در این روزهای سخت کرونایی، تقریبا تمام افراد سعی میکنند با رعایت موارد بهداشتی مثل استفاده از ماسک در محیط بیرون، فاصلهگذاری اجتماعی و شستن صحیح دست ها از خودشان و دیگران در برابر ویروس کرونا (COVID-19) محافظت کنند؛ اما برای افرادی که تازه زایمان کردهاند و کودک شیرخوار دارند، سؤالات زیادی درمورد دوران شیردهی و کرونا مطرح میشود. در این مقاله، این موضوع را بررسی میکنیم.
خوشبختانه مراقبت از کودک شبیه مراقبت از خودتان است، حتی اگر کودکتان یک نوزاد شیرخوار باشد.
به یاد داشته باشید که محققان هنوز در حال بررسی ویروس جدید کرونا هستند و تحقیقات دارویی همچنان ادامه دارد، اما چیزی که تا امروز میدانند این است که شیردادن به کودک بیخطر است. بااینحال، این وضعیت احتیاطهای ویژهای را طلب میکند، بهویژه اگر هرگونه علائمی از بیماری ویروس کرونا یا کووید ۱۹ دارید.
آیا کرونا وارد شیر مادر میشود؟
هرچند تحقیقات در این زمینه محدود است، محققان کرونا تاکنون SARS-CoV-2 (ویروس کرونای جدید) را در شیر مادر پیدا نکردهاند. بهجز دو موردی که در چین گزارش شد، در سایر موارد، در شیر خانمهایی که در سهماهه آخر بارداری به بیماری کووید ۱۹ مبتلا شدند، اثری از بیماری وجود نداشت. درنتیجه این دو مورد تعداد مناسبی برای نتیجهگیری نیست.
هر دو خانم نوزادان سالمی به دنیا آوردند که عفونت کرونایی نداشتند. مادران از تماس پوستی با نوزاد منع شدند و تا زمان بهبودی، از کودکشان جدا شدند.
همچنین، هرچند ما بهتازگی در حال شناخت SARS-CoV-2 هستیم، محققان بهخوبی از ارتباط نزدیک بین ویروس سارس و کرونا باخبر هستند و میدانند که ویروس کرونا هم مانند سارس در شیر مادر وجود ندارد؛ اما مطالعات پزشکی بیشتری در این زمینه لازم است. اگر در مورد شیردادن به نوزادتان تردید دارید، با پزشک مشورت کنید.
راهنمای شیردهی در دوران کرونا
اگر میتوانید به نوزادتان شیر دهید، حتما به این کار ادامه دهید، اما نگران نباشید؛ راهنمای خاصی برای حفاظت نوزاد در دوران همهگیری ویروس کرونا وجود دارد.
زمانی که شخص ناقلِ ویروس کرونا عطسه، سرفه یا صحبت میکند، ویروس کرونا ازطریق قطرات کوچک موجود در هوا منتشر میشود. درواقع به زبان ساده، این ویروس دوست دارد قبل از اینکه حتی علائمی در بعضی از افراد ایجاد کند، وارد بینی افراد دیگر شود. پس متأسفانه شما حتی قبل از اینکه علائمی داشته باشید، میتوانید این ویروس را منتقل کنید. حتی ممکن است هیچوقت علائمی نداشته باشید، اما ناقل ویروس باشید.
گرچه گفتیم که شما نمیتوانید ویروس را از طریق شیرتان منتقل کنید، درعینحال، ازطریق قطراتی که از دهان و بینیتان خارج میشود یا با تماس با کودک و نزدیککردن او به صورتتان، این ویروس منتقل میشود. به همین دلیل اگر علائم ویروس کرونا را دارید یا تصور میکنید که در معرض ویروس بودهاید، رعایت نکات این مقاله اهمیت زیادی دارد.
نکات ضروری در دوران شیردهی و کرونا
۱. دستهایتان را بشویید
باید قبل از هر بار تماس با کودک، دستهایتان را بهدقت بشویید. شستن مرتب دستها بسیار ضروری است، بهویژه قبل و بعد از بلندکردن کودک و یا شیشه شیر یا هر وسیلهای که مربوط به کودک است.
قبل از خرید مایع دستشویی این نکات را بدانید
۲. ماسک بزنید
احتمالا عادت دارید که بیرون از خانه ماسک بزنید، اما در داخل خانه چطور؟ اگر به نوزاد شیر میدهید، پاسخ این سؤال باید مثبت باشد! اگر هر علائمی از ویروس کرونا دارید یا حتی کوچکترین تصوری دارید که ممکن است این بیماری را داشته باشید، هنگام شیردادن به نوزاد ماسک بزنید. حتی اگر علائمی هم ندارید، ماسک بزنید.
همچنین در زمان بغلکردن، تعویض پوشک یا صحبت با کودک هم ماسک بزنید. احتمالا این کار برایتان ناراحتکننده است یا کودکتان اوایل وحشتزده یا گیج میشود، اما این کار میتواند از انتقال عفونت ویروس کرونا جلوگیری کند.
