بیماری کبد چرب به‌دلیل انباشته شدن چربی در سلول‌های کبد به‌وجود می‌آید. وجود چربی کبد امری طبیعی است، ولی اگر میزان چربی بیش از ۵ تا ۱۰ درصد وزن کبد شود، فرد به بیماری کبد چرب مبتلا می‌شود و باید به‌فکر درمان کبد چرب باشید. تجمع چربی، کبد را در برابر انواع مشکلات و التهاب‌‌ها، آسیب‌پذیرتر می‌کند. با این مطلب همراه باشید تا با ۱۲ راه برای درمان خانگی کبد چرب آشنا شوید.
بیماری کبد چرب به دو نوعِ کبد چرب الکلی و کبد چرب غیرالکلی تقسیم می‌شود. علت اصلی بروز کبد چرب الکلی، مصرف بیش از اندازه‌ی الکل است درحالی‌که عواملی غیر از سوءمصرف الکل در ابتلا به کبد چرب غیرالکلی دخالت دارند.
به غیر از مصرف بیش از حد الکل، عواملی مانند کلسترول خون بالا، فشار خون بالا، چاقی، دیابت نوع ۲، هپاتیت ویروسی، کاهش وزن سریع و سوء‌تغذیه می‌توانند در بروز کبد چرب مؤثر باشند.
معمولا بیماری کبد چرب در ابتدا علائم خاصی ندارد. هرچند ممکن است علائمی مانند دردهای شکمی، احساس خستگی، کاهش اشتها و … در برخی افراد ظاهر شود. از این رو تشخیص درست و به‌موقعِ بیماری کبد چرب، پیش از شروع روند درمان کبد چرب ضروری است.
تاکنون راه‌های درمان چربی کبد به صورت قطعی شناسایی نشده است و کبد چرب درمان قطعی ندارد. ولی عوارض منفی این بیماری می‌تواند با تغییر سبک زندگی، رژیم غذایی سالم و درمان‌های خانگی تا حد زیادی کاهش یابد.
۱۲ درمان کبد چرب به روش خانگی
۱. سرکه سیب
سرکه سیب اولین پیشنهاد ما برای درمان خانگی کبد چرب است که دلیل آن خواص سرکه سیب برای کبد چرب است. این ماده‌ی غذایی به کاهش تجمع چربی کبد کمک می‌کند و در کاهش وزن مؤثر است. علاوه بر اینها سرکه‌ی سیب به عملکرد درست کبد و کاهش التهابات کبد نیز کمک می‌کند.
خواص سرکه سیب برای کبد چرب
یک قاشق غذاخوری سرکه‌ی سیب خام و تصفیه‌نشده را به یک لیوان آب گرم اضافه کنید. می‌توانید به آن عسل هم اضافه کنید. دوبار در روز و پیش از مصرف غذا آن را میل کنید. این کار را برای چند ماه ادامه بدهید.
۲. لیموترش
لیموترش ویتامین سی بالایی دارد. این ویتامین با خاصیت آنتی‌اکسیدانی خود به کبد کمک می‌کند تا با تولید آنزیمی به نام گلوتاتیون، اثرات سموم را بر کبد خنثی کند. بنابراین لیموترش با خاصیت سم‌زدایی‌اش به‌عنوان یک درمان خانگی کبد چرب شناخته می‌شود و به بهبود کبد چرب کمک می‌کند. همچنین ترکیب دیگری که در لیموترش وجود دارد، نارنجین نام دارد و در کاهش التهابات کبدی مؤثر است.
درمان خانگی کبد چرب با استفاده از لیموترش
آب نصف یک لیموترش را در یک لیوان آب بریزید و آن را میل کنید. این کار را دو یا سه بار در روز و به‌مدت چند هفته تکرار کنید. همچنین می‌توانید دو تا سه لیموترش را برش بزنید، در ظرف آبی بریزید و آن را در بازه‌های منظمی میل کنید.
۳. گیاه قاصدک
گیاه قاصدک گزینه‌ی مناسبی برای درمان کبد چرب است. این گیاه به تجزیه‌ی چربی جمع‌شده در کبد کمک می‌کند و عملکرد کبد را بهبود می‌بخشد و داروی گیاهی برای کبد چرب است. براساس تحقیقاتی که نتایج آن در سال ۲۰۱۳ به چاپ رسیده است، عصارهی برگ قاصدک می‌تواند در پیشگیری و درمان چاقی مرتبط با کبد چرب غیرالکلی مؤثر باشد.
