جوش صورت و آکنه به‌عنوان مشکل یا دغدغه‌ای در زندگی بیش از ۸۵ درصد آدم‌ها وجود دارند. بیشتر افراد در طول زندگی خود در مقطعی از زمان با جوش‌های ناخوانده مواجه می‌شوند. جوش زدن اصلا اتفاق جالبی نیست و با حجم عظیمی از دلهره و ناراحتی همراه است. به وجود آمدن جوش و آکنه روی پوست، همه ما را ناراحت می‌کند و از آن بدتر، ناتوانی در خلاص شدن از دست آنهاست. درمان‌های قدیمی و معمول هم گاهی‌اوقات، افاقه نمی‌کنند و باعث خشک شدن و آزردگی پوست می‌شوند. همین موضوع باعث شده تا بسیاری از افراد به دنبال روش‌های طبیعی درمان سریع جوش صورت باشند. در ادامه به چند روش طبیعی برای درمان سریع جوش صورت اشاره می‌کنیم.
- درمان سریع جوش صورت با روغن درخت چای
- درمان جوش با روغن‌های معطر و حاوی اسانس
- درمان جوش با چای سبز
- رفع جوش و آکنه با آلوئه‌ورا
- مصرف مکمل روی (زینک)
- استفاده از مکمل روغن ماهی
- استفاده از مخمر آبجو
- روش‌های دیگر بهبود و درمان جوش
۱. درمان سریع جوش صورت با روغن درخت چای
روغن درخت چای، روغنی است از درخت مِلالوکا آلتِرنیفولیا (Melaleuca alternifolia) که در استرالیا می‌روید. این روغن خواص ضدمیکروبی دارد و التهاب پوست را کاهش می‌دهد. استافیلوکوک اپیدرمیدیس و کوتی‌باکتریوم دو نوع جوش رایجی هستند که روی پوست صورت ایجاد می‌شوند و به کمک روغن چای به خوبی می‌توان به مقابله با آنها پرداخت. در یک پژوهش که روی دو گروه از افراد صورت گرفت، مشخص شد اثرگذاری ژِل روغن درخت چای پنج درصد (منظور از ژل ۵ درصد، این است که غلظت روغن چای به کار رفته در این ژل ۵ درصد کل محتویات ژل روغن است) در از بین بردن جای جوش تقریبا چهار برابر دارونماست. ضمن اینکه در کاهش شدت آکنه‌های پوستی هم شِش برابر دارونما اثرگذار است.
در مطالعه و پژوهشی دیگر، مشخص شد که اثرگذاری مصرف ژلی حاوی پنج درصد روغن درخت چای مشابه مصرف لوسیون بنزوئیل پروکسایدِ پنج درصد است. این ماده به عنوان یکی از داروهای رایج برای درمان آکنه و جوش صورت شناخته می‌شود. روغن درخت چای عوارض کمتری هم نسبت به این دارو دارد. مثلا خشکی، حساسیت و سوزش کمتری ایجاد می‌کند. لازم است بدانید، مصرف روغن درخت چای به طور مستقیم روی پوست، باعث قرمزی و حساسیت می‌شود. چون این ماده بسیار قوی است. به همین خاطر، بهتر است آن را با آب یا روغن‌های گیاهی رقیق کنید.
شیوه استفاده از روغن درخت چای برای رفع آکنه
- یک واحد از روغن درخت چای را با نُه واحد آب مخلوط کنید؛
- یک عدد گوش پاک‌کُن را درون مخلوط فرو ببرید و سپس آن را مستقیما روی جوش‌ها بکشید؛
- در صورت تمایل از مرطوب‌کننده هم استفاده کنید؛
- این حرکت را یک تا دو بار در روز تکرار کنید.
۲. درمان جوش با روغن‌های معطر و حاوی اسانس
برای درمان سریع جوش صورت، علاوه بر روغن درخت چای می‌توانید از روغن‌های معطر دیگری که دارای خواص ضدالتهابی و ضدمیکروبی هستند هم استفاده کنید. پژوهش‌های متعدد نشان داده‌اند که استفاده از روغن‌های معطر حاوی رُز، اسطوخدوس، میخک و دارچین در رفع جوش‌های استافیلوکوک اپیدرمیدیس و کوتی‌باکتریوم مفید واقع می‌شوند. علف لیمو و رزماری هم برای درمان جوش‌هایی از نوع کوتی‌باکتریوم مناسب‌اند.
