چند سال پیش، وقتی حدودا ۳۰ ساله بودم، حس میکردم در بهترین سالهای عمرم هستم، خیلی جذاب به نظر میرسیدم، احساس خوبی داشتم و لبریز از انرژی، زندگی و هیجان بودم. اما یک روز صبح، در آستانهی ۳۴ سالگی هنگامیکه از خواب بیدار شدم و برای یک روز فوقالعاده آماده میشدم احساس کردم چهرهام خسته به نظر میرسد. وقتی بیشتر دقت کردم متوجه وجود چروکهایی اطراف چشمانم شدم و حس کردم یک شبه مسنتر شدهام. این اتفاق برای من افتاده بود، منی که فکر میکردم تاکنون هر کاری را که لازم بوده است برای مراقبت از پوستم انجام دادهام… .
این داستان برای شما آشنا نیست؟ اگر شما هم تجربهای شبیه این دارید، پس در حال خواندن مطلب درستی هستید. من تحقیقات زیادی دربارهی مراقب از پوست انجام دادهام. هرچند هرگز موفق نشدم راز جوانی را پیدا کنم، اما تصمیم دارم در این نوشته شما را با راههای از بین بردن چروک دور چشم آشنا کنم که روند پیری را کندتر میکند. با بهکارگیری این روشها میتوانید آسیبهای پوستی صورت را به حداقل برسانید و چروکهای زیر چشم را کمی بهبود بدهید.
چرا پوست چروک میشود؟
بگذارید ابتدا ببینیم اولین جای صورت که شما متوجه چین و چروک آن میشوید، کجاست؟
به نظر شما انسان به آرامی پیر میشود یا در اثر خستگی و قرار گرفتن در معرض عناصر مختلف یا عدم مراقبت صحیح از پوست این اتفاق میافتد؟
به این سؤالات فکر کنید و ببینید جواب درستی برایشان پیدا میکنید؟! شاید پیدا کردن منشأ بروز مشکل، بیشتر به شما کمک کند. مثلا در مورد خودم باید بگویم متأسفانه زمانیکه در حال رشد بودم، والدینم در مورد استفاده از کرمهای ضدآفتاب حساسیتی نشان نمیدادند و اغلب اوقات من بیشتر از سایر دوستانم دچار آسیبهای پوستی میشدم و رنگ صورتم برنزه و تیرهتر میشد. فکر میکنید چه اتفاقی برایم افتاد؟ نتیجهاش شد همین چین و چروکهای ۳۴سالگی! دوستی داشتم که از وقتی یادم میآید همیشه کرم ضدآفتاب استفاده میکرد و حالا هم پوستش مثل پوست یک نوزاد صاف و شفاف است.
موضوع این است که اگر همیشه در معرض عناصری مثل باد، نور آفتاب، سرما یا برف قرار بگیرید، پوست شما با سرعت بیشتری چروک میشود. پس اگر شما بانو یا مرد جوانی هستید این حرف را از من بپذیرید که داشتن پوستی برنزه ارزش پیری زودرس را ندارد. از طرفی ممکن است شما جوانی ساده و بیتکلف باشید که خیلی روی پوستتان تمرکز نمیکنید و به فکر چین و چروکهای آن در آینده نیستید یا اصطلاحا از آنهایی هستید که خیلی به خودتان نمیرسید. البته این خوب است که آدم مدام جلوی آینه نباشد اما توصیه میکنم طرز تفکرتان را کمی تغییر بدهید و به توصیههایی که در ادامه خواهم گفت عمل کنید، چون سلامت پوست مهم است.
اقدامات اولیه برای جلوگیری از چین و چروک پوست
پیری بخشی از زندگی است و نمیتوانیم از آن فرار کنیم. اما میتوانیم از آسیبهای پوستی زودرس در اثر برخی رفتارهای خاص جلوگیری کنیم.
۱. ضدآفتاب بزنید
هر چند صحبت از کرم ضدآفتاب خیلی تکراری شده است اما امیدوارم برای استفاده از این مادهی ضروری خیلی دیر نشده و هنوز پوستتان آنقدرها آسیب ندیده باشد. خورشید همانطور که شادمانی و سرزندگی میآورد و به سلامت بدن کمک کند، میتواند آسیبهای جدی به پوست وارد کند؛ از آفتاب سوختگی بگیرید تا سرطان یا پیری پیشرفتهی پوست. پس میبینید که آفتاب مهربان میتواند خیلی خشن هم باشد.
اما نگران نشوید چون خبر خوبی برایتان دارم! خوشبختانه برای مقابله با آفتابی که برای بدن ضروری است اما میتواند برای پوست خطرناک باشد، سلاحی مثل کرم ضدآفتاب وجود دارد که میتوانید تمام روز پوستتان را با آن بپوشانید. کرم ضدآفتاب نه تنها پوست شما را از انواع بیماریها مثل سرطان پوست محافظت میکند، بلکه باعث میشود علائم پیری پوست دیرتر خودشان را نشان بدهند.
