سردرد یکی از آن مشکلاتی است که تقریبا همه حداقل یک بار آن تجربه کرده‌اند. اما اگر مدام دچار سردرد می‌شوید، ممکن است نشان از یک مشکل دیگر باشد که بهتر است هرچه سریع‌تر آن را پیدا و رفع کنید. مثلا کم‌آب‌شدن بدن، عادات غذایی ناسالم، کمبود ویتامین یا حتی حساسیت‌های غذایی ممکن است با علائمی مانند سردرد خود را نشان بدهند. در ادامه با ما همراه باشید تا با انواع سردرد و دلایل آن و نیز ۱۴ روش طبیعی درمان سردرد بیشتر آشنا شوید.
دلایل سردرد
روش‌های خانگی درمان سردرد
انواع سردرد
دلایل سردرد
به‌طورکلی سردرد درنتیجه‌ی ترکیبی از سیگنال‌های عصبیِ ارسال‌شده به عروق خونی و ماهیچه‌های سر بروز می‌کند، اما دلیل فعال‌شدن این سیگنال‌ها هنوز مشخص نیست. بااین‌حال رایج‌ترین محرک‌های سردرد عبارتند از:
- بیماری‌هایی مانند عفونت‌های سینوسی، سرماخوردگی، تب و عفونت گلو؛
- استرس؛
- خستگی چشم یا کشیدگی پشت؛
- عوامل محرک محیطی مانند دود دست‌دوم تنباکو و رایحه‌ی منتشره از مواد شیمیایی و عطرها؛
- زمینهی خانوادگی به‌ویژه درخصوص سردردهای میگرنی؛
- حساسیت‌های غذایی؛
- عدم تعادل هورمونی؛
- عدم تعادل ویتامین‌ها و مواد مغذی؛
- آسپارتام (نوعی شیرین‌کننده‌ی مصنوعی کم‌کالری).
۱۴ روش خانگی درمان سردرد
۱. منیزیم
مصرف منیزیم یکی از مؤثرترین و کم‌خطرترین درمان های سردرد نسبت به مصرف مسکّن‌هاست. مبتلایان به سردردهای جدی مانند میگرن معمولا کمبود منیزیم دارند. نتایج مطالعات مختلف نشان داده شده است که منیزیم از دفعات حملات میگرنی در آن‌‌دسته از مبتلایانی که کمبود منیزیم دارند، می‌کاهد. همچنین افراد مبتلا به دیابت، مبتلایان بیماری های قلبی، الکلی‌ها و نیز کسانی که جهت تنظیم فشار خون از داروهای مُدِر استفاده می‌کنند، بیش از سایرین در معرض ابتلا به کمبود منیزیم قرار دارند.
منیزیم می‌تواند از فوران نوعی سیگنال‌های مغزی موسوم به «افسردگی گسترشیِ قشری» که موجب ایجاد اختلالات دیداری و حسیِ مرتبط با سردرد به‌ویژه سردردهای میگرنی می‌شوند، جلوگیری کند. به‌علاوه، منیزیم می‌تواند جلوی مواد شیمیاییِ انتقال‌دهنده‌ی درد را در مغز بگیرد و افزون بر اینها موجب تقویت عملکرد پلاکت‌ها شود که در بهبود واکنش بدن در مواجهه با جراحات و جلوگیری از خونریزی مؤثرند.
مصرف روزانه ۲۰۰ تا ۶۰۰ میلی‌گرم منیزیم به کاهش دفعات حملات سردرد کمک می‌کند. منیزیم خوراکی و وریدی هردو دسترس‌پذیر، بی‌خطر و مقرون‌به‌صرفه‌اند. مصرف منیزیم حتی در دوران بارداری نیز ممانعتی ندارد (البته مصرف هرگونه مکمل غذایی حتی منیزیم در دوران بارداری باید با مشورت پزشک صورت بگیرد). اسهال شایع‌ترین عارضه‌ی جانبی منیزیم است که آن هم با کاهش دُز مصرفی یا کاهش دفعات مصرف رفع خواهد شد.
جهت افزایش منیزیم دریافتی باید در طی روز فیبر بیشتری بخورید. منابع غذایی حاوی منیزیم عبارتند از انواع لوبیا، انواع تخم‌ها و مغزها، غلات کامل و سبزیجاتی مانند بروکلی، کدو خورشتی و سبزیجات برگ‌دار. فرآورده‌های لبنی، گوشت، شکلات و قهوه نیز از منیزیم کافی برخوردارند.
