همهی شما میدانید که نشستن بهمدت طولانی هم برای سلامت قلبتان مضر است و هم یکی از عوامل افزایش وزن و ازجمله دلایل چاقی شکمی است. اما فقط این نیست؛ نشستن طولانیمدت یکی از دلایل ایجاد کیست نیز هست. این کیستهای دردناک که به کیست مویی معروف هستند، در قسمت پایین کمر و بین شکاف باسن ایجاد میشوند. این کیستها اگرچه خطرناک نیستند، اما ممکن است آنقدر عفونی و دردناک شوند که فعالیتهای روزمره را برای فرد دشوار سازند. اگر میخواهید در مورد کیست مویی بیشتر بدانید، با «چطور» همراه شوید. این مطلب شما را بهطور کامل با علائم کیست مویی، علل بروز، پیشگیری و روش درمان کیست مویی آشنا خواهد کرد.
کیست مویی یا بیماری سینوس پیلونیدال (PNS) چیست؟
سینوس پیلونیدال (PNS)، یک حفره یا سوراخ کوچک در پوست است که ممکن است با مایع یا چرک پر شود و باعث ایجاد کیست یا آبسه گردد. این کیست ها در قسمت بالای شکاف بین باسن ایجاد میشوند. یک کیست مویی معمولا حاوی مو، کثیفی و مواد زائد است. این کیست میتواند درد شدیدی ایجاد کند و در اغلب موارد عفونی میشود. اگر عفونی شود، چرک و خون از خود ترشح میکند و بوی بدی پیدا خواهد کرد.
بیماری PNS اغلب، مردان را گرفتار میکند و بیشتر در جوانان دیده میشود. همچنین در افرادی که زیاد مینشینند، مانند رانندگان تاکسی، شایعتر است.
علل بروز کیست مویی چیست؟
علت دقیق این بیماری مشخص نیست اما بهنظر میرسد که علت آن ترکیبی از تغییر هورمونها (چون بعد از بلوغ اتفاق میافتد)، رشد مو و اصطکاک ناشی از لباس یا نشستن طولانیمدت باشد.
فعالیتهایی که موجب اصطکاک میشوند، مانند نشستن، میتوانند باعث شوند مویی که در این ناحیه درحالرشد است، به زیر پوست برگردد. بدن این مو را بیگانه تلقی میکند و علیهی آن واکنش ایمنی نشان میدهد؛ شبیه عکسالعملی که نسبت به فرورفتن یک تراشهی چوب در پوست نشان میدهد. این پاسخ ایمنی باعث ایجاد کیست در اطراف مو میشود، حتی گاهی اوقات ممکن است فرد حفرههای متعددی داشته باشد که در زیر پوست بههم متصل هستند.
شناسایی کیست مویی و تشخیص علائم عفونت
ممکن است شما در ابتدا بهجز یک فرورفتگی کوچک و چالمانند روی سطح پوستتان، هیچگونه علامت قابلتوجهی نداشته باشید. بااینحال هنگامیکه این فرورفتگی عفونی شود، بهسرعت به یک کیست (یک کیسهی بسته پر از مایع) یا یک آبسه (یک بافت متورم و ملتهب که در آن چرک جمع میشود) تبدیل خواهد شد.
نشانههای عفونت عبارتاند از:
- درد هنگام نشستن یا ایستادن؛
- تورم کیست؛
- پوست قرمز و دردناک در اطراف ناحیهی مبتلا؛
- ترشح چرک یا خون از آبسه که بوی بدی دارد؛
- خارج شدن مو از ضایعه؛
- تشکیل بیش از یک دسته حفره یا چندین سوراخ در پوست.
همچنین ممکن است شما تب خفیفی داشته باشید، اما این علامت چندان شایع نیست.
