وقتی شما مادری خانه‌دار هستید یا از اقوام برای نگهداری فرزندتان کمک می‌گیرید، فایده مهد کودک و پیش‌دبستانی چیست؟ اگر این مراکز فقط خدمات نگهداری را ارائه بدهند، شاید جز هزینه برای شما چیزی نداشته باشند. اما باید گفت مهدکودک یا پیش‌دبستانی خوب محیطی امن، شاداب و خلاق است که اولین تجربیات کودک در تعامل با اجتماع در آنجا شکل می‌گیرد. این تجربیات اگر غنی و به‌موقع باشند، موجب رشد مهارت‌های مهمی می‌شوند که کودک باید در طول زندگی کسب کند. هرچند پیش‌دبستانی و مهدکودک هردو مراکز نگهداری کودکان‌اند اما اهداف، رویکرد آموزشی، فلسفه و فرهنگ متفاوتی دارند. در این نوشته با تفاوت‌های این‌دو آشنا می‌شویم و فواید مهد کودک و پیش‌دبستانی را از میان تحقیقات جست‌وجو می‌کنیم.
تفاوت مهدکودک، پیش‌دبستانی و مراقبت انفرادی
مهدکودکها اغلب برنامه‌ای منعطف‌تر از پیش‌دبستانی‌ها دارند که برای کودکان کم‌سن‌تر نیز مناسب‌اند. مهدکودک محلی سرگرم‌کننده است که فلسفهٔ وجودی‌اش فراهم‌کردن امکان بازی، شادی و خواب کودک است. اما پیش‌دبستانی‌ها با هدف آموزشهای ابتدایی، که روی مراحل اصلی رشد کودک متمرکز است، خلاقیت و بازی‌های همیارانه و… را تشویق می‌کنند.
هدف بیشتر پیش‌دبستانی‌ها آماده‌کردن کودکان برای سال‌های مدرسه است. آنها این هدف را با آموزش مهارت‌های اجتماعی و تحصیلی دنبال می‌کنند. برخلاف مهدکودک، در پیش‌دبستانی، تمرکز روی آموزشهای ابتدایی و تحصیلی است. این آموزش‌ها کودکان را برای آموزشهای رسمی مدرسه آماده می‌کند و آنها را در چند سال آغاز مدرسه جلو می‌اندازد. پیش‌دبستانی‌ها برنامه‌هایی ساختارمندتر و آموزشی رسمی‌تر دارند و در کنار آن تا‌اندازه‌ای تعاملات اجتماعی را فراهم می‌کنند.
در پیش‌دبستانی‌های معتبر معمولا مربیانی با تحصیلات مرتبط به حوزه آموزش ابتدایی حضور دارند که مهدکودکها معمولا فاقد این سطح از تخصص هستند.
مهدکودکها ممکن است برنامه‌های خاصی برای نگهداری کودکان خارج از ساعت اصلی داشته باشند و در تابستان فعال هستند؛ البته ممکن است برخی از پیش‌دبستانی‌ها نیز این خدمات را ارائه بدهند.
در ایران، مهدکودکها کودکان کم‌سن‌وسال‌تر را پذیرش می‌کنند و پیش‌دبستانی‌ها برای کودکان بین ۵ یا ۶ساله هستند؛ البته، گاهی کودکان کم‌سن‌وسال‌تری که نشانه‌هایی از علاقه به یادگیری و ارتباط با دیگران را نشان می‌دهند هم برای حضور در پیش‌دبستانی آمادگی دارند. هرچند برای این کودکان در ایران، امکان حضور در پیش‌دبستانی فراهم نیست، می‌توان برای آنها به‌دنبال مهدکودک‌هایی بود که بیشتر با اهداف پیش‌دبستانی هم‌سو هستند. در برخی کشورها، مانند کانادا، کودکان ۲٫۵ تا ۵ ساله می‌توانند در پیش‌دبستانی‌ها ثبت‌نام کنند. پیش‌دبستانی برای کودکانی که هنوز به مقدار زیادی توجه انفرادی نیاز دارند یا برای آن دسته از کودکان که نیازهای خاص یا اضطراب جدایی شدید دارند، مناسب نیست.
