جوش سرسیاه و آزاردهنده زمانی به‌وجود می‌آید که منافذ پوستی با سبوم (sebum، نوعی چربی که توسط غدد سباسه (sebaceous) برای نرمی پوست ترشح می‌شود) و سلول‌های مرده‌ی پوست مسدود می‌شوند. فرق بین جوش سرسیاه و دیگر جوش‌های صورت در باز یا بسته بودن منافذ پوستی است. اگر منافذ باز باشند، سلول‌های مرده‌ی پوست و سبوم در معرض اکسیژن هوا قرار می‌گیرند، اکسید می‌شوند و رنگ‌شان سیاه می‌شود. همراه ما باشید، در این مقاله می‌خواهیم ۱۱ روش خانگی برای درمان جوش سرسیاه را با هم مرور می‌کنیم.
درمان جوش سرسیاه با روش‌های خانگی
جوش سرسیاه در اثر آلودگی ایجاد نمی‌شود، پس لایه‌برداری بیش‌ازحد پوست روش مناسبی برای رهایی از شر این نوع جوش نیست و حتی ممکن است باعث بدتر شدن آن شود، زیرا این کار باعث خشکی پوست می‌شود و موجب می‌شود تا چربی بیشتری ترشح شود، پس این کار درست نیست. به همین دلیل نباید هیچ‌یک از روش‌های از بین بردن جوش سرسیاه را بیشتر از ٢ الی ۳ بار در هفته تکرار کنید.
۱. خاکِ رُس
خاک رسِ بنتونیت ماده‌ای معدنی، غنی و التیام‌بخش است که در برخی کشورها عمدتا برای درمان بیمار‌ی‌های پوستی از آن استفاده می‌شود. به این دلیل که مولکول‌های آن وقتی خیس می‌شوند بار الکتریکی دارند که باعث می‌شود چربی و سایر ناخالصی‌های منافذ پوست بیرون کشیده شود. وقتی ماسک خاک رس را روی پوست‌تان می‌گذارید، هم مواد معدنی آن جذب پوست می‌شود و هم جوش سرسیاه از پوست خارج می‌شود، همچنین این ماده به گردش خون کمک می‌کند و موجب روشن شدن پوست می‌شود و پوستی سالم و بدون لک را برای‌تان به ارمغان می‌آورد.
می‌توانید خاک رس را با آب یا سرکه سیب مخلوط کنید که البته برای پوست‌های حساس و خشک ممکن است مناسب نباشد. زمانی که این ماسک را می‌گذارید، حس می‌کنید صورت‌تان در حال سفت و خشک شدن است، می‌توانید اجازه بدهید ماسک روی صورت‌تان به‌طور کامل خشک شود یا نه، البته می‌توانید بعد از شست‌وشو از مرطوب‌کننده استفاده کنید اما ممکن است این ماسک برای افرادی که پوست خشکی دارند مناسب نباشد و آنها را اذیت کند.
وسایل موردنیاز برای تهیه‌ی این ماسک:
- یک قاشق چای‌خوری خاک رس،
- و آب یا سرکه سیب.
دستورالعمل:
خاک رس را با مقداری آب یا سرکه سیب مخلوط کنید تا به‌صورت خمیری سفت دربیاید. با نوک انگشتان‌تان لایه‌ای نازک از این خمیر را روی صورت بگذارید و اجازه بدهید ۱۰ الی ۲۵ دقیقه (با توجه به میزان خشکی پوست‌تان) روی صورت بماند، سپس صورت‌تان را با آب ولرم بشویید و روی آن مرطوب‌کننده بمالید.
۲. ماسک سفیدهی تخم‌مرغ
سفیدهی تخم‌مرغ ماسکی ساده است که برای پر کردن موقت منافذ پوست استفاده می‌شود، بنابراین هم جوش سرسیاه را از بین می‌برد هم مانع از ایجاد آن می‌شود. سفیدهی تخم‌مرغ سرشار از مواد مغذی برای پوست است و نسبت به سایر درمان‌های جوش سرسیاه خشکی کمتری ایجاد می‌کند.
