با نزدیک شدن فصل سرما شاید یکی از مهمترین دغدغههای سلامتی برای اکثر ما سرماخوردگی باشد ، امروز در سایت میدونی با دلایل اصلی سرماخوردگی آشنا خواهید شد.البته به زودی در یک مقاله جامع راهکارهای پیشگیری و درمان سرماخوردگی را نیز برایتان بازگو خواهیم کرد.
بخش ۱: شایعترین دلایل سرماخوردگی؟
سرماخوردگی یکی از شایعترین عفونتهای مجاری تنفسی فوقانی محسوب میشود. گرچه اغلب مردم تصور میکنند که با پوشیدن لباس گرم در زمستان و قرار نگرفتن در معرض هوای سرد، میتوان مانع از سرماخوردگی شد، اما باید بدانید که چنین تصوری افسانهای بیش نیست. عامل اصلی در سرماخوردگیها یکی از ۲۰۰ نوع ویروس موجود در جهان است!
سرماخوردگی متعارف، با تنفس ذرات ویروسی که از عطسه، سرفه، صحبت کردن شخص مبتلا به سرماخوردگی یا پاک کردن بینیاش در هوا پخش میشود، منتشر میشود. همچنین ویروس سرماخوردگی با لمس سطوح آلودهای که شخص مبتلا لمس نموده نیز قابل انتقال است.
رایجترین مکانهای تجمع ویروسها، دستگیره در، تلفن، اسباببازی کودکان و حوله میباشد. براساس اعلام کمیته ملی آلرژی و بیماریهای عفونی، ویروسهای عفونی( که عامل اغلب سرماخوردگیها هستند) تا سه ساعت بر روی سطوح سخت و دستها زنده میمانند.
شناختهشدهترین ویروسها را میتوان به چند گروه انگشتشمار طبقه بندی نمود از آن جمله: ویروسهای عفونی انسانی، ویروس عفونی مشترک انسان و حیوان، ویروس آنفولانزا و ویروس آدنو.
از جمله متعارفترین عاملین اصلی سرماخوردگی میتوان به ویروس syncytial تنفسی که به ریه و دستگاه تنفسی تحتانی مرتبط است، اشاره نمود. البته، بسیاری از ویروسها هستند همچنان ناشناخته باقی ماندهاند تا روزی که پیشرفتهای جدیدی در علم حاصل گردد.
سرماخوردگی در فصل پاییز و زمستان بسیار شایع است. از اساسیترین فاکتورها میتوان به شروع سال تحصیلی و تمایل افراد به ماندن در خانه اشاره کرد.
بهعلاوه هوا رو به خشکی رفته و همین عامل خشکی هوا، خشکی مجاری بینی را هم به همراه دارد که خطر ابتلا به عفونت را چند برابر میکند. میزان رطوبت در هوای سرد کاهش مییابد؛ و شرایط آب و هوایی خشک با رطوبت پایین، زمینه را برای حیات طولانی ویروس سرماخوردگی فراهم میکند.
بخش۲: ویروس سرماخوردگی
ویروسهایی که منجر به سرماخوردگی میشوند:
ویروسهای عفونی انسانی(HRVs)
این گروه از ویروسها که بالغ بر ۱۰۰نوع میباشند، در زمره شناختهترین عوامل سرماخوردگی به حساب میآیند. بر اساس گزارشات کمیته ملی آلرژی و بیماریهای عفونی، بین ۳۰٪ تا ۵۰٪ از سرماخوردگیها ناشی از ویروسهای همین گروه میباشند. همچنین این گروه از ویروسها در دمای داخل بینی انسان به خوبی امکان رشد مییابند.
ویروس عفونی انسانی به شدت مسری هستند. با این وجود، به ندرت منتج به بروزعواقب خطرناکی برای سلامت افراد میشود.