۲. رژیم غذایی فاقد گلوتن برای جلوگیری از سردرد
حساسیت به مواد غذاییِ حاوی گلوتن ممکن است موجب ایجاد سردرد شود. به گزارش بنیاد ملی اطلاع‌رسانی در زمینهی سلیاک (NFCA)، سلیاکی‌هایی که سردردهای میگرنی دارند، معمولا پس از تشخیص بیماری و حذف گلوتن از رژیم‌غذایی‌شان شاهد رفع کامل سردردهای میگرنی یا کاهش قابل‌توجه دفعات و شدت علائم خواهند بود. غیرسلیاکی‌ها نیز ممکن است بر اثر حساسیت به گلوتن دچار سردرد شوند که در این‌صورت نیازی به حذف کامل گلوتن از رژیم غذایی نیست، بلکه کاهش گلوتن مصرفی روزانه کفایت می‌کند.
برای اینکه بدانید آیا سردردتان ناشی از حساسیت به گلوتن است یا خیر، به‌مدت سه هفته از مصرف مواد غذایی گلوتن‌دار خودداری کنید و سپس مجددا مواد غذایی حاوی گلوتن را پله‌پله در رژیم غذایی‌تان بگنجانید. باید ببینید که وقتی گلوتن بیشتری می‌خورید، چه تغییراتی در علائم‌تان به‌وجود می‌آید. به‌این‌ترتیب می‌توانید بفهمید که مصرف گلوتن تا حداکثر چه مقداری موجب تحریک علائم‌تان نخواهد شد.
۳. اسانس روغنی نعناع‌فلفلی و اسطوخدوس
روغن نعناع فلفلی و اُسطوخُدوس هردو از خاصیت آرام‌بخشی و بی‌حس‌کنندگی برخوردارند و به همین دلیل در تسکین و درمان سردرد مؤثرند.
روغن نعناع‌فلفلی اثر خنک‌کنندگی طولانی‌مدتی روی پوست برجای می‌گذارد. مطالعات نشان داده است که روغن نعناع‌فلفلی موجب افزایش قابل‌توجه جریان خون پوستی در ناحیه‌ی پیشانی و تسکین انقباضات عضلانی می‌شود. درنتیجه‌ی یک بررسی مشاهده شد که روغن نعناع‌فلفلی در ترکیب با اِتانول به کاهش حساسیت سردرد انجامید.
روغن اسطوخدوس به‌طور معمول به‌عنوان یکی از مواد تثبیت‌کننده خلق‌وخو و آرام‌بخش استفاده می‌شود. مطالعات نشان داده است که استفاده از روغن اسطوخدوس روش بی‌خطر و مؤثری جهت درمان سردردهای میگرنی است. در پژوهشی که در سال ۲۰۱۲ انجام شد، پژوهشگران نتیجه‌ی تأثیر استنشاق ۱۵ دقیقه‌ایِ اسطوخدوس را روی مبتلایان به سردرد بررسی کردند. مجموعا ۴۷ نفر در این پژوهش شرکت داشتند و هرکسی می‌بایست تا دو ساعت علائمش را هر ۳۰ دقیقه چک می‌کرد. در نهایت مشاهده شد که ۹۲ حمله‌ی سردرد از مجموع ۱۲۹ حمله‌ی گزارش‌شده به این روش جواب مثبت دادند.
هردوی این عطرمایه‌های روغنی در درمان سردرد مؤثرند. فقط کافی است چند قطره روغن نعناع‌فلفلی یا اسطوخدوس را کف دست‌تان بریزید و روی پیشانی، شقیقه‌ها و پشت گردن‌تان بمالید. اگر عطر این روغن‌ها یا مثلا اثر خنک‌کنندگی نعناع‌فلفلی برای‌تان قابل تحمل نیست، می‌توانید عطرمایه‌ی روغنی مورد استفاده‌تان را با مقداری روغن بادام، هسته‌ی انگور یا نارگیل رقیق کنید. گفتنی است که با اضافه‌کردن روغن نارگیل از خواص دیگری مانند متعادل‌سازی هورمون‌ها، مرطوب‌‌کنندگی پوست و کاهش چین و چروک نیز بهره‌مند خواهید شد. متعادل‌سازی هورمون‌ها به‌ویژه می‌تواند در درمان سریع سردرد پریود مؤثر باشد.
