علت کهیر در کودکان و راه‌های درمان آن

کهیر در کودکان بسیار شایع است و حدود ۲۵ درصد آنها حداقل، یک بار به آن دچار می‌شوند. زمانی‌که کودکان در معرض محرک‌هایی مانند مواد حساسیت‌زا، استرس زیاد، عفونت، دمای هوای آزاردهنده و… قرار می‌گیرند، ماست‌سِل‌ها که سلول‌هایی در بافت پیوندی بدن هستند، از خود ماده هیستامین ترشح می‌کنند. این ماده باعث می‌شود تا مایعات رگ‌های خونی کوچک به زیر پوست نشت کنند. نتیجه هم چیزی نیست جز برآمدگی‌های قرمز یا صورتی که خارش به همراه دارند. محرک‌های اصلی کهیر به شرح زیر است:

• گزیدگی و نیش حشرات؛
• استفاده از مواد شیمیایی (صابون‌ها، لوسیون‌ها، مواد شوینده و…)؛
• تماس با حیوانات خانگی و غیرخانگی؛
• حساسیت غذایی به میوه‌ها، شیر، انواع آجیل و غذاهای دریایی (که گاهی علائم نگران‌کننده و شدیدی به همراه می‌آورند)؛
• گرده گیاهان؛
• عفونت‌های ویروسی (معمولا بی‌خطر هستند).

دلایل دیگری هم باعث ایجاد کهیر در کودکان می‌شوند. این موارد چندان رایج نیستند. مثلا:

• استرس و اضطراب؛
• عفونت‌های میکروبی (مانند گلودرد استرپتوکوکی)؛
• ورزش کردن؛
• قرار گرفتن در معرض هوای سرد؛
• قرار گرفتن در معرض نور خورشید؛
• حساسیت‌های دارویی(این مورد بسیار نادر است).

درمان کهیر در کودکان؛‌ درمان خانگی یا دارویی؟

اگر کهیر در کودکان به شکل محدود خود را نشان دهد و هیج علائم دیگری هم در بدن آنها ظهور نکند، احتمالا مشکل اصلی حساسیت کودکان به گرده گیاهان، بزاق حیوانات یا یک ماده شیمیایی محرک بوده است. پوست کودک را بشویید و برای التیام خارش از قطعات یخ یا کیسه آب سرد استفاده کنید. با این کار، کهیر بعد از چند ساعت، التیام پیدا خواهد کرد.

اگر کهیر در بدن کودک پخش شده و به‌شدت با خارش همراه است، هر چهار تا شِش ساعت به او دیفن‌هیدرامین بدهید. البته این کار به شرطی جایز است که کودک بالای یک سال، سن داشته باشد و علا‌ئم شدید دیگر در بدنش ظاهر نشده باشد. در صورت وجود موارد زیر باید به پزشک مراجعه کنید:

• کودک دچار تب یا درد مفاصل شده است؛
• کهیر همه نقاط بدن را فراگرفته است؛
• کهیر مانع از انجام کارهای عادی کودک شده است و قادر به انجام فعالیت‌های عادی نیست؛
• بر اثر مصرف یک داروی بدون نسخه یا خوردن ماده‌ای مثل میوه دچار کهیر شده اما هیچ علائم دیگری در او وجود ندارد؛
• کهیر باعث التهاب در ناحیه چشم و دهان کودک شده است.

در صورت مشاهده موارد زیر هم باید سریعا به پزشک مراجعه کنید. اگر:

• کودک‌تان زیر یک سال سن دارد و کهیر در تمام بدنش پخش شده است؛
• کودک بیمار و بی‌حال به نظر می‌رسد؛
• کهیر بعد از مصرف داروی تجویزشده در بدن به وجود آمده است؛
• کهیر بعد از خوردن موادی مانند آجیل، غذاهای دریایی یا تخم مرغ ایجاد شده است؛
• احساس می‌کنید که کهیرها شدید هستند و باید سریع‌تر به آنها رسیدگی شود.

در صورت مشاهده موارد زیر هم باید سریعا به مرکز فوریت‌های پزشکی مراجعه شود. اگر:

• کودک‌تان سرفه می‌کند یا دچار گرفتگی صدا شده است؛
• سینه کودک خِس‌خِس می‌کند یا از نظر تنفسی مشکل دارد؛
• کودک در بلع مشکل دارد، بزاق دهانش ترشح می‌شود و به‌درستی حرف نمی‌زند؛
• در معرض یک ماده حساسیت‌زا قرار گرفته است؛
• سرگیجه دارد، غش می‌کند یا هوشیاری خود را از دست داده است؛
• احساس می‌کنید که وضعیت وخیم است و نیاز به مراجعه به مرکز فوریت‌های پزشکی وجود دارد.

بهبود کهیر در کودکان چقدر طول می‌کشد؟

بهبود کهیر از چند ساعت تا چند روز طول می‌کشد. در صورت نگرانی و وخیم شدن علائم حتما به پزشک مراجعه کنید. برای بهتر شدن وضعیت کهیر در کودکان موارد زیر را هم در نظر داشته باشید:

استفاده از آنتی‌هیستامین با تأیید پزشک

‌آنتی هیستامینِ مخصوصِ کودکان برای درمان التهاب و خارش مؤثر است، اما تنها زمانی می‌توانید از این مواد دارویی استفاده کنید که پزشک در جریان باشد.

دور کردن کودک از مواد محرک حساسیت‌زا

اگر کهیر فقط در یک سمت از بدن کودک دیده شود، به معنای قرار گرفتن آن بخش از پوست و بدن کودک با ماده‌ای حساسیت‌زاست. پس باید لباس کودک را عوض کنید یا بدنش را با آب و صابون شست‌وشو دهید.

از بین بردن خارش بدن

برای از بین بردن خارش بدن کودک هم می‌توانید از لوسیون کالامین‌، پماد هیدروکورتیزون یا ترکیب آب و جوش شیرین استفاده کنید. راهکار دیگر برای التیام خارش، انجام حمام با آب سرد به مدت ۱۰ دقیقه است.