چای سفید از گیاه Camellia sinensis تهیه میشود. قبل از اینکه این گیاه به رشد کامل برسد و زمانیکه برگها و جوانههای آن بهرنگِ سفید هستند، از ساقهی گیاه چیده میشوند. ازجمله خواص چای سفید میتوان به کاهش خطر ابتلا به بیماریهای قلبی، مقابله با پیری پوست (جوان ماندن پوست) و کاهش وزن اشاره کرد. همراه ما باشید، در این نوشته به بررسی خواص چای سفید و فواید آن برای بهبود و حفظ سلامتی بدن میپردازیم.
چای سبز و چای سیاه نیز همانند چای سفید از گیاه Camellia sinensis تهیه میشوند؛ اما روشهای مختلف فراوری این گیاه باعث میشود که طعم و خواص آنها متفاوت باشد. در روند آمادهسازی چای سفید، کمترین میزان فراوری و دستکاری انسانی صورت میگیرد و بههمیندلیل نیز آنتیاکسیدانهای فراوانی در این نوع چای وجود دارد.
۱. غنی از آنتیاکسیدان
چای سفید سرشار از نوعی پلیفنول (Polyphenols) بهنام کاتچین (catechins) است. پلی فنولها درواقع مولکولهایی با منشأ گیاهی هستند که در بدن بهعنوان آنتی اکسیدان عمل میکنند. آنتیاکسیدانها از سلولهای بدن در برابر ترکیبهایی بهنام رادیکالهای آزاد محافظت میکنند.
آسیب بیشازاندازهی رادیکالهای آزاد به سلولها میتواند مضراتی را برای بدن به همراه داشته باشد که از جملهی آنها میتوان به بروز علائم افزایش سن، التهاب مزمن، تضعیف سیستم ایمنی و انواع مختلفی از بیماریها اشاره کرد. مقابله با رادیکالهای آزاد یکی از بهترین خواص چای سفید بهشمار میرود. مطالعات نشان دادهاند که چای سفید و چای سبز دارای خواص آنتیاکسیدان مشابهی هستند.
تحقیقات آزمایشگاهی پیرامون خواص چای سفید نشان داده است که عصارهی این چای میتواند از سلولهای عصبی حیوانات در برابر نوعی رادیکال آزاد بهنام هیدروژن پراکسید محافظت کند. مطالعات آزمایشگاهی دیگر همچنین نشان میدهند که پودر چای سفید در کاهش التهاب سلولهای پوستی ناشی از رادیکالهای آزاد بسیار مؤثر است. بااینحال، برای اثبات خواص آنتیاکسیدان چای سفید باید تحقیقات انسانی بیشتری انجام شود و نمیتوان به بررسیهای آزمایشگاهی اکتفا کرد.
۲. کاهش خطر ابتلا به بیماریهای قلبی
بیماری قلبی یکی از اصلیترین دلایل مرگومیر بهشمار میرود. این بیماری کاملا با التهاب مزمن در ارتباط است که خود بهتنهایی به عوامل متفاوتی ازجمله رژیم غذایی، ورزش و عادتهای رفتاری مثل سیگارکشیدن بستگی دارد.
پلیفنولهای موجود در چای سفید میتوانند خطر ابتلا به بیماریهای قلبی را از چند روش مختلف کاهش دهند. برای مثال، نتایج بررسیهای مختلف نشان داده است که پلی فنولها میتوانند به رگهای خونی کمک کنند و ایمنی را افزایش دهند. نتایج بررسیهای بیشتر نشان داد که پلی فنولها میتوانند از اکسیدشدن کلسترول مضر LDL جلوگیری کنند؛ این نوع کلسترول از دیگر عوامل مؤثر در ایجاد بیماری قلبی بهشمار میرود.