۴. درمان کایروپراکتیک برای درمان سردرد
«کایروپراکتیک» عبارت است از فن ماساژ و جابه‌جاکردن ستون‌فقرات. در درمان کایروپراکتیک از هیچ دارو یا درمان تهاجمی مانند جراحی استفاده نمی‌شود. این روش درمانی مانند خواص آنتی اکسیدانی در کاهش استرس اکسیداتیو مؤثر است. وقتی شمار رادیکال‌های آزاد در بدن از شمار آنتی‌اکسیدان‌ها پیشی بگیرد، یعنی استرس اکسیداتیو رخ داده است. این وضعیت موجب نابودی تمام اجزای سازنده‌ی سلول ازجمله پروتئین ها، لیپیدها و دی‌اِن‌اِی می‌شود.
آزمایش‌های بالینی مختلف نشان داده‌‌اند که درمان کایروپراکتیک به درمان سردرد کمک می‌کند. در یک پژوهش، ۲۲ درصد کسانی که تحت درمان کایروپراکتیک قرار گرفته بودند، ادعا داشتند که بیش از ۹۰ درصد از شدت سردردشان کاسته شد و ۴۹ درصد نیز عنوان کردند که شدت سردردشان پس از درمان کایروپراکتیک به میزان قابل‌توجهی کاهش یافت. همچنین در مطالعات متعددی نشان داده شده است که درمان کایروپراکتیک به‌ویژه روی درمان سردرد تنشی و سردرد میگرنی اثر می‌کند. در پژوهشی که توسط کالج کایروپراکتیک کانادا انجام شد، ۶۱۳ نفر از مجموع ۷۲۹ شرکت‌کننده تحت درمان کایروپراکتیک قرار گرفتند و نتیجه‌ی درمان سردرد آنها بین خوب تا عالی ارزیابی شد، به این معنی که درمان کایروپراکتیک روش نتیجه‌بخش و مؤثری جهت رفع و درمان سردرد است.
۵. بابونه‌ی گاوی و سایبان
برگ‌های گیاه بابونه گاوی در ساخت دارو کاربرد دارند. مطالعات نشان داده است که مصرف این گیاه موجب کاهش دفعات سردردهای میگرنی و علائم سردرد مانند درد، تهوع، استفراغ و حساسیت به نور و صدا می‌شود. پژوهشگران بریتانیایی درنتیجه‌ی مقایسه‌ی جامع مطالعات انجام‌شده در این زمینه دریافتند که بابونه‌ی گاوی در پیشگیری از میگرن مؤثر است و خطر خاصی به‌همراه ندارد.
درصورت تمایل می‌توانید از محصولات بابونه‌ی گاوی که معمولا از برگ‌های خشک‌شده‌ی این گیاه ساخته می‌شوند، استفاده کنید. مکمل‌های بابونه‌ی گاوی در انواع مختلفی به‌شکل تازه، فریزشده-خشک‌شده و خشک‌شده قابل خریداری‌اند. بابونه‌ی گاوی همچنین به‌شکل قرص، کپسول و عصاره‌ی مایع به‌فروش می‌رسد و دُز مصرفی عصاره‌ی آن جهت تسکین و درمان سردرد ۵۰ تا ۱۰۰ میلی‌گرم توصیه شده است.
گیاه سایبان (بابا آدم جنگلی) اثر التهابی مواد شیمیایی محرک سردرد به‌ویژه میگرن را کاهش می‌دهد. این گیاه همچنین گیرنده‌‌‌های بتا را مسدود می‌کند و موجب هدایت عادی جریان خون به مغز می‌شود. مصرف حداقل ۷۵ میلی‌گرم از این ماده دوبار در روز جهت کاهش قابل‌توجه سردرد توصیه شده است.
طبق نتایج پژوهشی چهارماهه، دفعات حملات میگرنی در شرکت‌کنندگانی که دوبار در روز ۷۵ میلی‌گرم گیاه سایبان مصرف کرده بودند، به‌میزان ۴۸ درصد کاهش یافت. این پژوهش که توسط کالج پزشکی آلبرت اینشتین انجام شد، نشان می‌دهد که مصرف گیاه سایبان روش مؤثری جهت تسکین علائم و درمان سردرد است.
