقدار مصرف دارو را تغییر میدهد. نباید باکلوفن را بیشتر یا کمتر از مقدار توصیهشده مصرف کنید. سازنده باکلوفن توصیه کرده است که نباید روزانه بیش از ۸۰ میلیگرم از این دارو مصرف کرد.
سوسپانسیون خوراکی (مایع) باکلوفن را پیش از مصرف کاملا تکان دهید. سپس با استفاده از سرنگ مدرج یا ابزارهایی که مقدار دقیق دارو را تعیین میکنند، آن را مصرف کنید (هرگز از قاشق استفاده نکنید).
باکلوفن باید در دمای اتاق نگهداری شود و از رطوبت و حرارت دور بماند.
فراموش کردن یک دوز مصرفی
دوز فراموششده را در اسرع وقت مصرف کنید، اما اگر زمان نوبت بعدی مصرف دارو فرا رسیده است، نیاز نیست دوز فراموششده را مصرف کنید. هرگز دو نوبت را همزمان مصرف نکنید.
مصرف بیشازحد دارو
علائم مصرف بیشازحد دارو ممکن است شامل ضعف عضلانی، استفراغ، سرگیجه یا خواب آلودگی شدید، گشاد شدن مردمک های چشم، تشنج یا از دست دادن هوشیاری باشد. در صورت مصرف بیشازحد دارو به پزشک مراجعه کنید.
تداخل دارویی باکلوفن
مصرف باکلوفن همراه با داروهای دیگر موجب خوابآلودگی یا کندی تنفس میشود و میتواند عوارض جانبی خطرناکی به وجود آورد یا حتی موجب مرگ شود.
اگر هریک از داروهای زیر را مصرف میکنید، پزشکتان را مطلع سازید:
- مسکنهای اپیوئیدی؛
- قرصهای خواب آور؛
- شلکننده ماهیچهها؛
- داروهای ضد افسردگی، اضطراب یا اختلال دوقطبی؛
- داروهای تشنج؛
- داروهای فشار خون.
از داروهای دیگر که با قرص باکلوفن دچار تداخل میشوند، میتوان به ویتامینها و داروهای گیاهی اشاره کرد.
اگر همراه با قرص باکلوفن هریک از داروهای زیر را مصرف کنید، ممکن است گرفتار خوابآلودگی بیشتری شوید. این داروها عبارتاند از:
- بنزودیازپین مانند تریازولام و میدازولام؛
- داروهای مخدر مانند اکسیکدون و کدئین.
عوارض جانبی باکلوفن
عوارض جانبی شایع
- گیجی؛
- سرگیجه یا سبکی سر؛
- خوابآلودگی؛
- تهوع؛
- ضعف غیرمعمول بهویژه ضعف عضلانی؛
- عوارض نادر هنگام مصرف داروی بیش از حد مجاز؛
- درد شکمی یا معده یا نارحتی در این قسمت از بدن؛
- عدم تعادل، لرزش یا داشتن مشکلات دیگر در کنترل ماهیچهها؛
- یبوست؛
- اسهال؛
- ایجاد اشکال یا درد هنگام ادرار یا کاهش مقدار ادرار؛
- تکرر یا ناتوانی در کنترل ادرار؛
- سردرد؛
- بیاشتهایی؛
- فشار خون پایین؛
- درد مفاصل یا عضلانی؛
- احساس کرختی یا مورمور شدن در دست و پاها؛
- تپش شدید ضربان قلب؛
- مشکلات جنسی در مردان؛
- مشکلات گفتاری؛
- گرفتگی بینی؛
- ورم قوزکهای مچ پا و دست؛
- اشکال در به خواب رفتن؛
- سفتی بیدلیل ماهیچهها؛
- هیجان غیرمعمول؛
- خستگی غیرمعمول؛
- اضافه وزن.
پس از متوقف کردن مصرف قرص باکلوفن ممکن است هنوز برخی از عوارض باقی بمانند. اگر هر یک از عوارض زیر حتی پس از قطع مصرف این دارو، برطرف نشدند، فورا با پزشک معالجتان تماس بگیرید:
- تشنج؛
- توهم؛
- افزایش اسپاسم، گرفتگی یا سفتی در ماهیچهها؛
- تغییرات روحی یا
عوارض جانبی نادر یا کمتر شایع
- ادرار تیره یا خونآلود؛
- درد قفسه سینه؛
- غش کردن؛
- توهم (دیدن یا شنیدن چیزهایی که وجود ندارند)؛
- افسردگی روحی یا دیگر تغییرات خلقی؛
- زنگ زدن یا وزوز گوش؛
- جوش یا خارش پوستی؛
علائم ناشی از مصرف بیش از حد مجاز:
- دوبینی یا تاری دید؛
- تشنج؛
- ضعف شدید عضلانی؛
- تنگی نفس یا به سختی نفس کشیدن؛
- استفراغ.
