کاهش دورریز مواد غذایی نقش مؤثری در پاسداری از محیطزیست و حفظ منابع غذایی دنیا دارد. از طرفی میتواند باعث کاهش هزینه های رزوانه زندگیمان شود. در این مطلب روش هایی را معرفی میکنیم که به شما کمک میکنند اتلاف مواد غذایی را در خانه خود به حداقل برسانید. با ما همراه باشید.
دورریختن باقیمانده غذا یا دور انداختن کاهوی پلاسیده شاید در نگاه اول کاری زیانبار به نظر نرسد؛ ولی گزارش جدید مؤسسه منابع جهانی (WRI) نشان میدهد که دورریز مواد غذایی عامل تولید ۸ درصد از گازهای گلخانهای در طول سال است. حدود ۲۵ درصد از مصرف آب برای کشاورزی، صرف تولید مواد غذایی دورریختهشده میشود. برای تولید این مقدار غذا، به زمینی به مساحت کشور چین نیاز است. این مزرعه اگر یک کشور بود، میزان تولید گازهای گلخانهایاش غیر از چین و آمریکا، از همه کشورهای دنیا بیشتر بود. از طرف دیگر با کاهش دورریز مواد غذایی میتوانیم در هزینههای روزانه زندگیمان هم صرفهجویی کنیم.
روشهای کاهش دورریز مواد غذایی
آمار بالای دورریز مواد غذایی یک مشکل جهانی است؛ ولی آمریکا بزرگترین مجرم در این زمینه شناخته میشود. بهنقل از وزارت کشاورزی آمریکا، در آمریکا ۴۰ درصد از ذخیره غذایی موجود، دور ریخته میشود که آمار بسیار بالا و نگرانکنندهای است.
دولتها، سازمانها، مزرعهداران و سایر تولیدکنندگان مواد غذایی و نیز رستورانها و فروشگاهها نقش مهمی در اتلاف مواد غذایی دارند؛ در مقابل، همۀ ما بهتنهایی در منزل خودمان بخشی از مهمترین عواملی هستیم که میتوانیم با کمی دقت و توجه بیشتر به غذایمان، نقش مؤثری در کاهش دورریز مواد غذایی داشته باشیم.
با این چند نکته میتوانید برای کمترکردن اتلاف مواد غذایی تلاش کنید.
۱. فقط به اندازه نیازتان خرید کنید
بدیهیترین و مهمترین نکتهای که باید برای کاهش دورریز مواد غذایی بدانید این است که درباره خریدهایتان بهدقت فکر کنید. وقتی قصد خرید دارید، ازقبل فهرست اقلام موردنیاز خود را تهیه کنید. از خریدهای لحظهای و بدون فکر خودداری کنید. از خریدن مواد غذایی بیش از حد نیاز بپرهیزید، چون ممکن است فرصت نکنید در زمان مناسب، مصرفشان کنید و باعث خرابشدن آنها شوید.
اگر مواد غذایی را بیشتر از نیازتان خریدهاید، باید با روشهایی مثل فریزکردن، کنسروکردن و یا ترشی و شورکردن، از خرابشدنشان جلوگیری کنید؛ همچنین، میتوانید از آنها در تهیه انواع سوپ و غذا، اسموتی، سس یا سالاد استفاده کنید. راه دیگر این است که این محصولات را به دوستان و اقوامتان بدهید یا به مراکز خیریه اهدا کنید.
یکی دیگر از روشهای مؤثر در کاهش دورریز مواد غذایی این است که راه استفاده از مواد غذایی دورریختنی را بیاموزید؛ مثلا ساقه بسیاری از سبزیجات را میتوانید بپزید و بخورید یا از استخوان مرغ میتوانید عصاره تهیه کنید.
اگر ماده غذایی اصلا قابلاستفاده نیست، بهجای دورریختنش میتوانید آن را کمپوست کنید.
اغلب میوهها و سبزیجات کنسروی، یخزده و پیشپخت به اندازۀ محصولاتِ تازه ارزش غذایی دارند (البته بهشرطیکه افزودنیهایی مثل شکر و نمک نداشته باشند)؛ از طرف دیگر، تاریخمصرف بیشتری هم دارند. فقط باید حواستان به مقایسه دورریز مواد غذایی تازه با دورریز بستهبندی (پاکت، پلاستیک، ظرف و …) مواد غذایی آماده باشد. اگر مطمئنید که محصولات تازه را نمیتوانید بهموقع مصرف کنید، انواع کنسروشده را تهیه کنید یا خودتان آنها را فریز و کنسرو کنید. در مورد سبزیجات و میوهجات تازه، حتما همان مقداری را بخرید که اطمینان دارید تا زمانی که تازه است، مصرف میکنید.