۶. ویتامین ب‌کمپلکس
بسیاری از ویتامین های گروه ب در ساخته‌شدن انتقال‌دهنده‌های عصبی مانند سِروتونین که معمولا در بیماران میگرنی به‌قدر کافی تولید نمی‌شوند، نقش دارند. کمبود یک یا چند ویتامین از ویتامین‌های گروه ب می‌تواند موجب کاهش انرژی، اِشکال در سلول‌های خونی، تأثیر روی غدد فوق‌کلیوی، مِه مغزی و علائم سردرد شود.
ویتامین ب‌کمپلکس شامل هشت ویتامین محلول در آب است که عبارتند از تیامین، ریبوفلاوین، ویتامین ب۶، فولات، ویتامین ب۱۲، بیوتین و پانتوتِنیک اسید. این ویتامین‌ها به‌اتفاق در تقویت سلول‌های مغزی، گردش خون، تقویت عملکرد سیستم ایمنی و سلامت قلبی‌عروقی مؤثرند. ویتامین‌های گروه ب محلول در آب‌اند و به‌همین دلیل اُوِردُز ویتامین ب به‌ندرت اتفاق می‌افتد و اگر هم مقدار اضافی‌ای از این ویتامین در بدن باشد، از طریق ادرار دفع خواهد شد.
مطالعات نشان داده است که ویتامین ب۲ از دفعات و طول مدت میگرن می‌کاهد و ویتامین ب۳ نیز به‌دلیل بازکردن عروق خونی و درنتیجه افزایش گردش خون در کاهش و درمان سردرد عروقی مؤثر است. مصرف روزانه یک عدد ویتامین ب‌کمپلکس علاوه‌بر تسکین و درمان سردرد فواید دیگری نیز به‌همراه خواهد داشت.
در پژوهشی که به‌طور خاص روی خلق‌وخو و فشارهای روانیِ ناشی از استرس کاری مزمن انجام شد، تأثیر مصرف سه‌ماهه‌ی ویتامین ب‌کمپلکس با دُز بالا مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد که مصرف ویتامین ب‌کمپلکس پس از ۱۲ هفته موجب کاهش قابل‌توجه کشمکش‌های شخصی و همچنین بهبود کلی حالات پریشانی، اندوه و بهبود افسردگی شد. پژوهشگران نتیجه گرفتند که ویتامین ب‌کمپلکس در درمان اختلالات خلقی و فشارهای روانیِ ناشی از استرس شغلی مؤثر است.
۷. مصرف آب کافی
قهوه و نوشیدنی‌های قندی و الکلی به‌دلیل کم‌آب‌کردن بدن می‌توانند سردردهای شدیدی ایجاد کنند. کسانی که در طول روز آب کافی مصرف نمی‌کنند نیز در معرض ابتلا به سردرد و علائم مربوطه قرار دارند. این درحالی است که با مصرف آب کافی بدون هیچ هزینه‌ای به‌راحتی می‌توانید سرحال‌تر باشید و کمتر سردرد بگیرید.
مصرف میوه‌ها و سبزیجات آب‌دار علاوه‌بر رفع تشنگی به حفظ آب بدن کمک می‌کند. بیش از ۹۰ درصد ساختار برخی سبزیجات از آب تشکیل شده است. میوه‌ها و سبزیجات مغذیِ آب‌دار عبارتند از خیار، کرفس، تربچه، فلفل سبز، کلم، کدو سبز، گل‌کلم، بادمجان، اسفناج، هندوانه، توت فرنگی، گریپ‌فروت، طالبی و پرتقال.
طبق نتایج پژوهشی که توسط پژوهشگران بیمارستان ملی عصب‌شناسی و جراحی اعصاب در لندن انجام شد، نوعی سردرد موسوم به «سردرد کم‌آبی» نیز در میان انواع سردرد وجود دارد که به‌رغم شیوعِ مصرف ناکافی مایعات نادیده گرفته شده است. پژوهشگران بر این باورند که سردردهای ناشی از کم‌آب‌شدن بدن می‌توانند موجب اختلالات تمرکز و تحریک‌پذیری شوند.