در پژوهشی، میزان اثرگذاری بنزوئیل پروکسایدِ ده درصد با روغن ریحان-میخک مقایسه و مشخص شد که اثرگذاری روغن طبیعی ریحان-میخک دو و پنج درصد در مبارزه با آکنه بیشتر از داروی شیمیایی است. تحقیقات مختلفی در این باره صورت گرفته است. در موردی دیگر مشخص شد، ژِلی حاوی اسِتیک اسید، پرتقال و روغن معطر ریحان، درمان آکنه را تا ۷۵ درصد بهبود می‌بخشند.
روغن‌های معطر هم مانند روغن درخت چای بسیار قوی هستند و اگر مستقیما روی پوست قرار بگیرند، امکان وقوع حساسیت و آزردگی پوستی وجود خواهد داشت.
شیوه مصرف روغن‌های معطر برای درمان سریع جوش صورت
- یک واحد از روغن معطر را با نُه واحد آب مخلوط کنید؛
- یک عدد گوش پاک‌کُن را درون مخلوط فرو ببرید و سپس آن را مستقیما روی جوش‌ها بکشید؛
- در صورت تمایل از مرطوب‌کننده هم استفاده کنید؛
- این حرکت را یک تا دو بار در روز تکرار کنید.
۳. درمان جوش با چای سبز
چای سبز خواص فراوانی دارد. یکی از مزایای چای سبز، درمان سریع جوش صورت است. وجود تانین و زردینه در این چای باعث شده دارای خواص ضدمیکروبی و ضدالتهابی باشد. علاوه بر اینها، وجود آنتی اکسیدان اپی‌گالوکتشین گالات در آن به کاهش التهاب و ترشحات چربی از غدد چربی می‌انجامد. در نتیجه مانع از به وجود آمدن جوش‌های کوتی‌باکتریومی می‌شود. پژوهش‌ها نشان می‌دهد مصرف عصاره چای سبز، دو تا سه درصد به کاهش چربی و جوش صورت کمک می‌کند.
محصولات متنوع حاوی چای سبز برای درمان سریع جوش صورت وجود دارند، اما به‌راحتی و بدون صرف هزینه می‌توانید این ترکیب را در منزل هم آماده کنید.
شیوه استفاده از چای سبز برای درمان جوش
- برگ چای سبز را به مدت سه تا چهار دقیقه در آب جوش دم کنید؛
- بگذارید تا چای سرد شود؛
- چای را با گوش‌پاک‌کن یا یک اسپری روی پوست قرار بدهید؛
- اجازه بدهید که چای به مدت ۱۰ دقیقه یا در طول شب روی پوست‌تان بماند. سپس آن را با آب بشویید؛
- این کار را یک تا دو بار در طول روز انجام بدهید. می‌توانید چای سبز را تا دو هفته در یخچال نگهداری کنید.
۴. رفع جوش و آکنه با آلوئه‌ورا
آلوئه‌ورا گیاهی استوایی با برگ‌هایی حاوی ژِلی شفاف و پرخاصیت است. ژل آلوئه‌ورا به جنگ میکروب‌ها می‌رود، جای زخم را بهبود می‌دهد و از التهاب هم می‌کاهد. به همین دلیل از آن برای رفع مشکلات پوستی مختلفی مانند سوختگی، بریدگی، قرمزی و پسوریازیس استفاده می‌شود. هنوز به طور علمی مشخص نشده که قطعا آلوئه‌ورا برای رفع جوش مفید است اما تحقیقاتی در این‌باره صورت گرفته و به نظر می‌رسد، آلوئه‌ورا به رفع جوش کمک می‌کند.
