ایبوپروفن (با اسامی تجاری آدویل، جنپریل، موترین و پروپرینال) نوعی داروی غیراسترودئیدی ضدالتهابی است که با کاهش هورمون‌ها و مهار مواد طبیعی خاص در بدن، التهاب و درد را کاهش می‌دهد. این دارو برای کاهش تب و درد و التهاب ناشی از سردرد، دندان درد، کمردرد، گرفتگی‌های دوران قاعدگی، گرفتگی عضلات، التهاب مفاصل و جراحت‌های خفیف نیز استفاده می‌شود. برای آشنایی بیشتر با نکات مهم، نحوه مصرف، و نیز عوارض جانبی این دارو تا انتهای مقاله با ما همراه باشید.
نکات مهم قبل از مصرف ایبوپروفن
اگر به ایبوپروفن (Ibuprofen)، آسپرین یا هر داروی غیراستروئید ضدالتهابی حساسیت دارید و دچار حمله آسم یا واکنش حساسیتی شدید می‌شوید، از مصرف این دارو خودداری کنید. اگر شرایط زیر را گذشته داشتید یا در حال حاضر دارید، قبل از مصرف دارو با پزشک یا داروساز مشورت کنید:
- آسم؛
- زخم معده یا خون‌ریزی؛
- بیماری کبدی یا کلیوی؛
- سابقه حمله قلبی، سکته مغزی یا لخته خون؛
- بیماری قلبی، فشار خون بالا، کلسترول بالا، سیگاری‌بودن؛
- استفاده از آسپرین برای جلوگیری از حمله قلبی یا سکته مغزی.
نحوه مصرف ایبوپروفن
از دستورالعمل روی دارو یا تجویز پزشک پیروی کنید. همچنین، از کمترین مقدار مؤثر دارو برای درمان بیماری استفاده کنید.
- تا ۱۰ دقیقه بعد از مصرف دارو دراز نکشید؛
- قرص جویدنی ایبوپروفن را قبل از قورت‌دادن بجوید؛
- برای کاهش ابتلا به زخم معده، آن را همراه غذا یا شیر مصرف کنید؛
- مقدار مصرفی این دارو برای کودکان بر اساس سن و وزن کودک مشخص می‌شود؛
- برای بیماری‌های خاص (مانند التهاب مفاصل)، مصرف دارو باید تا ۲ هفته ادامه یابد تا نتیجه مطلوب حاصل شود؛
- حداکثر مقدار ایبوپروفن برای بزرگ‌سالان ۸۰۰ میلی‌گرم در هر دوز یا ۳۲۰۰ میلی‌گرم در روز است (حداکثر ۴ دوز)؛
- سوسپانسیون خوراکی دارو را قبل از مصرف تکان دهید و از پیمانه‌های مخصوص دارو برای اندازه‌گیری مقدار مصرفی استفاده کنید؛
- اگر فقط در شرایط خاص از ایبوپروفن استفاده می‌کنید، باید به‌محض شروع علائمِ درد ایبوپروفن را مصرف کنید تا اثربخشی مناسب را داشته باشد. اگر در زمان اوج درد از دارو استفاده کنید، ممکن است دارو به‌خوبی کار نکند.
فراموش‌کردن دوز مصرفی
اگر از ایبوپروفن فقط در شرایط موردنیاز استفاده می‌کنید، ممکن است برنامه زمانی خاصی نداشته باشید. در غیر این صورت، اگر به دوز مصرفی بعدی نزدیک هستید، از دوز فراموش‌شده صرف‌نظر کنید و از مصرف ۲برابری دارو خودداری کنید.
سوءمصرف دارو
در صورت اوردوز با ایبوپروفن، با اورژانس (۱۱۵) تماس بگیرید. علائم اوردوز دارو شامل موارد زیر است:
- استفراغ؛
- درد معده؛
- غش یا کما؛
- حالت تهوع؛
- سرفه خونی؛
- خواب‌آلودگی؛
- تنفس کم عمق؛
- مدفوع سیاه یا خونی.