تا جایی که میتوانید، مواد غذایی را در بستهبندیهای کوچکتر بخرید. هنگام خرید مواد غذایی، بستهبندیهایی را انتخاب کنید که قابلیت بازیافت، کمپوستشدن و یا استفاده مجدد داشته باشند.
۲. یخچال و آشپزخانه را مرتب کنید
یکی از سادهترین روشها برای کاهش دورریز مواد غذایی این است که یخچال و کابینت و محل نگهداری مواد غذایی را مرتب نگه دارید. مواد غذایی که ماندگاری کمتری دارند، جلوتر و بالاتر بگذارید. این هشداری است که نشان میدهد مواد غذایی جلوتر و بالاتر را زودتر مصرف کنید و بعدا سراغ مواد غذایی با ماندگاری بیشتر بروید.
نحوه نگهداری مواد غذایی هم اهمیت دارد. میوهها و سبزیجات معمولا در جامیوهای یخچال تازهتر میمانند. یک روش دیگر هم برای حفظ سبزیجات و موادی که زود فاسد میشوند وجود دارد: آنها را با حوله کاغذی یا حوله نازک آشپزخانه بپوشانید. حوله و دستمال میتواند رطوبت خارجشده از سبزیجات را جذب کند و آنها را خشک و سالم نگه دارد.
۳. معنای عبارات روی برچسب مواد غذایی را یاد بگیرید
روی برخی از مواد غذایی دو تاریخ وجود دارد: یکی تاریخی که انقضای مهلت فروش محصول را نشان میدهد و دیگری تاریخی که انقضای مهلت مصرف محصول را نشان میدهد. تاریخ انقضای اول بهمعنای فاسدشدن مواد غذایی نیست. اگر رنگ، بو، بافت و طعم یک ماده غذایی تغییر کند، دیگر برای مصرفکردن مناسب نیست.
۴. بستههای تهیه غذای وعدهای تهیه کنید
بستههای تهیه غذای وعدهای حاوی مواد غذایی موردنیاز برای تهیه یک وعده غذا است. در نگاه نخست، این بستهها ممکن است برای محیطزیست فاجعه باشند چون دارای بستهبندیهای اضافه است؛ ولی در کمال تعجب، نتایج یک تحقیق نشان داده است که کاهش دورریز مواد غذایی از این طریق بسیار کم میشود و مزایای آن بسیار بیشتر از معایب استفاده از پلاستیک و کارتن برای بستهبندی است.
این روش گرچه باعث افزایش استفاده از پلاستیک و کارتن میشود، ولی در مجموع، با توجه به اینکه دورریز مواد غذایی را کاهش میدهد، بهنفع محیطزیست است. استفاده از غذاهای آماده برای هر وعده هم میتواند ایده مناسبی باشد.
۵. مقدار مصرف مواد غذایی در هر وعده را متعادل کنید
خوردن بیش از اندازه، یکی از انواع اتلاف مواد غذایی است. تحقیقات جدید نشان داده است که اضافهوزن در دنیا باعث اتلاف ۶۳ میلیون تن مواد غذایی میشود.
به اینکه چقدر و چگونه غذا میخورید، فکر کنید. خوردن غذا به اندازه موردنیاز، سلامتی شما را هم تضمین میکند. برای بسیاری از مصرفکنندهها، سالمماندن انگیزهبخشتر از حفظ محیطزیست است.
فواید کاهش دورریز مواد غذایی
کاهش دورریز مواد غذایی از چند طریق میتواند به حفظ محیطزیست کمک کند.
بدیهیترین و مهمترین نتیجه کاهش دورریز مواد غذایی این است که در مقدار زیادی از منابع و انرژی صرفهجویی میشود. این انرژی و منابع برای تولید غذاهای دورریختنی، در تکتک مراحل تهیه و تولید آنها صرف میشود: از مزرعه گرفته تا بستهبندی و ارسال به گوشهوکنار دنیا.
علاوه بر این، چون مواد غذایی در محلهای دفن زباله فاسد میشوند، گاز متان تولید میکنند. متان یکی از گازهای گلخانهای است که تأثیر زیادی بر تغییر اقلیم دارد. کاهش دورریز مواد غذایی و بهدنبال آن کاهش فساد آنها و تبدیل به گاز متان، تولید گازهای گلخانهای را کاهش میدهد.
خرید به اندازه و کاهش دورریز مواد غذایی به کاهش هزینه های روزمره زندگی شما نیز کمک میکند.
هدررفتن مواد غذایی به ایجاد ناامنی غذایی میانجامد؛ چون غذاهای تازه و سالم معمولا جزء غذاهایی هستند که بیشترین دورریز را دارند و برعکس، غذاهای فراوریشده کمتر دور ریخته میشوند.