دانشمندان با بررسیهای بیشتر متوجه شدند افرادی که روزانه بیش از سه فنجان چای مینوشند، در حقیقت، این کارشان، خطر ابتلا به بیماری قلبی را به میزان ۲۱ درصد کاهش میدهد. با وجود نتایج امیدبخشی که پیرامون خواص چای سفید بهدست آمده، بهتر است موارد دیگری مثل خوردن میوه و سبزیجات، ورزش منظم و استراحت و خواب کافی را در برنامهی روزانهی خود قرار دهید تا از بروز بیماریهای قلبی جلوگیری کنید.
۳. کمک به کاهش وزن
چای سبز یکی از مؤثرترین نوشیدنی های چربی سوز محسوب میشود؛ اما باید بدانید که چای سفید نیز میتواند بههماناندازه در چربی سوزی مؤثر باشد.
میزان کافئین و اپی گالوکاتچین گالات (نوعی کاتچین) در هر دو چای به یک میزان است. وجود این ترکیب در چای سبز به سوزاندن چربی کمک میکند. تعامل و برهمکنش این دو ترکیب باعث میشود که تأثیر آنها افزایش یابد.
مطالعات آزمایشگاهی نشان دادند که عصارهی چای سفید میتواند فرایند شکستن چربی را تحریک کند و از شکلگیری سلولهای چربی جدید جلوگیری کند؛ این حالت بهدلیلِ وجود اپی گالوکاتچین گالات (EGCG) ایجاد میشود. بررسیهای دیگر نشان میدهند که چای سفید میتواند در افزایش سوخت و ساز بدن بهمیزان ۴ تا ۵ درصد مؤثر باشد؛ این میزان برابر است با سوختن ۷۰ تا ۱۰۰ کالری در روز.
ازآنجاییکه چای سفید محبوبیت زیادی ندارد، مطالعات بیشتری دربارهی تأثیر آن بر کاهش وزن انجام نشده است. بنابراین برای اثبات این خاصیت چای سفید باید تحقیقات بیشتری انجام شود.
۴. حفاظت از دندانها در برابر باکتریها
چای سفید یکی از بهترین منابع فلوراید، کاتچینها و تاننها بهشمار میرود. ترکیب این مولکولها میتواند با مقابله در برابر قند و باکتریها، به تقویت بیشتر دندانها و جلوگیری از پوسیدگی دندان کمک کند.
فلوراید با افزایش مقاومت سطوح دندان در برابر حملههای اسیدی باکتریها و قندها میتواند از ایجاد حفرههای دندانی جلوگیری کند.
چای سفید سرشار از کاتچینها (نوعی آنتیاکسیدان گیاهی) است. تحقیقات نشان دادهاند که این آنتیاکسیدان میتواند رشد پلاکهای باکتریایی را مهار کند (از بین بردن پلاک دندان).
تاننها نوع دیگری از پلی فنولها هستند که در چای سفید وجود دارند. ترکیب تاننها و فلوراید نیز همانند کاتچینها میتواند از میزان رشد پلاکهای باکتری جلوگیری کند.
۵. مبارزه با سرطان
چای سفید دارای ترکیباتی است که میتواند در جریان مقابله با سرطان مؤثر باشد.
سرطان دومین عامل مرگ و میر در بسیاری از کشورهاست. خوشبختانه بسیاری از مطالعات آزمایشگاهی نشان دادهاند که چای سفید میتواند خاصیت ضدسرطانی داشته باشد. در یکی از این مطالعات مشخص شد که عصارهی چای سفید میتواند در ازبینبردن سلول سرطانی در چند نوع از سرطان ریه مؤثر باشد.
بررسیهای بیشتر نشان داد که عصارهی این چای میتواند رشد سلولهای مربوط به سرطان روده بزرگ را سرکوب و از گسترش آنها جلوگیری کند. آنتیاکسیدانهای موجود در عصارهی چای سفید همچنین مانع از آسیب مولکولهای مضر به سلولهای سالم میشوند.
البته برای اثبات خاصیت ضدسرطانی چای سفید باید تحقیقات بیشتری انجام شود.