عوارض جانبی ایبوپروفن
اگر علائم واکنش حساسیتی به ایبوپروفن (کهیر، سختی در تنفس، ورم صورت یا گلو) یا واکنش پوستی شدید (تب، گلودرد، سوزش چشم‌ها، درد پوست یا جوش‌های پوستی قرمز یا صورتی همراه تاول یا پوسته پوسته‌شدن) داشتید، سریع به اورژانس مراجعه کنید. اگر علائم حمله قلبی یا سکته مغزی داشتید نیز بلافاصله به اورژانس مراجعه کنید. از جمله این علائم می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- ورم پا؛
- تکلم مبهم؛
- احساس تنگی نفس؛
- بی‌حسی یا ضعف ناگهانی در یک طرف بدن؛
- درد قفسه سینه که به فک و شانه منتشر می‌شود.
در موارد زیر، مصرف دارو را متوقف کنید و نزد پزشک بروید:
- تغییر در دید؛
- تغییر در خلق‌وخو؛
- ورم یا افزایش وزن سریع؛
- سفت‌شدن بدون دلیل گردن؛
- تغییر در شنوایی (مانند زنگ‌زدن گوش)؛
- تحریک پوستی (اهمیتی ندارد چقدر خفیف باشد)؛
- تنگی نفس (حتی تلاش خفیف برای نفس‌کشیدن)؛
- علائم خون‌ریزی معده (شامل مدفوع خونی یا سیاه، سرفه خونی یا استفراغ به‌رنگ قهوه)؛
- کم خونی با علائمی مثل پوست رنگ‌پریده، سردرد خفیف یا نفس‌تنگی، افزایش ضربان قلب، مشکل تمرکز؛
- مشکلات کلیوی با علائمی مثل کاهش یا قطع‌شدن ادرار، ادرار دردناک، وردم پاها یا زانوها، احساس خستگی یا نفس‌تنگی؛
- مشکلات کبدی با علائمی مثل حالت تهوع، درد بالای معده، خارش، احساس خستگی، علائم شبیه آنفولانزا، کاهش اشتها، ادرار تیره، مدفوع به‌رنگ گِل، یرقان (زردی پوست و چشم‌ها).
عوارض جانبی رایج ایبوپروفن شامل موارد زیر است:
- خون‌ریزی؛
- سرگیجه، سردرد؛
- اسهال یا یبوست؛
- حالت تهوع، استفراغ، نفخ.
تداخل دارویی ایبوپروفن
قبل از مصرف هم‌زمان ایبوپروفن با سایر داروها حتما با پزشک یا داروساز مشورت کنید. از جمله این داروها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- لیتیوم؛
- آلیسکیرن؛
- متوترکسات؛
- سیکلوسپورین؛
- داروی استروئیدی (مثل پریدنیزون)؛
- مهارکننده‌های آنژیوتانسین ۲ (لوزارتان، والزارتان)؛
- داروهای قلبی یا فشار خون (مثل دیورتیک یا قرص آب)؛
- داروهای رقیق‌کننده خون (وارفارین، کومادین، جانتاوین)؛
- مهارکننده‌های ای.سی.ای (ACE) (کاپتوپریل، لیزینوپریل).
اگر برای جلوگیری از سکته مغزی یا حمله قلبی از آسپرین استفاده می‌کنید، ممکن است این دارو اثر آسپرین را کاهش دهد. اگر قرار است از هر دو دارو استفاده کنید، ایبوپروفن را ۸ ساعت قبل یا ۲ ساعت بعد از آسپرین (فرم روکش‌دار غیر روده‌ای) مصرف کنید. این موارد فهرست کاملی از داروها نیستند و داروهای دیگر از جمله داروهای تجویزی، بدون نسخه، ویتامین‌ها و محصولات گیاهی هم ممکن است با ایبوپروفن تداخل داشته باشند.