در مراقبت‌های تک‌به‌تک، مانند آنچه پرستار بچه فراهم می‌کند، توجه شخصیِ بیشتری معطوف به کودک است و مانند پیش‌دبستانی و مهدکودک، مسئلۀ نسبت تعداد کودک به مربی مطرح نیست.
در نهایت، مهدکودک یا پیش‌دبستانی ممکن است برای همهٔ کودکان انتخاب مناسبی نباشد اما برای بسیاری انتخابی عالی است. به یاد داشته باشید که شرکت‌نکردن در کلاس‌های پیش‌دبستانی می‌تواند فرزند شما را در سال‌های اولیه تحصیل با افت یادگیری مواجه کند و ظرفیت‌های بالقوهٔ او را خاموش نگه دارد، در ارتباطات اجتماعی او اخلال ایجاد کند و بر اضطراب او برای ورود به مدرسه دامن بزند؛ برای همین، متخصصان آموزش‌وپرورش کشور تأکید می‌کنند که همهٔ کودکان، پیش از ورود به کلاس اول، آموزشهای پیش‌دبستانی را گذرانده باشند.
فواید مهد کودک
در سنین مهدکودک، مغز به‌سرعت در حال توسعه است و به‌اصطلاح، در دورهٔ حساس قرار دارد؛ بنابراین، تجربیات غنی اولیه، مانند آنچه در مهدکودک خوب فراهم می‌شوند، مراحل رشدی کودک را تسهیل می‌کنند. رشد اجتماعی و عاطفی ازجمله فواید مهد کودک برای کودکان است. در مهدکودک، توانایی تفکر، درک و استفاده از زبان و مهارت‌های حرکتی ظریف کودکان ازطریق بازی، کارهای هنری، رقص، موسیقی، تحرک و ارتباط با دیگران تقویت می‌شود.
کودک در مهد می‌آموزد که یادگیرنده‌ای حرفه‌ای باشد؛ این مهم‌ترین فایده مهد کودک است. یادگیری اثربخش با پرورش و تقویت مهارت‌های ارتباطی، تقویت اعتماد‌به‌نفس، آموختن خلاقیت و پرورش مهارت‌های پیش‌نیاز برای خواندن، نوشتن و ریاضیات میسر می‌شود.
در مهدکودک خوب، برنامه‌هایی طراحی و اجرا می‌شود که تمرکز آن بر پرورش کودک در حیطه‌های اساسی زیر است:
- مهارت‌های اجتماعی مانند بازی‌کردن با شیوه‌ای آرام و اقناع‌کننده در عین سهیم‌کردن دیگران در وسایل؛
- خودآگاهی و احترام به دیگران؛
- مهارت‌های عاطفی مانند درک احساسات خود؛
- آموختن اعداد و شمارش اشیا و شناخت اشکال هندسی؛
- لذت یادگیری و فعالیت گروهی، برای نمونه گفت‌وگو با دیگران، ساختن چیزها با همکاری هم‌سن‌وسال‌ها؛
- توانایی پیدا‌کردن دوست تازه؛
- مواجهه با نظرات و مفاهیم تازه؛
- شکل‌گیری اعتماد‌به‌نفس و عزت نفس کودک با تقویت مهارت‌های زبانی، ازطریق بحث‌های گروهی و تعاملات روزمره با مربیان و دیگر کودکان؛
- اصلاح تلفظ کلمات و گسترش دامنه واژگان.
فواید مهد کودک برای کودکان دارای نیازهای خاص
برای خانواده‌هایی که کودکی با نیازهای خاص دارند، مهدکودک می‌تواند محل دریافت حمایت‌ها و کمک‌های ویژه باشد و منابع و ارتباطاتی برای دریافت خدمات حمایت اجتماعی فراهم کند؛ همچنین این خانواده‌ها می‌توانند تجربیات مفید خود را در اختیار یکدیگر قرار بدهند و گرد هم بیایند.
