ناخوانده می‌آیند، روی صورت شما جا خوش می‌کنند و هر وقت صحبت از عروسی و مهمانی باشد بی‌دعوت شما را همراهی می‌کنند؛ بله صحبت از جوش‌های صورت است.
برای آشنایی با درمان جوش صورت ابتدا باید بدانیم علت آن چیست؟ جوش صورت از چند عامل اصلی ناشی می‌شود که عبارتند از: تولید بیش از حد چربی در پوست، فولیکول‌های مسدود شده که منافذ پوست را می‌بندند و مانع خروج چربی می‌شوند و رشد باکتری‌ها درون فولیکول‌های مو که آکنه نامیده می‌شود.
علت جوش صورت، تمام موارد ذکر شده‌ی فوق به علاوه‌ی عوامل ژنتیکی است. البته واکنش بدن شما نسبت به هورمون‌ها نیز می‌تواند علت جوش‌های صورت‌تان باشد. در ادامه سعی می‌کنیم علت جوش های صورت را در موارد ملموس‌تر و شفاف‌تر که پوست همه‌ی افراد را تحت تأثیر قرار می‌دهند، بیان کنیم. با ما همراه باشید تا ببینیم علت جوش زدن صورت شما کدام‌یک از موارد زیر است؟
۱. مصرف غذاهای تند
غذاهای تند معمولا با گوجه و فلفل درست می‌شوند. گوجه و فلفل حاوی ماده‌ای به‌نام «لیکوپن» است که برای بعضی افراد محرک است و با پایین آوردن سطح pH پوست باعث جوش صورت می‌شود. تنها مواد تند و ادویه‌ها باعث و بانی و علت جوش صورت نیستند. بعضی افراد با لبنیات یا اقسام مواد غذایی دیگر نیز سازگاری ندارند. واکنش پوست و در کل بدن شما نسبت به مواد غذایی مختلف کاملا متفاوت است.
چه باید کرد؟
به‌مدت ۱ ماه از خوردن غذاهای تند یا هر ماده‌ی دیگری که باعث تحریک پوست‌تان می‌شود، پرهیز کنید. اگر پوست شما با ماده‌ی غذایی خاصی تحریک شود، با ظهور جوش‌های سرسفید یا حتی لَک در اطراف دهان و چانه‌ی خود مواجه خواهید شد.
۲. استفاده از محصولات مسدود کننده‌ی منافذ پوست
چربی معدنی‌ای که در بعضی از لوسیون‌ها موجود است، عاملی قوی در مرطوب‌سازی پوست است، اما باعث انسداد منافذ پوست و در نتیجه به‌وجود آمدن جوش صورت می‌شود. سیلیکون موجود در محصولات بهداشتی و آرایشی ماده‌ی دیگری است که باعث بسته شدن منافذ پوست می‌شود.
چه باید کرد؟
قبل از استفاده از محصولات آرایشی و بهداشتی مطمئن بشوید که فاقد ماده‌ی کامدوژنیک باشند؛ یعنی مواد به‌کار رفته در این محصولات موجب انسداد منافذ پوستی نشوند. در بعضی مواقع حتی استفاده از محصولات آرایشی و بهداشتی فاقد کامدوژنیک نیز باعث ایجاد جوش صورت می‌شود؛ در این‌صورت باید به متخصص پوست مراجعه کنید چون ممکن است به ماده‌ی دیگری در آن محصولات حساسیت داشته باشید.
۳. زیاده‌روی در استفاده از داروهای بدون نسخه
استفاده‌ی بیش از حد از داروهای بدون نسخه‌‌ای که حاوی موادی چون اسید سالیسیلیک، بنزویل پرواکسید یا سولفور هستند موجب خشکی پوست و ایجاد لک و چربی می‌شود. این مواد ظاهر جوش‌های شما را تغییر می‌دهند و آنها را ناخوشایندتر می‌کنند. اگر این مواد بیش از حد استفاده شوند، اجزای سازنده‌ی فعال موجود در آنها به‌تدریج لایه‌ی بیرونی پوست را می‌سوزانند، جوش‌ها را قرمزتر و پنهان کردن آنها را سخت‌تر می‌کنند.
چه باید کرد؟
برای کاهش التهاب و قرمزی پوست، به‌جای زیاد کردن دُز داروهای مختلف، بهتر است ۲ تا ۳ بار در روز مقدار کمی کرم هیدروکورتیزونِ یک درصد مصرف کنید و بعد با استفاده از کانسیلر آنها را بپوشانید. کانسیلرها حاوی مواد آنتی‌باکتریال هستند و پوست شما را شفاف و روشن می‌کنند.