برخی از عوارض جانبی باکلوفن آنقدر جدی نیستند که لازم باشد به پزشک مراجعه کرد. این عوارض در طول مدت درمان، وقتی که بدن، خود را با دارو تطبیق میدهد، بهمرور برطرف میشوند. همچنین در صورت نبود پزشک، پرستارهای متخصص هم میتوانند روشهای پیشگیری یا کاهش برخی از این عوارض را به شما آموزش دهند.
عوارض جانبی قرص باکلوفن در موارد خاص
قلبی ـ عروقی
- شایع (۱ تا ۱۰درصد): فشارخون بسیار پایین، فشارخون بالا، کاهش عملکرد مناسب قلبی ـ عروقی، ورم محیطی؛
- بهندرت (کمتر از ۰,۱ درصد): ضربان نامنظم قلب، تپش قلب شدید، احساس درد در قفسه سینه؛
- احتمال بروز عوارضی که هنوز گزارش نشدهاند: بیماری برادیکاردی (کاهش ضربان قلب)، کاهش فشارخون ارتوستاتیک (کاهش فشارخون بهمحض ایستادن).
پوستی
- شایع: (۱ تا ۱۰درصد): جوش، هیپرهیدروز (تعریق بیشازحد و غیرطبیعی)، کهیر یا خارش، تورم صورت؛
- نادر: (۰.۱ درصد تا ۱ درصد): طاسی، تعریق بسیار؛
- احتمال بروز عوارضی که هنوز گزارش نشدهاند: جوش، تعریق، درماتیت تماسی آلرژیک، زخم پوستی.
غدد درونریز
- شایع (۱ تا ۱۰ درصد): کیستهای تخمدان بزرگ در ۴ درصد از زنان پس از یک سال مصرف قرص باکلوفن.
بیماریهای گوارشی
- بسیار شایع (۱۰ درصد یا بیشتر): تهوع (بهویژه هنگام شروع درمان) (تا ۱۱درصد)؛
- شایع: (۱ تا ۱۰ درصد): خشکی دهان، اختلال سیستم گوارشی، یبوست، اسهال، استفراغ، افزایش بزاق دهان؛
- غیرشایع (۰,۱ تا ۱ درصد): دیسفاژی (اختلال در بلع)، انسداد روده، کاهش حس چشایی؛
- نادر: (کمتر از ۰,۱ درصد): دردهای شکمی کولیکی، بیاشتهایی؛
- احتمال بروز عوارضی که هنوز گزارش نشدهاند: خونریزی دستگاه گوارش.
سیستم ادراری ـ تناسلی
- بسیار شایع (۱۰ درصد یا بیشتر): احتباس ادرار (تا ۱۲ درصد)؛
- شایع (۱ تا ۱۰ درصد): بیاختیاری ادرار، اختلال در ادرار، اختلال در عملکرد جنسی، تکرر ادرار، شبادراری، سوزش ادرار؛
- نادر (کمتر از ۰,۱ درصد): اختلال نعوظ؛
- احتمال بروز عوارضی که هنوز گزارش نشدهاند: انزال ناهنجار، کمادراری، عفونت واژن.
خونشناسی
- احتمال بروز عوارضی که هنوز گزارش نشدهاند: لکوسیتوز یا افزایش بسیار گلبولهای سفید، جوشهای پتشی (ناشی از اختلال در انعقاد خون).
مشکلات کبدی
- نادر (کمتر از ۰,۱ درصد): اختلال در عملکرد کبد؛ مثلا افزایش ترشح آنزیم آسپارتات ترانسآمیناز (افزایش این آنزیم در کبد از علائم بارز آسیب کبدی است).
ایمنیشناسی
- شایع (۱ تا ۱۰ درصد): ذاتالریه؛
- غیرشایع (۰,۱ تا ۱ درصد): گندخونی.