وسایل موردنیاز برای تهیه‌ی این ماسک:
- تخم‌مرغ،
- دستمال کاغذی،
- یک کاسه‌ی کوچک،
- و یک حوله‌ی تمیز.
دستورالعمل:
زرده و سفیدهی تخم‌مرغ را از هم جدا کنید و صورت‌تان را بشویید، سپس صورت را خشک کنید و لایه‌ای نازک از سفیدهی تخم‌مرغ را روی آن بمالید. در اینجا دو روش وجود دارد:
- روی سفیدهی تخم‌مرغ که روی صورت‌تان است، یک دستمال کاغذی قرار بدهید و آن را به آرامی به صورت‌تان بفشارید،. اجازه بدهید لایهی اول خشک شود، سپس روی آن لایهی دیگری از سفیدهی تخم‌مرغ بمالید. با انگشتان به آرامی روی آن ضربه بزنید طوری که دستمال‌ها تکان نخورد، سپس سومین لایه را روی آن بمالید. وقتی ماسک خشک شد، صورت حالت جمع‌شدگی پیدا می‌کند. حالا دستمال‌ها را بردارید و به آرامی صورت‌تان را بشویید. سپس آن را خشک کنید و مرطوب‌کننده بزنید.
- روش دیگر این است که می‌توانید بدون استفاده از دستمال کاغذی ۳ تا ۵ لایه سفیدهی تخم‌مرغ را پس از خشک شدن هر لایه روی صورت بمالید، اگر لایهی قبلی خشک نشده باشد، این ماسک فایده‌ای ندارد.
۳. ماسک شیر و عسل
شیر و عسل هر دو خواصی دارند که برای پوست خوب است. عسل خاصیت ضدباکتریایی دارد و اسید لاکتیک موجود در شیر موجب نرمی و لطافت پوست می‌شود. در اینجا این دو ماده‌ی مفید با هم ترکیب می‌شوند تا حالت چسبناک پیدا کنند و به عنوان ماسک برای جوش سرسیاه استفاده شوند.
وسایل موردنیاز برای تهیه‌ی این ماسک:
- یک قاشق سوپ‌خوری عسل خام و ارگانیک،
- یک قاشق چای‌خوری شیر،
- و نوار نخی تمیز.
دستورالعمل:
یک قاشق سوپ‌خوری عسل خام و ارگانیک را با یک قاشق چای‌خوری شیر مخلوط کنید و بگذارید ۵ تا ۱۰ دقیقه در مایکروویو بماند تا گرم شود سپس دوباره آن را هم بزنید. وقتی به دمای مناسب رسید، یک لایهی نازک از آن را روی جوش‌های سرسیاه بمالید و به آرامی اما محکم یک نوار پارچه‌ای و نخی روی آن بگذارید، بعد از ۲۰ دقیقه پارچه‌ها را به آرامی بردارید، صورت را با آب سرد بشویید و آن را مرطوب کنید.
۴. عسل و دارچین
این ماسک مثل یک شیرینی خوشمزه به نظر می‌رسد، اما مخلوط عسل و دارچین ترکیبی فوق‌العاده برای از بین بردن جوش سرسیاه است. خواص ضد باکتریایی عسل موجب از بین رفتن باکتری‌های ایجاد‌کننده‌ی آکنه می‌شود و به‌طور کلی مانند یک چسب، هر چیزی که منافذ پوستی را پر کرده است، بیرون می‌کشد. دارچین هم برای بهبود جریان خون مفید است و موجب سلامتی، نرمی و درخشش پوست می‌شود.
وسایل موردنیاز برای تهیه‌ی این ماسک:
- کمی پودر دارچین،
- کمی عسل خام و ارگانیک،
- و نوار پارچه‌ای تمیز.