مطالعات اخیر در این زمینه حاکی از آن است که ویروسهای عفونی انسانی، ژنها را دستکاری کرده و همین دستکاری موجب حساسیت افراطی سیستم ایمنی بدن خواهد شد و همین حساسیت منجر به وخیمترین علائم سرماخوردگی خواهد شد. دانشمندان با دستیابی به چنین اطلاعاتی، به کشفیات مهمی در درمان سرماخوردگی متعارف نائل آمدهاند.
ویروسهای عفونی مشترک بین انسان و حیوان
اگرچه ویروسهای عفونی مشترک بین انسان و حیوان بسیار متنوع است که روی حیوانات هم تاثیر میگذارد، اما بر طبق آمار کمیته ملی آلرژی و بیماریها (NIAID)، فقط ۵مورد از آن همه تنوع، روی انسان نیز موثر است. بعد از ویروسهای عفونی انسانی، ویروسهای عفونی مشترک بین انسان و حیوان، دومین گروه از ویروسهای شناخته شده عوامل سرماخوردگیهای متعارف را به خود اختصاص میدهند. مطابق با تخمین NIAID، بین ۱۰تا ۱۵٪ سرماخوردگی بزرگسالان به این گروه از ویروسها اختصاص دارد.
سندرم تنفسی بسیار حاد (SARS )از ویروسهای عفونی مشترک بین انسان و حیوان ناشی میشود.
ویروس آنفولانزای انسانی(HPIVs)، ویروس آدنو و ویروس سنیشیال تنفسی (RSV)
این سه گروه از ویروسها عموما منجر به عفونتهای خفیف در بزرگسالان میشود در حالی که در بدن کودکان، افراد سالمند و آن دسته افرادی که سیستم ایمنی ضعیفتری دارند، منتج به عفونت حاد مجاری تنفسی تحتانی خواهد شد. نوزادان نارس، کودکان مبتلا به تنگی نفس و افرادی که از بیماریهای ریوی یا قلبی رنج میبرند در خطر بیماریهای پیشرفتهتری از قبیل برونشیت و ذاتالریه قرار دارند.
از میان تنوعات ویروس آنفولانزا، آنفولانزای نوع ۱ منجر به بروز خروسک در کودکان میشود. از ممیزههای خاص خروسک، تغییرات صداست که هنگامی که سرفههای فرد عفونی شود آغاز میشود. یافتههای مرکز پیشگیری و کنترل بیماریها هم دال بر این است که بیشترین خطر ابتلا به ویروس آدنو، سربازان نظامی را تهدید میکند که منجر به بیماریهای تنفسی حاد در آنها میشود.
ویروسهای ناشناخته
با توجه به گزارشات منتشر شده از سوی NIAID، در حدود ۲۰ تا ۳۰٪ از سرماخوردگیهای بزرگسالان از ویروسهای ناشناخته ناشی میشوند، اما باید بدانیم که همچنان منشا سرماخوردگی ویروس است.
۸ نکته جالب درباره سرماخوردگی و واکسن آنفولانزا
فکر میکنید همه چیز را درباره سرماخوردگی و آنفلوآنزای وحشتناک میدانید؟ نه نمیدانید، نکات زیر را بخوانید تا بدانید امسال چطور از خودتان مراقبت کنید.
واکسن آنفلوآنزا شما را از شر آنفلوآنزا خلاص میکند، پس همین الان برای واکسیناسیون اقدام کنید.
ممکن است تا چند روز بعد از واکسیناسیون، احساس ناخوشی داشته باشید، اما مانند ابتلا به خود آنفلوآنزا نیست. این واکسن، حاوی ویروسهای زنده آنفلوآنزا نیست، پس غیرممکن است که از طریق واکسن، به این بیماری مبتلا شوید. هرگونه درد، تب، تهوع و کوفتگی که تجربه میکنید، نتیجه حالت تهاجمی سیستم ایمنی شما و تولید آنتی بادی علیه آنفلوآنزا میباشد.
واکسن آنفلوآنزایی که از فروشگاه تهیه میکنید همانی است که پزشکتان به شما میدهد.