۴. استفاده از شامپوها و نرم‌کننده‌های نامناسب
سولفات‌ها (مواد پاک‌کننده)، مواد رطوبت‌زای غلیظ و سنگین و سیلیکون‌های موجود در شامپو و حالت‌دهنده‌های مو منافذ پوست را مسدود می‌کنند و باعث ایجاد آکنه و جوش‌های آزاردهنده در سینه، پشت گردن، کتف‌ها و ناحیه‌ی خط رویش مو می‌شوند.
چه باید کرد؟
پس از شستوشوی موهایتان با شامپو یا نرم‌کننده، سر خود را زیر دوش کمی کج کنید تا باقی‌مانده‌ی مواد شوینده کاملا شسته شود. سایر قسمت‌های بدن مانند سینه و پشت را نیز خوب آب‌کشی کنید. قبل از خروج از حمام صورت‌تان را دوباره با آب بشویید تا مطمئن شوید که هیچ‌گونه ماده‌ی بهداشتی‌ای روی پوست‌تان باقی نمانده است.
۵. سیگار کشیدن
هر بار که سیگارتان را روشن می‌کنید، درصد اکسیژنی که به پوست‌تان می‌رسد، کاهش می‌یابد. سیگار کشیدن فقط موجب سرطان و از بین رفتن کلاژن و الاستین و در نتیجه چروک شدن پوست نمی‌شود، بلکه به‌خاطر وجود ماده‌ی کارسینوژن در دود آن آثار مخرب دیگری چون انسداد منافذ پوستی و تحریک پوست را نیز به همراه دارد.
سیگار باعث می‌شود پوست شما خشک و تحریک‌پذیر شود و چربی بیشتری تولید کند که نتیجه‌ی آن ایجاد جوش‌های بیشتر است.
چه باید کرد؟
کار این بخش خیلی خیلی ساده است: سیگار نکشید؛ هم عمرتان زیادتر می‌شود و هم پوست‌تان بهتر و زیباتر.
۶. شستوشوی زیاد
بیشتر افرادی که پوست‌شان آکنه دارد، فکر می‌کنند با شستوشوی بیشتر صورت و استفاده از لایه‌بردارها یا برس‌های پاکسازی پوست‌شان صاف می‌شود اما در واقع این کار مشکل را حادتر و شدیدتر می‌کند. آنچه در واقعیت رخ می‌دهد پخش شدن باکتری‌ها روی سطح وسیع‌تری از پوست و بدتر شدن شرایط است.
چه باید کرد؟
پوست خود را با مواد پاک‌کننده‌ی ملایم (صابون، لایه‌بردار، تونر یا محصولات مراقبت از پوست و …) بشویید و از مرطوب‌کننده‌ها استفاده کنید. از محصولاتی استفاده کنید که به باز شدن منافذ پوست کمک می‌کنند و در آنها لاکتیک اسید، گلیکولیک یا اسیدهای هیدروکسی آلفا به‌کار رفته است.
۷. فشار دادن جوش‌ها
درست است که فشار دادن جوش‌ها و دست‌کاری کردن آنها تا حدی خوشایند و وسوسه‌برانگیز است اما وقتی به زخم و قرمزی به‌جامانده از فشار دادن فکر کنید، قطعا پشیمان خواهید شد. با فشار دادن جوش و تخلیه کردن چربی‌ها احتمال نفوذ میکروب در عمق پوست را بیشتر می‌کنید، میکروب‌ها را در زیر پوست پخش می‌کنید و در نتیجه باعث افزایش جوش‌ها می‌شوید.
چه باید کرد؟
به هیچ‌وجه با جوش‌ها بازی نکنید. آنها را لمس نکنید و فشار ندهید. اجازه بدهید این مهمانان ناخوشایند خودشان به مرور زمان بهبود پیدا کنند. با فشار دادن و تحریک جوش‌ها نه‌تنها از شرِّ آنها خلاص نمی‌شوید بلکه مشکلات جدیدی به مشکلات‌تان اضافه می‌شود و شما می‌مانید و پوستی که ناصاف شده و زخم و قرمزی روی آن به جا مانده است.