درمان خانگی کبد چرب با استفاده از گیاه قاصدک
یک قاشق چای‌خوری ریشه‌ی خشک‌شده‌ی قاصدک را به یک فنجان آب داغ اضافه کنید. به‌مدت ۵ تا ۱۰ دقیقه درپوشی روی آن بگذارید. می‌توانید کمی عسل به آن بیفزایید تا از خواص عسل نیز بهره‌مند شوید و نوشیدنی‌تان را خوشمزه‌تر کنید. روزانه سه فنجان از این نوشیدنی را میل کنید. این کار را به‌مدت چند هفته ادامه بدهید. همچنین می‌توانید از برگ قاصدک در سالادها و غذاها استفاده کنید.
اگر در دوران بارداری به‌سر می‌برید یا به بیماری دیابت مبتلا هستید، از مصرف این گیاه خودداری کنید.
۴. چای سبز
براساس نتایج پژوهشی که در سال ۲۰۱۳ در مجله‌ی بین‌المللی پزشکی مولکولی به چاپ رسید، چای سبز با دارا بودن مقادیر بالای کاتچین به بهبود عملکرد کبد کمک می‌کند و موجب کاهش چربی کبد بیماران مبتلا به کبد چرب غیرالکلی می‌شود. علاوه بر اینها چای سبز جزو بهترین خوراکی‌های چربی سوز است و به کاهش وزن کمک کند.
برای محافظت از کبدتان و اسیر نشدن در دام کبد چرب، روزانه سه تا چهار فنجان چای سبز میل کنید.
۵. زردچوبه
زردچوبه با دارا بودن آنتی‌اکسیدان‌های ارزشمند، می‌تواند درمان خانگی مؤثری برای بیماری کبد چرب باشد. براساس مطالعه‌ای که در سال ۲۰۰۸ در مجله‌ی داروهای چین منتشر شد، زردچوبه می‌تواند به پیشگیری از بیماری کبد چرب کمک کند. با این حال هنوز به مطالعات بیشتری در این زمینه نیاز است.
درمان کبد چرب با زردچوبه به دلیل خاصیت آن در بالا بردن قدرت بدن برای هضم چربی است، بنابراین از تجمع چربی در کبد جلوگیری می‌کند. علاوه بر این، زردچوبه به سم زدایی از کبد نیز کمک می‌کند.
درمان کبد چرب با زردچوبه
یک‌چهارم قاشق چای‌خوری پودر زردچوبه را در ۲ لیوان آب بریزید و بگذارید بجوشد. آن را دوبار در روز بنوشید. این نوشیدنی را به‌مدت چند هفته مصرف کنید.
- می‌توانید نصف قاشق چای‌خوری پودر زردچوبه را در یک لیوان شیر گرم حل و روزی یک‌بار میل کنید.
- اگر کپسول یا مکمل‌های زردچوبه را پیدا کردید، می‌توانید آنها را نیز با نظر پزشک‌تان مصرف کنید.
۶. شیرین بیان
می‌توانید از شیرین بیان برای درمان بیماری‌های کبد، خصوصا کبد چرب غیرالکلی استفاده کنید. براساس تحقیقات صورت‌گرفته، عصارهی ریشه‌ی شیرین بیان در کاهش فعالیت آنزیم‌های ترانس‌آمیناز (شامل آنزیم‌های آلانین آمینوترانسفراز و آسپارتات آمینوترانسفراز) در بیماری کبد چرب غیرالکلی مؤثر است. همچنین شیرین بیان از آثار منفی فلزات سنگین و سموم بر کبد جلوگیری می‌کند.
شیرین بیان از راه های درمان کبد چرب
- نصف قاشق چای‌خوری ریشه‌ی شیرین بیان را به یک فنجان آب داغ بیفزایید. روی آن درپوشی بگذارید و اجازه بدهید به‌مدت ۵ تا ۱۰ دقیقه دم بکشد. سپس کمی عسل به آن اضافه کنید. این نوشیدنی را دوبار در روز میل کنید.
