غده های چربی زیر پوست در قسمتهای مختلف پوست به شکل برآمدگیهای دایرهایشکل، در اندازههای مختلف به چشم میخورند. این غدههای نرم و گاهی هموار، معمولا روی پوست سر، گوشها، صورت و بازو دیده میشوند، هرچند ممکن است آنها را در قسمتهای دیگر بدن هم ببینید. کیستهای چربی از غدد چربی بدن ناشی میشوند و حاوی چربی هستند. کیستهای چربی به دلایلی از جمله بسته شدن غدد چربی، متورم شدن فولیکول مو و تولید بیش از اندازهی هورمون تستوسترون بروز میکنند. اگر با غدههای چربی درگیر هستید، خوب است بدانید راههای طبیعی و خانگی برای درمان آنها کم نیست. در این مقاله راههایی برای درمان گیاهی غده های چربی زیر پوست به شما معرفی میکنیم.
درمان گیاهی غده های چربی زیر پوست
غدههای چربی معمولا سرطانی نیستند و نیازی به درمان ندارند. اگر خیلی بزرگ باشند احتمالا دل خوشی از ظاهر نازیبایشان نخواهید داشت و بهدنبال راهی برای درمان آنها میگردید. اما برخی وقتها که غدهها عفونی و دردناک میشوند، لازم است برای درمان آنها اقدام کنید.
باید بدانید که این روشهای درمان برای «غدههای عفونی» مناسب هستند. بیشتر وقتها غدههای چربی معمولی نیاز به درمان خاصی ندارند و خودبهخود از بین میروند، اگر هم از بین نروند، آسیبی برای انسان ندارند. در مقابل، غدههای چربی عفونی باید درمان شوند. غدههای عفونی ممکن است با نشانههایی از جمله افزایش دمای بدن و قرمزی در ناحیهی بروز غدهها و ترشح مایعی ناخوشایند از آنها همراه باشند. پزشکان معمولا به گرم کردن غدههای چربی توصیه و گاهی مصرف آنتیبیوتیک را تجویز میکنند. آخرین درمان پزشکی غدههای چربی، جراحی است. روشهای درمان غده های چربی عفونی بر استفاده از ترکیبات طبیعی که دارای خاصیت ضدباکتری، ضدتورم و تسکیندهنده هستند، تمرکز میکنند. در ادامه با روشهای درمان گیاهی غده های چربی زیر پوست آشنا میشوید.
۱. کمپرس گرم
گرما همراه با رطوبت، روند تخلیه و درمان غدهی چربی را سرعت میبخشد. گرما رگهای خونی را گشاد میکند و در نتیجه انتقال مواد مغذی از طریق خون و ترمیم بافت آسیبدیده سریعتر و بهتر انجام میشود. این روش همچنین باعث افزایش جریان خون در ناحیهی مورد نظر میشود و به تخلیهی مواد سمی که باعث تورم میشوند، سرعت میبخشد.
روش استفاده:
- حولهای را در آب گرم (و نه داغ) خیس کنید؛
- حوله را خارج کنید و بچلانید تا آب اضافی آن خارج شود؛
- حوله را برای ۱۰ تا ۲۰ دقیقه روی غده های چربی نگه دارید. این زمان نباید از ۳۰ دقیقه بیشتر شود؛
- این کار را ۲ تا ۴ بار در روز انجام بدهید.
۲. روغن درخت چای
با افزایش چربی، منافذ پوستتان بسته میشود که نتیجهی آن بروز آکنههای کیستی است. عفونی شدن آکنههای کیستی باعث بروز غده های چربی عفونی میشود. روغن درخت چای (گیاه بومی استرالیاست و با چای سیاه یا چای سبز که در معنای رایج میشناسیم، متفاوت است) بروز غدههای چربی را کاهش میدهد. این داروی گیاهی دارای عناصر ضدمیکروب است و خاصیت ضدِتورمی و ضدباکتریایی بالایی دارد. هرچند تأثیر روغن درخت چای در درمان غده های چربی زیر پوست اثبات نشده است، اما میتوان بهخاطر خاصیت ضدباکتریاییاش از آن استفاده کرد.
روش استفاده:
- ۱ یا ۲ قطره روغن درخت چای را روی کیست عفونی بچکانید؛
- باند یا چسب زخم را روی آن قرار بدهید؛
- پس از ۸ تا ۱۰ ساعت چسب زخم را بردارید؛
- شبها و در هنگام خواب از دارو استفاده نکنید؛
- بهتر است این کار را صبحها انجام بدهید.
