یک سند چشم انداز دقیق، قلب تپنده‌ی هر کسبوکار موفقی است. این سند به روشنی و اختصار اهداف کلی کسبوکار شما را مشخص می‌کند و می‌تواند به عنوان ابزاری برای تصمیم‌گیری استراتژیک در شرکت به کار آید.
سند چشم انداز می‌تواند یک جمله‌ی ساده یا یک پارگراف کوتاه باشد. فارغ از اختلافات جزئی، تمامی سندهای چشم‌انداز، ایده‌آل‌های اصلی کسبوکار را تعریف می‌کنند و به آن سمت و سو و سر و شکل می‌بخشند. همچنین این سندها روشی قدرتمند برای انگیزه بخشیدن و راهنمایی دادن به کارکنان است. این نوشته را بخوانید تا ببینید که سند چشم انداز چیست.
چرا سند چشم انداز اهمیت دارد؟
تحقیقات نشان داده‌اند اگر چشم انداز شرکت از نظر کارمندان معنادار باشد، میزان دلبستگی و مشغولیت آنها به کار به ۶۸ درصد می‌رسد که ۱۹ درصد بیشتر از میانگین است. همین موضوع باعث بالارفتن بهره‌وری می‌شود و می‌تواند اثربخشی بیشتری برای شرکت‌های بزرگ به همراه بیاورد.
با توجه به تأثیری که سند چشم انداز می‌تواند بر موفقیت درازمدت یک شرکت و حتی ارکان آن بگذارد، پس وقت گذاشتن برای نوشتن این سند که باعث بالارفتن همت و تلاش شما و بسیج کارمندان می‌شود ارزش بالایی دارد.
مقایسه‌ی سند چشم انداز با سند مأموریت
پیش از تعیین مفاد سند چشم انداز، شما باید بدانید که سند چشم انداز چه چیزی نیست. سند چشم‌انداز را نباید با سند مأموریت اشتباه گرفت. سند مأموریت یک بیانیه‌ی حا‌ل‌نگر است که در آن فلسفه‌ی وجودی شرکت برای اعضای شرکت و مجامع بیرون از آن بیان می‌شود. سند چشم انداز یک بیانیه‌ی آینده‌نگر است و برای الهام بخشیدن و جهت دادن به فعالیت‌های کارمندان شرکت تهیه می‌شود. سند مأموریت به این سؤال پاسخ می‌دهد که «چرا کسبوکار من وجود دارد؟» در حالی که سند چشم‌انداز پاسخ‌دهنده‌ی این سؤال است که «من آینده‌ی کسبوکار خود را در کجا می‌بینم؟» جیمی فالکوفسکی (Jamie Falkowski)، نایب رئیس شرکت ارتباطات بازاریابی دی وان ایجنسی (Day One Agency) می‌گوید «چشم‌انداز یک امید و آرزوست. اما مأموریت قابل اجراست.»
چه کسی به چشم انداز شما شکل می‌دهد و چگونه از آن استفاده خواهد شد
در اولین گام برای نگارش سند چشم انداز باید مشخص نمود که چه کسی در نوشتن آن نقش خواهد داشت. براندون شاکلی (Brandon Shockley) از آژانس پلنرزون (Plannerzone) توصیه می‌کند که تدوین سند چشم انداز در طی یک سری جلسات با حضور ذی‌نفعان کلیدی که نماینده‌ی بخشی از سازمان هستند انجام بگیرد. در این جلسات تیم‌های مختلف نسخه‌ی مورد نظر خود از این سند را می‌نویسند و از سایر گروه‌ها بازخورد می‌گیرند.
فالکوفسکی می‌گوید مصاحبه با تک‌تک ذی‌نفعان یک روش اثربخش دیگر است که به واسطه‌ی آن افراد می‌توانند نظرات خود را صادقانه و شفاف بیان کنند.
علاوه بر این، کسبوکار باید در ابتدای کار مشخص کند که سند چشم انداز چه موضوعاتی را تحت پوشش قرار خواهد داد و چه نقشی برای سازمان بازی خواهد کرد. از نظر شاکلی، این کار باعث می‌شود که فرایند تدوین صرفا به یک تمرین ذهنی تبدیل نشود.
او می‌گوید «سند چشم انداز کسبوکار باید به عنوان یک برنامه‌ی استراتژیک در نظر گرفته شود. این سند یک ابزار ارتباطات داخلی است که به تیم شما در الهام گرفتن و همسو ساختن تلاش‌ها در جهت رسیدن به اهداف شرکت یاری می‌رساند.»
همچنین باید به سند چشم انداز به عنوان یک سند پویا نگاه کرد که لازم است دائما آن را مورد بازبینی قرار داد.
چگونه می‌توان سند چشم انداز نوشت
نگارش سند چشم انداز کاری خلاقانه، مفرح و جاه‌طلبانه است اما باید جدی گرفته شود.
لینسی براونسون (Linsi Brownson)، بنیان‌گذار و مدیر خلاقیت گروه استراتژی کسبوکار اسپارک کالبروتیو (Spark Collaborative) می‌گوید «برای نگارش سند چشم انداز فرایندی وجود دارد که معمولا ساده و سریع نیست. بهترین راه، شناسایی رویدادها یا ایده‌هایی است که بر روی شرکت اثر گذاشته‌اند.»