دستورالعمل:
عسل و دارچین را به مقداری مخلوط کنید که برای نواحی موردنظر روی صورت‌تان کافی باشد. مقداری از آن را روی جوش‌های سرسیاه بمالید و با نوار پارچه‌ای روی آن را بپوشانید و بگذارید به مدت ٣ تا ۵ دقیقه بماند و سپس آن را بردارید و صورت‌تان را بشویید. پس از شستن صورت، مرطوب‌کننده را فراموش نکنید.
۵. درمان روزانه‌ی جوش سرسیاه با آب
وقتی ماسک‌ها و نوارها را برای پر کردن منافذ پوستی استفاده می‌کنید نتایج فوق‌العاده‌ای دارند اما برای جلوگیری از خشکی پوست بیشتر از چند بار در هفته نمی‌توانید از آنها استفاده کنید. اگر می‌خواهید درمانی روزانه برای جلوگیری از ایجاد جوش سرسیاه داشته باشید، یک یا دو بار شست‌وشوی صورت با آب در روز، می‌تواند بسیار کمک‌کننده باشد، این کار به برطرف کردن زوائد پوستی و سبوم‌های اضافی کمک می‌کند و باعث تمیز شدن منافذ پوست می‌شود. اما بعد از شست‌وشوی صورت با آب، حتما از مرطوب‌کننده استفاده کنید تا از خشکی پوست و ایجاد سبوم اضافی جلوگیری کنید.
وسایل موردنیاز:
- آب تمیز،
- یک حوله‌ی تمیز،
- و مرطوب‌کننده.
دستورالعمل:
دو بار در روز صورت‌تان را با آب خنک و تمیز بشویید، با یک حوله‌ی تمیز به آرامی صورت‌تان را خشک و سپس از مرطوب‌کننده استفاده کنید. پیشنهاد می‌شود که این کار را بعدازظهرها انجام بدهید (تا هر چیزی را که در ابتدای روز روی صورت‌تان نشسته است، پاک کنید) و بار دیگر این کار را هنگام غروب انجام بدهید. صبح و غروب هم زمان‌های مناسبی برای شستن صورت هستند.
۶. تونر برای کوچک کردن منافذ
جوش سرسیاه به‌دلیل واکنش منافذ باز پوست با اکسیژن هوا ایجاد می‌شود، پس کوچک شدن منافذ پوستی به بهبود این جوش‌ها کمک می‌کند. آب‌لیمو ماده‌ای جمع‌کننده است و برای این کار مناسب است، به هرحال این ماده به روشن شدن پوست هم کمک می‌کند و باعث می‌شود پوست به نور خورشید حساس شود، بنابراین اگر می‌خواهید در تابستان از آب‌لیمو برای پوست استفاده کنید، حتما از کرم ضدآفتاب هم استفاده کنید. اگر پوست حساسی دارید، آب‌لیمو را با آب رقیق کنید.
وسایل موردنیاز:
- یک عدد لیموترش،
- مقداری پنبه،
- و یک بطری کوچک.
دستورالعمل:
صورت‌تان را با آب بشویید و خشک کنید، آبِ لیمو را بگیرید و در یک بطری کوچک بریزید سپس مقداری پنبه را با آن مرطوب کنید و آن را به صورت‌تان بزنید. این کار را ٣ یا ۴ بار در هفته موقع خواب انجام بدهید، وقتی از خواب بیدار شُدید، صورت‌تان را با آب ولرم بشویید و از مرطوب‌کننده استفاده کنید. بقیه‌ی آب‌لیمو را می‌توانید تا یک هفته در یخچال نگهدارید. مراقب باشید گاهی آب‌لیمو می‌تواند برای پوست سوزش ایجاد کند.
