انتخاب کتاب برای کودکان، کاری سخت اما مهم است. ما تلاش داریم تا با بررسی و معرفی برخی از بهترین کتابهای کودک؛ در این حوزه راهنمای خوبی برای خرید کتاب برای کودکانتان باشیم. شاید با خود فکر کنید که دنیا دیگر پیشرفت کرده است و نسل امروز با وجود «تکنولوژی» دیگر نیازی به خرید کتاب ندارد. اما اجازه دهید کودکتان کتاب را لمس کند و با دنیای شیرین و عمیق کتاب آشنا شود و این نکتهی مهم را فراموش نکنید که «کتاب» باید انتخاب کودک باشد نه اجباری از سمت والدین و شما در این مسیر فقط میتوانید مشوق او باشید.
شاید بگویید فرزندم تمایلی به خواندن از خود نشان نمیدهد! اما ما به شما میگوییم که نگران نباشید! حتما این بیانگیزه بودن دلیلی دارد، آن دلیل را پیدا کنید. مثلا ممکن است هنوز ژانر و سبک مورد علاقهی خود را پیدا نکرده یا حتی کتابی را به دلیل حجم انبوه لغات ناآشنا نفهمد و تمایل به خواندن در او کمرنگ شده باشد. باید بدانید که قصهگویی فواید بسیار دارد از جمله اینکه قدرت تخیل کودکان و دایرهی لغات آنها را پرورش میدهد و باعث رشد ذهنی و رفتاری بچهها شده و به بهبود ارتباطات جمعی آنها کمک میکند.
نکات مهم در انتخاب کتاب کودک
هرگز قیمت پایین کتاب را ملاک خرید قرار ندهید. این نکته را در نظر داشته باشید که کتابها فکر و اندیشهی کودک شما را تغذیه میکنند پس باید در این بخش با کیفیتها را تهیه کنید.
اگر کودک هنوز به سن مدرسه نرسیده است، حتما کتابهای خوب مناسب سنش را پیدا کنید و برایش کتاب بخوانید یا اگر وقت این کار را ندارید از کتابهای صوتی کمک بگیرید.
حتما به نام نویسنده و مترجم توجه کنید. اگر نویسندگان و مترجمان خوب ادبیات کودک را نمیشناسید بهتر است از ناشران معتبر کودک و نوجوان کتاب بخرید.
از تصویرگری کتاب به راحتی نگذرید و به آن دقت کنید. در کتاب کودکان تصویرها بسیار مهم و دربرگیرندهی پیام هستند. این تصویزها ذوق هنری کودکان شما را پرورش میدهند. بنابراین بسیار مهم است کتابهایی که برای کودکتان میخرید از ارزش هنری بالایی برخوردار باشند و سواد دیداری آنها را پرورش دهند.
و در آخر این که اگر در خرید کتاب برای بچهها گیج شدهاید معمولا در پشت جلد کتاب، گزیدهای از متن نوشته میشود. نوشتههای پشت جلد کتاب میتواند به شما در انتخاب کتاب کمک کند.
خود دوست داشتنی من
کتاب «خود دوست داشتنی من» اثر«فنی بریت» (Fanny Iseult Britt) نویسندهی کانادایی و با ترجمهی «مهناز بهرامی» است. این کتاب تاکنون موفق به کسب ۵ جایزه از جشنوارههای مختلف شده است.
یکی از نکات برجسته و مهم این کتاب، تصویرگریهای جذاب آن است که توسط «ایزابل آرسنول» صورت گرفته است. این کتاب برای ردهی سنی ۷ تا ۱۲ سال در نظر گرفته شده و توسط انتشارات «پرتقال» به چاپ رسیده است.
«فنی بریت» نویسندهی کتاب متولد ۱۹۷۷میلادی است. او نمایشنامهنویس و مترجم کانادایی است که در کبک زندگی میکند . بریت در مونترال بزرگ شد و در مدرسهی تئاتر ملی کانادا نمایشنامهنویسی را فرا گرفت و در سال ۲۰۰۱ فارغ التحصیل شد.
قصهی این کتاب ساده و روان است و سعی دارد به یک نکتهی مهم اشاره کند؛ امید به زندگی با ایجاد ارتباط با دیگران به دست میآید. ارتباط با یک دوست، قهرمان یک داستان و حتی یک روباه.