- می‌توانید یک قاشق غذاخوری پودر شیرین بیان را با دو قاشق چای‌خوری عسل ترکیب و روزی یک‌بار آن را میل کنید. این کار را به‌مدت چند هفته تکرار کنید.
- قبل از مصرف مکمل‌های شیرین بیان، بهتر است با پزشک‌تان مشورت کنید چون ممکن است بعضی از این مکمل‌ها با داروهای فشار خون، دیابت و داروهای کورتیکواستروئید تداخل دارویی داشته باشند.
۷. پاپایا
براساس آیورودا (علمی باستانی در هندوستان که در آن از گیاهان طبی، ماساژ و یوگا برای درمان بیماران استفاده می‌شود) میوه و دانه‌‌ی پاپایا یکی از راه‌های درمان کبد چرب است. همچنین پاپایا در چربی سوزی نیز مؤثر است. چربی موجود در غذا نقش مهمی در بروز بیماری کبد چرب دارد.
درمان خانگی کبد چرب با استفاده از پاپایا
۵ یا ۶ دانه‌‌ی خشک پاپایا را آسیاب کنید. پودر حاصل را با یک قاشق غذاخوری آب لیموترش تازه ترکیب و دوبار در روز میل کنید. این کار را به‌مدت یک ماه ادامه بدهید.
- روزی یک برش از پاپایای رسیده را به‌همراه عسل میل کنید.
- پاپایای خام را در سوپ و سالادتان بریزید و مصرف کنید.
۸. سبزیجات خام
براساس مطالعه‌ای که در «European Journal of Medicinal Chemistry» به چاپ رسید، ترکیبات طبیعی موجود در سبزیجات، میوه‌ها و گیاهان برای درمان کبد چرب مفیدند و داروی گیاهی برای کبد چرب هستند. بنابراین افزودن این مواد به رژیم غذایی بسیار ضروری است.
یک راه مناسب برای بهره‌مندی از خواص سبزیجات، گرفتن آب آنهاست. با این کار می‌توانید تا حد زیادی آسیب‌های واردشده به کبد را جبران کنید. مصرف آبِ سبزیجات، هضم و جذب آنها را آسان‌تر می‌کند. سبزیجاتی مانند کلم پیچ، کلم، کاهو، گل کلم، کلم بروکلی، مارچوبه، چغندر و کرفس در سم‌زدایی کبد مؤثرند.
۹. ریشه‌ی زنجبیل
خوراکی‌هایی که فیبر بالایی دارند، به سلامتی دستگاه گوارش، جلوگیری از بیماری‌های گوارشی و تسریع سم‌زدایی از بدن کمک می‌کنند. به‌عنوان مثال ریشه‌ی زنجبیل برای دستگاه گوارش مفید است. با جوشاندن برش‌های زنجبیل در چای سبز یا آب، می‌توانید چای زنجبیل درست کنید. همچنین می‌توانید زنجبیل را به غذاهایی مانند سوپ بیفزایید و از خواص آن بهره‌مند شوید.
۱۰. سیب‌زمینی شیرین
سیب‌زمینی شیرین به‌خاطر داشتنِ پتاسیم بالا، برای تصفیه‌ی کبد مفید است. یک سیب‌زمینی شیرین نزدیک به ۷۰۰ میلی‌گرم پتاسیم و مقدار زیادی ویتامین C، ویتامین D و ویتامین B۶ دارد. علاوه بر آن منیزیم و آهن نیز در سیب‌زمینی شیرین به‌وفور یافت می‌شود. سیب‌زمینی شیرین طعم دل‌پذیری دارد و قند موجود در آن به‌آهستگی وارد جریان خون می‌شود. بنابراین باعث جهش ناگهانی قند خون نمی‌شود. غذاهای خوشمزه‌ی زیادی را می‌توان به کمک سیب‌زمینی شیرین درست کرد.
۱۱. موز برای کبد چرب
وجود ۴۷۰ میلی‌گرم پتاسیم و مواد مغذی دیگر در موز، آن را به میوه‌ای مفید برای تصفیه‌ی کبد تبدیل کرده است. مصرف موز به هضم مواد غذایی کمک می‌کند و فلزات سنگین و سموم را از بدن می‌زداید و موجب می‌شود موز برای کبد چرب مفید باشد.