گیره نگهدارنده بند ماسک چیست و از کجا بخریم؟
۳. سطوح را ضدعفونی کنید
هرچیزی را که لمس میکنید، با پاککنندههای الکلی تمیز و ضدعفونی کنید. این سطوح شامل کابینت، میز تعویض پوشک نوزاد، شیشه شیر و لباسهاست. حتی سطوحی را تمیز کنید که ممکن است لمس نکنید اما قطرات هوا روی آنها قرار میگیرند.
همه چیزهایی که ممکن است کودکتان لمس کند، تمیز و ضدعفونی کنید. این ویروس ممکن است روی بعضی از سطوح ۴۸ تا ۷۲ ساعت زنده بماند.
نکات خرید دستگاه استریل کننده شیشه شیر نوزاد
۴. شیرتان را بدوشید
میتوانید شیرتان را بدوشید و از همسر یا اعضای خانوادهتان بخواهید که به کودکتان شیر بدهند. نگران نباشید؛ این موضوع موقتی است. دستتان را بشویید و هر ناحیهای از پوست را که با دستگاه شیردوش تماس دارد، تمیز کنید.
همه نکاتی که باید قبل از خرید شیردوش بدانید
ظرف را در فواصل بین شیردهی در آب داغ قرار دهید تا کاملا ضدعفونی شود. اجزای دستگاه شیردوش را بهدقت با آب داغ یا آب و صابون ضدعفونی کنید.
۵. از شیرخشک استفاده کنید
اگر فکر میکنید مریض هستید یا علائم بیماری کووید ۱۹ را دارید، مجبور نیستید به کودکتان شیر مادر بدهید. میتوانید در این مورد، از شیرخشک و شیشه شیر استفاده کنید.
محبوبترین شیشه شیر های موجود در بازار کدامند؟
آیا شیر مادر کودک را از هر نوع بیماری مصون میکند؟
شیر مادر نیروی فوقالعاده شما مثل محافظت در برابر انواع مختلف بیماری را به کودکتان منتقل میکند. شیر مادر نهتنها گرسنگی کودک را برطرف میکند، بلکه بهطور خودبهخود اما موقتی، به آنها در برابر بعضی از باکتریها و ویروسها هم مصونیت میدهد.
همانطور که کودک با شیر مادر بزرگ میشود، گویی واکسیناسیونی میشود که از او در برابر بیشتر بیماریهای مسری محافظت میکند.
تحقیقی که در سال ۲۰۰۴ روی نوع دیگری از ویروس کرونا انجام شد، نشان میدهد که آنتیبادیهای این ویروس در شیر مادر وجود دارند. آنتیبادیها سربازان کوچکی هستند که بهدنبال نوع خاصی از میکروبها هستند و قبل از اینکه میکروب آسیبی به بدن برساند، آن را از بین میبرند. زمانی که بیمار میشوید و یا زمانی که واکسنی علیه بیماری خاصی دریافت میکنید، بدنتان آنتیبادی تولید میکند.
هنوز مشخص نیست که آیا بدن علیه ویروس کرونا آنتیبادی تولید میکند و یا اینکه آیا این آنتیبادیها وارد شیر مادر میشود یا خیر. اگر این اتفاق بیفتد، به این معنی است که اگر مبتلا به کرونا بودید، میتوانید با شیردهی یا دوشیدن شیرتان و دادن آن به کودک، از او در برابر ویروس کرونا محافظت کنید.
خطر شیردهی در دوران کرونا چیست؟
با پزشکتان مشورت کنید. اگر داروی خاصی برای عفونت کرونا یا عفونت ویروسی دیگر مصرف میکنید، ممکن است پزشک به شما بگوید که به کودکتان شیر مادر ندهید یا شیرتان را بدوشید و به کودک بدهید.
از آنجا که در حال حاضر درمان خاصی برای کرونا وجود ندارد، با وضعیتی روبهرو هستیم که بهتدریج در آن پیش میرویم و به نتایج جدید میرسیم. اینطور نیست که همه داروهایی که بهعنوان درمان احتمالی این بیماری درنظر گرفته شدهاند، اطلاعات خاصی درباره شیردهی به ما ارائه دهند. این بدان معناست که محققان هنوز نمیدانند که آیا داروهای ضدویروس بهکاررفته، در روند برخی از درمانها (نه همه آنها)، از طریق شیر مادر به کودک منتقل میشوند یا خیر.
همچنین بعضی از داروها با کاهش تولید شیر، عمل شیردهی را دشوار میکنند. حتما این مورد را با پزشک بررسی کنید.
اگر علائم کووید ۱۹ را دارید، تلاشی برای شیردادن به نوزاد نکنید. شما به انرژیتان برای بهبودی در برابر این عفونت نیاز دارید.
چهچیزهایی را نمیدانیم
متأسفانه ناشناختههای ما از ویروس کرونا زیاد است. بر اساس توصیههای سازمانهای بینالمللی سلامتی، شیردهی در دوران همهگیری کرونا بیخطر است.
