بخش مالی یک طرح کسبوکار شامل گزارههای مالی مختلفی است که نشان میدهد سازمان شما اکنون در کجا قرار گرفته و انتظار میرود در آیندهی نزدیک در کجا قرار بگیرد. این اطلاعات به شما کمک میکند مشخص کنید شرکتتان به چه مقدار سرمایه نیاز دارد و به افرادی که بیرون از شرکت قرار دارند نیز کمک میکند مشخص کنند که آیا با وام دادن به شما یا سرمایهگذاری کردن در کسبوکارتان، از سرمایهشان به شکلی عاقلانه استفاده کردهاند یا خیر. در همین راستا میخواهیم شما را در این نوشته با آمادهسازی یک طرح مالی آشنا کنیم.
قرضدهندهها و سرمایهگذاران انتظار دارند شما نیز پولتان را در شرکت سرمایهگذاری کنید تا نشان بدهید که به ایدهی خودتان متعهد هستید و اطمینان دارید که کسبوکارتان موفق خواهد بود. مقدار پولی که لازم است خودتان در کسبوکار سرمایهگذاری کنید با توجه به میزانی که میخواهید تأمین مالی را انجام بدهید متغیر است، اما معمولا بین ۲۰ تا ۵۰ درصد را شامل میشود.
همچنین باید مشخص کنید که چه نوع تأمین مالیای برای کسبوکار شما مناسبتر است. بانکها انواع مختلف وام را به کسبوکارهایی پیشنهاد میدهند که ریسک زیادی نداشته باشند. آیا شما به یک وام کوتاهمدت نیاز دارید که موجودیتان را افزایش بدهید؟ آیا به یک وام معاملاتی نیازی دارید که تمام پول را یکجا دریافت کنید یا یک خط اعتباری که هر وقت به پول نیاز داشتید بتوانید پول دریافت کنید؟ آیا به یک وام میانمدت نیاز دارید تا داراییهای بزرگتر مانند ملک یا تجهیزات خریداری کنید؟ آیا به اعتبار قابل تجدیدی نیاز دارید که در مقایسه با خط اعتباری چارچوب زمانی طولانیتری دارد و به شما اجازه میدهد وامهایی را که قبلا پس دادهاید دوباره قرض بگیرید؟ یا آیا شما یک کسبوکار با ریسک بالا هستید که لازم است تمام تلاشتان را بکنید تا به وامهای دولتی برای کسبوکارهای کوچک دست پیدا کنید؟
ساختاردهی به طرح مالی
طرح مالیتان را با اطلاعات مربوط به جایگاه مالی شرکت در آخرین فصل و بررسی تاریخی وضعیت مالی شرکت آغاز کنید. سپس با توجه به خواستههای قرضدهندهها یا سرمایهگذارها با برونیابی مالی، اهداف مربوط به سه تا پنج سال آینده را مشخص کنید. این موارد بیانیههای شکل پیشنهادی نامیده میشوند و بر اساس فرضیات شما دربارهی چگونگی عملکرد کسبوکار ایجاد شدهاند. برونیابیهای یکسالهی شما باید بهصورت ماهانه تقسیم شوند، اما برونیابیهای طولانیتر میتوانند بهصورت سالانه نیز تقسیم شوند.
اگر طرح شما برای توسعهی یک کسبوکار موجود باشد، بیانیهی شما باید بر اساس دادهی مالی مربوط به این کسبوکار ایجاد شده باشد. اگر کسبوکار شما نوپاست بیانیهی شما نظری خواهد بود، اما میتوانید با مبتنی کردن آن بر بیانیههای مالی منتشرشده که به کسبوکارهای مشابه شما مربوط هستند، آن را واقعبینانهتر کنید.
اگر خودتان نمیتوانید چنین دادههایی را پیدا کنید یا بهخاطر منحصربهفرد بودن مفهوم کسبوکار شما چنین دادههایی وجود ندارند یا همهی کسبوکارهای مشابه به شکل خصوصی اداره میشوند، به دنبال حسابداری باشید که تجربهی کار کردن با کسبوکارهای مشابه را داشته باشد و بتواند در ایجاد بررونیابیهای مالیِ واقعبینانه به شما کمک کند.
