برخی افراد احساس می کنند دهانشان بوی بدی میدهد در حالی که اینطور نیست؛ در مقابل، برخی افراد بوی دهانشان بسیار ناخوشایند و آزاردهنده است اما خودشان از این موضوع بیخبرند. استشمام بوی دهان خودتان کار سختی است، چه برسد به تشخیص بد یا خوب بودنش. بهتر است از یک شخص مورد اعتماد بخواهید به شما کمک کند و نظرش را در این مورد بگوید. بهتر است که در میانۀ روز، این کار را انجام دهید. اگر شک شما تبدیل به یقین شد که بوی دهانتان مشکل دارد، نگران نباشید. راهکارهای متعددی برای رفع بوی بد دهان در خانه وجود دارد. در ادامه ابتدا خیلی کوتاه علت بوی دهان را بررسی میکنیم و سپس ۱۳ روش خانگی برای رفع بوی بد دهان را به شما معرفی میکنیم. با ما همراه باشید.
علت بوی بد دهان چیست؟
معمولا منشأ و علت بوی بد دهان باکتریهایی است که در دهان وجود دارند. زمانی که غذا میخورید، تکههای غذا بین دندانهایتان گیر میکند. باکتریها روی این غذاها رشد میکنند و باعث آزاد شدن ترکیبات گوگردیِ بدبو میشوند.
یکی از دلایل رایج بوی بد دهان، بهداشت نامناسب دهان و دندان است. اگر بهندرت از مسواک و نخدندان استفاده میکنید، باکتریها به رشد خود در دهان ادامه میدهند و باعث تشکیل لایهای نازک روی دندانها میشوند. نام این لایه «پلاک» است. زمانی که دستکم دو بار در روز این پلاک دندان پاک نشود، باعث تولید بوی بد دهان و پوسیدگی دندان با پروسهای بودار خواهد شد.
هر غذایی ممکن است بین دندانها گیر کند، اما مواد خوراکی خاصی مثل پیاز و سیر معمولا موجب بدبویی دهان میشوند. هضم این مواد موجب آزاد شدن ترکیبات گوگردی در جریان خون میشود. زمانی که خون به ششها میرسد، روی نفس تأثیر میگذارد و آن را بدبو میکند.
هرچند بیش از ٪۹۰ علل بروز بوی بد دهان در خودِ دهان شکل میگیرد، گاهی علت آن در دیگر بخشهای بدن هم نهفته است. ممکن است بوی بد دهان بهعلت بازگشت اسید به مری باشد که منجر به بازگشت جزئی مایعی بدطعم به دهان میشود. وجود عفونت، عوارض دیابت و بیماری های کلیوی از جمله دیگر دلایل احتمالی وجود این مشکل هستند. شروع رژیم غذایی جدیدی مثل رژیم کتوژنیک نیز تا حدی میتواند موجب بدبویی دهان شود.
۱۳ روش خانگی برای رفع بوی بد دهان
۱. رعایت بهداشت دهان و دندان
طبق پژوهشها، بهداشت نامناسب دهان و دندان یکی از شایعترین علل بوی بد دهان است. جلوگیری از رشد پلاکهای دهانی کلید اصلی حفظ سلامت دهان و دندان است. بهتر است دستکم دو بار در روز (صبح و شب) و بهمدت دو دقیقه دندانهایتان را با مسواک و خمیردندانِ حاوی فلوراید تمیز کنید.
برخی مردم مسواک زدن دندانها پس از صرف هر وعدۀ غذایی را برای جلوگیری از بدبو شدن دهان و نفسشان لازم میدانند. برای جلوگیری از رشد باکتریها روی خردهغذاهای میان دندانها، دستکم یک بار در روز از نخ دندان استفاده کنید.
باکتریها میتوانند حتی روی زبان هم انباشته شوند و موجب بوی بد دهان شوند. شستوشوی زبان (tongue scraping) میتواند این لایۀ نازک باکتری را از سطح زبان پاک کند. با استفاده از مسواک یا وسیلۀ خاصی که به همین منظور ساخته شده است، دستکم یک بار در روز روی زبانتان را تمیز کنید.