۶. کاهش خطر مقاومت در برابر انسولین
انسولین یکی از مهمترین هورمونهای بدن است. این هورمون در انتقال مواد مغذی از جریان خون به سلولها نقش دارد. مصرف بیشازاندازهی قند و برخی عوامل دیگر باعث میشود که بدن نسبت به انسولین واکنشی نشان ندهد و اصطلاحا نسبت به انسولین مقاوم باشد.
مقاومت در برابر انسولین بسیار رایج است و با بسیاری از بیماریهای مزمن ازجمله دیابت نوع ۲، بیماریهای قلبی و سندروم متابولیک ارتباط دارد. خوشبختانه نتایج بررسیهای مختلف نشان میدهند که پلیفنولهای موجود در چای سفید میتوانند خطر اثر مقاومت در برابر انسولین را کاهش دهند.
مطالعات حیوانی نشان دادهاند که اپی گالوکاتچین گالات و سایر پلیفنولهایی که در چای سفید وجود دارند میتوانند تأثیر انسولین را افزایش دهند و از افزایش سطح قند خون جلوگیری کنند.
دانشمندان با تجزیهوتحلیل ۱۷ مطالعهی مختلف که با حضور ۱۱۰۰ نفر انجام شده است، به این نتیجه رسیدند که مولکولهای موجود در چایها مثل پلیفنولها میتوانند قند خون و سطح انسولین را بهمیزانِ چشمگیری کاهش دهند. بااینحال باید مطالعات انسانی بیشتری انجام شود تا این خاصیت چای سفید نیز با درصد خطای کمتری به اثبات برسد.
۷. مقابله با پوکی استخوان
یکی دیگر از خواص چای سفید این است که میتواند در مقابله با پوکی استخوان مؤثر باشد. این بیماری که اکثرا افراد مسن را تحتتأثیر قرار میدهد، میتواند به آسیب و کاهش کیفیت زندگی افراد منجر شود.
مطالعات نشان دادهاند که رادیکالهای آزاد و التهاب مزمن میتوانند خطر ابتلا به پوکی استخوان را افزایش دهند. این عوامل میتوانند سلولهای مؤثر در رشد استخوانها را سرکوب و درعوض، سلولهای تضعیفکنندهی استخوان را تقویت کنند. اما کاتچینهای موجود در چای سفید با سرکوب سلولهای تضعیفکننده، با این عوامل مخرب مقابله میکنند. میزان کاتچینها در چای سفید، بیشتر از چای سبز و سیاه است.
۸. مقابله با پیری پوست
چین و چروک پوست و نیز افتادگی پوست بهمرور زمان و با افزایش سن شکل میگیرد. پیری پوست معمولا در دو حالت ایجاد میشود: پیری درونی و پیری بیرونی.
پیری بیرونی زمانی شکل میگیرد که عوامل محیطی باعث آسیب به پوست و افزایش روند پیری میشوند؛ مثل اشعهی فرابنفش خورشید که بهمرورِ زمان و ایجاد التهاب، به سطح پوست آسیب میرساند.
اما پیری درونی که بهعنوان روند پیری طبیعی نیز شناخته میشود، بهدلیلِ آسیب عوامل مختلف در بدن، مثل رادیکالهای آزاد و برخی آنزیمهای خاص شکل میگیرد. آنزیمهایی مثل الاستاز و کلاژناز میتوانند به شبکهی فیبری پوست آسیب برسانند؛ این شبکه به استحکام پوست کمک میکند.
خوشبختانه ترکیبات موجود در چای سفید میتوانند از پوست شما در برابر هر دو نوع پیری درونی و بیرونی محافظت کنند. نتایج یکی از تحقیقات نشان میدهند که قرار دادن عصارهی چای سبز روی سطح پوست میتواند در مقابله با اثر زیانبار اشعهی فرابنفش مؤثر باشد.