سه بیانیهی مالی کلیدی
طرح مالی شما باید شامل سه بیانیهی مالی کلیدی باشد: بیانیهی درآمد، بیاینهی ترازنامه و جریان نقدی. در ادامه چیستی هر یک از این بیانیهها و دلایل نیاز شما به آنها را بررسی میکنیم.
بیاینهی درآمد/بیانیهی سود و زیان
بیانیهی درآمد که بیانیهی سود و زیان نیز نامیده میشود، مخارج و عایدی شرکت شما را خلاصه میکند. عایدیها فروش و/یا دیگر منابع درآمد شرکت شما هستند. برای مثال، یک کسبوکار نظافت از ساعت کار یا هزینهای که برای هر اتاق یا خانه دریافت میکند عایدی کسب میکند؛ یک فروشگاه خواربار فروشی از غذا و دیگر محصولات و خدماتی که ارائه میدهد عایدی بهدست میآورد. مخارج شامل مواردی چون هزینهی کالاهایی که فروخته میشود (برای مثال پولی که برای خرید محصولاتی مانند گوشت و لبنیات از کشاورزان صرف میشود)، حقوق کارمندان، مالیات فروش و درآمد، بیمهی کسبوکار و سود وام است. قرضدهندهها و سرمایهگذارها میخواهند بدانند شما با چه ارقامی کار میکنید و آیا کسبوکار شما سودده است یا بهزودی سودده میشود.
ترازنامه
ترازنامه داراییها و بدهیهای شرکت شما را نشان میدهد. این اسناد ترازنامه نامیده میشوند چراکه بدهیها باید به شکل مناسبی با داراییها در تعادل باشند. درون هر دسته زیردستههای متعددی وجود دارد. برای مثال داراییهای شما شامل پول نقد، حسابهای دریافتی، موجودی کالا و تجهیزات است و بدهیهای شما شامل حسابهای پرداختی، دستمزدها و حقوقها، مالیات، اجاره و تسهیلات و سپرده برای وام میشوند. ترازنامه از این جهت مهم است که وضعیت مالی شرکت را در هر لحظه از زمان نشان میدهد و داراییها را با قرضها مقایسه میکند.
بیانیهی جریان نقدی/بودجهی نقدی
بیانیهی جریان نقدی نشاندهندهی مقادیری است که انتظار دارید در یک چارچوب زمانی به کسبوکار شما وارد و از آن خارج شود. موضوعاتی که لازم است برای پیشبینی جریان نقدی بررسی کنید عبارتند از پیشبینیهای فروش و دریافتهای نقدی در برابر اعتبارات دریافتی و چارچوب زمانی برای جمعآوری حسابهای دریافتی. این مخارج چقدر خواهند بود و هر چند وقت یکبار باید آنها را پرداخت کنید؟ آیا شما اعتبار تجارت خواهید داشت و برای چه مدت باید به تأمینکنندهها پرداخت انجام بدهید؟ بیانیهی جریان نقدی نهتنها به سرمایهگذارها نشان میدهد که شما میدانید چه کاری انجام میدهید، بلکه به شما هم کمک میکنند مطمئن شوید که مدل کسبوکارتان از نظر مالی قابل اعتماد است و اهدافی را که میخواهید بهدست بیاورید تثبیت میکند.
بیانیههای مالی باید برای کسبوکارتان چشماندازهای مالی کوتاهمدت و بلندمدت ارائه کنند. در طرحهای کسبوکار، برونیابیهای سهساله و پنجساله بلندمدت در نظر گرفته میشوند و انتظار میرود که طرح شما دستکم سه سال را پوشش بدهد. برونیابیهای شما نباید سناریوهای خوشبینانه و در بهترین حالت یا سناریوهای بدبینانه و در بدترین حالت باشند، بلکه باید واقعبینانه باشند. اشتباه رایج برونیابی، یعنی چوب هاکی را مرتکب نشوید که رشد سریع و ناگهانی را پیشبینی میکند. این اشتباهی است که افراد تازهکار بهراحتی مرتکب آن میشوند.