۲. جعفری
یکی از روشهای پرطرفدار برای ازبین بردن بوی بد دهان استفاده از جعفری است. جعفری عطری تازه دارای مقدار کلوروفین بالا و خاصیت ضدعفونیکننده است. در پژوهشهایی (که البته روی انسانها انجام نشده) مشخص شد جعفری میتواند بهطور مؤثری با ترکیبات بدبوی گوگرد مبارزه کند.
برای استفاده از جعفری بهمنظور از بین بردن بوی بد دهان، بعد از صرف هر وعدۀ غذایی، مقداری برگ جعفری بجوید. همچنین میتوانید از مکمل یا دیگر مشتقات جعفری هم استفاده کنید.
۳. آب آناناس
بسیاری از مردم بر این باورند که آب آناناس یکی از سریعترین و مؤثرترین درمانها برای از بین بردن بوی بد دهان است. اگرچه هیچ مدرک علمی برای اثبات این قضیه در دسترس نیست، باورهای عمومی این موضوع را تأیید میکند.
پس از صرف هر وعدۀ غذایی، یک لیوان آب آناناس ارگانیک بنوشید. همچنین میتوانید یک تکه آناناس را بهمدت یک تا دو دقیقه بجوید. فراموش نکنید که پس از صرف میوه یا آبمیوه، دهانتان را بشویید تا قند میوه در دهان باقی نماند.
۴. آب
تحقیقات نشان میدهد که خشکی دهان گاهی باعث بوی بد دهان میشود. بزاق نقش بسیار مهمی در تمیز نگه داشتن و سلامت دهان بر عهده دارد. بزاق که نباشد، باکتریها شروع به رشد میکنند.
هنگامی که خواب هستیم، دهان بهطور طبیعی خشک میشود. علت بوی بد دهان در صبح هم همین است.
با حفظ آب موردنیاز بدن، از خشک شدن دهان جلوگیری کنید. نوشیدن آب در طول روز (بهجز نوشیدنیهای حاوی کافئین یا نوشیدنیهای شیرین) به ترشح بزاق کمک میکند. روزانه دستکم هشت لیوان آب بنوشید.
۵. ماست
ماست دارای باکتری مفیدی به نام «لاکتوباسیلوس» است. این باکتری مفید با باکتریهای بد در نقاط مختلف بدن (مثلا در شکم) مبارزه میکند.
مطالعات نشان میدهد که ماست به کاهش بوی بد دهان نیز کمک میکند. در تحقیقی که روی مصرف ماست بهمدت شش هفته انجام شد، به این نتیجه رسیدند که شدت بوی بد دهان ٪۸۰ از شرکتکنندگان کاهش چشمگیری یافته است.
پروبیوتیک موجود در ماست نیز در کاهش میزان بوی بد دهان مؤثر است.
برای از بین بردن بوی بد دهان با ماست، دستکم روزی یک فنجان ماست ساده و بدون چربی بخورید.
۶. شیر
یکی از درمانهای شناختهشده برای بوی بد دهان، مصرف شیر است. در تحقیقی مشخص شد نوشیدن شیر پس از خوردن سیر تا حد زیادی در از بین بردن بوی سیر در نفس مؤثر است.
برای استفاده از این راهحل، در حین یا پس از صرف غذایی که دارای موادی با بوی قوی (مثل پیاز یا سیر) است، یک لیوان شیر بنوشید.
۷. رازیانه یا بادیان رومی
از زمانهای قدیم، رازیانه و بادیان رومی برای داشتن نفسی خوشبو مصرف میشدهاند. در بخشهایی از هند، مردم دانههای بودادۀ رازیانه را که با نام «mukhwas» شناخته میشوند، پس از صرف غذا برای داشتن نفسی تمیز و تازه، مصرف میکنند. این دانهها طعمی شیرین و عصارۀ قوی روغنی دارند که بوی خوشی به نفستان میدهند.
میتوان رازیانه یا بادیان رومی را بهصورت خام، بودادهشده یا با پوششی بهشکل نُقل مصرف کرد.