۸. حمام سم‌زدا
سم زدایی بدن علاوه‌بر پاکسازی بدن از سموم مختلف یکی از مؤثرترین روش‌های پیشگیری از سردرد است. به‌منظور راه پیداکردن سموم به سطح پوست باید آب را تا حد تحمل‌تان داغ کنید و سپس در آبِ درحال خنک‌شدن بنشینید تا بدن‌تان سم‌زدایی شود. همچنین می‌توانید ترکیبات زیر را نیز به وان آب داغ اضافه کنید تا خواص تنش‌زدایی این روش تقویت شود:
- یک پیمانه جوش شیرین در وان آب داغ بریزید. جوش‌شیرین باکتری‌ها را می‌کشد و موجب لطافت و تمیزی پوست می‌شود. این ماده‌ی در دسترس و ارزان، تحریک‌پذیری پوست را نیز کاهش می‌دهد.
- چند قطره عطرمایه‌ی روغنی مثلا روغن اسطوخدوس، نعناع‌فلفلی، علف لیمو، کَندَر و چوب‌صندل به آب وان اضافه کنید. خاصیت آرام‌بخشی، تسکین‌دهندگی، نیروبخشی و خنک‌کنندگی این روغن‌ها موجب آزادسازی تنش‌های انباشته در بدن و درنتیجه کاهش درد می‌شود.
- دو پیمانه سرکه سیب به وان آب داغ اضافه کنید. سرکه‌ی سیب اوریک اسید اضافه‌ی بدن را بیرون می‌کشد و علاوه‌بر تسکین و درمان سردرد در التیام درد مفاصل، التیام آرتروز، نقرس، التیام آفتاب سوختگی، راش پیچک سمی و نیز قارچ زدایی و تقویت سلامت پوست کاربرد دارد.
۹. تحرک و انجام حرکات کششی
نشستن طولانی در وضعیت ثابت می‌تواند موجب ایجاد تنش در بدن و بروز علائم سردرد شود. بسیاری از ما هرروز ساعت‌ها پای لپ‌تاپ و میز کارمان می‌نشینیم که اگر وضعیت نشستن‌مان صحیح نباشد، فشار زیادی به ناحیه‌ی گردن وارد خواهد شد. به‌طورکلی نشستن طولانی در وضعیت ناصحیح ازجمله عوامل اصلی ایجاد سردردهای تنشی است. برای کاهش آسیب‌های ناشی از نشستن مداوم و پیشگیری از این قبیل سردردها باید هر نیم‌ساعت یا حداکثر یک ساعت بلند شوید و چند حرکت کششیِ مخصوص سر و گردن انجام بدهید تا تنش‌های انباشته‌شده در بدن‌تان تخلیه شوند و از ابتلا به سردرد در امان بمانید.
تمرینات یوگا به رفع تنش‌های اضافه در بدن کمک می‌کنند. یوگا به‌دلیل پاکسازی ذهن و شل‌کردن عضلات موجب تقویت تنفس، تقویت عضلات و سیستم گردش‌خون می‌شود. پس هروقت احساس کردید در آستانه‌ی سردرد قرار دارید، چند حرکت یوگا مانند «حرکت سگ» یا «حرکت بچه» انجام بدهید.
طی پژوهشی که در سال ۲۰۱۲ توسط دپارتمان طب فیزیکی و توان‌بخشی در فنلاند انجام شد، تأثیر یک برنامه‌ی ۱۲ ماهه‌ی تمرینات کششی روی ۶۰ شرکت‌کننده‌ی زن مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد که دفعات سردرد و شدت علائم به‌میزان ۶۹ درصد کاهش یافت. این نتایج پس از آنکه تمرینات استقامتی و قدرتی نیز به برنامه‌ی ورزشی شرکت‌کنندگان اضافه شدند، باز هم بهبود یافت.
۱۰. طب بازتابی
طب بازتابی (رِفلِکسولوژی) ازجمله هنرهای شفابخشی در طب سنتی چینی‌هاست که با تحریک نقاط یا نواحی مشخصی از پاها به درمان امراض مختلفی مانند سردرد کمک می‌کند. اما پژوهشگران هنوز به‌طور دقیق نمی‌دانند که طب بازتابی چگونه سازوکاری دارد.
