معمولا دلایل درد پستان جدی و خطرناک نیستند، اما میدانید چه زمانی باید نگران شد؟ هورمونها نقش مهمی در ایجاد بافت سینه دارند و میتوانند موجب بروز درد شوند. این هورمونها در چرخههای طبیعی هورمونی زنان دچار نوسان میشوند و با بزرگ یا کوچککردن غدد و مجراها، درد ایجاد میکنند. برای آشنایی با دلایل درد سینه و اطلاع از زمان مراجعه به پزشک، با ما همراه باشید.
دلایل شایع درد پستان چه هستند؟
با اینکه همه ممکن است دچار درد سینه شوند، این عارضه در افرادی که هورمونهای زنانه استروژن و پروژسترون را دارند بیشتر است. این هورمونها نقش مهمی در نوسان ساختار و اندازه بافت سینه دارند. در بازههایی که هورمونها تغییر چشمگیری میکنند، مثلا حین بارداری یا شیردهی، درد سینه یا حساسیت به لمس عادی است.
بیشتر انواع درد پستان شامل در ۲ دسته جای میگیرند: درد پستان دورهای و غیردورهای.
درد پستان دورهای
این درد به چرخه قاعدگی ربط دارد و بهعلت تغییرات هورمونی ایجاد میشود. ممکن است این درد را در زمانهای مختلف چرخه احساس کنید، اما معمولترین زمان آن در ابتدای چرخه یا حین تخمکگذاری است. درد پستان دورهای برای بعضی افراد بسیار خفیف است و برای بعضی نیز زجرآور است. گاهی اوقات نیز ممکن است تنها در یک پستان حس شود. معمولا این درد از نزدیک زیر بغل شروع میشود و به مناطق دیگر گسترش مییابد.
درد پستان غیردورهای
ممکن است این درد هر زمانی رخ دهد و ربطی به چرخه قاعدگی ندارد. این نوع درد نسبتا شیوع کمی دارد و میتواند به دلایل مختلف مثل ضربه، جراحت بافت سینه یا حتی درد آرتروزی باشد. ممکن است فرد انواع مختلفی از درد را حس کند، اما معمولا در ناحیهای خاص از سینه دردی دائمی وجود دارد. این درد میتواند تیز، مبهم یا گسترشی باشد.
دلایل درد سینه دورهای یا غیردورهای
- آسیب؛
- بعضی داروها مثل قرصهای ضدبارداری یا ضدافسردگی؛
- عفونت مثل ماستیت (ورم پستان) یا کیست سینه؛
- بارداری؛
- یائسگی؛
- شیردهی؛
- نداشتن حمایت مناسب بهدلیل ورزش یا سوتینی با اندازه نامناسب؛
- جراحت دنده؛
- درد ماهیچه؛
- التهاب؛
- کیست؛
- بافت فیبروزی؛
- سرطان سینه.
درد پستان چقدر شایع است؟
بهکمک این آمار متوجه میشویم که درد پستان الزاما نشانه بیماری خطرناکی مانند سرطان نیست:
- بر اساس تحقیقی در سال ۲۰۲۰، ۷۰درصد زنان در مقطعی از زندگی خود دچار درد سینه میشوند.
- ۷۵ تا ۸۸درصد زنانی که بهدلیل درد سینه سونوگرافی یا ماموگرافی انجام میدهند، نتیجهای عادی دریافت میکنند.
- تقریبا در ۱۰درصد افراد دلیل این عارضه خوشخیم یا غیرسرطانی است.
- تنها حدود ۱ تا ۲درصد افراد به آزمایشهای بیشتر یا مداخله پزشکی نیاز دارند.
چه زمان باید برای درد پستان با پزشک تماس بگیریم؟
بیشتر دلایل درد سینه با گذر زمان، مصرف دارو یا تغییر سبک زندگی خودبهخود از بین میروند. اما اگر هرکدام از این علائم را داشتید، باید به پزشک مراجعه کنید تا معاینه شوید:
- تب؛
- ترشح از نوک سینه؛
- افزایش ناگهانی یا تغییر درد؛
- توده یا برجستگی دردناک؛
- تغییر رنگ پوست؛
- درد در نقطهای خاص؛
- دردی که ربطی به چرخه قاعدگی ندارد.