این گیاه با وجود سالیسیلیک اسید، فنول‌ها، نیتروژن اوره، سینامیک اسید، لوپئول و تمام مواد ضدمیکروبی دیگری که دارد، مانع از جوش زدن می‌شود. در پژوهشی، مقادیر مختلفی آلوئه‌ورا به لوسیون روغن میخک-ریحان اضافه شد. هر چقدر میزان آلوئه‌ورایی که به ترکیب اضافه شده بود، افزایش پیدا می‌کرد، اثرات روغن در درمان سریع جوش صورت هم بیشتر می‌شد.
در مطالعه‌ای دیگر هم مشخص شد، استفاده از ژل آلوئه‌ورای ۵۰ درصد همراه با کرم ترتینوئین باعث سریع‌تر شدن بهبودی جوش‌ها می‌شود. ترتینوئین از جمله مشتقات ویتامین A است که برای رفع جوش استفاده می‌شود. در واقع، شاید آلوئه‌ورا به‌تنهایی برای درمان جوش مؤثر عمل نکند، اما استفاده از آن همراه با داروهای دیگر و روغن‌های مفید، می‌تواند روند درمان را بهبود ببخشد.
شیوه استفاده از آلوئه‌ورا برای درمان جوش
- ژل موجود در برگ‌های آلوئه‌ورا را با یک قاشق خارج کنید؛
- برای استفاده از آلوئه‌ورا می‌توانید آن را با داروهایی که برای پوست استفاده می‌کنید، ترکیب کرده یا ابتدا دارو را روی پوست بمالید و بعد از آن، ژل آلوئه‌ورا را روی داروهایی که بر سطح پوست هستند، بمالید.
- این کار را یک تا دو بار یا به دفعات دلخواه در طول روز انجام بدهید.
برای تهیه ژل آلوئه‌ورا می‌توانید به فروشگاه‌ها و داروخانه‌ها مراجعه کنید اما باید قبل از خرید مطمئن شوید که ژل، خالص است.
درمان‌های خانگی بلندمدت برای رفع جوش و آکنه
درمان‌های خانگی متعدد دیگری هم وجود دارند که می‌توان برای رفع آکنه و جوش از آنها بهره برد. این روش‌ها کمی زمان می‌برند اما در بلندمدت برای بهبود جوش و جای آن مفید هستند. مثلا:
۵. مصرف مکمل روی (زینک)
روی در از بین بردن جای زخم و برای کاهش التهاب مفید است. به همین خاطر، این ماده از نظر درمان جوش هم آزمایش شده و دانشمندان دریافته‌اند، افرادی که روی پوست خود جوش دارند، مقدار روی کمتری در خون‌شان وجود دارد. براساس مطالعات متعدد، مصرف ۳۵ تا ۴۰ گرم روی در روز مانع از بروز جوش و آکنه روی پوست می‌شود. در تحقیقی، به ۴۸ نفر، سه بار در روز مکمل‌های روی یا همان زینک داده می‌شد. بعد از ۳۸ هفته، ۸۰ تا ۱۰۰ درصد آنها شاهد کاهش جوش صورت بودند.
مکمل‌های روی به شکل‌های مختلفی در بازار عرضه می‌شود. فارغ از اینکه کدام شکل از مکمل‌های روی را مصرف می‌کنید باید به خاطر داشته باشید که حداکثر مقدار مجاز مصرف این مکمل در طول روز ۴۰ میلی‌گرم است. مصرف بیش از حد روی می‌تواند مشکلاتی مانند درد در ناحیه روده و معده به وجود بیاورد.
۶. استفاده از مکمل روغن ماهی
روغن‌های ماهی حاوی اسیدهای چرب امگا ۳ ایکوزاپنتانوییک اسید (EPA) و دوکوزاهگزانوئیک اسید (DHA) است. براساس پژوهش‌ها، EPA می‌تواند میزان چربی پوست را کنترل و آن را به اندازه مناسب و کافی آب‌رسانی کند. این مواد می‌توانند در کاهش التهاب و در نتیجه کاهش امکان جوش زدن هم مؤثر باشند. استفاده از این مکمل‌ها از سوی ۴۵ نفر به مدت ۱۰ هفته در یک آزمایش باعث کاهش جوش‌های صورت‌شان به شکلی محسوس شد.
