دنبال کردن اخبار و سلامت روان؛ آیا باید خبرها را نادیده بگیریم؟

رسانه‌هایی که هر روز از آنها استفاده می‌کنیم بر تفکر، رفتار و احساساتمان تأثیر می‌گذارند. اگر شما هم جزو آن دسته از افراد هستید که هر روز اخبار را دنبال می‌کنند، احتمالا خبرهای مربوط به کرونا بیشتر به گوشتان می‌رسد. اگرچه دانستن اخبار روز، به‌ویژه دستورالعمل‌های بهداشتی، حیاتی است، کارشناسان معتقدند که دنبال‌کردن بیش از اندازه اخبار ممکن است بر سلامت جسمی، عاطفی و روانی ما تأثیر بگذارد. شاید برای شما هم سؤال باشد که دنبال کردن اخبار چطور منجر به افزایش استرس و اضطراب و افسردگی می‌شود. در این مقاله، نظر کارشناسان سلامت روان درباره این مسئله را مرور می‌کنیم و نکاتی برای ایجاد تعادل میان آگاهی به مسائل روز و حفظ سلامتی می‌گوییم.

ما اخبار را دنبال می‌کنیم یا اخبار ما را؟!

به‌لطف شبکه‌های اجتماعی، حتی کسانی که به تماشای اخبار یا مطالعه روزنامه‌ها عادت ندارند هم هر روز خبرها را می‌بینند و می‌شنوند، چراکه این شبکه‌ها از اخبار روز پُرند. در هیچ دوره‌ای از تاریخ اخبار روز به این اندازه در دسترس نبوده‌ است.

اینترنت باعث شده است که حتی اگر اخبار را دنبال نکنید، باز هم آنچه در سراسر جهان اتفاق می‌افتد به گوشتان برسد. هر روز در شبکه‌های اجتماعی درباره چنین مسائلی مطالبی می‌خوانیم:

• بلایای طبیعی؛
• خشونت‌های بی‌دلیل؛
• تراژدی‌های خانوادگی؛
• درگیری‌های سیاسی؛
• وقایع زندگی سلبریتی‌ها.

فرقی ندارد که این اخبار بر زندگی ما تأثیر می‌گذارند یا نه، به‌ هر حال با مشاهده‌شان ممکن است دچار استرس بشویم و سلامت روانمان را از دست بدهیم.

چرا دنبال کردن اخبار بر سلامت روان تأثیر می‌گذارد؟

بر اساس گزارش‌ مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری آمریکا، شیوع کرونا باعث افزایش میزان استرس در بیشتر مردم دنیا شده است. مهم‌ترین مشکلات مردم در این دوره عبارت‌اند از:

• تغییر الگوی خواب یا تغذیه؛
• به‌خطرافتادن سلامت روان؛
• ترس و نگرانی درباره سلامتی خودمان و عزیزانمان؛
• دشواری تمرکز.

اخبار مربوط به کرونا که هر روز، هر ساعت و حتی هر دقیقه به گوشمان می‌رسند باعث افزایش استرسمان می‌شوند. متأسفانه این اخبار اطلاعات جدیدی به ما نمی‌دهد و فقط ما را به دنبال‌کردن پیوسته اخبار معتاد می‌کنند. همچنین رسانه‌ها اغلب به تیترهای هیجان‌انگیز توجه نشان می‌دهند و بر گزارش اتفاقات بد تمرکز می‌کنند تا اخبار خوب.

به‌عقیده کارشناسان سلامت روان، حتی مشاهده گزارش‌های خبری که در آنها فقط سروصدا به‌ گوش می‌رسد و صحنه دل‌خراشی ندارند هم بر سلامت روان تأثیر منفی می‌گذارد. این کارشناسان می‌گویند دنبال‌کردن مستمر اخبار زیان‌بار است، چون دریافت اطلاعات منفی در درازمدت ممکن است روی مغز اثر منفی بگذارد.