تشخیص عارضههای مربوط به درد پستان
دکتر تشخیص عارضه را با معاینه سینه آغاز میکند و از شما درباره سابقه خانوادگیتان میپرسد. اگر فردی از خانواده شما به سرطان سینه مبتلا شده است، باید این مسئله و سن فرد در زمان رخدادن آن را به پزشک اطلاع دهید. آزمایشهای ژنتیکی با استفاده خون یا بزاق میتوانند خطر ابتلا به سرطان را مشخص کنند. ممکن است موارد مرتبط دیگری نیز در سابقه خانوادگی شما وجود داشته باشد.
شاید پزشک برای معاینه دقیقتر بافت سینه به شما پیشنهاد کند ۱ بار یا به صورت منظم ماموگرافی انجام دهید. همه زنان بین ۵۰ تا ۷۴ سال باید حداقل هر ۲ سال ۱ بار ماموگرافی انجام دهند. افرادی که بیشتر در معرض ابتلا به سرطان قرار دارند باید بیشتر این آزمایش را تکرار کنند.
روشهای دیگری که میتوانند تغییرات بافت، سرطان پستان یا سایر عارضهها را تشخیص دهند عبارتاند از:
- آزمایش خون؛
- سونوگرافی؛
- سیتی اسکن؛
- نمونهبرداری سینه.
برای تشخیص تودههای سینه از نمونهبرداری استفاده میشود، زیرا خطر بیشتری برای ابتلا به سرطان وجود دارد. ماموگرافی معمولا اولین گزینه برای تشخیص درد سینه و سایر عارضههاست، اما سونوگرافی میتواند در افراد زیر ۳۰ سال دقیقتر باشد. البته ماموگرافی نیز برای تشخیص سرطان دقت بالایی دارد، مخصوصا در افرادی با سن بالاتر.
چه افرادی بیشتر در معرض ابتلا به سرطان سینه قرار دارند؟
دانستن عواملی که شما را بیشتر در معرض ابتلا به سرطان سینه قرار میدهند در حفظ سلامت نقش مهمی دارد. سابقه خانوادگی نقش بسیار مهمی در خطر ابتلا دارد. شما و پزشکتان باید از سابقه خانوادگی یا جهشهای ژنتیکی که میتوانند خطر ابتلا به سرطان سینه را بیشتر کنند آگاه باشید.
علاوه بر ژنتیک و سوابق خانوادگی، این عوامل نیز خطر ابتلا به سرطان سینه را افزایش میدهند:
- سن بالای ۵۰؛
- قاعدگی زودهنگام؛
- یائسگی دیرهنگام؛
- تراکم سینه بیشتر؛
- سابقه پرتودرمانی؛
- استفاده از بعضی داروها؛
- چاقی؛
- هورموندرمانی.
روشهای تسکین درد پستان
درمان درد سینه به دلیل آن بستگی دارد. مثلا درمان سرطان سینه پیچیده است و به نوع و مرحله سرطان بستگی دارد. البته بیشتر مواقع میتوان درد سینه را با دارو و تغییر سبک زندگی تسکین داد. بعضی کارها باعث کاهش درد پستان میشوند:
- بررسی داروهای مصرفی، مخصوصا داروهای ضدبارداری؛
- اطمینان از پوشیدن سوتینی با اندازه مناسب؛
- کاهش مصرف غذاهای شور و چرب؛
- کاهش مصرف کافئین؛
- استفاده از مسکنهای بدون نسخه یا داروهای ضدالتهاب؛
- بهکاربردن یخ، کمپرس سرد یا کمپرس گرم؛
- بهرهگیری از روشهای کاهش استرس.
سخن پایانی
درد پستان شیوع زیادی دارد و معمولا نشانه عارضه خطرناکی نیست. بیشتر زنان در زندگی خود دچار درد سینه میشوند، اما فقط تعداد کمی از آنها دچار بیماریای جدی مثل سرطاناند. اگر درد پستان شما را نگران کرده است، با پزشک خود درباره علائمتان صحبت کنید. مهم است که توصیههای پزشکتان را جدی بگیرید و منظم غربالگری انجام دهید.