درمان کیست مویی
۱. درمان اولیه
اگر مورد شما در مراحل ابتدایی تشخیص داده شود، هیچگونه دردی نداشته باشید و هیچ علامتی از التهاب وجود نداشته باشد، احتمالا پزشکتان یک آنتی بیوتیک وسیعالطیف برای شما تجویز خواهد کرد. یک آنتیبیوتیک وسیعالطیف، آنتیبیوتیکی است که طیف وسیعی از باکتریها را از بین میبرد. باید بدانید که این روش، کیست مویی را درمان نمیکند بلکه شما را از عفونت و احساس ناراحتی خلاص میکند. پزشکتان به شما توصیه خواهد کرد که مدتی بعد دوباره برای معاینه مراجعه کنید، بهطور منظم موزدایی کنید یا محل موردنظر را تیغ بزنید و به بهداشت شخصیتان بیشتر توجه کنید.
۲. تخلیهی کیست مویی
این روش، علائم آبسه یا چرک جمعشده در درون حفره را تسکین میدهد. قبل از انجام این روش، پزشکتان یک بیحسی موضعی به شما خواهد داد. سپس با استفاده از یک چاقوی کوچک، آبسه را باز میکند. آنگاه هرگونه مو، خون و چرک را از درون آبسه خارج و آن را تمیز میکند.
سپس یک پانسمان استریل روی زخم قرار میدهد و اجازه میدهد که از درون ترمیم شود. این زخم معمولا در عرض ۴ هفته بهبود مییابد و اکثر افراد به هیچ درمان دیگری نیاز پیدا نمیکنند.
۳. تزریق فنول
پزشک برای این نوع درمان، اول یک بیحسی موضعی به شما خواهد داد. سپس فنول، یک ترکیب شیمیایی که بهعنوان ضدعفونیکننده بهکار میرود، را به داخل کیست تزریق میکند. ممکن است لازم باشد که این روند چندین بار تکرار شود. درنهایت این درمان باعث میشود که ضایعه، سفت و بسته شود.
این درمان، نرخ عود بسیار بالایی دارد. بنابراین روش درمانی متداولی برای کیست مویی نیست. پزشکان در برخی از موارد، جراحی را بهعنوان بهترین روش درمان انتخاب میکنند.
۴. جراحی
اگر کیست مویی شما دائما عود میکند یا بیش از یک دسته کیست مویی دارید، پزشکتان یک عمل جراحی را به شما توصیه خواهد کرد. در ابتدا تحت یک بیحسی موضعی قرار میگیرید. سپس جراح، ضایعات را باز میکند و تمام چرکها و کثیفیهای آنها را خارج میکند. هنگامیکه این کار انجام شد، جراح زخمها را بخیه میکند. پس از جراحی پزشکتان توضیح خواهد داد که چگونه باید پانسمانها را عوض کنید و به شما توصیه خواهد کرد که برای جلوگیری از رشد مو در داخل زخم، محل مورد نظر را اصلاح کنید.
چشمانداز بیماری سینوس پیلونیدال چیست؟
باتوجه به شدت اختلال و نوع درمان، کیست مویی معمولا در عرض ۴ تا ۱۰ هفته برطرف میشود.
عوارض ناشی از بیماری سینوس پیلونیدال چیست؟
کیست مویی (PNS) ممکن است باعث بروز چند عارضه شود. اینها عبارتاند از عفونت زخم و عود کیست مویی حتی پس از جراحی.
علائم زیر نشان میدهند که زخم عفونی شده است:
- درد شدید؛
- پوست ملتهب و متورم؛
- تب بالای ۳۸ درجه؛
- ترشح خون یا چرک از محل زخم؛
- بدبوشدن زخم.
پیشگیری از کیست مویی
شما میتوانید با شستوشوی روزانهی ناحیهی موردنظر با صابون ملایم، شستن صابون بهطور کامل، خشک نگهداشتن ناحیه و پرهیز از نشستن بهمدت طولانی از عود کیست مویی جلوگیری کنید.
همانطور که در ابتدای متن هم اشاره کردیم، کیست مویی با نشستن طولانیمدت در ارتباط است. اما شما میتوانید با پیروی از راههای کاهش آسیبهای ناشی از نشستن مداوم، سطح سلامتی خود را ارتقا بدهید.