بررسیهای دیگر ثابت کردهاند که پلیفنولهای موجود در چای سفید میتوانند چندین ترکیب سلولی را که به شبکهی فیبری پوست آسیب میرسانند، سرکوب و به حفظ استحکام پوست کمک کنند.
۹. حفاظت در برابر پارکینسون و آلزایمر
پلیفنولهایی مثل اپی گالوکاتچین گالات (EGCG) که در چای سفید بهفراوانی یافت میشوند، میتوانند خطر ابتلا و گسترش بیماری پارکینسون و بیماری آلزایمر را کاهش دهند.
دانشمندان درنتیجهی مطالعات حیوانی و آزمایشگاهی دریافتند که اپی گالوکاتچین گالات میتواند رادیکالهای آزاد را سرکوب کند و التهاب را کاهش دهد. این پلیفنول در مجموع، تأثیر عوامل مخرب دیگری را که در بروز این بیماریها مؤثر هستند کاهش میدهد. برای مثال، مطالعات آزمایشگاهی نشان دادهاند که اپی گالوکاتچین گالات میتواند مانع از توده و انبوه شدن پروتئینها شود. پیچیدن و توده شدن پروتئینها یکی از عوامل ابتلا به پارکینسون و آلزایمر به شمار میرود؛ چراکه این حالت به افزایش التهاب و آسیب سلولهای مغزی منجر میشود.
مطالعات انسانی زیادی انجام شده که تأثیر نوشیدن چای سفید بر کاهش خطر ابتلا به آلزایمر و پارکینسون را اثبات میکند. برای مثال، دانشمندان با بررسی هشت مطالعهی مختلف که با حضور ۵۶۰۰ نفر انجام شده، به این نتیجه رسیدند که خطر ابتلا به پارکینسون در افرادی که چای مینوشند، ۱۵ درصد کمتر از افرادی است که به نوشیدن چای عادت ندارند.
بررسی ۲۶ مطالعه و ۵۲۵۰۰ نفر نشان میدهد که نوشیدن چای بهصورت روزانه میتواند خطر ابتلا به اختلالات مغزی مثل آلزایمر را تا ۳۵ درصد کاهش دهد.
۱۰. دمکردن آسان
روند آمادهکردن چای سفید بسیار آسان است. تنها کافی است کمی آب داغ را به چای سفید اضافه کنید و پس از پنج تا هشت دقیقه، آن را از صافی رد کنید و از نوشیدن آن لذت ببرید. دمای آب ترجیحا باید بین ۷۵ تا ۸۵ درجه سانتیگراد باشد. از ریختن آب جوش (۱۰۰ درجه) خودداری کنید، چراکه میتواند طعم لطیف چای سفید را خراب کند.
طعم چای سفید بسیار خوشایند است و تأثیری طراوتبخش دارد. میتوانید این چای را بهصورت گرم یا خنک بنوشید. با اضافه کردن چای بیشتر میتوانید نوشیدنی غلیظتری داشته باشید. احتمالا با چند بار دم کردن چای سفید، طعم دلخواه خود را پیدا میکنید.
سخن آخر دربارهی خواص چای سفید
چای سفید غنی از آنتیاکسیدان است که آن را به یک نوشیدنی بسیار سالم تبدیل میکند. چای سفید و ترکیبات موجود در آن، از بدن در برابر بسیاری از خطرات ازجمله سرطان و بیماریهای قلبی محافظت میکند و حتی در کاهش وزن مؤثر است.
متأسفانه تحقیقات زیادی دربارهی خواص چای سفید انجام نشده است. برای شفافسازی بیشتر دربارهی مزایای سلامتی و خواص چای سفید به مطالعات انسانی بیشتری نیاز داریم. باوجودِاین، گنجاندن چای سفید در رژیم غذایی خالی از لطف نخواهد بود. دمکردن آسان و طعم دلپذیر این چای میتواند جایگزین خوبی برای نوشیدنیهای دیگر باشد.