۳. روغن کرچک
روغن کرچک، یکی دیگر از روشهای درمان گیاهی غده های چربی زیر پوست است. این روغن خاصیت ضدتورم و ضدخارش دارد. همچنین حاوی مادهای شیمیایی به نام رایسین است که خاصیت ضدباکتریایی دارد. حتی اگر کیستهایتان عفونی نباشند، استفاده از روغن کرچک ضرری ندارد.
روش استفاده:
- باند یا پارچهی تمیزی تهیه کنید؛
- پارچه را در روغن کرچک بخیسانید و آن را روی کیستها بگذارید؛
- روی پارچه کمپرس گرم قرار بدهید و چند دقیقهای (کمتر از نیم ساعت) آن نگه دارید؛
- به جای این کار میتوانید روزی چند بار روغن کرچک را روی غده های چربی بمالید.
۴. آلوئه ورا
آلوئهورا نهتنها برای پوست بلکه برای سلامت عمومی بدن مفید است. خاصیت ضدباکتری و تسکیندهندگی آلوئهورا به کاهش درد ناشی از کیست های چربی کمک میکند. این خاصیت ناشی از ترکیبات فنولی موجود در آلوئهوراست. گیاه آلوئهورا همچنین به درمان و بهبود زخمها سرعت میبخشد.
روش استفاده:
- کمی ژل آلوئهورا را روی کیستهای چربی بمالید؛
- به آرامی ژل را روی سطح کیستها بمالید تا به اعماق پوست نفوذ کند؛
- این کار را ۱ یا ۲ بار در روز انجام بدهید.
۵. نارون کوهی (هاماملیس)
نارون کوهی بهخاطر خاصیت جمعکنندگیاش معروف است. برگ و پوست این گیاه سرشار از تانن (tannin) است که بهعنوان درمانی برای ترشح بیشازاندازهی چربی در غدههای چربی استفاده میشود. تانن با تنگ کردن منافذ پوست، ترشح چربی را کاهش میدهد.
روش استفاده:
- ۱ یا ۲ قطره نارون کوهی را روی کیست بریزید؛
- به آرامی پوستتان را بمالید تا مایع گیاهی به اعماق پوست نفوذ کند؛
- این کار را هر روز انجام بدهید.
۶. سرکه سیب
سرکهی سیب(خواص سرکه سیب) دارای خاصیت ضدباکتری، ضدقارچ و ضدعفونیکنندگی بالایی است، تا حدی که میتوان از آن بهعنوان پاککننده استفاده کرد. پس برای مقابله با باکتریها در کیستهای عفونی چربی میتوان از سرکهی سیب استفاده کرد.
روش استفاده:
- پنبه را به سرکهی سیب آغشته کنید؛
- پنبه را روی کیست بگذارید و برای مدتی نگه دارید؛
- اگر پوست حساسی دارید یا احساس سوزش میکنید، نخست سرکه را با کمی آب رقیق کنید و سپس آن را روی کیست بمالید؛
- این کار را ۳ تا ۴ بار در روز تکرار کنید.
۷. باباآدم
باباآدم گیاهی با خاصیت ضدباکتری، ضدقارچ و ضدوَرَم است. از قدیم و بهطور سنتی این گیاه برای درمان بیماریهای مزمن پوستی استفاده شده است. عطاریها و گیاهپزشکان باباآدم را نهتنها برای درمان آکنه بلکه برای درمان بیماریهای شدید پوستی مانند اگزما، پسوریازیس، کهیر، و دمل مفید میدانند. همچنین باباآدم یک درمان گیاهی برای غده های چربی زیر پوست محسوب میشود. ریشهی باباآدم در ژاپن و چین علاوه بر کاربرد دارویی، در غذاها نیز استفاده میشود. میتوانید ریشهی باباآدم را در سوپ یا سالاد استفاده کنید یا دمکردهی آن را بنوشید.
روش استفاده:
- ریشهی تازه (۲ قاشق غذاخوری) یا خشکشدهی (۱ قاشق غذاخوری) باباآدم را در آب بریزید و صبر کنید تا بجوشد؛
- سپس حرارت را کاهش بدهید و بگذارید حدود ۳۰ دقیقه در همان حالت آرام دم بکشد؛
- شعله را خاموش کنید و قوری را برای ۱۰ تا ۱۵ دقیقه به حال خود بگذارید؛
- این دمنوش را یکباره یا در ۲ تا ۳ نوبت در روز بنوشید. پیش از نوشیدن آن را گرم کنید؛
- اگر طعم آن برایتان ناخوشایند است، میتوانید کمی عسل به آن اضافه کنید.