۱۲. خار مریم
خار مریم (ماری تیغال) با خاصیت سم‌زدایی بالای خود به بازسازی سلول‌ها و حفظ سلامت کبد کمک می‌کند به همین دلیل به‌عنوان درمان چربی کبد شناخته می‌شود. براساس مطالعه‌ای که در مجله‌ی علوم و بیماری‌های گوارشی به چاپ رسید، خار مریم می‌تواند میزان مرگ‌ومیر افرادی را که از نارسایی کبد رنج می‌برند، کاهش بدهد. خار مریم می‌تواند تأثیرات منفی مصرف الکل، آفات موجود در غذاها، فلزات سنگین در آبِ آشامیدنی، آلودگی هوا و حتی سموم را خنثی کند.
براساس نتایج مطالعاتی که در سال ۲۰۱۰ به چاپ رسید، خار مریم می‌تواند در درمان کبد چرب الکلی، هپاتیت ویروسی حاد و مزمن و بیماری‌های مزمن کبدی ناشی از سموم مؤثر باشد.
غذاهایی که مانع درمان کبد چرب می‌شوند
۱. الکل
اگر به بیماری کبد چرب مبتلا هستید، به‌هیچ‌وجه الکل مصرف نکنید. کبد چرب نمی‌تواند با سرعت کافی الکل را تجزیه کند. براساس تحقیقات صورت گرفته، علت بروز کبد چرب در افراد الکلی تنها به‌خاطر سوءمصرف الکل نیست، الکل موجب بروز التهاب و ایجاد سم در بدن می‌شود. حتی اگر به کبد چرب غیرالکلی هم مبتلا هستید، بهترین کار این است که از مصرف نوشیدنی‌های الکلی پرهیز کنید.
۲. غذاهای سرشار از کربوهیدرات
از مصرف غذاهایی مانند نان، برنج و ذرت تا حد امکان خودداری کنید. تا جایی که می‌توانید مصرف نان‌هایی را که از آرد سفید تهیه شده‌اند، کاهش بدهید. مصرف زیاد کربوهیدرات های تصفیه‌شده (مانند آردهای سفید که فیبر و مواد مغذی آنها جدا شده است) باعث افزایش سطح انسولین خون می‌شود. حساسیت به انسولین خود یک عامل کلیدی در بروز کبد چرب است.
از مصرف محصولات تهیه‌شده از غلات کاملی که بر روی برچسب‌شان عبارت «غنی‌شده» نوشته شده است، خودداری کنید. اگر گاهی هوس خوردن نان به سرتان زد، نان تازه بخرید. اگر قصد مصرف برنج هم داشتید، برنج قهوه ای گزینه‌ی بهتری نسبت به برنج سفید است.
۳. نوشیدنی‌های پُر از شکر
نوشابه‌های گازدار، نوشابه‌های انرژی‌زا و بسیاری از آبمیوه‌ها سرشار از شکر و شیرین‌کننده‌های مصنوعی‌اند. این شکر وارد شده به بدن می‌تواند منجر به بروز کبد چرب شود. بدن‌تان نمی‌تواند شکر موجود در یک قوطی نوشابه (که محتوی ۱۰ قاشق چای‌خوری شکر است) را تجزیه کند و این امر بر روی کبدتان تأثیر منفی می‌گذارد.
براساس تحقیقات دانشگاه پزشکی آتلانتا شکر (به‌خصوص فروکتوز) می‌تواند باعث بروز و پیشرفت کبد چرب غیرالکلی شود. بین شکر و افزایش چاقی، چربی خون و مقاومت به انسولین رابطه‌ی مستقیمی وجود دارد.
۴. غذاهای فرآوری‌شده
روغن‌های هیدروژنه، شکر تصفیه‌شده، غذاهای حاضری و سوسیس و کالباس برای بدن‌تان سمی هستند. نیترات و نیتریت که در بسیاری از این غذاها از جمله سوسیس و کالباس یافت می‌شوند، ارتباط مستقیمی با بسیاری از بیماری‌ها از جمله سرطان دارند. شربت ذرت با فروکتوز بالا که در غذاهای فرآوری‌شده یافت می‌شود، از مهم‌ترین عوامل بروز کبد چرب است و برای بهبود این بیماری، باید مصرف این‌گونه غذاها را متوقف کنید.