اسیدهای چرب امگا ۳ در مواد طبیعی مانند گردو، دانه چیا، تخم کتان آسیاشده، ماهی سالمون، ساردین و ماهی کولی هم وجود دارد. منابع گیاهی حاوی اسیدهای چرب امگا۳ (ALA) دارند اما (EPA) و (DHA) اندکی دارند. بعضی موارد هم فاقد این دو نوع اسید چرب هستند. هر چقدر اسیدهای چرب امگا۳ بیشتری در مکمل موجود باشد، (DHA) و (EPA) بیشتری به بدن وارد می‌شود و امکان بهبود جوش‌ها هم افزایش پیدا خواهد کرد.
۷. استفاده از مخمر آبجو
نوع خاصی از مخمر آبجو (Saccharomyces cerevisiae Hansen CBS) هم برای درمان جوش صورت مفید است. مخمر آبجو در خود ویتامین B، کروم، مس، آهن و روی دارد. به نظر می‌رسد، توانایی آن در درمان جوش به خواص ضدمیکروبی آن بازمی‌گردد. در تحقیقی پنج هفته‌ای، تعدادی از افراد به دو گروه تقسیم‌بندی شدند. در این مدت، به یک گروه مخمر آبجو و به گروه دیگر فقط دارونما داده می‌شد. ۸۰ درصد افراد گروهی که مخمر آبجو مصرف کرده بودند، بعد از پنج هفته پوستی صاف‌تر داشتند اما گروه دیگری که فقط دارونما مصرف می‌کردند، تغییر چندانی نکرده و تنها ۲۶ درصد آنها بهبود پیدا کرده بودند. مصرف مخمر آبجو، عوارض جانبی خاصی ندارد اما بعضی از افراد بعد از مصرف دچار نفخ و سردرد می‌شوند.
۸. روش‌های دیگر بهبود و درمان جوش
روش‌هایی که در ادامه می‌آید شاید برای درمان سریع جوش صورت مناسب باشند اما از نظر علمی روی آنها تحقیقاتی انجام نشده است:
- فندق افسونگر: این نوع از فندق با میکروب‌ها می‌جنگد و خواص ضدالتهاب دارد و به همین خاطر در رفع جوش مؤثر واقع می‌شود.
- سرکه سیب: اسید ارگانیک موجود در سرکه سیب می‌تواند باعث از بین رفتن باکتری‌های جوش‌زا و بهبود جای جوش‌ها می‌شود.
- کاهش مصرف لبنیات: پژوهش‌های گوناگون نشان می‌دهد، مصرف زیاد شیر و لبنیات دیگر باعث جوش زدن پوست می‌شود. البته این فرضیه نیاز به بررسی‌های بیشتری دارد.
- ماسک دارچین و عسل: ماسک دارچین و عسل خواص ضدمیکروبی، ضدالتهابی و آنتی‌اکسیدانی دارد و می‌تواند در درمانی سریع جوش صورت مفید باشد.
- کاهش استرس: بعضی از تحقیقات نشان می‌دهد، استرس زیاد باعث بروز جوش و آکنه روی صورت می‌شود. از متخصصان درباره روش‌ها و تکنیک‌هایی برای کسب آرامش بیشتر کمک بگیرید.
در آخر
درمان سریع جوش صورت را باید با مصرف درمان‌های خانگی گیاهی پیگیری کنید. استفاده از مکمل‌ها هم مفید است ولی کمی زمان می‌برد. استفاده از داروهای سنتی باعث می‌شود تا پوست آزرده و ملتهب شود. در هر حال، اگر وضعیت جوش‌های‌تان وخیم است حتما به پزشک مراجعه کنید.
هشدار!
برای استفاده از هرنوع ماده‌ای برای درمان و مراقبت خانگی پوست، ابتدا ماده موردنظر را روی قسمت کوچکی از پوست امتحان و بعد درصورت نداشتن آلرژی، آن را روی سطح گسترده‌تری از پوست استفاده کنید.