۸. درگیری با استرس‌ها
استرس یکی از عوامل ایجاد آکنه و آکنه نیز عامل ایجاد استرس است؛ در حقیقت این دو در یک چرخه‌ی معیوب با هم مرتبط هستند. وقتی تحت فشارید پوست شما هورمون‌های استرس (مانند کورتیزول) تولید می‌کند. این هورمون غدد چربی را به ساختن تستوسترون تحریک می‌کند، میزان تولید چربی را افزایش می‌دهد و در نهایت جوش‌ها یکی پس از دیگری ظاهر می‌شوند.
چه باید کرد؟
مرتب ورزش کنید، مدیتیشن و اختصاص دادن زمانی برای تمرکز و کسب آرامش را فراموش نکنید. این کار شما را از تنش و استرس رها می‌کند و بدن‌تان از ترشح هورمون‌هایی که به پوست آسیب می‌زند، جلوگیری می‌کند.
۹. استفاده از پودر لباس‌شویی نامناسب
بعضی مواد شیمیایی موجود در پودر لباس‌شویی برای پوست مضر هستند و تماس پوست بدن و صورت شما با بالش یا لباسی که با آن شسته شده است، باعث تحریک پوست می‌شود. گاهی اوقات این مواد شیمیایی علت جوش صورت، سینه، باسن و … هستند.
چه باید کرد؟
برای شستوشوی لباس‌ها از پودری استفاده کنید که فاقد رنگ و بو باشد و توسط متخصصین پوست برای پوست‌های حساس تأیید شده و مورد آزمایش قرار گرفته باشد.
۱۰. لمس مداوم پوست و استفاده از کلاه
هر چیزی که منافذ پوست شما را مسدود کند و موجب تعریق و به دام انداختن باکتری‌ها روی پوست‌تان شود، علت جوش صورت و سایر نواحی خواهد شد. مثلا تماس پوست با دست‌هایتان وقتی آنها را در هنگام تکیه دادن به میز زیر چانه می‌گذارید، می‌تواند موجب انتقال باکتری‌ها از دست به پوست صورت شود.
چه باید کرد؟
درست است که کلاه بعضی وقت‌ها شما را خوش‌تیپ و شیک می‌کند اما اگر علت جوش‌های صورت‌تان باشد بهتر نیست عطایش را به لقایش ببخشید؟ و دیگر اینکه دست‌هایتان را به پوست صورت‌تان نزنید تا از آلوده شدن آن با باکتری‌های محیطی جلوگیری کنید.
۱۱. نشستن پوست صورت و بدن بعد از ورزش
نشُستن صورت بلافاصله پس از ورزش باعث می‌شود باکتری، آلودگی‌ها، چربی و حتی مواد آرایشی روی پوست‌تان با عرق ترکیب شود، در منافذ پوست‌تان جا خوش کند و در نهایت باعث ایجاد جوش شود.
چه باید کرد؟
صورت، سینه، ناحیه‌ی پشت گردن و کتف‌ها را بشویید. آرایش صورت‌تان را حتما پاک کنید. اگر بعد از ورزش و بازگشت از باشگاه، زمان کافی برای دوش گرفتن ندارید از دستمال‌های پاک‌کننده‌ی صورت برای پاک کردن عرق و میکروب از روی سطح پوست‌تان کمک بگیرید تا از ظهور جوش‌های بدترکیب جلوگیری کنید.
۱۲. قرار گرفتن در معرض آفتاب
شاید شما هم شنیده باشید که آفتاب گرفتن و در معرض نور خورشید بودن سرطان‌زاست. واقعیت همین است؛ قرار گرفتن در معرض تابش مستقیم نور خورشید بدون محافظ پوست و کرم‌های ضد آفتاب خطرات زیادی دارد. برخلاف تصور عموم، آفتاب به رفع جوش کمکی نمی‌کند و حتی باعث تشدید آن نیز می‌شود زیرا پوست در معرض خورشید خشک می‌شود و چربی بیشتری تولید می‌کند.
چه باید کرد؟
آفتاب نگیرید و اگر در معرض تابش نور خورشید هستید از کرم‌هایی که حاوی موادی چون روی (زینک) یا تیتانیوم دی اکسید هستند، استفاده کنید. بیشتر مواد تشکیل‌دهنده‌ی این کرم‌ها طبیعی است و فقط مقدار کمی مواد شیمیایی در آنها به‌کار رفته است. استفاده از کلاه‌های آفتابی و لبه‌دار نیز از پوست‌تان در برابر اشعه‌‌ی خورشید محافظت می‌کند.