ممکن است قرضدهندهها بخواهند بیانیهی شما به شکل خاصی بیان بشود، در نتیجه پیش از نوشتن آنها در این مورد سؤال بپرسید. برای مثال ممکن است یک بانک برای سال اول خواستار برونیابیهای ماهانه، برای سال دوم برونیابیهای فصلی و برای سال سوم برونیابی سالانه باشد. اگر شما یک کسبوکار جدید هستید، علاوه بر بیاینهی مالی برای شرکتتان، ممکن است نیازمند بیانیههای مالی برای اشخاص نیز باشید. این بیانیهها باید داراییهای هر مالک ازجمله حسابهای مالی و پساندازها، سهام و اوراق بهادار، حسابهای بازنشستگی و ارزش املاک و همچنین بدهیها ازجمله رهنها، وامهای دانشجویی، مالیاتها و … را فهرست کنند.
زمانی که بیانیههای مالیتان را جمعآوری میکنید مطمئن شوید که هیچ خطا یا اشتباهی در محاسباتتان وجود ندارد. اگر برای تهیهی این بیانیهها تجربهی کافی ندارید، حسابداری استخدام کنید تا به شما کمک کند. حتی اگر شما و همهی شرکای کسبوکارتان دقیقا میدانید که چه کاری انجام میدهید، همچنان ممکن است بخواهید یک فرد حرفهای بیطرف را از بیرون شرکت استخدام کنید تا کار شما را بررسی کند و دربارهی اینکه آیا پروژهی شما واقعبینانه است یا خیر نظر بدهد. شما نمیخواهید زمانی که قرضدهنده یا سرمایهگذار بالقوه پیشنهاد شما را مطالعه میکند، از اشتباهات یا خطاهایی که در بیانیهی مالیتان وجود دارد بیخبر باشید.
آنچه میتوانید از بیانیههای مالیتان بیاموزید
درحالیکه بیانیههای مالی خودشان سودمند هستند، از دادههایی که در آنها وجود دارد نیز میتوان برای محاسبهی نسبتهای مالی مانند حاشیهی سود ناخالص، بازگشت سرمایه و بازگشت حقوق مالکان استفاده کرد. این نسبتها اطلاعات ارزشمندی دربارهی نقدینگی، سوددهی، قرضها، عملکرد اجرایی، جریان نقدی و ارزش سرمایهگذاری فراهم میکند.
اطلاعات مالی بیشتر
قرضدهندهها و سرمایهگذارهای بالقوه علاوه بر بیانیهی مالی ممکن است بخواهند پیشبینی فروش و در صورت وجود طرح کارمندان و کارکنان را نیز ببینند.
پیشبینی فروش
پیشبینی فروش جدولی است که فروش محصولات مختلف شما را در یک سال آینده بهصورت ماهانه و برای چند سال آینده بهصورت سالانه تقسیم میکند. برای یک کسبوکار خدمات نظافت، پیشبینی فروش ممکن است قرادادهای تمیزکاری برای یکبار، قردادهای ماهانه و سالانه را فهرست کند، سپس دوباره آنها را بر اساس خانهها، مجتمعهای مسکونی، واحدهای آپارتمانی، کل ساختمان یک آپارتمان و دفترهای کاری تقسیمبندی کند. برای یک فروشگاه خواربار فروشی پیشبینی فروش ممکن است فروش میوهها، سبزیجات، لبنیات، گوشت، غذاهای دریایی، کالاهای بستهبندی و غذاهای گرم را برونیابی کند. اگر کسبوکار شما یک محصول را میفروشد، پیشبینی فروش شما باید شامل هزینهی کالاهایی که میفروشید نیز باشد.