در حالیکه کرم ضدآفتاب نام آشنایی است و مدام دربارهاش صحبت میشود اما مطالعهای که اخیرا انجام شده است نشان میدهد تعداد افرادی که در سنین پایینتر به مدت ۴ تا ۵ سال هر روز و بهطور منظم کرم ضدآفتاب استفاده میکنند ۲۴ درصد کمتر از افرادی است که در صورت نیاز ضدآفتاب میزنند. بله میدانم این موضوع آنقدر عجیب است که انسان را شگفتزده میکند.
۲. استفادهی روزانه از مرطوبکننده
با افزایش سن، پوست نازک و خشکتر میشود. بدتر از آن خاصیت ارتجاعیاش را هم از دست میدهد. مرطوبکنندههای ضدچروکی که در بازار وجود دارند و مورد تأیید هستند، معمولا به افزایش رطوبت پوست کمک میکنند و با استفاده از آنها پوست کمتر خشک یا سفت میشود.
مقالهای در وبسایت LiveStrong که به بررسی تأثیر مرطوبکنندهها بر روی چروکهای پوستی پرداخته است، بیان میکند که مرطوبکنندههای عادی میتوانند به هیدراته ماندن پوست کمک و از زمختی یا آسیبهای پوستی جلوگیری کنند، اما معمولا تأثیری روی پیشگیری از روند ایجاد چین و چروکهای پوست ندارند.
این مقاله مطالعهای در زمینهی کرمهای مرطوبکننده حاوی استروژن انجام داده است که نشان میدهد این نوع کرمهای مرطوبکننده با تحریک تولید کلاژن در از بین بردن چروکها مؤثر هستند. به خاطر داشته باشید استفاده از مرطوبکنندهها هم مثل کرمهای ضدآفتاب فقط به وجود نور آفتاب محدود نمیشوند و همیشه باید از آنها استفاده کنید.
۳. ورزش
با توجه به مقالهای که اخیرا در هافینگتون پست (Huffington Post) منتشر شده است، ورزش به پیشگیری از ایجاد چین و چروک و جوانتر ماندن پوست کمک میکند. میدانم که این اطلاعات شما را شگفتزده کرده است، اما واقعیت دارد.
این مقاله می گوید: «تحقیقات تازهای که در دانشگاه مک مستر (McMaster) در اونتاریو انجام شد، نشان میدهد ورزش نه تنها پوست را جوانتر نگه میدارد، بلکه حتی در افرادی که در اواخر عمر فعالتر می شوند، روند پیری را معکوس میکند و پوستشان در اثر ورزش بهتر میشود.»
در این تحقیق شگفتانگیز از داوطلبانی که بیش از ۶۵ سال سن داشتند و کمتحرک بودند درخواست شد تا به مدت سه ماه هر هفته دو جلسه تمرینات ورزشی متوسط تا شدید داشته باشند. پس از پایان سه ماه از پوست این افراد نمونهبرداری و مشخص شد که نتیجه با نمونهی اولیهی پوست بسیار متفاوت است. هم لایهی بیرونی و هم لایهی درونی پوست شبیه به پوست افراد ۲۰ تا ۴۰ ساله شده بود.
اگر دانستن اینکه ورزش روند پیری را به تأخیر میاندازد، نتواند فرد را وادار به ورزش کند، من واقعا نمیدانم دیگر چگونه میشود کسی را ترغیب کرد کمی به خودش زحمت بدهد و فعالیتش را بیشتر کند.
۴. استفاده از ویتامینها و مواد معدنی
باید بدانید که مراقب از پوست فقط به استفاده از مواد مختلف روی پوست، محدود نمیشود. شما ممکن است به خوبی از پوستتان مراقبت و انواع کرمها و ضدآفتابها را مصرف کنید، اما فعل و انفعالات داخل بدن شما نیز بر سلامت و زیبایی پوستتان مؤثر است.
دکتر دوریس دی (Doris Day) نویسندهی کتاب «جراحی پلاستیک را فراموش کنید» میگوید: «شما میتوانید زیبایی پوستتان را از داخل و خارج بدن بهبود بدهید.»
مصرف آنتیاکسیدانها که در اکثر میوهها و سبزیجات وجود دارد برای پیشگیری از آسیب رادیکالهای آزاد به پوست ضروری هستند. رادیکالهای آزاد به سلولهای پوست آسیب میزنند و سبب بروز علائم پیری میشوند. پس بهترین روش دریافت آنتیاکسیدانها خوردن انواع میوهها و سبزیجات رنگی است که حاوی رنگدانههای آنتیاکسیدان هستند.
