دائما آنلاین بودن، چه بر سر سلامت روان ما می‌آورد؟

بچه‌ها دائم با گوشی بازی می‌کنند.

این یکی از شکایت‌های رایج والدین است و روز‌به‌روز بیشتر می‌شود. اما کودکان و دانش‌آموزان، تنها قشری نیستند که بیشتر وقت خود را آنلاین می‌گذرانند. بزرگترها نیز ساعت‌ها از وقت خود را به صفحات نمایش چشم می‌دوزند و در فضای آنلاین می‌چرخند.

بر اساس یک نظرسنجی که در سال ۲۰۱۹ انجام شد، ۲۸ درصد از بزرگسالان آمریکایی اعلام کردند که تقریبا به‌طور دائم آنلاین هستند. این درصد بیشتر از آمار ۲۱ درصد در سال ۲۰۱۵ است. تقریبا نیمی از بزرگسالان ۱۸ تا ۲۹ سال  نیز اعلام کردند که دائما آنلاین هستند که ۹ درصد افزایش نسبت به سال ۲۰۱۸ را نشان می‌دهد.

این آمار برای کشورهای دیگر هم تقریبا با درصدهای مشابهی وجود دارد. حتی اگر آمار مشخصی هم نداشته باشد، نگاه کردن به اطراف و بررسی رفتار مردم در اجتماع و حتی مهمانی‌ها نشان می‌دهد که بیشتر ما دائما آنلاین هستیم.

تحقیقات زیادی روی تاثیر منفی صفحات نمایش و آنلاین بودن دائمی روی مغز کودکان انجام شده است اما اطلاعات و تحقیقات مربوط به بزرگسالان، کمتر است. تحقیقاتی در مورد تاثیرات کوتاه‌مدت آن انجام شده است. خبر خوب اینکه تاثیر منفی آن برای بزرگسالان به‌اندازه‌ی کودکان نیست.

افزایش استفاده از صفحات نمایش

بزرگسالان وقت بیشتری را پشت صفحات نمایش می‌گذرانند. در دهه‌های اخیر افراد بیشتری گوشی‌های هوشمند، تبلت و تلویزیون‌های هوشمند خریده‌اند که باعث می‌شود افراد زیادی به شکل‌های مختلف به اینترنت دسترسی داشته باشند و دائم پشت این صفحات نمایش وقت بگذرانند.

در سال ۲۰۱۱ فقط ۳۵ درصد از بزرگسالان آمریکا گوشی هوشمند داشتند اما در سال ۲۰۱۹ به این آمار به ۸۱ درصد رسیده است. این روزها تقریبا همه‌ی مردم یک کامپیوتر کوچک همراهشان دارند. در ۱۵ سال اخیر، شبکه‌ی اجتماعی فیسبوک از یک پلتفرم کوچک برای بچه‌های یک دانشگاه به پلتفرمی برای ۶۹ درصد از جمعیت بزرگسالان تبدیل شده است.

به نظر می‌رسد که شبکه‌های اجتماعی و داشتن این امکان برای اینکه هر لحظه به هر کسی پیام بدهید، به مردم کمک می‌کند که احساس کنند بیشتر با دیگران ارتباط دارند. اما هنوز داده‌های دقیقی در این مورد وجود ندارد.

زمان طولانی برای صفحات نمایش و افسردگی

میم‌های گربه‌ها، نمایش‌های کمدی و قابلیت چت کردن با یک دوست قدیمی فقط با چند ضربه روی گوشی، تجربه‌های جذابی است که می‌تواند لبخند به لب ما بیاورد. اما حقیقتی که وجود دارد این است که نگاه کردن به صفحات نمایش برای مدت‌های طولانی می‌تواند درنهایت خلق‌وخوی شما را بدتر کند.

تحقیقاتی که در سال ۲۰۱۷ انجام شده بود نشان داد که بزرگسالانی که بیش از ۶ ساعت در روز تلویزیون تماشا می‌کردند یا با کامپیوتر کار می‌کردند، بیشتر در معرض ابتلا به افسردگی ملایم تا شدید بودند.

اما جالب است بدانید که این ارتباط داشتن مداوم باعث نمی‌شود که احساس تنهایی نکنیم. احساس تنهایی با روابط صمیمی و عمیق و نزدیک کاهش پیدا می‌کند و این روابط چیزی است که صفحات نمایش نمی‌توانند برای ما ایجاد کنند. این روزها ما به جای برقراری روابط واقعی و نزدیک، روابط اینترنتی را ترجیح می‌دهیم. مهمانی‌ها و دورهمی‌ها جای خود را به پیام دادن به اقوام در گروه‌های خانوادگی داده است.

وقت گذاشتن طولانی‌مدت برای اینترنت و روابط پشت صفحه‌های نمایش، ما را از زندگی و روابط واقعی در دنیای واقعی دور می‌کند. گذراندن وقت زیاد جلوی کامپیوتر و گوشی هوشمند، می‌تواند روی زندگی شخصی شما هم تاثیرگذار باشد و روابط شما با خانواده، دوستان و بچه‌ها را کاهش دهد.

علاوه‌بر‌این، وقت گذراندن زیاد پشت صفحات نمایش، معمولا یکی از رفتارهای سبک زندگی نشسته است یعنی غالبا بدون هیچ تحرکی انجام می‌شود و این سبک زندگی، ارتباط مستقیمی با افسردگی دارد.

جنبه‌ی مثبت اینترنت

وقتی صحبت از اینترنت و صفحات نمایش می‌شود، همیشه هم جنبه‌های منفی وجود ندارد. گاهی فوایدی برای ما دارند که می‌توانند سبک زندگی ما را بهتر کنند.