مصرف ایبوپروفن در دوران بارداری و شیردهی
در دوران بارداری، نباید بدون اجازه پزشک از ایبوپروفن استفاده کنید. مصرف داروهای غیراستروئیدی ضدالتهابی در ۲۰ هفتۀ انتهای بارداری ممکن است مشکلات قلبی یا کلیوی جدی در جنین ایجاد کند و نیز ممکن است عوارض بارداری را هم به همراه داشته باشد. اگر پزشک این دارو را برایتان تجویز کرد، از کمترین مقدار مؤثر دارو استفاده کنید. همچنین، بعد از هفته ۳۰ بارداری، نباید از آن استفاده کنید. ایبوپروفن از شیر مادر عبور می‌کند؛ اما به نظر می‌رسد عوارضی برای نوزاد شیرخوار نداشته باشد. درمورد مصرف ایبوپروفن در این دوران با پزشک مشورت کنید.
نکات مهم
- داروهایتان را با دیگران شریک نشوید؛
- از ایبوپروفن فقط برای مورد تجویزشده استفاده کنید؛
- ایبوپروفن یا هر داروی دیگری را از دسترس کودکان دور نگه دارید؛
- همراه ایبوپروفن مقدار زیادی آب بنوشید تا از مشکلات کلیوی جلوگیری کنید؛
- اگر با مصرف دارو بیماری شما باقی ماند یا بدتر شد، به پزشک مراجعه کنید؛
- دارو را در دمای اتاق دور از رطوبت و گرما نگه دارید و از یخ‌زدن شربت ایبوپروفن خودداری کنید؛
- ممکن است مصرف ایبوپروفن حساسیت شما به نور خورشید را بیشتر کند. زمان حضور در برابر آفتاب را محدود کنید و از گرفتن حمام آفتاب بپرهیزید. همچنین، در زمان خارج‌شدن از خانه، از ضدآفتاب و عینک آفتابی استفاده کنید. اگر آفتاب سوختگی یا تاول و قرمزی روی پوستتان ایجاد شد نیز به پزشک مراجعه کنید.
اسامی تجاری ایبوپروفن در ایران
در ادامه، برخی از اسامی تجاری این دارو در ایران را مشاهده می‌کنید:
- پرل ژلوفن ۴۰۰ میلی‌گرم داروسازی دانا؛
- کپسول تدافین ۲۰۰ میلی‌گرم تهران دارو؛
- قرص بروپین ۴۰۰ میلی‌گرم داروسازی امین؛
- قرص ایبوپروفن ۴۰۰ میلی‌گرم داروسازی سها؛
- ژل موضعی آفیروفن ۵ درصد داروسازی ایران آوند فر؛
- کپسول ژلوپین ۲۰۰ میلی‌گرم داروسازی جابربن حیان؛
- ویال ایبوپروفن ۴۰۰ میلی‌گرم بر ۴ میلی‌لیتر داروسازی اکسیر؛
- ژل موضعی روبوفن ۵ درصد ۵ میلی‌گرم داروسازی کیش مدیفارم؛
- قرص روکش‌دار ایبایوفن-ال ۲۰۰ و ۴۰۰ میلی‌گرم داروسازی باختر شیمی؛
- سوسپانسیون ایبوپروفن ۱۰۰ میلی‌گرم در ۵ میلی‌لیتر داروسازی فارماشیمی.
شما بگویید
شما برای چه مواردی از ایبوپروفن استفاده می‌کنید؟ برای رسیدن به نتیجه مطلوب، چه‌مدت از ایبوپروفن استفاده کردید؟ آیا تا به حال عوارض جانبی دارو را تجربه کرده‌اید؟ در صورت تمایل، می‌توانید تجربه و نظرتان را در قسمت «ارسال دیدگاه» برایمان بنویسید. همچنین، می‌توانید این مقاله را از طریق شبکه‌های اجتماعی برای دوستانتان بفرستید تا بیشتر درمورد این داروی ضدالتهابی بدانند.