باباآدم ادرارآور است، پس مصرف زیاد آن توصیه نمیشود.
همچنین میتوانید پارچهای تمیز یا پنبه را در چای باباآدم خیس کنید و آن را بهعنوان کمپرس گرم روی غده های چربی زیر پوست قرار بدهید.
۸. شبدر قرمز
شبدر قرمز که در میان گیاهپزشکان طرفداران زیادی دارد، در آغاز برای تصفیهی خون استفاده میشد. بسیاری از پیروان درمانهای جایگزین باور دارند عامل بیشتر بیماریها از جمله بیماریهای پوستی، سموم موجود در خون هستند. امروزه پژوهشگران در حال آزمون تأثیر شبدر قرمز بر درمان سرطان هستند. این گیاه بهطور گسترده در درمان آکنه، اگزما، پسیوریازیس و دیگر بیماریهای پوستی از جمله کیستهای چربی بهکار میرود. باور این است که شبدر قرمز با حذف سمومی که باعث ایجاد کیست و غده میشوند، به درمان کمک میکند. ترکیبات «فیتواستروژن ایزوفلاون» موجود در شبدر قرمز، آن را به درمان گیاهی مؤثری برای بیماریهای پوستی و سایر مشکلات پزشکی تبدیل کرده است.
روش استفاده:
- ۱ تا ۳ قاشق چایخوری شبدر قرمز خشکشده را در ۱ تا ۳ فنجان آب داغ دم کنید. ۱۵ دقیقه صبر کنید. ۳ بار در روز این چای را بنوشید؛
- مقداری گل شبدر قرمز را خرد کنید و کمی آب به آن اضافه کنید تا حالت خمیری بگیرد. این پماد را روی کیستها بمالید؛
- میتوان تنتور شبدر قرمز را به شکل خوراکی مصرف کرد. روزی ۳ بار، هر بار ۲ تا ۶ میلیلیتر (یکچهارم تا یک و یکچهارم قاشق چایخوری) تنتور شبدر قرمز بخورید.
احتیاط: زنان باردار و شیرده به دلیل تأثیر بر هورمونها باید از مصرف این گیاه خودداری کنند. همچنین افرادی که داروهای رقیقکنندهی خون مصرف میکنند، پیش از مصرف آن با پزشک مشورت کنند.
۹. گلدنسیل (خوک طلایی یا هیدراستیس)
وجود ترکیباتی به نام بِربِرین (berberine) در گلدنسیل، آن را به یک ضدمیکروب قوی و یک درمان گیاهی غده های چربی زیر پوست تبدیل کرده است. بربرین نابودکنندهی بسیاری از ریزجاندارها از جمله باکتریها، قارچها و تکیاختههاست. به همین دلیل گلدنسیل بهعنوان آنتیبیوتیک موضعی در درمان زخمهای پوستی، زخمهای ویروسی دهانی و عفونتهای قارچی بهکار میرود.
روش استفاده:
- نیم تا یک فنجان گلدنسیل خشک را در ظرفی دردار بریزید؛
- روی گلدنسیل آنقدر روغن زیتون بریزید تا حدود ۲ سانتیمتر روی سطح آن را بپوشاند؛
- ظرف را بهمدت ۳ تا ۵ ساعت روی حرارت ملایم قرار بدهید؛
- سپس بگذارید روغن به آرامی سرد شود؛
- روغن را از صافی پارچهای رد کنید؛
- صافی را بفشارید تا همهی روغن موجود در آن خارج شود؛
- ۴ تا ۶ قاشق چایخوری موم عسل را به روغن اضافه کنید و آنقدر هم بزنید تا در روغن حل شود. میتوانید تا زمانی که به غلظت دلخواهتان برسید، موم اضافه کنید؛
- داروی حاصل را در ظرفی شیشهای بریزید؛
- روزی ۳ بار این مرهم را روی کیستها بمالید.
میتوانید این مرهم را به زخمها و بریدگیهای سطحی هم بمالید.