مشکلات سوختوسازی
- شایع: (۱ تا ۱۰ درصد): کمشدن اشتها؛
- احتمال بروز عوارضی که هنوز گزارش نشدهاند: افزایش قند خون.
مشکلات عضلانی ـ اسکلتی
- بسیار شایع (بیشتر از ۱۰ درصد): هیپوتونی (تا ۵۲ درصد؛ این بیماری کاهش تنوس ماهیچه اسکلتی است که باعث اختلال در عملکرد طبیعی ماهیچههای بدن میشود. نتیجه این بیماری ضعف ماهیچهای است)، احساس ضعف در اندامهای پایینی بدن (تا ۱۵درصد)، اختلال در راهرفتن و تعادل؛
- شایع (۱ تا ۱۰ درصد): ضعف ماهیچهای، درد ماهیچهای، احساس ضعف در اندامهای بالایی بدن، کمردرد، هیپرتونی (افزایش تنوس ماهیچه اسکلتی).
سیستم عصبی
- بسیار شایع (۱۰ درصد یا بیشتر): خوابآلودگی (تا ۲۸درصد)، کسالت سنگین (تا ۱۸درصد)، سردرد (تا ۱۶درصد)، تشنج (بهویژه هنگام قطع درمان) (تا ۱۵ درصد)، بیهوشی ملایم، سرگیجه (تا ۱۲درصد)؛
- شایع (۱ تا ۱۰درصد): خستگی، آتاکسی (ناهماهنگی یا بینظمی حرکات عضلات)، لرزش، سبکی سر، رخوت، خستگی، کرختی، خارش، حس خارش و سوزش، لکنت کلام، بیحالی، هیپرتونی و گزگز اندام؛
- نادر (کمتر از ۰,۱ درصد): دیسآرتری (نوعی اختلال تکلم حرکتی است که ناشی از آسیب به نورونهاست)، دیسگوسیا (وجود مزهای دائمی در دهان که مزههای دیگر را پوشش میدهد)، سنکوپ یا غشکردن، دیسکینزی (نوعی اختلال حرکتی است که اغلب شامل کندی حرکات ارادی یا حرکات مکرر غیرارادی مانند تیک است)، کما، علائم خطرناک بالقوه ترک دارو (بهویژه قطع ناگهانی دارو).
چشمی
- شایع (۱ تا ۱۰درصد): نیستاگموس (حرکات منظم و نوسانی و مکرر چشم در یک یا چند منطقه بینایی که بهطور غیرارادی رخ میدهد)، نقص در بینایی، تاری دید، دوبینی، اختلال در تطابق چشم، تنبلی چشم.
روحی و روانی
- شایع (۱ تا ۱۰ درصد): حالت گیجی، توهم، افسردگی، بیخوابی، حالت سرخوشی، کابوس، تغییر شخصیتی؛
- غیرشایع (۰,۱ تا ۱درصد): نقص یا ازدستدادن حافظه، افکار خودکشی، اقدام برای خودکشی؛
- نادر (کمتر از ۰,۱ درصد): هیجان.
کلیوی
- بسیار نادر (کمتر از ۰,۰۱ درصد): سنگکلیه.
تنفسی
- شایع (۱ تا ۱۰درصد): مشکلات تنفسی، کمتنفسی (بهطوریکه مقدار اکسیژن خون از مقدار عادی آن کمتر میشود)، تنگینفس، کنددمی (کاهش تعداد تنفس)، احساس فشار در قفسه سینه.
مشکلات دیگر
- شایع: (۱ تا ۱۰ درصد): وزوز گوش، درد، سستی و ضعف؛
- غیرشایع: (۰,۱ تا ۱ درصد): صدمات تصادفی، کاهش وزن؛
- بسیار نادر (کمتر از ۰,۰۱ درصد): هیپوترمی (یا سرمازدگی)؛
- احتمال بروز عوارضی که هنوز گزارش نشدهاند: سندرم ترک دارو (مجموعهای از علائم ناشی از قطع یا کاهش دوز انواع داروها)، صدمات تصادفی، کاهش وزن؛
- غیرشایع (۰,۱ تا ۱ درصد): خونریزی زیر سختشامهای (سختشامه خارجیترین لایه پوشاننده سیستم عصبی مرکزی است).
کلام آخر
یادتان باشد که باکلوفن را از دسترس کودکان، دور نگه دارید و هرگز مصرف آن را به دیگری توصیه نکنید. در ضمن، این دارو را حتما با نظر پزشک مصرف کنید.