بیشتر افراد دست‌کم یک‌بار در زندگی خود درد و فشار سینوس را تجربه کرده‌اند و البته در بیشتر مواقع بدون مصرف هیچ داروی تجویزی بهبود یافته‌اند. برای درد سینوس به هر علت که باشد (ناشی از سرماخوردگی، آلرژی یا عفونت سینوسی) درمان‌های طبیعی وجود دارند که استفاده از آنها درد و علائم این بیماری را تسکین می‌دهد. در این مقاله ۱۰ روش درمان خانگی سینوزیت را با هم مرور می‌کنیم.
سینوس‌ها حفره‌هایی در نواحی پیشانی و گونه‌‌ها هستند که در حالت عادی از هوا پر شده‌اند. سطح داخلی این حفره‌ها با غشای مخاطی پوشیده شده است. سلول‌های غشا ترشحاتی دارند که از طریق این منافذ به درون بینی تخلیه می‌شوند. اگر این حفره‌ها ملتهب و متورم شده و از ترشحات عفونی پُر شوند، می‌گوییم که فرد به سینوزیت مبتلا شده است.
علت‌ها و علائم شایع سینوزیت
سرماخوردگی، آلرژی‌ها، مشکلات آناتومیک بینی و شرایط خاص مثل وجود کیست، می‌تواند باعث سینوزیت شود. سینوزیت به دو نوع حاد و مزمن تقسیم می‌شود. نوع حاد که اغلب به دنبال یک سرماخوردگی به‌وجود می‌آید کمتر از ۴ هفته طول می‌‌کشد. سینوزیت مزمن ممکن است هفته‌ها یا ماه‌ها همراه با علائم یا بدون وجود آنها به طول انجامد.
علائم شایع سینوزیت عبارتند از:
- گرفتگی بینی؛
- خروج ترشحات از بینی و پشت حلق؛
- سرفه؛
- کاهش حس بویایی و چشایی؛
- درد در ناحیه‌ی سر و صورت؛
- احساس فشار در فک فوقانی و دندان‌ها.
اگر به سینوزیت مبتلا شده‌اید باید بدانید که این بیماری در بیشتر موارد به درمان دارویی نیاز ندارد. بنابراین می‌توانید روش‌های درمان خانگی سینوزیت و سردرد ناشی از آن را برای تسکین درد و کاهش علائم امتحان کنید و سپس در صورت لزوم به فکر استفاده از دارو باشید.
۱. مجاری بینی را شست‌وشو دهید
یکی از راه‌های ساده برای درمان سینوزیت در خانه استفاده از آب‌نمک یا سرم نمکی و ابزار شست‌وشوی بینی مانند ظرف نِتی است. این کار باعث پاکسازی مجرای بینی، مخاط و خارج شدن مواد محرک از بینی می‌شود.
یک ماده‌ی شست‌وشوی نمکی، ترشحات مخاط را رقیق می‌کند و باعث می‌شود که آنها به‌‌راحتی از مجاری بینی خارج شوند. اگر به مشکلات سینوس مبتلا هستید، هر روز با استفاده از یک محلول نمکی مجاری بینی خود را شست‌وشو دهید تا سینوس‌ها را مرطوب نگه‌دارید. در هنگام سرماخوردگی یا آلرژی این کار را بیشتر تکرار کنید.
۲. بروملین را امتحان کنید
بروملین یک ضدالتهاب طبیعی فوق‌العاده است که در ساقه‌های آناناس یافت می‌شود. سال‌ها مشت‌زن‌ها از این ماده برای کاهش ورم ناشی از مشت‌زنی استفاده می‌کردند. بروملین علاوه بر اینکه درد سینوس را تسکین می‌دهد، ورم مجاری بینی را نیز کاهش می‌دهد. اما یادتان باشد پیش از مصرف بروملین حتما با پزشک خود مشورت کنید، چون ممکن است با دیگر داروهایی که پزشک برای‌تان تجویز کرده است تداخل داشته باشد.
۳. غذاهای ادویه‌دار بخورید
غذاهای ادویه‌داری همچون خردل، فلفل‌های تند، کاری و ترب کوهی سینوس‌ها را پاک و به تسکین درد آنها کمک میکنند. اگر غذاهای ادویه‌دار دوست دارید، آنها را به وعده‌های غذایی خود اضافه کنید تا مجاری بینی‌تان را باز کنید.
۴. مایعات بنوشید
یکی دیگر از ساده‌ترین روش‌های درمان سینوزیت در خانه نوشیدن آب و مایعات کافی است. از فواید نوشیدن آب غافل نشوید؛ تأمین آب بدن از بسیاری جهات به بدن شما کمک می‌کند که یکی از آنها مرطوب نگه‌داشتن سینوس‌ها و راه تنفسی و رقیق کردن ترشحات مخاط است. در طول روز آب بنوشید و از مصرف نوشیدنی‌های کافئین‌دار خودداری کنید؛ چون باعث کاهش آب بدن و تورم مخاط بینی و سینوس‌ها می‌شوند.
گرچه میزان نیاز روزانه‌ی بدن به آب به عوامل زیادی بستگی دارد و فرمول واحدی برای همه‌ی افراد وجود ندارد، به‌طور کلی نوشیدن ۸ لیون آب در طی روز توصیه شده است. اما از کجا بفهمید که به قدر کافی آب می‌نوشید یا نه؟ اگر ادرارتان بی‌رنگ یا زرد خیلی کمرنگ است، به این معنی است که بدن شما به مقدار کافی آب دریافت می‌کند.
