سرکه سیب یک داروی خانگی محبوب است. قرن‌هاست که مردم از سرکه سیب هم در آشپزی و هم به عنوان یک داروی خانگی استفاده می‌کنند. بسیاری از مردم ادعا می‌کنند که سرکه سیب می‌تواند طیف وسیعی از ناراحتی‌‌های سلامتی را برطرف کند، اما باید ببینیم که تحقیقات تا چه‌اندازه این خواص را تأیید می‌کنند. در ادامه به معرفی شش فایده‌ی درمانی سرکه سیب که مورد تأیید تحقیقات علمی هم قرار گرفته‌اند، می‌پردازیم.
۱. سرشار از مواد مفید است
سرکه سیب از طریق یک فرایند دومرحله‌ای تهیه می‌شود. در اولین مرحله سیب له‌شده با مخمر ترکیب می‌شود تا قندهای آن تخمیر شده و به الکل تبدیل شوند. در مرحله‌ی دوم، با افزودن باکتری الکل بیشتر تخمیر می‌شود و به استیک اسید که ترکیب اصلی فعال و مؤثر در سرکه سیب است، تبدیل می‌شود. استیک اسید بوی ترش و طعمی قوی به سرکه سیب می‌دهد. محققان معتقدند این اسید مسئول فواید سلامتی سرکه سیب است. سرکه سیب ۵ تا۶ درصد استیک اسید دارد. سرکه سیب طبیعی و تصفیه‌نشده حاوی مادر سرکه است. مادر سرکه شامل رشته‌های پروتئین‌ها، آنزیم‌ها و باکتری‌های سودمندی است که ظاهری تیره به محصول می‌بخشند.
برخی معتقدند که مادر سرکه مسئول بیشتر مزایای سلامتی آن است، اگرچه درحال‌حاضر هیچ مطالعه‌ای برای حمایت از این ادعا وجود ندارد. درحالی‌که سرکه سیب حاوی ویتامین‌ها و مواد معدنی زیادی نیست، مقدار کمی پتاسیم را به بدن می رساند. سرکه سیب باکیفیت اسید آمینه و آنتی‌اکسیدان هم در خود دارد.
۲. می‌تواند به از بین بردن باکتری‌های مضر کمک کند
سرکه می‌تواند عوامل بیماری‌زا، از جمله باکتری‌ها را از بین ببرد. سرکه از قدیم‌الایام به صورت سنتی برای پاکسازی و ضدعفونی کردن، درمان قارچ ناخن، شپش، زگیل و عفونت‌های گوش مورد استفاده قرار می‌گرفته است. بقراط پدر علم طب نوین، بیش از دو هزار سال پیش از سرکه برای ضدعفونی زخم‌ها بهره می‌گرفت. همچنین سرکه یک نگهدارنده مواد غذایی است. تحقیقات علمی نشان می‌دهند که سرکه مانع از رشد باکتری‌هایی مانند E.coli در مواد غذایی می‌شود و از فساد آنها نیز جلوگیری می‌کند. اگر به دنبال روشی طبیعی برای حفظ مواد غذایی خود هستید، سرکه سیب می‌تواند فوق‌العاده سودمند باشد.
همچنین گزارش‌ها حاکی از این است که با استعمال سرکه سیبِ رقیق روی پوست خود می‌توانید به درمان آکنه کمک کنید، ولی هنوز هیچ تحقیقات علمی این خاصیت سرکه را تأیید نکرده است.
۳. ممکن است به کاهش سطح قند خون و مدیریت دیابت کمک کند
یکی از متقاعدکننده‌ترین کاربردهای سرکه تا‌به‌امروز، کمک به درمان دیابت نوع ۲ شناخته‌شده‌است. دیابت نوع ۲ با قند خون بالا ناشی از مقاومت به انسولین یا ناتوانی در تولید انسولین مشخص می‌شود. با این حال حتی افرادی که به دیابت مبتلا نیستند نیز از مشکلات و عوارض ناشی از افزایش قند خون مصون نخواهند بود، زیرا برخی از محققان معتقدند که قند خون بالا عامل اصلی پیری و بیماری‌های مزمن مختلف است. به همین خاطر، حفظ تعادل قند خون برای همه‌ی انسان‌ها بسیار سودمند و ضامن سلامتی آنهاست.