دنبال کردن اخبار چگونه بر سلامت روانمان تأثیر می‌گذارد؟

در موقعیت‌های خطرناک، واکنش ستیز یا گریزِ مغز فعال می‌شود و به دنبال آن سیستم‌های مختلف بدنمان واکنش نشان می‌دهند. مشاهده اخبار هم باعث می‌شود دستگاه عصبی سمپاتیک فعال شود و بدن هورمون‌های استرس مثل کورتیزول و آدرنالین ترشح کند. در موقعیت‌های بحرانی شدت این اتفاق بیشتر است و ممکن است با علائم فیزیکی همراه باشد. شایع‌ترین نشانه‌های فیزیکی عبارت‌اند از:

• خستگی؛
• اضطراب؛
• افسردگی؛
• اختلال خواب.

نتایج پژوهشی نشان داد کسانی که اخبار منفی تماشا می‌کنند، فقط ۱۴ دقیقه بعد از آن به‌شدت مضطرب یا ناراحت می‌شوند.

نکاتی برای دنبال کردن اخبار و حفظ سلامت روان

همیشه در همه‌چیز باید اعتدال را رعایت کرد، این مسئله درباره دنبال کردن اخبار هم صدق می‌کند. کارشناسان سلامت روان معتقدند که مسئولیت ما فقط آگاهی به مسائل روز نیست، بلکه حفظ امنیتمان هم بر عهده خودمان است.

توصیه سازمان بهداشت جهانی (WHO) برای ایجاد تعادل میان آگاهی به مسائل روز و دنبال کردن اخبار این است که فقط زمانی خبرهای مربوط به کووید را جست‌وجو کنید که می‌خواهید برای محافظت از خودتان و عزیزانتان برنامه‌ریزی کنید. به محض اینکه اطلاعات مدنظرتان را پیدا کردید، اخبار را رها کنید.

برای کاهش تأثیرات منفی این اخبار بر ذهن و روانتان بهتر است بعد از تماشای خبرها، به‌ویژه آنهایی که به بحران‌هایی مثل کرونا مربوط می‌شوند، کمی به خودتان استراحت بدهید. درست است که بی‌اطلاعی از اخبار روز باعث می‌شود کمی منزوی شوید و حتی گاهی ممکن است خطرناک باشد، اما باید میان دنبال کردن اخبار و حفظ سلامت روان تعادل برقرار کنید. در ادامه، ۹ نکته برای ایجاد این تعادل می‌گوییم.

۱. زمان دنبال کردن اخبار را محدود کنید

بسیاری از ما عادت کرده‌ایم که موقع انجام کارهای روزمره، تلویزیون را روشن بگذاریم و هم‌زمان اخبار تماشا کنیم. این کار ممکن است بر احساساتمان تأثیر بگذارد. کارشناسان سلامت روان توصیه می‌کنند به‌جای آنکه موقع انجام کارهای روزانه صدای برنامه‌های خبری مدام در محیط پخش شود، فقط ۳۰ دقیقه از روز را به مشاهده اخبار اختصاص بدهید و بقیه مواقع تلویزیون را خاموش کنید. می‌توانید هر روز مدتی محدود مثلا ۳۰ دقیقه به شبکه‌های اجتماعی سر بزنید یا برنامه‌های خبری تلویزیون را ببینید.

۲. زمان نگرانی و اضطراب را کم کنید

کاستن مدت زمان نگرانی یکی از روش‌ها بسیار رایج برای مهار نشانه‌های اختلالات اضطرابی و کاهش اضطراب است. استفاده از این تکنیک برای حفظ سلامت روان هنگام دنبال کردن اخبار هم مفید است.

خبرهای روز را مرور کنید و مسائلی را که نگرانشان هستید شناسایی کنید. سپس زمانی را به فکرکردن درباره این مسائل و حل آنها اختصاص بدهید. به زمانی که درباره مسائل نگران‌کننده فکر می‌کنید «زمان نگرانی» می‌گویند. سعی کنید زمان نگرانی‌تان به‌اندازه کافی از زمان خوابتان فاصله داشته باشد تا مغزتان پیش از رفتن به رخت‌خواب، مدتی استراحت کند.

کارشناسان سلامت روان توصیه کرده‌اند زمان نگرانی و دنبال کردن اخبار را به حداقل برسانید و بعد از اتمام این زمان، سراغ اخبار نروید و به خودتان یادآوری کنید که «فعلا وقتش نیست که نگران باشم» و خودتان را با کارهای دیگر سرگرم کنید.