۷. عرق کردن
اگرچه غدد عرق و منافذ فولیکول مو با هم متفاوت هستند، اما عرق کردن به کوچک شدن جوش‌های سرسیاه کمک می‌کند. وقتی مشغول کار هستید و عرق می‌کنید، این مایع جاری می‌شود و هر چیزی که منافذ پوست را مسدود کرده است، با خود می‌برد. بهتر است قبل و بعد از هر کاری که موجب عرق کردن می‌شود، صورت‌تان را بشویید، زیرا اگر قبل از آن صورت را نشویید، عرق کردن باعث می‌شود که مواد آرایشی باقی‌مانده روی پوست وارد منافذ پوست شوند و آن را مسدود کنند و اگر بعد از آن صورت را نشویید علاوه بر باقی ماندن مواد آرایشی روی پوست، عرق خشک‌شده نیز باعث مسدود شدن منافذ پوستی می‌شود. بنابراین عرق کردن هم می‌تواند به پاک کردن منافذ پوستی کمک کند و هم می‌تواند باعث مسدود شدن آنها شود. پس همیشه قبل و بعد از عرق کردن صورت‌تان را بشویید.
موارد موردنیاز:
- انگیزه برای ورزش کردن یا رفتن به سونا،
- آب تازه،
- و یک حوله‌ی تمیز.
دستورالعمل:
صورت‌تان را تمیز بشویید و سپس ورزش کنید یا به سونا بروید، پس از آن نیز مجددا صورت را بشویید و با یک حوله‌ی تمیز خشک کنید. بعد از مرطوب‌کننده استفاده کنید.
۸. جوش‌شیرین و آب
جوش شیرین برای از بین بردن جوش های سرسیاه خیلی مفید است، اما نباید در مصرف آن زیاده‌روی کنید، زیرا باعث خشکی پوست می‌شود. تغییر PH تأثیر زیادی روی جوش‌های سرسیاه ندارد و مهم‌ترین دلیل مفید بودن جوش‌شیرین برای جوش‌های سرسیاه این است که روشی ارزان و طبیعی برای لایه‌برداری و حذف چیزهایی است که منافذ پوست را مسدود می‌کنند و باعث ایجاد جوش‌های سرسیاه می‌شوند.
وسایل موردنیاز:
- کمی پودر جوش‌شیرین،
- و آب.
دستورالعمل:
آب و جوش‌شیرین را با هم مخلوط کنید تا خمیری نسبتا سفت و قابل پخش شدن به‌دست بیاید، آن را با ماساژ و حرکات دورانی به آرامی روی پوست‌تان بمالید سپس با آب بشویید و بعد از خشک کردن صورت، پوست را مرطوب کنید.
۹. لایه‌برداری با شکر
گاهی اوقات همه‌ی چیزی که نیاز دارید لایه‌برداری مناسب همراه با مرطوب‌سازی پوست است. لایه‌برداری کار بسیار مهمی انجام می‌دهد و آن حذف سلول‌های مرده و پوسته‌های اضافی است، زیرا این سلول‌های مرده می‌توانند موجب مسدود کردن منافذ پوست و ایجاد آکنه، جوش صورت و جوش سرسیاه شوند. همچنین لایه‌برداری موجب بهبود گردش‌خون در صورت و شادابی و نرمی پوست می‌شود. اگر برای‌تان مقدور است از روغن جوجوبا استفاده کنید زیرا شبیه سبوم‌های خود پوست است، اگر روغن جوجوبا ندارید می‌توانید از روغن دانه‌ی انگور، روغن زیتون یا روغن بادام شیرین استفاده کنید.
وسایل موردنیاز:
- یک لیوان شکر سفید یا قهوه‌ای،
- ۴ قاشق غذاخوری روغن جوجوبا،
- یک ظرف شیشه‌ای درب‌دار،
- مقداری عطر (اختیاری).