خودتان هم می‌توانید برخی نقاط رفلکسولوژیِ درمان سردرد را در بدن‌تان تحریک کنید. طبق آموزه‌های طب بازتابی، چهار نقطه‌ی به‌خصوص در پاها و یک نقطه‌ی خاص روی سر وجود دارند که درصورت تحریک صحیح موجب رفع و درمان سردرد و میگرن خواهند شد. ابتدا باید ناحیه‌ی بین شست پا و انگشت دومی را ماساژ بدهید (تصویر ۱). اگر در قسمت شقیقه‌ی راست‌تان سردرد دارید، این کار را روی پای چپتان انجام بدهید و اگر سردردتان در قسمت شقیقه‌ی چپتان است، ماساژ را روی پای راست‌تان اِعمال کنید. جهت رفع و درمان سردرد همچنین می‌توانید نقطه‌ی تای چونگ یا لیوِر۳ را فشار بدهید (تصویر ۲). این کار را نیز باید روی پای عکس سمتی که سردرد دارید، انجام بدهید. اگر هم در هر دو طرف سردرد دارید، می‌توانید هر دو پا را ماساژ بدهید.
نقطه‌ی دیگری که به درمان سردرد کمک می‌کند، در لبه‌ی بیرونیِ بالای پا در قسمت تلاقی استخوان‌های انگشت کوچک و یکی‌مانده به‌آخر واقع شده است (تصویر ۳). اگر سردردتان از طرفین سر به سمت پیشانی کشیده می‌شود، نقطه‌ی مذکور را ۳۰ تا ۶۰ ثانیه فشار بدهید. اما اگر در ناحیه‌ی صورت مانند سینوس‌ها احساس درد می‌کنید، باید قسمتی را که در تصویر ۴ مشخص شده است، تحریک کنید. این قسمت روی انگشت شست پا و در قسمت پایینی ناخن به‌سمت محل آغاز انگشت قرار دارد.
دقت داشته باشید که این نقاط را در دوران بارداری تحریک نکنید.
۱۱. طب سوزنی
طب سوزنی با قدمتی ۲۵۰۰ ساله جزو درمان‌های کل‌گرایانه‌ی طب سنتی چینی‌هاست و در درمان بیماری‌های مختلفی ازجمله سردرد و میگرن کاربرد دارد. در طب سوزنی تلاش درمانگر بر این است که انرژی بدن را با تحریک نقاط خاصی متعادل کند. در مطالعات متعدد ثابت شده است که این روش به بهبود بیماری‌ها و دردهای مزمن کمک می‌کند.
۱۲. استراحت
استراحت‌کردن یا نشستن در اتاق تاریک به رفع علائم میگرن کمک می‌کند. چشم‌هایتان را ببندید و روی رفع تنشی که در گردن، پشت و شانه‌ها‌ی‌تان احساس می‌کنید، متمرکز شوید.
۱۳. ماساژ عضلانی با فلفل کایِن
فلفل کایِن موجب تحریک گردش‌خون و کاهش اسیدیته می‌شود و از درمان‌های مؤثر سردرد به‌شمار می‌رود. کَپسایسین موجود در فلفل کاین ماده‌ی مناسبی جهت درمان التهاب و درد است. فلفل کاین می‌تواند از طریق تحریک پاسخ درد در ناحیه‌ی دیگری از بدن عامل ایجاد احساس درد را که ماده‌ی P نام دارد، از بین ببرد. وقتی ماده‌ی P به‌میزان کمتری در بدن وجود داشته باشد، پیام درد به مغز نمی‌رسد و درنتیجه احساس تسکین درد به‌وجود می‌آید. فلفل کاین همچنین درصورت استفاده‌ی موضعی قادر به رفع علائم سردرد و شل‌کردن عضلات است. این نوع فلفل در برخی کشورها مانند ایالات متحده‌ی آمریکا بیشتر به‌عنوان طعم‌دهنده استفاده می‌شود، اما در برخی دیگر از نقاط جهان مانند آمریکای شمالی و چین دارای مصارف غیرخوراکی و درمانی است.
۱۴. کمپرس
کمپرس چه از نوع گرم و چه از نوع سرد در درمان سردرد کاربرد دارد. معمولا مبتلایان به سردردهای تنشی کمپرس گرم و میگرنی‌ها کمپرس سرد را ترجیح می‌دهند. با این‌حال اگر سردرد تنشی یا میگرنی دارید، می‌توانید هردو کمپرس را امتحان کنید تا ببینید کدام‌یک به سردردتان جواب می‌دهد.