فواید پیش‌دبستانی
پیش‌دبستانی گزینه بسیار خوبی برای بسیاری از خانواده‌هاست. مزیت پیش‌دبستانی ساختار و روال باثبات آن به‌همراه تمرکزی است که بر ارائهٔ آموزشهای ابتدایی دارد: آموزش‌هایی که عشق به یادگیری را در کودک ایجاد می‌کند؛ علاوهبراین، مهارت‌های شناختی، اجتماعی، عاطفی و زبانی در بیشتر برنامه‌های پیش‌دبستانی گنجانده می‌شود.
آموزشهای پیش‌دبستانی مزیت‌های بالقوۀ فراوانی دارد. در ادامه، فهرستی از برخی از این فواید را آورده‌ایم؛ البته این فواید شامل همهٔ جزئیات نیست. به یاد داشته باشید که این فواید براساس برنامهٔ هر پیش‌دبستان متفاوت خواهد بود.
۱. آموزش ابتدایی
برای شروع زودهنگام آموزش، مزیت‌های فراوان شناخته‌شده‌ای را سراغ داریم. در برنامه‌ای مناسب، کودک مهارت‌های فراوان تحصیلی و پیش‌نیاز‌های آن را می‌آموزد. دامنۀ وسیعی از مهارت‌های شناختی، اجتماعی و زبانی برای پرورش در کودکان در نظر گرفته می‌شود. در ادامه، به برخی از این مهارت‌ها اشاره می‌کنیم.
مهارت‌هایی که در برنامه پیش‌دبستانی باید لحاظ شود
- مهارت‌های شناختی و تحصیلی
زبان‌آموزی و سواد: واژه‌آموزی و شناخت اشیا، شناخت صدا‌ها (نه حروف)، صدای اول و آخر کلمات و… ؛
حساب: شمارش و برخی محاسبات ساده ریاضی مثل جمع و تفریق با وسیله‌های ملموس، خواندن ساعت و… ؛
علوم: آموختن ضمن بازی و اکتشاف حین مشاهده محیط، حرکت و جست‌وجو در آن و تشریح مشاهدات برای آشنایی با حیوانات، طبیعت، اعضای بدن و فصل‌ها و… .
- مهارت‌های بهداشتی و مهارت‌های مراقبت از خود
رعایت بهداشت فردی و جمعی، شناخت خوراکی‌های مفید و غیرمفید، بستن بند کفش، انتخاب لباس مناسب فصل و… .
- مهارت‌های اجتماعی و عاطفی
برقراری ارتباط با دیگران با کاربرد جملات صحیح، همکاری، رعایت آداب معاشرت، حل اختلافات.
- استقلال فردی و اتکا به خود.
۲. مربیان
مربیان پیش‌دبستانی که تحصیلات مرتبط به آموزش ابتدایی داشته باشند و تأییدشده باشند، مزیت بیشتری را فراهم می‌کنند.
۳. تعاملات اجتماعی
کودکان در پیش‌دبستانی فرصت‌های فراوانی برای برقراری ارتباط با کودکان متفاوت خواهند داشت. این کار به آنها کمک می‌کند بیاموزند، رشد کنند و به پختگی برسند. از مهم‌ترین فواید مهد کودک و پیش‌دبستانی‌ها، اجتماعی‌شدن آنهاست، به‌ویژه اینکه کودکان می‌آموزند چطور به بزرگ‌ترها، دیگر کودکان و محیط خود احترام بگذارند. آنها همچنین می‌آموزند چطور نوبت را رعایت کنند، همکاری کنند و با دیگران سهیم شوند. در تعاملات اجتماعی، کودکْ حل مسئله، انعطاف‌پذیری در مواجهه با دیگران و مدیریت خود در شرایط استرس‌آور را می‌آموزد.
علاوهبراین، در مهدکودک و پیش‌دبستانی، کودک درس‌های مهمی درباره مستقل‌شدن از پدرومادر و تطابق با محیط جدید می‌آموزد. مهدکودک و پیش‌دبستانی‌ها به‌موازات تأمین فضایی امن، سرگرم‌کننده و اکتشافی برای کودکان ـ که به اعتماد‌به‌نفس و خودپندارهٔ آنان را شکل می‌دهد ـ آنها را برای جدایی از پدرومادر آماده می‌کنند.