دستورالعمل:
۴ قاشق غذاخوری روغن را با یک فنجان شکر خوب مخلوط کنید. اگر دوست دارید چند قطره عطر هم به آن اضافه کنید. این مخلوط را در یک ظرف شیشه‌ای در محلی خنک و تاریک نگهدارید تا ماندگاری روغن افزایش یابد. پیش از مصرف آن را هم بزنید و سپس صورت را مرطوب کنید و یک قاشق از این لایه‌بردار را روی نوک انگشتان خود بمالید و به آرامی با حرکات دورانی روی صورت ماساژ بدهید. بعد از آن صورت را بشویید و مرطوب کنید. این کار را بیش از ۲ یا ۳ بار در هفته تکرار نکنید، در غیر این صورت موجب خشکی و حساسیت پوست می‌شود.
۱۰. بُخور دادن پوست
بخور دادن به‌خودیِ‌خود موجب باز کردن منافذ پوستی نمی‌شود اما با نرم کردن سلول‌های مرده‌ی پوست و سبوم، به خارج کردن آنها از منافذ پوست کمک می‌کند که موجب می‌شود پوست ظاهر بهتری داشته باشد.
وسایل موردنیاز:
- یک کاسه‌ی بزرگ،
- آب،
- و یک حوله‌ی تمیز و نرم.
دستورالعمل:
یک کاسه را با آب داغ پر کنید و بگذارید کمی خنک شود، سپس روی سرتان یک حوله بیندازید و به مدت ۵ الی ۱۰ دقیقه روی ظرف خم شوید تا بخار به صورت‌تان برسد. مراقب باشید که زیاد به آب جوش نزدیک نشوید که صورت‌تان نسوزد. بعد از بخور دادن صورت را با آب گرم بشویید و با ضربات آرام حوله را روی صورت بزنید تا صورت خشک شود و بعد آن را مرطوب کنید. این کار را چند بار انجام بدهید تا به نتیجه‌ی موردنظر برسید.
هر زمان که برای پاک‌سازی یا شستن پوست خود اقدام می‌کنید به‌خاطر داشته باشید که برای مراقبت از پوست باید تعادل را رعایت کنید. استفاده‌ی زیاد از ماسک‌ها در درازمدت موجب خشکی پوست می‌شود. ماسک‌ها برای منافذ پوستی بسیار مفید هستند، اما یک برنامه‌ی مناسبِ مراقبت از پوست، بهترین راه پیشگیری از بروز جوش سرسیاه است.
۱۱. سرکه سیب و نعناع
با ترکیب کردن سرکه سیب و برگ‌های خردشده‌ی نعناع می‌توانید یک تونر بسازید، سرکه سیب باعث از بین رفتن عوامل ایجاد جوش‌های سرسیاه می‌شود و نعناع یک خنک‌کننده و سفت‌کننده‌ی پوست است. اگر نواحی اطراف جوش‌های سرسیاه متورم یا زخمی باشند، منتول (menthol) می‌تواند به کاهش التهاب آن کمک کند، زیرا التهاب موجب می‌شود تا بیرون کشیدن موادی که در منافذ پوستی هستند، مشکل‌تر شود.
وسایل موردنیاز:
- ٣ قاشق غذاخوری سرکه سیب،
- ٣ قاشق غذاخوری برگ خردشده‌ی نعناع،
- یک فنجان آب،
- و مقداری پنبه.
دستورالعمل:
برگ‌های نعناع و سرکه سیب را در یک کاسه ترکیب کنید و آن را یک هفته در یک مکان سرد و تاریک قرار بدهید. سپس یک فنجان آب به آن بیفزایید و آن را ۶ روز در یخچال بگذارید. شب‌ها ابتدا صورت‌تان را بشویید و سپس با استفاده از پنبه این تونر را به صورت بمالید و بگذارید در طول شب روی صورت بماند (اگر پوست حساسی دارید، نباید زیاد روی پوست‌تان بماند). صبح صورت‌تان را بشویید و از مرطوب‌کننده استفاده کنید.
