شاید سالها قبل، درد زانو فقط در افراد سالمند دیده میشد اما این روزها به گروه سنی خاصی محدود نمیشود و حتی در میان جوانان نیز شایع است. این درد میتواند بهصورت سفتی و خشکی زانو بروز کند و خمکردن زانو را برای فرد دشوار سازد. زنان بیشتر از مردان به زانودرد دچار میشوند اما گذشته از سن و جنسیت، این درد میتواند هر فردی را زمینگیر کند. زانودرد ممکن است بهطور ناگهانی یا بهتدریج آغاز شود و اگر به آن توجهی نکنید، میتواند خیلی سریع پیشرفت کند و وخیمتر شود. درد زانو، علل مختلفی دارد. ما در اینجا در مورد علل شایع زانودرد صحبت خواهیم کرد.
زانو درد و سبک زندگی فعال
اکثر مردم در برخی از مواقع دچار زانودرد میشوند. مسابقات، تمرینات ورزشی و سایر فعالیتها میتواند باعث کشیدگی عضله، تاندونیت و آسیبهای جدیتر به رباطها و غضروفها شود. زانو درد در برخی از افراد آنقدر شدید است که فعالیتهای روزمرهی آنها را محدود میکند. اما ممکن است بقیه درد زانوی خفیف و مزمنی داشته باشند که مانع از دنبالکردن سبک زندگی فعال مورد نظرشان باشد. در هر صورت، احتمال دارد که شما نیز با یک مشکل زانو سروکار داشته باشید که نباید نادیده گرفته شود. مطلب زیر در مورد علل مختلف زانودرد شدید است.
آسیبهای رباط زانو
رباطها چیزی هستند که استخوانهای ران شما را به استخوانهای پایین پایتان وصل میکنند. آنها استخوانها را کنار هم نگه میدارند و باعث میشوند که زانو باثبات و پایدار بماند. پارگیها و پیچخوردگیهای رباط زانو از آسیبهای ورزشی بسیار متداول هستند و میتوانند برای رباط صلیبی قدامی (ACL)، رباط صلیبی خلفی (PCL) و رباط طرفی داخلی (MCL) اتفاق بیفتند. هر یک از این آسیبدیدگیها میتواند باعث زانودرد شدید شود و به جراحی نیاز داشته باشد.
پارگیهای غضروف زانو
یکی دیگر از صدماتی که ممکن است اتفاق بیفتد، پارگی غضروف زانو است. غضروف یک بافت نیمهسخت و درعینحال انعطافپذیر است که انتهای استخوانهای شما را میپوشاند. غضروف شامل دو منیسک در هر طرف مفصل است: منیسک میانی در داخل زانو و منیسک جانبی در بیرون زانو قرار دارد. شما احتمالا اصطلاح «پارگی منیسک» را شنیدهاید. پارگی در غضرف زانو یک آسیب رایج است و معمولا به جراحی نیاز دارد.
آرتروز زانو
آرتروز یا آرتریت، یکی از علل شایع ناتوانی و زانودرد شدید است. متأسفانه آرتروز، یک بیماری دژنراتیو مزمن است که درنهایت ممکن است به جراحی نیاز داشته باشد. ۳ مورد از شایعترین انواع آرتریت عبارتاند از: آرتریت روماتوئید، آرتریت پس از ضربه و استئوآرتریت. شما در صورت ابتلا به هر یک از این ۳ نوع آرتریت ممکن است دچار سفتی و تورم در زانو شوید و بهسختی بتوانید زانویتان را خم کنید.
آرتریت روماتوئید زانو
آرتریت روماتوئید، یک بیماری خودایمنی است که باعث تورم و ضخامت بافت اطراف مفصل میشود. التهاب مزمن، اغلب باعث صدمه و ازدستدادن غضروف میشود. آرتریت روماتوئید فقط حدود ۱۰ تا ۱۵ درصد از تمام موارد آرتریت را به خود اختصاص میدهد.
آرتریت پس از ضربه
آرتریت پس از ضربه میتواند پس از یک آسیب جدی به زانو از جمله شکستگی استخوان و پارگی رباط اتفاق بیفتد. این آسیبها میتوانند بهمرور زمان به غضروف زانوی شما صدمه بزنند و به درد، تورم و سفتی منجر شوند.
استئوآرتریت زانو
شایعترین نوع آرتریت، استئوآرتریت است که عبارت است از فرسایش تدریجی غضروف در مفصل زانو. استئوآرتریت، بیشتر در افراد ۵۰ سال به بالا اتفاق میافتد. اثر استئوآرتریت پس از ۵۰ سالگی بهعلت استفادهی فشرده و فرسایش غضروف که با افزایش سن اتفاق میافتد، شدیدتر میشود. استئوآرتریت زانو باعث درد، دامنهی حرکتی محدود، سفتی زانو، تورم مفصل زانو، درد در هنگام لمس، تغییر شکل و ضعف زانوها میشود.
علل بروز استئوآرتریت عبارتاند: از سن، وزن، ژنتیک، آسیبهای قبلی، عفونتها و بیماریهایی مانند تومور یا نقرس. استئوآرتریت در اثر آسیبهای ورزشی و فرسایش و پارگی ناشی از فعالیت بدنی در مشاغلی مانند کار در کارخانهجات و ساختمانسازی نیز ایجاد میشود.
تشخیص درد زانو
پزشکان، آرتریت و سایر مشکلات زانو را با استفاده از اشعهی ایکس و ارزیابی فیزیکی تشخیص میدهند. آنها دربارهی میزان درد، انعطافپذیری و عملکرد زانو و تحرک کلی از شما سوال خواهند کرد. متخصصان پزشکی همچنین از تستهای خاصی برای تشخیص نوع آرتروز زانوی شما استفاده میکنند.
درمان زانو درد ناشی از آرتریت
درد زانو معمولا با پیشرفت آرتریت شدیدتر میشود. درمانهای رایج عبارتاند از: کاهش وزن، تمرینات تقویتکنندهی زانو، زانوبندها و مسکنهایی مانند استامینوفن و داروهای ضدالتهابی غیراستروئیدی (NSAIDs).
درحالیکه شایعترین بیماری زانو که به جراحی نیاز دارد، استئوآرتریت است اما کسانی که از درد شدید هر نوع آرتریت دیگر را هم دارند، ممکن است از جراحی سود ببرند (جراحیهایی مانند تعویض کامل یا جزئی مفصل زانو). بسیار مهم است که قبل از تصمیمگیری برای جراحی، در مورد تمام گزینههای درمانی موجود با پزشکتان صحبت کنید.