۴. فعالیت‌ها
کودک با فعالیت‌های متنوعی مانند هنر، موسیقی، رقص و ورزش درگیر خواهد شد.
۵. ساختار
قرارگرفتن در برنامه‌ای منظم به شکوفایی کودک کمک می‌کند.
موردتوجه قرارگرفتن برای ثبت‌نام در مدارس نمونه: بسیاری از مدارس خوب، دانش‌آموزانی را ترجیح می‌دهند که پیش‌دبستانی رفته باشند.
۶. خوگیری آسان‌تر به مدرسه
برنامهٔ منظم پیش‌دبستانی عادت به مدرسه‌رفتن را برای کودک آسان‌تر می‌کند.
۷. آشنایی با توانایی‌های کودک
پدرومادری که با عملکرد کودک خود در پیش‌دبستانی مواجه می‌شوند، با توانایی‌های و ضعف‌های واقعی کودک خود زودتر آشنا می‌شوند؛ درنتیجه، می‌توانند برای تقویت ضعف‌ها پیش از آغاز مدرسه تمهیدی بیندیشند.
۸. امنیت
بیشتر پیش‌دبستانی‌ها مکانی امن و کاملا تحت نظارت برای یادگیری هستند.
۹. نظارت قانونی
روی پیش‌دبستانی‌ها نظارت قانونی وجود دارد و باید دارای گواهی تأیید صلاحیت باشند.
مشکلات مهدکودک و پیش‌دبستانی
از آنچه گفته شد، به‌سادگی نمی‌توان نتیجه گرفت که مهدکودکها و پیش‌دبستانی‌ها بی‌عیب هستند. نگرانی‌های اولیه درباره مراکز نگهداری کودکان، به رفتارهایی چون گریه و نق‌زدن، امنیت، دست‌شویی‌رفتن و تغذیه برمی‌گردد. جنبه‌های منفی پیش‌دبستانی عبارت‌اند از: کمبود زمان رسیدگی تک‌به‌تک، آموزشهای پیشازموعد و مشکلات جدایی کودکان از والدین و دورشدن از خانه. مهدکودکها و پیش‌دبستانی‌ها و دست‌کم برخی از برنامه‌هایی که در آن اجرا می‌شوند، منتقدان خود را دارند. در ادامه، به مشکلات عمده‌ای که این منتقدان مطرح کرده‌اند نگاهی می‌اندازیم.
۱. فقدان زمان رسیدگی تک‌به‌تک
برخی مدعی هستند که بهتر است کودکان کم‌سن را تا جای ممکن قبل از ورود به مدرسه در خانه نگاه داشت (دست‌کم تا پیش از رسیدن به ۳سالگی). هرچند تعداد کودکانی که هر مربی مسئول آنهاست باید کم باشد، هنوز توجه تک‌به‌تک برقرار نیست. این یعنی توجه مربی به هر کودک، کمتر از خانه به شکل انفرادی و میان کودکان تقسیم می‌شود. این در حالی است که اهمیت اختصاص توجه انفرادی به برخی کودکان انکارناشدنی است. با‌وجوداین، اکثریت بر این عقیده‌اند که در سن خاصی (حداکثر ۴ یا ۵ سال)، کودکان معمولا به ارتباط زیاد با هم‌سالان خود نیاز پیدا می‌کنند. این ارتباط برای رشد اجتماعی، عاطفی و شناختی آنها مفید است.
۲. یادگیری پیش از موعد
این ادعا وجود دارد که در برخی از پیش‌دبستانی‌ها، به‌ویژه انواع لوکس‌تر آن، آموزشهای نابهنگام به کودکان داده می‌شود. این مشکل با برنامهٔ تحصیلی ارائه‌شده مرتبط است. آموزش خواندن، نوشتن و ریاضیات پیش از آمادگی کودک می‌تواند به ناکامی و ازبین‌رفتن علاقه به یادگیری منجر شود. به همین دلیل است که در برخی پیش‌دبستانی‌های مدرن مانند مونته‌سوری (Montessori)، والدورف (Waldorf) و رجیو امیلیا (Reggio Emilia) معرفی موضوعاتی خاص به تأخیر می‌افتد تا کودک خود به آنها علاقه نشان دهد و برای دریافت آن آماده باشد.