۸. پرتقال
نهتنها پرتقال دسر سالمی است، بلکه موجب پاکیزگی دهان و دندان هم میشود. بسیاری از مردم بهدلیل کمبود تولید بزاق دهان برای از بین بردن باکتریهای دهانی، دچار نفسی بدبو میشوند. در پژوهشی مشخص شد که ویتامین C موجب تولید بیشتر بزاق میشود. پرتقال دارای میزان بالایی از این ویتامین است که میتواند به از بین بردن بوی بد دهان کمک کند.
۹. زینک
نمک زینک (Zinc salts) در برخی دهانشویهها و آدامسها یافت میشود. این ماده میتواند با بوی بد دهان مقابله کند. زینک به کاهش ترکیبات گوگردی موجود در نفستان کمک میکند. در تحقیقی مشخص شد مصرف مرتب دهانشویههای دارای زینک بهمدت دستکم ۶ ماه، میتواند در کاهش بوی بد دهان مؤثر باشد.
از آدامسهای حاوی زینک که برای افراد دارای خشکی دهان تولید شده است، استفاده کنید. همچنین میتوان مکملهای روزانهٔ زینک را بهسادگی از داروخانه تهیه کرد.
۱۰. چای سبز
یک روش خانگی مفید دیگر بهمنظور درمان بوی بد دهان، نوشیدن چای سبز است. مطالعات حاکی از خاصیت ضدعفونیکنندگی چای سبز است. این ویژگی بهصورت موقت به داشتن نفسی تازه کمک میکند. نعناع هم اثر مشابهی دارد. بنابراین یک فنجان چای نعناع میتواند راهی ایدئال برای داشتن نفسی خوشبو باشد.
پیش از رفتن به رختخواب، دو فنجان چای دم کنید و شب تا صبح در یخچال بگذارید. چای خنکتان را در یک قمقمه بریزید و به محل کار ببرید. در طول روز، جرعهجرعه آن را بنوشید.
۱۱. سیب
در تحقیقی مشخص شد که سیب تازه قدرت زیادی در از بین بردن بوی سیر دارد. برخی ترکیبات طبیعی موجود در سیب موجب خنثیسازی ترکیبات بدبوی سیر میشود. این راه بهویژه برای کسانی مفید خواهد بود که دهانشان دائم بوی سیر میدهد. سیب نهتنها ترکیبات بدبوی سیر در دهان را از بین میبرد، بلکه روی جریان خون نیز اثرگذار است.
۱۲. دهانشویۀ خانگی با جوششیرین
در پژوهشی مشخص شد که جوش شیرین (بیکربنات سدیم) اثر زیادی روی از بین بردن باکتریهای دهان میگذارد. این پژوهش نشان داد خمیردندانهایی که مقدار زیادی جوششیرین دارند، در کاهش بوی بد دهان مؤثرند.
برای تهیۀ دهانشویۀ خانگی با جوششیرین، کافی است ۲ قاشق چایخوری جوششیرین را در یک پیمانه آب گرم حل کنید. این محلول را دستکم ۳۰ ثانیه در دهانتان بچرخانید.
۱۳. دهانشویۀ خانگی با سرکه
سرکه دارای اسیدی طبیعی به نام استیکاسید (جوهر سرکه) است. باکتریها تمایلی به رشد در محیط اسیدی ندارند. بنابراین دهانشویۀ ساختهشده از سرکه میتواند موجب کاهش رشد باکتریها شود.
۲ قاشق غذاخوری سرکه سفید یا سرکه سیب را در یک پیمانه آب بریزید. این محلول را دستکم ۳۰ ثانیه در دهانتان بچرخانید.
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد
منشأ اصلی بیشتر دلایلی که موجب بوی بد دهان میشوند، در دهان وجود دارد. پس میتوان با رعایت بهداشت دهان و دندان به از بین بردن آنها کمک کرد.
با این حال، در برخی موارد، بوی بد دهان نشاندهندۀ مشکلات جدیتری است، مثل کتواسیدوز دیابتی (یکی از عوارض حاد دیابت)، نارسایی کلیه یا وجود عفونت.
اگر با استفاده از روشهای بالا هنوز هم با بوی بد دهان درگیر هستید، حتما با پزشک یا دندانپزشک مشورت کنید. اگر تجربه استفاده از راهحل مؤثر دیگری را دارید، آن را از طریق بخش نظرسنجی با ما به اشتراک بگذارید.