و اما یک پماد خانگی دست‌ساز برای درمان سردرد
مواد لازم
- ۲٫۱ پیمانه روغن نارگیل؛
- ۴٫۱ پیمانه موم عسل رنده‌شده؛
- ۲ قاشق چای‌خوری پودر فلفل کاین؛
- ۲ قاشق چای‌خوری پودر زنجبیل یا زردچوبه؛
- ۱۵ قطره عطرمایه‌ی روغنی نعناع‌فلفلی؛
- ۱۵ قطره عطرمایه‌ی روغنی اسطوخدوس؛
- ظرف شیشه‌ای.
دستورالعمل
- تمامی مواد روغنی به‌جز عطرمایه‌ها را داخل شیشه بریزید. یک ماهی‌تابه‌ی لبه‌بلند را تا ارتفاع ۵ سانتی‌متر از آب پر کنید و روی حرارت متوسطِ رو به پایین قرار بدهید؛
- ظرف شیشه‌ای را داخل ماهی‌تابه بگذارید و صبر کنید تا مواد داخلش ذوب شود. مواد را هم‌بزنید تا مخلوط شوند و فلفل و زنجبیل (یا زردچوبه) را نیز اضافه کنید؛
- وقتی همه‌ی مواد خوب مخلوط شدند، مدتی صبر کنید تا مخلوط به‌دست‌آمده خنک شود و سپس عطرمایه‌های روغنی را اضافه کنید؛
- این پماد را داخل قوطی فلزی یا ظرف نگه‌دارنده بریزید و بگذارید خودش را بگیرد.
تهیه‌ی این پماد در کل حدود ۲۰ تا ۳۰ دقیقه زمان می‌برد و جهت ۳۰ بار استفاده کفایت می‌کند. این پماد دست‌ساز با نفوذ به عمق عضلات موجب احساس تسکین و راحتی می‌شود و به‌ویژه در تسکین و درمان سردرد و کاهش تنش کاربرد دارد.
انواع سردرد
بیش از ۱۵۰ نوع سردرد وجود دارد که شایع‌ترین‌شان عبارتند از:
۱. سردردهای تنشی
«سردرد تنشی» شایع‌ترین نوع سردرد در میان نوجوانان و بزرگسالان است و با عناوین دیگری ازجمله «سردرد استرسی»، «سردرد مزمن روزانه» و «سردرد مزمن غیرپیش‌رونده» نیز شناخته می‌شود. این نوع سردرد معمولا درد مزمن با شدت خفیف تا متوسط ایجاد می‌کند و مقطعی است.
۲. سردردهای خوشه‌ای
«سردرد خوشه ای» شدیدترین اما غیرشایع‌ترین نوع سردرد است که به‌شکل سوزش یا سوراخ‌شدن در پشت چشم‌ها احساس می‌شود. این نوع سردرد به‌صورت دوره‌های خوشه‌ای بروز می‌کند و طول مدت هر دوره از چند هفته تا چند ماه متغیر است. سردردهای خوشه‌ای شاید برای مدتی مثلا چند ماه یا حتی چند سال از بین بروند و سپس مجددا بروز کنند.
۳. سردردهای سینوسی
وقتی سینوس‌ها ملتهب شوند، در ناحیه‌ی گونه‌ها، پیشانی و پل بینی درد ایجاد می‌کنند. سایر علائم سینوسی مانند آبریزش بینی، تب، احساس فشار در چشم و ورم صورت نیز ممکن است به‌صورت هم‌زمان بروز کنند.
۴. سردردهای میگرنی
«سردرد میگرنی» معمولا یک یا چندبار در ماه بروز می‌کند و هربار چند ساعت تا چند روز طول می‌کشد. میگرن معمولا با علائم دیگری نیز همراه است که عبارتند از: حساسیت به نور، صدا و بو؛ تهوع و استفراغ؛ بی اشتهایی؛ ناراحتی معده و دردهای شکمی. سردردهای میگرنی در کودکان با علائمی مانند رنگ‌پریدگی، سرگیجه، تاری دید، تب و ناراحتی معده همراه‌اند.
۵. سندرم سردرد مختلط
«سندرم سردرد مختلط» با عنوان «سردردهای تغییریافته» نیز شناخته می‌شود و شامل ترکیبی از علائم سردردهای تنشی و میگرنی است. این نوع سردرد در هردو گروه سنی بزرگسال و کودک بروز می‌کند.