هلن دختری است که در مدرسه همه او را مسخره میکنند. به او میگویند چاق است، یا بو میدهد. همین باعث شده هلن هیچ دوستی نداشته باشد. البته هیچِ هیچ که نه! او یک کتاب دارد که خیلی دوسش دارد. کتاب «جین اِیر»
این کتاب قصهی هلن(دختری غمگین و ناامید) و جین ایر(دختری در کتاب قصه با کودکی سخت) را با هم پیش میبرد اما آیا قرار است هلن برای همیشه انقدر منزوی بماند، آیا پایان داستان جین ایر غم انگیز است؟ یا همه چیز طور دیگری رقم میخورد؟
در پشت جلد کتاب میخوانیم:
هیچکس دوستم ندارد. هلن هر لحظه اینرا به خودش میگوید. تا اینکه «جین ایر» قدم به تنهاییاش میگذارد؛ دختری مثل خودش تنها، که خیال میکند زیبا نیست. با این حال جین که توی کتاب است، همیشه نمیتواند کمک کند. از طرفی هلن زیاد به پایان خوش داستان او امیدوار نیست. اما چیزهای غیرمنتظره در راهاند…
من یک گوزن بودم
کتاب «من یک گوزن بودم» را «احمد اکبرپور» نوشته است. این کتاب برای ردهی سنی ۶ تا ۱۲ سال در نظر گرفته شده و در ۲۴ صفحه توسط انتشارات «افق» منتشر شده است. «احمد اکبرپور» در سال ۱۳۴۹ به دنیا آمد. او در رشتهی روانشناسی فارغالتحصیل شد و عمده شهرت وی بابت نگارش داستانهای کودک و نوجوان است که برایش جوایز متعددی از جمله «کتاب سال جمهوری اسلامی ایران» را به ارمغان آورده است. گفتنی است اکبرپور عضو شورای کتاب کودک و نیز انجمن نویسندگان کودک و نوجوان است.
این کتاب از تصویرسازیهای زیبای «نرگس محمدی» برخوردار است تا آنجا که اکبرپور در این خصوص گفته: «این کتاب جزو معدود کتابهایی است که کار تصویرگری آن بر نگارشش تقدم دارد». در کتابهای تصویری، نویسنده و تصویرگر دست به دست هم میدهند تا کودکان را به دنیای شیرین و جذاب داستان ببرند و البته بزرگترها را به دنیای کودکی.
قصهی کتاب «من یک گوزن بودم» دربارهی گوزنی است که زخمی شده است و باید از دست شکارچیهای پادشاه فرار کند. اما پادشاه هم مثل گوزن زخمی شده و از اسب به زمین افتاده است. آنچه در این بین اتفاق میافتد همان چیزی است که باید با خواندن کتاب به آن پی برد.
جایزهی اول مسابقه بین المللی تصویرگری کرهی جنوبی( سی جی۲۰۰۹)، جایزهی مسابقهی تصویرگری پرتغال(ایلوسترارته –۲۰۰۹) و جایزهی مسابقه تصویرگری کتاب کودک(شارجه -۲۰۱۴) سه جایزهی بین المللی هستند که تصاویر این کتاب از آن خود کرده است.
ویرجینیا گرگ میشود
کتاب «ویرجینیا گرگ میشود» اثر «کیو مکلیر» است که در ۳۲ صفحه برای ردهی سنی ۷ تا ۱۲ سال توسط انتشارات «فاطمی» به چاپ رسیده است. این داستان با الهام از زندگی «ویرجینیا ولف» نویسندهی معروف انگلیسی نوشته شده است و توسط «کیوان عبیدی آشتیانی» به فارسی ترجمه شده است.
«کیو مکلیر» متولد ۱۹۷۰ میلادی است. او یکی از نویسندگان کانادایی حوزهی کودک است که البته از تباری انگلیسی و ژاپنی است. مکلیر در انگلستان متولد شد و در سنین جوانی به کانادا مهاجرت کرد. پدرش روزنامهنگار و فیلمساز مستند «مایکل مکلیر» است. مکلیر، تحصیلات عالی و هنری خودش را در دانشگاه تورنتو به پایان رساند و همچنین در سال ۱۹۹۶ موفق به کسب کارشناسی ارشد مطالعات فرهنگی در موسسهی مطالعات انتاریو شد.
قصه با این جمله شروع میشود «یک روز خواهرم ویرجینیا مثل یک گرگ از خواب بیدار شد.» داستان دربارهی دختری به نام ویرجینیا است که ناراحت و غمگین است و هیچ چیز خوشحالش نمیکند. یک روز خواهرش «ونسا» حس میکند او به گرگ تبدیل شده است پس برای خوشحال کردنش تلاش میکند و دست به هر کاری میزند؛ اما هیچ چیز ویرجینیا را خوشحال نمیکند، نه خوراکیهای خوشمزه نه گربه و نه ویولن ونسا. ویرجینیا در تخیلش به دنبال «سرزمین چیزهای خوب» میگردد. جایی که کیکهای خامهای خوشمزه، گلهای خوشگل و درختهای خیلی خوب دارد که بتواند از آنها بالا برود.