دکتر دی عقیده دارد هدف از اضافه کردن میوهها و سبزیجات متنوع و رنگی به رژیم غذایی این است که آنتیاکسیدانهایی مانند بتاکاروتن، لیکوپن و ویتامینهای A، C و E که در این مواد وجود دارند به کاهش سرعت آسیبهای رادیکالهای آزاد کمک کنند.
اگر از سنین پایینتر مصرف میوهها و سبزیجات را بهصورت عادت غذایی خود در بیاورید، به جلوگیری از چروک پوست کمک خواهید کرد. با این کار نه تنها پوستتان بلکه بدن شما هم احساس رضایت میکند. مطمئن باشید از انتخاب چنین رژیم غذایی هرگز پشیمان نخواهید شد.
چگونه از شر چین و چروک دور چشم خلاص شویم
میدانم بسیاری از کسانیکه این مطلب را مطالعه میکنند، مادران عزیزی هستند که مشغلهی زیادی در منزل دارند و معمولا تا پاسی از شب برای انجام کارهایشان بیدار میمانند و از طرفی فکرشان بیش از اندازه مشغول دغدغههای زندگی و فرزندانشان است. اما دوستان عزیزم چیزهایی از این دست میتواند عوارض بدی برای پوست صورت و مخصوصا پف یا چروک زیر چشم به همراه داشته باشد و معمولا وقتی متوجه آنها خواهید شد که دیگر کمی دیر شده است. پس چقدر خوب است که ابتدا به مراقبتهای پوستی خودتان اهمیت بدهید تا برای ادارهی امور خانه به اندازهی کافی خوشحال و باانگیزه باشید. اما ممکن است حالا زمانی باشد که خیلی از شما این چین و چروکها را به وضوح حس کردهاید و از وجود آنها ناراحت باشید. پس باید ببینیم حالا که چروکهای زیر چشم خودنمایی میکنند آیا راهی وجود دارد که از شرشان خلاص شویم؟!
دکتر باری وینتروب (Barry Weintraub) در گفتوگویی با سایت گلامور (Glamour) عنوان کرد چین و چروکها اولین علائمی هستند که توجه ما را به خودشان جلب میکنند و عموما خطوط ضعیفی هستند که در ۳۵ سالگی اعلام وجود میکنند. اما او خبر خوبی هم برایمان دارد: این خطخطیهای آزاردهنده قابل ترمیم هستند! خیلی هم عالی! اما راهش چیست؟!
۱. لیزر درمانی
دوستان عزیزم اگر به من باشد ترجیح میدهم تا جایی که ممکن است، مخصوصا در مورد مشکلاتی که صحبت مرگ و زندگی نیست، خودم را زیر تیغ جراحی نبرم یا به پزشک متوسل نشوم. میدانم همهی ما دوست داریم پوستمان چروک کمتری داشته باشد. از طرفی ممکن است چیزی که برای من کمتر اهمیت دارد برای شما خیلی مهم باشد. به همین دلیل در این بخش مقاله دربارهی تمام روشها از جمله لیزر درمانی صحبت خواهم کرد.
بسیاری از جراحان زیبایی آمریکا، گزینههای مختلفی مثل بوتاکس، لایهبرداری، لیزر و انواع جراحی را برای درمان چروکهای صورت پیشنهاد میکنند. دکتر ریچارد باکستر (Richard Baxter) دربارهی بوتاکس میگوید: «از بین بردن چروکهای موسوم به پنجهکلاغی با بوتاکس معمولا ۳ ماه طول میکشد و گزینههای دیگر مانند لیزر یا لایهبرداری شیمیایی معمولا برای خطوط عمیق پوست و چین و چروکها مناسبتر هستند.»
برای آنکه بفهمید کدام راه حل برای رفع چین و چروک صورت شما مناسبتر است بهتر است با پزشک مشورت کنید تا بهترین راه حل را به شما توصیه کند.
۲. کرم دور چشم
همانطور که خودتان هم میدانید این روزها هر جا را که نگاه میکنید پر از کرمهای دور چشم با انواع و اقسام برندها و قیمتهاست. هرچند تا به حال باید فهمیده باشید که من راهحلهای طبیعی را ترجیح میدهم، اما استفاده از کرمهای دور چشم قطعا روند چروک دور چشم را به تأخیر میاندازد و ممکن است در طول زمان در از بین بردن چین و چروکها نیز مؤثر باشد. پس توصیه میکنم که دربارهی کرم دور چشم مناسب و مواد تشکیلدهندهی آنها که بهتر است طبیعی باشد تحقیق و یک کرم دور چشم مناسب پیدا کنید.