فالکوفسکی می‌گوید سند چشم انداز باید مختصر و مفید باشد و از یک جمله یا یک پاراگراف کوچک طولانی‌تر نباشد. مطمئنا شما از کل اعضای تیم و سازمان می‌خواهید که بتوانند این سند را به سرعت حفظ شوند و از همه مهم‌‌تر آن را درک نمایند. اما سند چشم انداز باید گیراتر از شعار باشد.
به گفته‌ی فالکوفسکی «این سند می‌تواند هوشمندانه و در خاطرماندنی باشد اما این سند فقط به کار تیم شما می‌آید نه فروش یک محصول خاص.»
برانسون توصیه می‌کند که ابتدا کار پیش‌نویس سند چشم‌انداز را با شناسایی ارزش‌های اصلی سازمان شروع کنید. سپس از خود بپرسید «اکنون کدام‌یک از کارهای ما هم‌جهت با این ارزش‌هاست؟ در کجاها با این اهداف همسو نیستیم؟ چگونه می‌توانیم در ۵ سال آینده نیز با این ارزش‌ها همسو بمانیم؟» از نظر برانسون، چنین سؤالاتی وضعیت فعلی شما را مورد توجه قرار می‌دهد و به شما در شناسایی چشم‌انداز بزرگ‌تر کمک می‌کند.
سپس، از خود بپرسید که شرکت شما امیدوار است چه مشکلاتی در چند سال آینده مرتفع شوند. شرکت شما امید دارد به چه چیزی دست پیدا کند؟ مشتریان هدف شما چه کسانی هستند و شما می‌خواهید چه کاری برای آنها انجام دهید؟
به گفته‌ی جین کاپلا (Jene Kapela)، بنیان‌گذار و مالک شرکت مشاوره‌ی رهبری جین کاپلا، «بر اساس پاسخ‌هایتان به همین پرسش‌ها، از خود بپرسید که اگر شما این کارها به انجام برسانید، موفقیت به چه شکلی خواهد بود. پاسخ به این سؤال سند چشم‌انداز شما را شکل می‌دهد.»
هنگام نگارش سند چشم‌انداز، رؤیاهای بزرگی در سر بپرورانید. فعلا نگران عملی بودن این رؤیاها نباشید زیرا چیزی که در ابتدا به نظر غیرممکن می‌آید را می‌توان در ادامه به کمک یک تیم خوب و تکنولوژی‌های مناسب به دست آورد. روی شکل دادن به سند چشم‌اندازی کار کنید که منعکس‌کننده‌ی طبیعت خاص کسبوکار شما باشد.
شاکلی اشاره دارد که هیچ مشکلی وجود ندارد اگر سند چشم انداز شما مقداری جسورانه، متفاوت یا حتی غیرقابل‌پذیرش باشد.
او می‌گوید «اگر سند چشم انداز شما در بردارنده‌ی یک هدف کلی باشد که همگی بر آن توافق دارند، یک نتیجه‌ی متوسط و معمولی حاصل خواهد شد. مثلا هدف ارائه‌ی تجربیات استثنایی را می‌توان به عنوان یک هدف برای بیمارستان، بانک یا باشگاه بدنسازی نیز مطرح نمود.
نکاتی در خصوص نگارش سند چشم انداز
سند چشم انداز باید به خیال‌پردازی‌های شما وسعت بدهد و در ضمن به آن جهت و شفافیت ببخشد. یک سند چشم انداز خوب به کارکنان کمک می‌کند تا از سمت‌و‌سوی شرکت اطلاع کسب کنند، اولویت‌ها را بشناسند و در جهت رشد و ارتقا به چالش کشیده شوند. سند چشم انداز باید برای همه‌ی کارکنان و نه فقط مدیران ارشد مجاب‌کننده باشد.
براساس توصیه‌ی کارشناسان، برای نگارش سند چشم انداز باید به این نکات توجه کرد:
- ۵ تا ۱۰ سال آینده را در نظر داشته باشید.
- رؤیاهای بزرگی در سر بپرورانید و بر موفقیت متمرکز شوید.
- از جملات مضارع استفاده کنید.
- زبانی مختصر، مفید و روشن داشته باشید.
- سند چشم‌انداز خود را با شور و اشتیاق در هم بیامیزید.
- یک تصویر ذهنی از کسبوکار مورد نظر خود ترسیم کنید.
- برنامه‌ای برای ایجاد ارتباط میان این سند با کارکنان داشته باشید.
- آماده شوید تا زمان و منابع را برای چشم اندازی که ایجاد نموده‌اید صرف نمایید.
سند نهایی چشم انداز به کارکنان شما تصویری روشن از مسیر پیش روی شرکت ارائه می‌دهد. بعد از آن، وظیفه‌ی پرورش و پشتیبانی از این چشم انداز و الهام بخشیدن به کارکنان در همین جهت بر عهده‌ی شماست.
برگرفته از: businessnewsdaily.com