۵. از بخار آب داغ کمک بگیرید
بخار آب داغ به مرطوب کردن سینوس‌ها، روان کردن ترشحات مخاطی و رفع التهاب کمک می‌کند. می‌توانید از دوش آب گرم استفاده کنید یا چند قطره اکالیپتوس یا منتول درون وان آب بریزید و در هوای گرم و مرطوب آن تنفس کنید.
۶. خانه‌ی خود را ضد آلرژی کنید
آلرژی‌ها درد سینوس را زیاد میکنند. برای جلوگیری از ابتلا به آلرژی‌های بینی، به طور مرتب خانه‌تان را گردگیری کنید، از دستگاه‌های تهویه‌ی هوا استفاده کنید و حیوانات خانگی را از اتاق‌خواب خود دور نگه‌دارید.
۷. از دستگاه بخور سرد استفاده کنید
دستگاه‌های بخور سرد هوا را مرطوب نگه می‌دارد، اما باید مطمئن باشید که دستگاه مرطوب‌کننده‌ی شما همیشه تمیز است، مخصوصا اگر به قارچ‌ها حساسیت دارید. یک مرطوب‌کننده‌ی کثیف به تولید کپک کمک می‌کند. بنابراین فقط در ماه‌های خشک باید از مرطوب‌کننده‌ها استفاده کنید. علاوه بر این، همیشه میزان رطوبت اتاق را کنترل کنید. رطوبت ۳۵ تا ۵۰ درصدی ایده‌آل است. اگر پنجره‌های اتاق بخار گرفتند بدانید که سطح رطوبت اتاق‌تان بسیار بالاست.
۸. از کمپرس گرم استفاده کنید
برای مرطوب نگه‌داشتن بافت‌های بینی از کمپرس گرم استفاده کنید یا می‌توانید یک ظرف گود را با آب گرم بخاردار پر کنید. صورت خود را نزدیک ظرف کنید، سر خود را با حوله‌‌ی بزرگی بپوشانید و بخار آب داغ را تنفس کنید. فقط مراقب باشید که صورت خود را نسوزانید! علاوه بر این، می‌توانید پس از استفاده از کمپرس گرم از یک کمپرس سرد نیز استفاده کنید. چرخش کمپرس گرم و سرد فشار و درد سینوس را کاهش می‌دهد.
۹. فورا سراغ آنتی‌بیوتیک نروید
استفاده‌ی خودسرانه از آنتی‌بیوتیک‌ها، باکتری‌ها را مقاوم می‌کند و باعث رشد و تکثیر آنها می‌شود. به‌علاوه به گفته‌ی پزشکان آنتی‌بیوتیک در درمان اکثر موارد سینوزیتی تأثیری ندارد؛ زیرا تنها کمتر از ۲ درصد این عفونت‌ها باکتریایی هستند. اکثر عفونت‌های سینوسی ویروسی هستند و با آنتی‌بیوتیک درمان نمی‌شوند. اصولا پزشک در هنگام مواجهه با مشکل عفونت سینوسی به بیمار خود توصیه می‌کند حدود هفت روز را بدون استفاده از آنتی‌بیوتیک سپری کند و ببیند حالش خوب می‌شود یا نه. براساس نتایج تحقیقی که در سال ۲۰۱۲ در مجله‌ی جاما (JAMA) به چاپ رسید، مصرف سه‌روزه‌ی آنتی‌بیوتیک‌ها تأثیر اندکی در کاهش علائم سینوزیت حاد داشت و تنها در روز هفتم این آنتی‌بیوتیک‌ها اثرات ناچیزی از خود نشان دادند.
۱۰. یوگا به بازشدن سینوس کمک می‌کند
اگر در میانه عفونت سینوسی هستید، انجام برخی حرکات یوگا با کاهش فشار سینوس‌ها به تخلیه مخاط و بازشدن آنها کمک می‌کند. یکی از حرکت‌های مفید یوگا برای بهبود عفونت سینوس حرکت پینه‌دوز خوابیده (Supported Reclined Cobbler’s Pose) است. برای انجام این حرکت به ترتیب زیر عمل کنید:
- زیراندازی پهن کنید و روی آن دراز بکشید؛
- زانوها را از کنارها خم کنید به‌طوری‌که کف پاهایتان در تماس با یکدیگر باشند؛
- دست‌ها را در کناره‌ها رها کنید و تا جایی‌که می‌توانید در این وضعیت بمانید.
برای راحتی بیشتر می‌توانید زیر زانوها و گردن پتوی لوله‌شده یا بالشتک یوگا قرار دهید.
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کنید
اگر هیچ‌کدام از روش‌های درمان خانگی سینوزیت و سردرد ناشی از آن برای شما مؤثر نبود، پزشک شما انجام سی‌تی‌اسکن از بینی و سینوس‌ها را پیشنهاد می‌کند. در صورت وجود انسداد آناتومیک برای درمان باید جراحی انجام دهید. اگر درد سینوس شما به مدت یک هفته طول کشید یا با تب همراه بود، حتما باید به یک متخصص گوش، حلق و بینی مراجعه کنید؛ چون ممکن است به درمانی فراتر از درمان‌های طبیعی نیاز داشته باشید.
شما می‌توانید با دیدن ویدیوی زیر نیر با برخی از این روش‌ها آشنا شوید. اگر سینوزیت دارید از تجربه کنارآمدن با آن و روش‌های درمانی که به کار گرفتید، برای ما بگویید.