۳. روغنها
ممکن است خیلی متوجه نباشیم اما مواد موجود در آشپزخانهی ما تأثیر زیادی روی پوست و زیبایی ما دارند. بسیاری از ما نمیدانیم که روغنی مثل روغن نارگیل خواصی دارد که فقط برای پختوپز مفید نیست.
روغن نارگیل دارای آنتیاکسیدانی است که بدن ما به شدت به آن نیاز دارد و از این لحاظ جزو درمانهای خانگی خوب محسوب میشود. روغن نارگیل سرشار از ویتامینهای E ،A و پروتئینهای ضروری است که تولید کلاژن را افزایش می دهد؛ همان کلاژنی که موجب خاصیت ارتجاعی پوست میشود. روغن نارگیل به تشکیل سلولهای پوستی تازه و حفظ بافت همبند پوست کمک میکند. این بافت همبند مانع ضعیف شدن پوست و ایجاد چین و چروک میشود. از طرفی روغن نارگیل باعث لطافت پوست هم میشود.
۴. میوهها و سبزیجات
میوهها و سبزیجات آنقدر مهم هستند که میتوانم بگویم نه تنها آنها را میل کنید بلکه به پوستتان هم بزنید، یعنی به هیچ عنوان از آنها نگذرید. مثلا خیار، آواکادو و پرتقال به عنوان ماسکهای طبیعی برای صورت مفید هستند و البته که به وفور در بازار وجود دارند.
آب پرتقال یک محلول شناخته شده برای کاهش خطوط و چین و چروک محسوب میشود. یک تکه پنبه را در محلول آب پرتقال بزنید و دو بار در روز یک بار صبح و یک بار شب دور چشمتان بمالید. مراقب باشید داخل چشمتان نرود، چون اذیت میشوید. بعد از چند هفته حتما تفاوت را احساس خواهید کرد.
خیار هم یکی دیگر از معجزهگران محبوب کاهشدهندهی چروک دور چشم است. یک برش خیار سرد را به مدت ۱۵ تا ۲۰ دقیقه در روز روی چشمتان قرار دهید. میتوانید اول مقداری عسل روی چین و چروکها قرار دهید، سپس برای کامل کردن اثر این روش و تأثیر روی چروکها یک تکه خیار روی آنها بگذارید.
آواکادو هم واقعا به سلامت پوست کمک میکند. آواکادو حاوی ویتامین A است که در بدن به رتینول تبدیل میشود. رتینول عامل مؤثری در زیبایی ظاهر پوست یک فرد بهشمار میرود، زیرا به افزایش رشد سلولهای جدید و تولید کلاژن کمک میکند و هر چه میزان کلاژن پوستتان بیشتر باشد احتمال چروک شدن آن کمتر میشود. میتوانید از طریق سایتهای معتبر دستورالعمل ماسکهای آواکادو را یاد بگیرید و از آنها روی پوستتان استفاده کنید.
شما را نمیدانم اما من به محض اینکه نوشتن این مطلب را تمام کنم میخواهم به نزدیکترین میوهفروشی بروم و کمی خرید کنم.
۵. ورزش صورت
نمیدانم تا به حال بازیگران تئاتر را در حال تمرینهای فن بیان دیدهاید یا نه! آنها معمولا قبل از شروع تمرینات با ورزشهای صورت عضلات آن را گرم میکنند تا به خوبی از پس بیان کلمات و جملات و عکسالعملهای صورتشان در هنگام بازی بربیایند. شما هم میتوانید با ورزش صورت، عضلات اطراف چشم را مانند هر عضلهی دیگری در بدن سفت و ورزیده کنید.
حتما دربارهی یوگای صورت شنیدهاید. میتوانید تمرینات مختلف یوگای صورت را یاد بگیرید و آنها را بهطور مرتب انجام دهید. حتما نتیجه خواهید گرفت.
همانطور که متوجه شدید تغییر برخی عادات معمول میتواند در پیشگیری از ایجاد چین و چروک و خفیفتر کردن آنها به شما کمک کند. پس سعی کنید همیشه کرم ضدآفتاب بزنید و در این مورد برای فرزندانتان هم حساسیت بهخرج دهید. حتما پوستتان را با کرمهای مرطوبکننده مرتب آبرسانی کنید.
سعی کنید از پوست صورتتان در مقابل عوامل طبیعی مانند باد و نور مستقیم آفتاب محافظت کنید. از ماسک خیار و عسلی که دربارهاش صحبت کردیم هر روز استفاده کنید. بعد از حمام پوستتان را با روغن نارگیل چرب کنید. تکههای پرتقال را روی چشمانتان بگذارید و به آرامی دراز بکشید و تمرکز کنید. با این کار هم آرامتر میشوید و هم حس خوبی خواهید داشت.