۳. اضطراب جدایی
برای بسیاری از کودکان کم‌سن‌وسال‌تر، جدایی از والدین دشوار است. برخی ممکن است به توجه انفرادی بیشتری نیاز داشته باشند و برای رفتن به مهدکودک آمادگی نداشته باشند. در مقابل، برای برخی، اضطراب جدایی به‌سرعت فروکش می‌کند (بعد از هفته اول یا دوم) و آنها می‌توانند دوری را تحمل کنند. بیشتر کودکان این اضطراب جدایی را تجربه می‌کنند اما در برخی، شدت و مدت تطابق، از حد انتظار بیشتر است. اضطراب جدایی معمول با ثبات‌قدم و شکیبایی والدین پس از مدتی رفع می‌شود؛ البته برخی کودکان، به‌رغم تلاش‌های والدین و معلمان، همچنان نشانه‌های اضطراب جدایی را با خود همراه دارند و در سال‌های پیش‌دبستانی و سال‌های اولیه مدرسه نیز دچار عود علائم می‌شوند. اگر کودکی دچار اضطراب جدایی افراطی است، بی‌معطلی باید از مشاوران متخصص برای رفع آن کمک گرفت.
۴. فرصت‌های اجتماعی کمتر
برخی پیش‌دبستانی‌ها، به‌ویژه آنها که تمرکز بیشتری روی آموزشهای ابتدایی می‌گذارند، فعالیت‌های اجتماعی کمتری در برنامهٔ خود دارند. چنین پیش‌دبستانی‌هایی آموزشهای مبتنی بر بازی کمتری دارند.
۵. انعطاف‌ناپذیر
بسیاری از پیش‌دبستانی‌ها کودکان را هنگام بیماری از آمدن به کلاس منع می‌کنند. اغلب آنها در تابستان و تعطیلات رسمی بسته هستند و خدمات نگهداری قبل و بعد از ساعت اصلی را ارائه نمی‌دهند.
۶. بی‌تأثیر بودن
برخی منتقدان مدعی‌اند برنامه مهدکودکها و پیش‌دبستانی‌ها تأثیری بر موفقیت تحصیلی ندارند و حتی اگر این تأثیر وجود داشته باشد، اندک است. این ادعا مطرح شده است که تفاوت‌ها میان کودکان پیش‌دبستانی‌رفته و نرفته، پس از دو سال مدرسه‌رفتن، از بین می‌رود. در ادامه، مطالبی در رد این ادعا خواهیم خواند.
مهدکودکها و پیش‌دبستانی‌ها مثل هم نیستند. والدین کم‌تجربه شاید ندانند که باید به‌دنبال کدام ویژگی‌ها باشند و چه سؤالاتی بپرسند. دراختیارداشتن بهترین مربیان و مراقبان کودک می‌تواند گران باشد؛ بنابراین محتمل است که افراد بی‌تجربه و بی‌صلاحیت به نگهداری از کودکان گماشته شوند، زیرا مؤسسه یا پدرومادر توان مالی کافی برای استخدام نیروی مجرب ندارند.
نتیجه تحقیقات درباره مهدکودک و پیش‌دبستانی
انتخاب جایی که کودک را به آن می‌فرستید، تصمیم مهمی است؛ بنابراین بررسی تحقیقات درمورد اثربخشی مهدکودک و پیش‌دبستانی در کوتاه‌مدت و بلندمدت، خالی از لطف نیست. فرستادن کودک به این مراکز، ضمانتی برای موفقیت یا شادی او نیست. عوامل فراوانی چون محیط و تربیت خانوادگی، منابع مالی و حمایت اجتماعی در کامیابی فرد اهمیت دارند؛ البته شواهد محکمی وجود دارد که اثربخشی و فایده پیش‌دبستان و مهدکودک خوب را روی موفقیت تحصیلی، موقعیت اجتماعی، اقتصادی و سلامتی تأیید می‌کند. در این تحقیقات ـ که هنوز ادامه دارند ـ به فواید بلندمدتی هم اشاره شده است. در ادامه، به برخی نتایج این تحقیقات مهم اشاره می‌کنیم.