۱۰. روغن کندر
استفاده از روغن کندر در رایحهدرمانی (آروماتراپی) برای ایجاد آرامش رایج است. همچنین آن را برای استفادهی موضعی در درمان بسیاری از مشکلات پوستی بهکار میبرند. هرچند پشتوانهی علمی ندارد اما بنابر گفتهی بسیاری از افرادی که از روغن کندر استفاده کردهاند، این روغن باعث کوچکتر شدن کیستها میشود. این ممکن است ناشی از خاصیت ضدتورم روغن کندر باشد.
روش استفاده:
- چند قطره روغن کندر را با ۱ قاشق چایخوری از یک روغن دیگر (روغن دانهی انگور، روغن زیتون و غیره) مخلوط کنید؛
- ترکیب حاصل را روزی ۲ بار روی کیستها بمالید.
احتیاط: حتما قبل از استفاده از روغن کندر، آن را رقیق کنید. زنان باردار و شیرده نباید از این روغن استفاده کنند.
۱۱. عصارهی دانهی گریپفروت
باورها دربارهی آثار درمانی این مادهی گیاهی هم مانند روغن کندر پشتوانهی علمی ندارد، اما افراد بسیاری به کوچک شدن سریع کیستها پس از استفاده از این داروی گیاهی گواهی دادهاند. عصارهی دانهی گریپفروت که از دانه و پالپهای این میوه استخراج میشود، یک میکروبکش طبیعی است و بسیاری از عفونتهای بدن را از بین میبرد. بهعلت میزان اثرگذاری بالا، باید آن را در مقدار بسیار کم مصرف کرد.
روش استفاده:
- ۱ قطره از عصاره را روی کیست بریزید؛
- چندین ثانیه تا ۱ دقیقه صبر کنید تا عصاره جذب پوست شود؛
- باقیماندهی ماده را با دستمال پاک کنید؛
- محل کیست را با باند یا چسب بپوشانید.
۱۲. گیاه خار مریم (ماری تیغال)
ادعاهایی مبنی بر تأثیر خار مریم در درمان کیستهای چربی وجود دارد. نظریهای وجود دارد که میگوید خار مریم با پاکسازی کبد، در سم زدایی بدن مؤثر است. درنتیجهی این پاکسازی، بدن دچار کیست چربی نمیشود؛ مشابه تأثیری که تصفیه و گردش خون در جلوگیری از بروز کیست دارد. ظاهرا خاصیت خار مریم به دلیل وجود ترکیبات بیوفلاونوئیدی به نام سیلیمارین (silymarin) در بذر آن است. این گیاه که آنتیاکسیدانی قوی است همچنین باعث کاهش تورم میشود.
روش استفاده:
- خار مریم در قالب کپسولهایی حاوی ۱۲۰ تا ۱۴۰ میلیگرم سیلیمارین عرضه میشود. عصاره و تنتور آن هم یافت میشود؛
- به دلیل تأثیر مستقیم آن بر کبد، نباید بدون مشورت با پزشک مصرف شود. برای تعیین مقدار و روش مصرف مناسب از پزشک یا گیاهپزشک مشاوره بگیرید.
پیشآگاهی: زنان باردار و شیرده نباید از این گیاه دارویی استفاده کنند. اگر به گیاهانی مانند بابونه، بومادران یا همیشهبهار حساسیت دارید، از مصرف این گیاه خودداری کنید.
آیا رژیم غذایی در بروز غده های چربی زیر پوست مؤثر است؟
افراد زیادی باور دارند بروز غده های چربی زیر پوست به آنچه میخورند ربط دارد، اما اینطور نیست. اگرچه بهطورکلی برای حفظ سلامتیتان مهم است که خوراکی و غذای سالم و مناسب بخورید. هرچند رژیم غذایی تأثیری در ایجاد کیستهای چربی ندارد، اما نباید به آن بیتوجه باشید. آسیب فولیکولهای مو و غدههای چربی که به ترشح بیشتر چربی منجر میشود، احتمال بروز کیستهای چربی را افزایش میدهد. برخی کیستها حتی ممکن است در جنینِ متولدنشده بروز کنند که ناشی از شکلگیری نامناسب برخی سلولهاست. گاهی هم ممکن است بروز کیستهای چربی به دلایلِ ارثی باشد. همچنین احتمال بروز کیست چربی در افرادی که دچار یک اختلال ژنتیکی به نام «سندرم گاردنر» هستند بیشتر است. به هر حال اینطور به نظر میآید که خوردوخوراک تأثیری بر بروز غده های چربی زیر پوست ندارد.