بااینحال، تحقیقات پزشکی در سراسر جهان در حال انجام است تا به سؤالاتی درمورد ویروس کرونا ازجمله شیردهی و کودکان پاسخ دهد. این سؤالها شامل موارد زیر است:
- اصلا ویروس SARS-CoV-2 میتواند از طریق شیر منتقل شود؟ (به یاد داشته باشید که تحقیقات اخیر محدود است)
- اگر میزان زیادی ویروس در بدن مادر وجود داشته باشد، چه اتفاقی میافتد؟
- آیا آنتیبادیها برای کمک به محافظت در برابر SARS-CoV-2 میتوانند از شیر مادر به کودک منتقل شوند؟
- آیا مادر و کودک میتوانند بیشتر از یک بار به کرونا مبتلا شوند؟
- آیا مادران باردار میتوانند قبل از تولد نوزاد، عفونت را به کودکشان منتقل کنند؟
از طریق لینک انتهای صفحه پیگیر آخرین مطالب چطور درمورد ویروس کرونا باشید. درصورتی که مقاله یا اطلاعیه معتبری در این مورد منتشر شود، ما آخرین و معتبرترین اخبار و اطلاعات را از طریق مقالات این بخش با شما به اشتراک خواهیم گذاشت.
اقدامات احتیاطی
هرچند خودمان را برای حفاظت از خود، خانواده یا دیگران منزوی میکنیم، از بعضی مسائل متفاوت مثل شیردادن به کودک دلبندمان نمیتوانیم چشمپوشی کنیم. نگران نباشید؛ تمام این دوران موقتی است.
ممکن است صدای تکانخوردن کودک در رختخواب را بشنوید. میدانید که میخواهد از سر گرسنگی گریه کند، اما چند دقیقه وقت بگذارید و بهخوبی دستهایتان را با آب گرم و صابون بشویید.
ماسکتان را بزنید و بهدقت، بند دور گوشتان را چک کنید. قطرات کوچکی که از دهان و بینی خارج میشوند، این ویروس را بهسرعت منتقل میکنند.
با دستکش در اتاق کودک را باز کنید. ویروس کرونا میتواند روی پلاستیک، فولاد ضدزنگ و سطوح کابینت زنده بماند.
بدون اینکه قسمت خارجی دستکش را لمس کنید، آن را از دستتان در بیاورید تا دوباره دستهایتان آلوده نشود. با چشمهایتان بخندید و همانطور که برای بلندکردن کودک دلبندتان خم میشوید، بهآرامی اسمش را صدا بزنید. کودک به ماسک توجه نمیکند؛ تا این زمان دیگر به وجود ماسک عادت کرده و از طرفی گرسنه است.
کودک به لباس شما میچسبد و آماده غذاخوردن است. از لمسکردن صورت خود یا کودکتان خودداری کنید، بهجای آن بهآرامی پشتش را نوازش کنید.
زمانی که کودک غذا میخورد، توجهتان را روی او متمرکز کنید. لمسکردن تلفن، لپتاپ یا هر چیز دیگری، میتواند دستان شما یا کودکتان را در خطر آلودهشدن قرار دهد. سعی کنید در زمان تغذیه کودک، هم شما و هم کودکتان در حالت راحت و همبستگی باشید تا در یک خواب آرام، تغذیه کند.
هرچند راحتی و خواب آرام در دوران کرونا به آرزو تبدیل شده است، منظور این است که اگر اقدامات احتیاطی لازم را انجام دهید، مجبور نیستید پیوند بین خودتان و کودکتان را از دست بدهید.
اگر به فکر تقویت خودتان با خوراکیهای مختلف هستید، حواستان به غذاهای ممنوع در دوران شیردهی باشد.
چند صحبت دوستانه
از نظر بیشتر متخصصان، شیردهی در دوران همهگیری کرونا بیخطر است. حتی مادرانی با علائم کووید ۱۹ هم قادر به شیردهی هستند. بااینحال خیلی چیزها درمورد ویروس کرونا هنوز مشخص نیست.
تحقیقات بیشتری در این زمینه لازم است و بعضی از توصیهها متناقض هستند. برای مثال پزشکان چینی با درمان زنانی که نوزاد داشتند و با ویروس کرونا مقابله میکردند، شیردهی در زمان وجود علائم یا عفونت SARS-CoV-2 را توصیه نمیکنند.
اگر کووید ۱۹ دارید یا با کسی که این بیماری را دارد در تعامل بودهاید و یا علائم عفونت کرونا را دارید، با پزشکتان مشورت کنید. از شیردادن به کودک یا دوشیدن شیرتان برای او خودداری کنید، تا زمانی که احساس کنید این کار برای او بیخطر است.
درنهایت نگران نباشید؛ با رعایت چند نکته ساده مثل شستوشوی مداوم دستها، ماسکزدن و تمیزکردن سطوح میتوانید بهخوبی این دوران را پشتسر بگذارید.
تجربه شخصی شما در این مورد چیست؟ در قسمت دیدگاه، نظرات خود را با ما در میان بگذارید. این مقاله را برای دوستانتان هم بفرستید.