پژوهش مؤسسۀ های‌اسکوپ (HighScope) در پیش‌دبستانی پری (Perry)
در این مطالعهٔ معروف، معلوم شد افرادی که برنامۀ باکیفیت پیش‌دبستانی را گذرانده‌اند، در نهایت ۲۰۰۰ دلار در ماه بیشتر از افرادی که در این برنامه نبوده‌اند، درآمد کسب کرده‌اند. نوجوانانی که پیش‌دبستانی رفته‌اند نیز با احتمال بالاتری از دبیرستان فارغ‌التحصیل می‌شوند، خانه‌دار می‌شوند و ازدواج‌های طولانی‌تری دارند.
پروژه ای‌بی‌سی‌درین (The Abecedarian project)
در این پروژه، نتایجی مانند دیگر پژوهش‌ها به دست آمد. کودکان در برنامه‌های باکیفیت پیش‌دبستانی کمتر احتمال دارد تجدید پایه شوند، به آموزشهای خاص احتیاج پیدا کنند یا در آینده دچار مشکلات قانونی شوند.
پژوهش انجمن آموزشی ملی (NEA)
این انجمن تحقیقات متعددی دربارهٔ اثربخشی پیش‌دبستانی انجام داده است. این مطالعات برخی فواید بلندمدت پیش‌دبستانی را عیان کرد. این موارد شامل فواید اجتماعی و اقتصادی هستند.
- کاهش میزان بارداری در نوجوانی؛
- کاهش میزان بزهکاری در نوجوانی؛
- نمرات بهتر در آزمون‌های استاندارد تحصیلی؛
- میزان اشتغال بالاتر؛
- درآمد بالاتر.
در تحقیقاتی که برای مقایسهٔ مراقبت والدین، مهدکودک و پیش‌دبستانی انجام شده است، نتایج گاهی در تضاد با هم هستند؛ این موضوع تصمیم‌گیری را دشوار می‌کند. یکی از جامع‌ترین تحقیقات را مؤسسه ملی سلامت کودک و رشد انسان (NICHD) در کانادا انجام داده است. یافتهٔ نهایی این تحقیق نشان می‌دهد مهم‌ترین عامل در نوع نگهداری کودک (پرستار، پدرومادر، مهدکودک یا پیش‌دبستان) نیست، بلکه نوع تجربیاتی که کودک در خانه دارد، بیش از هر چیز، تعیین‌کننده است.
بهترین نتایج، فارغ از نوع نگهداری کودک، زمانی به دست می‌آید که کودک محبت، پاسخ‌گویی و شرایط مناسب را در خانه دریافت می‌کند؛ البته یافته‌ها قطعا جزئیات بیشتری هم دارند: کیفیت نگهداری، زمان گذرانده‌شده دور از والدین و سن کودک، همگی در این معادله تأثیرگذارند.
خلاصه مزایا و معایب پیش‌دبستانی، مهدکودک و پرستار بچه
ما فهرست مزیت‌ها و معایب هریک را در مقایسه با یکدیگر قرار داده‌ایم. این مقایسه به شما در انتخاب بهترین گزینه کمک می‌کند.
فواید پیش‌دبستانی
- کودکان را برای ورود به مدرسه آماده می‌کند؛
- برنامه‌ای مشخص و ساختارمندتر از مراقبت انفرادی فراهم می‌کند؛
- می‌تواند عشق به آموختن را در کودک برانگیزد؛
- برخلاف مربیان مهدکودکها و پرستاران کودک، بیشتر مربیان پیش‌دبستانی دارای گواهی‌نامه صلاحیت و مدارک مرتبط هستند و تحت‌نظر دولت قرار دارند؛
- مربیان پیش‌دبستانی کمتر احتمال غیبت از کار دارند؛
- امنیت و نظارت بیشتری در پیش‌دبستانی‌ها وجود دارد.
معایب پیش‌دبستانی
- نسبت کودک به معلم بالاتر از مراقبت انفرادی است؛
- زمان آموزش انفرادی و زمان تک‌به‌تک کمتر است؛
- تمرکز پیشازموعد بر آموزشهای مدرسه می‌تواند به ناکامی منجر شود؛
- برخلاف برخی مهدکودکها، پیش‌دبستانی‌ها در تعطیلات رسمی و تابستان بسته هستند.