دست نگهدار دزد!
«دست نگهدار دزد!» نوشتهی «هتر تکاوک» که در ایران توسط «کیوان عبیدی آشتیانی» به فارسی ترجمه و انتشارات «فاطمی» آنرا منتشر کرده است. این داستان به پرورش مهارت تفکر انتقادی کودکان کمک میکند زیرا متن و تصویر کاملا متفاوت از هم؛ قصه را روایت میکنند. تصویرسازیها این کتاب توسط «پیر پرت» شکل گرفته و این کتاب برای ردهی سنی ۳ تا ۶ سال انتشار یافته است.
داستان کتاب «دست نگهدار دزد!» دربارهی سگی است که ماموریت دارد کسی را که محصولات مزرعه را میدزد، پیدا کند.
در بخشی از کتاب میخوانیم:
یک روز آقای مزرعهدار به سگش گفت: مکس، بلدی دزد بگیری؟ البته که مکس بلد بود! مکس میتوانست هر چیزی را بگیرد! و این طوری شد که مکس راه افتاد تا دزد هویجها، توتها، لوبیاها و گیلاسها را بگیرد. مکس عاشق گرفتن دزد است و اولین چیزی را که میبیند، فکر میکند همان دزد ناقلای مزرعه است. این اولین نفر، چیزی نیست جز یک حشرهی کوچک که تندی از دستش فرار میکند و مکس مجبور میشود همهی هویجها را، توتفرنگیها، لوبیاها را و گیلاسها را به بقیهی حیوانات مزرعه بسپارد و خودش به دنبال حشرهی کوچک برود. او سرانجام موفق میشود حشره را از مزرعه بیرون کند. وقتی مکس به سراغ مزرعهدار میرود تا این خبر خوش را به او برساند، حیوانات مرزعه برای قدردانی از او تصمیم میگیرند یک جشن با محصولات مزرعه برای او برگزار کنند. اما چون نگران هستند که دزد زودتر از مکس سربرسد آنها را میخورند تا به دست دزد نیفتد!
چرا آواز میخوانی زنجره؟
«چرا آواز میخوانی زنجره؟» را «بابک صابری» نوشته است و برای درهی سنی ۳ تا ۹ سال توسط انتشارات «فاطمی» به چاپ رسیده است.
«بابک صابری» متولد ۱۳۴۴ است. او را بیشتر به عنوان یک جراح ارتوپد میشناسند، اما علاقهی زیاد او به نوشتن داستان برای کودکان، باعث شد چندین جلد کتاب برای کودکان منتشر کند که به زبانهای انگلیسی، فرانسوی، چینی، ایتالیایی و … ترجمه شدهاند.
«نگین احتسابیان» تصویرگر کتاب، یکی از تصویرگران جوان و پر سابقه است که علاوه بر تصویرگری کتابهای کودکان در زمینه کار مطبوعاتی و ساخت انیمیشن نیز تجربه دارد.
کتاب «چرا آواز میخوانی زنجره؟» یکی از ۱۵ اثر منتخب راه یافته به مسابقهی تصویرسازی «براتیسلاوا» ۲۰۱۷ است.
این کتاب در واقع به شباهتهایی میپردازد که هرکدام از ما ممکن است با وجود تفاوتهای متعدد در ظاهر یا سبک زندگیمان با هم داشته باشیم و کافی است تا با یکدیگر گفت و گو کنیم تا به همدلی و دوستی برسیم و به کودکان کمک میکند تا احساسات مشترک خود و دیگران را بشناسند و دربارهی آنها گفت و گو کنند.
در کتاب چرا آواز میخوانی زنجره؟ مرد نوازنده در باغ تنها نشسته است و منتظر است تا زنجره آواز بخواند. مرد از زنجره میپرسد چرا آواز میخوانی؟ زنجره وقتی گرسنه است، شاد است، غمگین است، عصبانی است، عاشق است، با دوستانش است یا تنهاست آواز میخواند. مرد هم همینطور. مرد نوازنده و زنجره دوستان خوبی هستند. در متن کتاب حرفهای مرد نوازنده و زنجره با تفاوت رنگ از یکدیگر مجزا شدهاند.
یکی از ویژگیهای منحصربه فرد این کتاب تشویق خواننده به فکر کردن دربارهی حیوانات و پرندگانی است که میتوانند برای ما انسانها آرامشبخش باشند.