در تحقیقی در سال ۲۰۱۹، محققان به این نتیجه رسیدند که بزرگسالانی که از شبکه‌های اجتماعی استفاده می‌کردند، کمتر مشکلاتی مثل پریشانی روانی-اجتماعی را که نشانه افسردگی و اضطراب شدید است تجربه می‌کنند.

استفاده از صفحه‌نمایش و اینترنت برای حفظ ارتباط شما با عزیزان‌تان نقش مثبتی در زندگی دارد و کاربرد مفیدتری نسبت به پرسه زدن بی‌هدف در اینستاگرام است. این پرسه زدن‌های بی‌هدف می‌تواند به ترس از دست دادن منجر شود. یعنی ترس از اینکه پست یا عکسی را از دست بدهید. همین ترس، شما را وادار می‌کند تا دائما آنلاین باشید.

در واقع استفاده از اینترنت برای برقراری ارتباط با دیگران می‌تواند کاملا مثبت و مفید باشد تا زمانی که حد تعادل را رعایت کنید و این مساله، باعث ایجاد تداخل در روابط نزدیک و حضوری نشود. یعنی شما روابط نزدیک و دوستانه را فدای اینترنت نکنید.

اینترنت هنگام خواب

کم‌خوابی با بسیاری از مشکلات سلامت روان از جمله افسردگی مرتبط است.

یک مطالعه در سال ۲۰۱۴ نشان می‌دهد که استفاده از صفحه نمایش قبل از رفتن به رختخواب می‌تواند چرخه‌ی خواب را مختل کند و این کار را تا حدی با سرکوب ملاتونین انجام می‌دهد.

تلفن‌های هوشمند نور آبی دارند که از صفحه‌نمایش ساطع می‌شود، که اگر این کار را در شب انجام دهید، مشکل‌زا و آسیب‌رسان است چون ممکن است مغز شما را فریب دهد که هنوز روز است. توصیه می‌شود که قبل از خواب به جای گشت‌وگذار در گوشی یا تبلت، کتاب بخوانید.

مقابله با مشکلات صفحه‌ی نمایش

گاهی اوقات دور شدن از صفحات نمایش برای ما ممکن نیست. بسیاری از بزرگسالان ۸ ساعت با بیشتر در طول روز با کامپیوتر سروکار دارند و ۵ روز در هفته کار تمام‌وقت دارند. علاه‌بر‌این حضور در اینترنت و چشم دوختن به این صفحات نمایش، همیشه هم بد نیست و می‌تواند مزیت‌هایی داشته باشد.

چگونه می‌توانیم از مثبت بودن تجربه‌ی استفاده از صفحه‌ی نمایش مطمئن شویم، یا حداقل، خطر اثرات منفی را کاهش دهیم؟

برای شروع، پیشنهاد می‌کنیم که اگر شغل شما بیشتر مبتنی بر استفاده از اینترنت و صفحه‌ی نمایش است، در طول روز استراحت‌های کوچک داشته باشید. بین کار حتما دقایقی از جای خود بلند شوید و راه بروید.

بررسی میزان استفاده

خوشبختانه در بیشتر گوشی‌ها و تبلت‌ها امکانی برای سنجش میزان استفاده‌ی شما از دستگاه وجود دارد. حتی اگر خود گوشی یا تبلت چنین امکانی نداشته باشد، می‌توانید با نصب کردن اپلیکیشن‌های مرتبط، این گزارش‌ها را دریافت کنید. حتی امکانی در همین اپلیکیشن‌ها وجود دارد که با آن می‌توانید میزان استفاده‌ی خود از وسایل و اپلیکیشن‌ها را محدود کنید و برای هر کدام زمانی را مشخص کنید.

یادآورهای پوشیدنی

این روزها ابزارهای مختلف پوشیدنی طراحی شده تا به شما کمک کند که سبک زندگی سالم‌تری داشته باشید. مثلا ساعت‌های هوشمند ابزارهایی برای یادآوری دارند تا از جایتان بلند شوید و قدمی بزنید. می‌توانید با این ابزارها کمی میزان استفاده‌ی خودتان از وسایل الکترونیکی را کنترل کنید.

عینک‌های بلاک‌کننده‌ی نور آبی

عینک‌هایی در بازار وجود دارد که نور آبی را فیلتر می‌کند. اگر مجبورید ساعت‌های طولانی با صفحات نمایش کار کنید، با استفاده از این عینک‌ها می‌توانید اثرات مخرب آن را به حداقل برسانید. این کار کمک می‌کند که شب‌ها خواب بهتر و راحت‌تری داشته باشید.

جمع‌بندی

اگرچه بسیاری از تحقیقات در مورد زمان استفاده از صفحه‌های نمایش روی کودکان و نوجوانان متمرکز شده است، زمان آنلاین بودن مداوم و استفاده‌ی بزرگسالان نیز در حال افزایش است.

به نظر می‌رسد برخی از موارد استفاده از رسانه‌های اجتماعی با سطوح پایین‌تری از اضطراب و افسردگی مرتبط است، چیزی که کاملا خوب و مثبت باشد وجود ندارد.

استراحت‌های کوچک در طول روز و استفاده از برنامه‌ها برای ردیابی و محدود کردن زمان استفاده از صفحه‌های نمایش می‌تواند به کاهش اثرات منفی آن کمک کند. تعادل کلید استفاده از اینترنت به روشی سالم است.

منبع: Healthline