فواید مهد کودک
- از مراقبت انفرادی ارزان‌تر هستند؛
- نسبت به مراقبت انفرادی نظارت بیشتری روی آنها هست؛
- فعالیت و تعامل اجتماعی زیادی در برنامه‌های مهدکودک وجود دارد.
معایب مهد کودک
- زمان انفرادی محدودتری از مراقب انفرادی در اختیار کودک است؛
- معمولا تمرکز کمتری روی آموزشهای ابتدایی وجود دارد؛
- مهدکودکی‌ها به اندازهٔ آنهایی که به پیش‌دبستانی رفته‌اند، آمادگی رفتن به مدرسه پیدا نمی‌کنند؛
- نسبت کودک به معلم در مقایسه با مراقبت انفرادی بالاتر است؛
- یافتن مهدکودک برای نگهداری نوزادان دشوار است.
فواید مراقبت انفرادی
- نسبت تعداد کودک به مراقب، کم است؛
- در مراقبت انفرادی، توجه و آموزش انفرادی بیشتری نسبت به مهدکودک یا پیش‌دبستانی می‌شود؛
- برخلاف برخی مهدکودکها و پیش‌دبستانی‌ها، معمولا در تابستان‌ها و برخی تعطیلات قابل‌دسترس است؛
- اضطراب جدایی کمتر است، به‌ویژه اگر پرستار به خانهٔ کودک بیاید.
معایب مراقبت انفرادی
- ساختار و برنامه ویژه مراقبت انفرادی معمولا کمتر است؛
- اغلب تمرکز کمتری روی آموزشهای ابتدایی وجود دارد؛
- فرصت تعامل اجتماعی کمتر است؛
- معمولا پرستاران تحصیلات و گواهی تأیید صلاحیت ندارند؛
- اغلب هزینهٔ بیشتری از مهدکودک و پیش‌دبستانی دارند.
در حقیقت، انتخاب درست برای کودکی که در سنین پیش از دبستان است، به عوامل مختلف وابسته است. سن و شخصیت کودک، منابع مالی خانواده، ارزش‌ها و اولویت‌ها نقش مهمی در انتخاب بهترین گزینه دارند.
انتخاب باتوجه‌به خصوصیات کودک شما
در ادامه، به نشانه‌هایی اشاره می‌کنیم که شما را در انتخاب گزینه مناسب‌تر یاری می‌دهند. در نهایت، این شما هستید که با درنظرگرفتن تمام جوانب می‌توانید بهترین را برگزینید. همچنین توجه کنید که کودک شما ممکن است نشانه‌هایی از هر سه دسته را داشته باشد.
پیش‌دبستان برای بچه‌هایی مناسب است که:
- بین ۵ تا ۶ سال دارند؛
- به آموزشهای ابتدایی علاقه‌مندند؛
- داشتن برنامه و ساختار را دوست دارند؛
- دامنهٔ تمرکز و توجه‌شان گسترده است؛
- از بودن و یادگرفتن با دیگر بچه‌ها لذت می‌برند.
مهدکودک برای کودکانی مناسب است که:
- بین ۲٫۵ تا ۵ سال دارند؛
- بسیار اجتماعی هستند؛
- از تعامل و آموختن همراه دیگر کودکان لذت می‌برند؛
- بهترین یادگیری را از طریق بازی و اکتشاف دارند؛
- فعال‌اند و انرژی بسیاری دارند.
مراقبت انفرادی برای کودکانی مناسب است که:
- بین ۰ تا ۳ سال سن دارند؛
- از اختصاص زمان تک‌به‌تک و دریافت توجه انفرادی لذت می‌برند؛
- اضطراب شدید جدایی دارند؛
- از کودکان دارای نیازهای خاص هستند.
برای ما و خوانندگانمان از تجربه‌ای بگویید که درمورد مهدکودک و پیش‌دبستانی دارید. انتظار شما از مراکز نگهداری کودکان چیست؟ آیا به خواسته‌های خود رسیده‌اید؟