واکسنی که پزشک میخواهد به شما بدهد را میتوانید از بیرون هم تهیه کنید. حتی اگر بیمهتان این هزینه را پوشش ندهد، بازهم به نفع شماست.
حیوان خانگیتان هم به این واکسن نیاز دارد.
اگر حیوانات خانگی شما مرتبا در خانه چوبیشان هستند یا به مراکز مراقبت روزانه میسپاریدشان، آنها را هم واکسینه کنید. شاید از آنها دربرابر موج جدید آنفلوآنزای سگی محافظت نکند اما ۶۵ تا ۷۵ درصد میتواند در برابر آنفلوآنزای سگی فراگیرتر مصونیت ایجاد کند.
به احتمال زیاد امسال آنفلوآنزا نمیگیرید.
برخلاف این حقیقت که بسیاری از افراد در واهمه شیوع آنفلوآنزای سالیانه بهسر میبرند، برای بزرگسالان بالای ۳۰ سال، این اتفاق تنها هر ده سال، دوبار روی میدهد. محققان میگویند، دلیلش آنتیبادیهایی است که سیستم ایمنی بدن ما هنگام ابتلا تولید میکند و بعدها یادآوری میشود. این اتفاق به ما کمک میکند از آنفلوآنزا مصون بمانیم. بازهم راهحل میخواهید؟ هرسال واکسینه شوید، تا ایمنی بلند مدت پیدا کنید.
شما نمیتوانید آنفلوآنزا را به سگ و گربهتان منتقل کنید.
آنها هم میتوانند آنفلوآنزا بگیرند اما فقط از سگ و گربههای دیگر. و به ندرت هم کشنده خواهد بود.
شما هم نمیتوانید از سگتان آنفلوآنزای سگی بگیرید.
اما سایر حیوانات خانگیتان میتوانند مبتلا شوند، گربهها، خوکها و انواع پرندگان و راسوها در معرض این خطر قرار دارند.
اگر سگ شما علائمی دارد( آبریزش بینی، تب، سرفه)، او را پیش دامپزشک ببرید. او را به مدت ۵ تا ۷ روز قرنطینه کنید تا سایر حیوانات در امان باشند. درمان فوری برای آنفلوآنزای سگی وجود ندارد، مایعات فراوان به او بدهید تا بدنش کم آب نشود. درمانش یک تا دو هفته طول خواهد کشید.
شما میتوانید در بازی با سرماخوردگی برنده شوید.
رینو ویروس یا ویروس بینی، عامل بیشتر سرماخوردگیهاست و دوست دارد داخل بینی مستقر شود؛ جاییکه دمایش میتواند هفت درجه سردتر از سایر قسمتهای بدن باشد، اما دانشمندان مطمئن نیستند که دلیلش چیست.
مطالعهای جدید در دانشگاه Yale نشان میدهد در دمای پایین، رینوویروسها بهتر تولید مثل کرده و سیستم ایمنی ما بهسختی میتواند با آن مقابله کند.
وقتی دمای هوا افت میکند، به اندازه کافی بخوابید، مرتب ورزش کنید، و میوهجات و سبزیجات تازه بهوفور بخورید، ثابت شده که با این پیشگیریها میتوانید سیستم ایمنیتان را تقویت کنید.
ممکن است تاثیرات واکسن آنفلوآنزا رو به افول باشد.
واکسیناسیون سالیانه، ممکن است بهزودی تبدیل به روشی ناکارآمد شود. واکسنی که سالهاست قابلیت جلوگیری از همه یا دستکم بیشتر موجهای ویروسی را داشته باشد، در ۵ تا ۷ سال آینده به یک واقعیت تبدیل خواهد شد یعنی هنوز چنین واکسنی موجود نیست.
هماکنون، این واکسنها در حال تست شدن روی حیوانات هستند وتست انسانی این واکسن از سال ۲۰۱۶ شروع خواهد شد.