مؤثرترین و سالم‌ترین روش در حفظ تعادل قند خون، اجتناب از مصرف کربوهیدرات و قند است، اما سرکه سیب نیز می‌تواند تأثیر مفیدی داشته باشد.
تحقیقاتی در زمینه مزایای سرکه برای قند خون و سطح انسولین:
- یک مطالعه کوچک نشان می‌دهد که سرکه می‌تواند حساسیت به انسولین را ۱۹ تا ۳۴ درصد هنگام صرف وعده غذایی با کربوهیدرات بالا افزایش دهد و قند خون و پاسخ انسولین را به میزان قابل توجهی کاهش دهد.
- در یک مطالعه کوچک بر روی ۵ فرد سالم، پس از خوردن ۵۰ گرم نان سفید، سرکه قند خون را ۳۱.۴ درصد کاهش داد.
- در یک مطالعه کوچک در افراد مبتلا به دیابت، مصرف 2 قاشق غذاخوری سرکه سیب قبل از خواب، قند خون ناشتا را صبح روز بعد ۴ درصد کاهش داد.
- مطالعات متعدد دیگر بر روی انسان نشان می‌دهد که سرکه می‌تواند عملکرد انسولین را بهبود بخشد و سطح قند خون را بعد از غذا کاهش دهد.
۴. ممکن است به کاهش وزن کمک کند
مطالعات نشان می‌دهند که سرکه می‌تواند به طرز شگفت‌آوری به کاهش وزن افراد کمک کند. چندین مطالعه انسانی نشان‌داده‌است که سرکه می‌تواند احساس سیری را افزایش دهد. این احساس سیری نیز می‌تواند منجر به مصرف کالری کمتر و کاهش وزن شود. به عنوان مثال، طبق یک مطالعه، مصرف سرکه همراه با غذای حاوی کربوهیدرات بالا منجر به افزایش احساس سیری شد و باعث شد شرکت‌کنندگان در طول روز ۲۰۰ تا ۲۷۵ کالری کمتر مصرف کنند. علاوه بر این، در یک مطالعه روی ۱۷۵ فرد چاق مصرف روزانه سرکه سیب منجر به کاهش چربی شکم و کاهش وزن شد. مقدار مصرف سرکه سیب و کاهش وزن افراد در این مطالعه به شکل زیر بود:
- مصرف ۱ قاشق چای‌خوری (۱۵ میلیلیتر): کاهش ۱.۲ کیلوگرم وزن
- مصرف ۲ قاشق چای‌خوری (۳۰ میلیلیتر): کاهش ۱.۷ کیلوگرم وزن
البته توجه داشته باشید که این تحقیق در طی ۱۲ هفته بوده است، پس تأثیر واقعی کاهش وزن ناشی از مصرف سرکه به‌نسبت پایین است. لازم به ذکر است که اضافه/کم کردن یک ماده‌ی غذایی به ندرت تأثیر قابل‌توجهی در وزن افراد خواهد داشت. کاهش وزن طولانی‌مدت با رژیم غذایی سالم و سبک زندگی فرد ارتباط دارد.
به صورت کلی به نظر می‌رسد که موادی مانند سرکه سیب با ایجاد احساس سیری و کاهش سطح گلوکز و انسولین خون می‌تواند کمک خوبی در کاهش وزن محسوب شود. سرکه سیب فقط حاوی ۳ کالری در هر قاشق غذاخوری است که بسیار کم است.
۵. سلامت قلب را در حیوانات بهبود می‌بخشد
بیماری قلبی یکی از علل اصلی مرگ است. چندین عامل بیولوژیکی با خطر ابتلا به بیماری‌های قلبی مرتبط است. تحقیقات نشان می‌دهد که سرکه می‌تواند چندین عامل خطر را بهبود بخشد. البته بسیاری از این مطالعات روی حیوانات انجام شده‌است.
