امروزه طب سوزنی واژهی ناشناختهای محسوب نمیشود. این طب با قدمتی ۲۰۰۰ ساله، گره درمان بسیاری از دردهای آزاردهنده را باز میکند؛ دردهایی مثل کمردرد، درد شانه، مچ دست یا حتی دنداندرد. با وجود تاریخچهی طولانی در چین، تنها کمتر از ۴۰ سال است که از طب سوزنی در ایران استفاده میشود. با ما همراه باشید، تا با یکی از قدیمیترین روشهای درمانی در دنیا آشنا شوید.
چگونگی درمان با طب سوزنی
نظریهی اصلی طب سوزنی وجود کانالهای انرژی است. این کانالها کل بدن ما را فرا گرفتهاند. انرژی که چی (chee) نامیده میشود، در این کانالها جریان دارد. پزشکان چینی تحقیقات چند سالهای را برای پیدا کردن نقاط ورودی سوزن به بدن، انجام دادهاند. هر نقطه، مربوط به یک عضو یا اندام خاص است. به عقیدهی متخصصانِ طب سوزنی، زمانی فرد بیمار میشود که کانالهای انرژی بسته شوند یا انرژی بهصورت نامتعادل جریان پیدا کند. طب سوزنی راهی برای رفع انسداد و متعادل کردن جریان انرژی است. همچنین با ورود سوزن در بدن، اندورفین در مغز آزاد میشود. اندورفین یک مسکن طبیعی است و به تسکین درد کمک میکند.
گاهی اوقات برای تحت تأثیر قرار دادن جریان انرژی، سوزن حرارت داده میشود یا طول بیشتری از سوزن را به بدن وارد میکنند. در مواقع حادتر و تشخیص متخصص، جریان الکتریکی خفیف نیز به متعادل کردن جریان انرژی کمک میکند.
سوزنها چه حسی در ما ایجاد میکنند؟
یکی از موارد سؤالبرانگیز این طب، ورود همزمان سوزنها برای مدت نسبتا طولانی است. سوزن مورد استفاده در طب سوزنی و سوزنهای تزریقاتی بهترتیب ضخامتی بهاندازهی ۰٫۳۱-۰٫۱۶ و ۲-۰٫۶ میلیمتر دارند. از مقایسهی این اعداد متوجه میشویم ضخامت ضخیمترین سوزن طب سوزنی از نازکترین سوزن تزریقاتی بسیار کمتر است. دلیل این اختلاف، وجود شیاری در سوزنهای تزریقاتی است که برای تزریق دارو تعبیه شده است، در صورتی که در طب سوزنی دارویی به بدن وارد نمیشود.
از نظر بسیاری از مراجعهکنندگان، ورود سوزن به بدن مانند ضربه زدن سوزن خیاطی با فشار بسیار کم است. گاهی اوقات ممکن است سوزش، خارش، بیحسی یا درد کمی نیز احساس شود. به عقیدهی متخصصان علت این احساسات، جاری شدن انرژی در کانالهاست. البته در مواردی که عمق ورودی سوزن بیشتر شود یا زمانی که به سوزن گرما و جریان الکتریکی وارد میشود، ممکن است این احساسات تشدید شوند.
مراحل درمان
قبل از همه چیز، متخصص طب سوزنی از شما میخواهد پرسشنامهای برای مشخص شدن وضعیت سلامتیتان پر کنید. سپس متخصص نقاطی را که مسدود شدهاند یا تعادل جریان انرژی برهمخورده است، مشخص میکند. هرکدام از این نقاط به عضوی از بدن مربوط است. در نهایت سوزنها که بسیار نازک هستند، در عمقهای مختلف به بدن وارد میشوند.
علت تفاوت در عمق ورودی سوزنها، متفاوت بودن میزان عدم تعادل جریان انرژی در کانالهاست. بنابراین برای بازگرداندن انرژی به حالت اولیه، عمق بیشتر یا کمتری نیاز دارند. مدت درمان در هر جلسه برای افراد مختلف و با در نظر گرفتن مهارت متخصصان، ممکن است از ۱۵ دقیقه تا یک ساعت تغییر کند. گاهی اوقات هم فرایند درمان به یک جلسه ختم نمیشود و مراجعهکننده به جلسات بیشتری برای تکمیل درمان نیاز دارد.
کاربردهای طب سوزنی
طب سوزنی از تسکین درد تا درمان بیماریها کاربرد دارد. همچنین میتوان آن را با سایر روشهای درمانی ترکیب کرد. جالب است بدانید که درمان کمردرد به روش طب سوزنی دو برابر درمانهای رایج به کاهش درد بیمار کمک میکند، علاوه بر این اخیرا طب سوزنی در درمان تهوع مربوط به بارداری و شیمیدرمانی با نتایج امیدوارکنندهای همراه بوده است. طب سوزنی برای درمان موارد زیر هم کاربرد دارد:
- دردهای مزمن در ناحیهی سر، میگرن، کمردرد، دنداندرد؛
- گرفتگیهای دوران قاعدگی بانوان؛
- سندرم تونل کارپال بهمعنی فشار بر عصب مچ دست که منجربه بیحس شدن سرانگشتان میشود؛
- آسم، خس خس سینه، تنگی قفسه سینه و سرفه؛
- دردهای ناشی از ترک مواد مخدر؛
- فیبرومیالژیا یا درد گسترده در سطح بدن به ویژه درد در عضلات و بافتهای نرم بدن؛
- میوفاسیال یا دردهای مزمن ماهیچهای؛
- درد زایمان.
ایمنی طب سوزنی
بهطورکلی، طب سوزنی اگر توسط متخصص مجرب، بامهارت و بادقت انجام شود، ضریب اطمینان بالایی دارد. به غیر از چند کشور، متخصصان طب سوزنی دارای مجوز مطب هستند و دولت آنها را تضمین میکند. به همین دلیل پیش از شروع درمان و مشکلات احتمالی مجوز متخصص را بررسی کنید. در موارد بسیار نادری، مشکلاتی پس از درمان رخ داده است. برای مثال در صورتی که متخصصان از سوزنهای غیراستریل استفاده کنند بیمار به مشکلات عفونی دچار میشود. البته میتوانید قبل از شروع درمان بسته جدیدی از سوزنهای استریل را درخواست کنید. متخصص موظف است پس از هر بار استفاده، سوزنها را دور بیندازد.