طرح کارکنان
اگر کسبوکار شما کارمندانی نیز دارد و تنها شامل مدیران نیست، لازم است یک طرح کارکنان داشته باشید که نشان بدهد چه نوع کارمندانی خواهید داشت (برای مثال صندوقدارها، قصابها، رانندهها و آشپزها) و نیز هزینههای آنها برای حقوق، دستمزد، بیمهی سلامتی، کمکهای بازنشستگی، بیمهی از کارافتادگی کارکنان، بیمهی بیکاری، امنیت اجتماعی و مالیاتهای مراقبت پزشکی چقدر است.
استفاده از وام یا سرمایهگذاری
شما شرایط خوبی برای کسبوکارتان ایجاد کردهاید، قابل دستیابی است و میتوانید آن را اجرایی کنید. برای استفاده از پولی که قرضدهندهها یا سرمایهگذارها به شما میدهند دقیقا چه طرحی دارید؟ آنها میخواهند طرح شما را بدانند. برای مثال اگر درخواست ۱۰۰ هزار دلار وام دادهاید، ممکن است آن را به پولی که صرف تجهیزات مانند دستگاههای ثبت اسکناس، یخچالهای قفسهای برای مواد غذایی و … میشود، خرید موجودی و برگزاری کمپین بازاریابی تقسیم کنید. اگر به دنبال سرمایه برای توسعهی کسبوکارتان هستید، ممکن است نشان بدهید که میخواهید چقدر پول صرف مدلسازی مجدد یا اضافه کردن فروشگاه بکنید.
پیشنهاد دادن برنامهی زمانی بازپرداخت یا استراتژی خروج
قرضدهندههای بالقوه میخواهند بدانند که شما چه زمانی وام یا خط اعتباری را باز میگردانید. در نتیجه شما باید برنامهی زمانی و شرایط بازپرداخت را نیز بیان کنید. ممکن است آنها با پیشنهاد شما موافقت نکنند اما بیان این شرایط نشان میدهد که شما وام را از نقطه نظر قرضدهندهها نیز مورد توجه قرار دادهاید. همچنین توضیح بدهید که چه وثیقههایی برای تضمین وام وجود دارد. این وثیقهها میتوانند موجودی، حسابهای دریافتی، املاک، وسایل نقلیه یا تجهیزات باشند. توجه داشته باشید که قرضدهندهها ارزش واقعی وثیقههای شما را در نظر نمیگیرند و هر قرضدهنده ممکن است درصد متفاوتی را حساب کند.
سرمایهگذارهای بالقوه میخواهند بدانند سرمایهشان چه زمانی باز میگردد و چقدر بازگشت سرمایه را باید انتظار داشته باشند. آنها همچنین میخواهند ببینند شما برای خروج از بازار نیز استراتژیای دارید تا سرمایهی آنها و خودتان را به پول نقد تبدیل کنید. آیا قصد دارید شرکت را بهصورت یکجا به فرد یا شرکت دیگری بفروشید؟ آیا اوراق بهادار عمومی منتشر و کسبوکار را عمومی میکنید؟ اگر کسب وکار در حال شکست خوردن باشد استراتژی شما برای خروج چه خواهد بود؟ در چه نقطهای به این نتیجه میرسید که باید جلوی ضرر را گرفت و کسبوکار را بست و اگر چنین اتفاقی بیفتد چگونه پول سرمایهگذارها را به آنها باز میگردانید؟
بهیاد داشته باشید که هیچکس مجبور نیست به شما پول قرض بدهد یا در شرکت شما سرمایهگذاری کند و زمانی که افراد در نظر دارند چنین کاری انجام بدهند، ریسک و بازگشت سرمایهی کار کردن با شما را با ریسک و بازگشت سرمایهای که میتوانند با سرمایهگذاری در شرکتهای دیگر بهدست بیاورند مقایسه میکنند. شما باید آنها را متقاعد کنید که کسبوکارتان امیدوارکنندهترین گزینه است.
برگرفته از: investopedia