مطالعات روی حیوانات نشان می‌دهد که سرکه سیب می‌تواند سطح کلسترول و تری‌گلیسیرید و چندین عامل خطر دیگر بیماری‌های قلبی را کاهش دهد. برخی از مطالعات روی موش‌ها نیز نشان داده‌است که سرکه فشار خون را کاهش می‌دهد. همانطور که می‌دانید فشار خون بالا یک عامل خطر اصلی برای بیماری‌های قلبی و مشکلات کلیوی است.
با همه این تفاسیر، هیچ شواهد خوبی وجود ندارد که نشان دهد سرکه برای سلامت قلب در انسان مفید است. محققان قبل از رسیدن به نتیجه‌گیری قوی در این زمینه باید مطالعات بیشتری انجام دهند.
۶. ممکن است سلامت پوست را بهبود بخشد
سرکه سیب یک درمان متداول برای بیماری‌های پوستی مانند خشکی پوست و اگزما است. پوست به طور طبیعی کمی اسیدی است. استفاده از سرکه سیب به‌صورت موضعی می‌تواند به تعادل مجدد pH طبیعی پوست کمک کرده و مانع محافظتی پوست را بهبود بخشد.
از طرف دیگر، صابون‌های قلیایی و پاک‌کننده‌ها می‌توانند اگزما را تحریک کرده و علائم را بدتر کنند. سرکه سیب به‌لطف خواص ضد باکتریایی‌اش می‌تواند از عفونت‌های پوستی مرتبط با اگزما و سایر بیماری‌های پوستی پیشگیری کند. برخی از افراد از سرکه سیب رقیق شده در ژل شستشوی صورت یا تونر صورت استفاده می‌کنند. ایده استفاده از سرکه سیب این است که می‌تواند باکتری‌ها را از بین ببرد و از ایجاد لکه جلوگیری کند. با این حال، یک مطالعه روی ۲۲ فرد مبتلا به اگزما گزارش داد که شستن صورت با سرکه سیب مانع محافظتی پوست را بهبود نمی‌بخشد و باعث تحریک پوست می‌شود.
قبل از استفاده از داروهای جدید، به‌‌ویژه در مورد پوست آسیب‌دیده، با پزشک مشورت کنید. از سرکه رقیق نشده روی پوست استفاده نکنید، زیرا می تواند باعث سوختگی شود.
میزان مصرف و نحوه استفاده صحیح از سرکه سیب
بهترین راه برای افزودن سرکه سیب به رژیم غذایی، استفاده از آن در آشپزی است. این یک افزودنی ساده برای مواردی مانند سس سالاد و سس مایونز خانگی است. برخی از افراد نیز دوست دارند آن را با آب رقیق کرده و به عنوان نوشیدنی بنوشند.
دوزهای معمول از ۱ الی ۲ قاشق چای‌خوری (۵ تا ۱۰ میلی لیتر) تا ۱ الی۲ قاشق غذاخوری (۱۵ تا ۳۰ میلی لیتر) در روز به صورت رقیق‌شده با یک لیوان بزرگ آب است. بهتر است با دوزهای کوچک شروع کنید و از مصرف مقادیر زیاد خودداری کنید. سرکه زیاد می تواند عوارض جانبی مضری از جمله فرسایش مینای دندان و تداخلات دارویی احتمالی ایجاد کند.
برخی از متخصصان تغذیه توصیه می‌کنند از سرکه سیب طبیعی و تصفیه‌نشده حاوی “مادر سرکه” استفاده کنید.
و اما سخن پایانی…
بسیاری از وب سایت‌ها ادعا می‌کنند که سرکه سیب دارای مزایای استثنایی از جمله افزایش انرژی و درمان بیماری‌ها است. متأسفانه تحقیقات کمی برای حمایت از بیشتر ادعاها در مورد مزایای سلامتی سرکه سیب وجود دارد. باوجوداین، برخی مطالعات نشان می‌دهد که سرکه سیب می‌تواند مزایایی از جمله از بین بردن باکتری‌ها، کاهش سطح قند خون و بهبود کاهش وزن را ارائه دهد. به نظر می‌رسد مصرف سرکه سیب تا زمانی که در مقادیر زیاد مصرف نشود، بی‌خطر است. همچنین دارای کاربردهای دیگر غیر مرتبط با سلامتی، از جمله نرم‌کننده طبیعی مو، محصول مراقبت از پوست و پاک‌کننده است.
